Catherine Zarcate: «Το βουβάλι και το πουλί»
Οι εκδόσεις Ηλίβατον δεν έχουν κυκλοφορήσει μέχρι σήμερα πολλά βιβλία· όσα όμως και αν διαβάσαμε –και τα διαβάσαμε όλα, μάλλον– είναι ενδιαφέροντα, ευαίσθητα και τα διακρίνει μια εξαιρετική αισθητικότητα. Σε μερικά δε από αυτά αφηγήτρια είναι η εικόνα. Και αφηγείται λαμπρά. Τα της ζωής. Και τα της ψυχής.
Στο ωραιότατο Η αρπαγή της κότας είχαμε, θυμάμαι, σημειώσει πέρυσι το καλοκαίρι στην Ελευθεροτυπία: «Αυτό το έξοχο βιβλιαράκι που δεν έχει καθόλου λέξεις και όπου η αφήγηση κυλά με τις εικόνες, εκφράζει τόσα όσα καμιά φορά δεν εκφράζονται σε εκδόσεις πολυσέλιδες και πυκνογραμμένες. Ναι, δεν έχει κείμενο η Αρπαγή της κότας· έχει όμως χιούμορ και αίσθημα, καλλιτεχνία, ευφυΐα. Έχει ανθρωπιά και ανεκτικότητα».
Η αλήθεια είναι πως σε όλα τα βιβλία του Ηλίβατον, όπως λ.χ. Ο μεγάλος λύκος και ο μικρός λύκος, που είναι μια συγκινητική ιστορία αγάπης, τα ίδια θα συναντήσει και θα απολαύσει ο μικρός αναγνώστης. Θα αποκομίσει δηλαδή από τις ιστορίες κέρδη ψυχής, και από την εικονογράφηση, σύντομες μα ευφρόσυνες σχέσεις με την τέχνη. Αλλά από νήπιο ο άνθρωπος δεν πρέπει να μυείται στον ανθρωπισμό και στον πολιτισμό; Και ας γίνεται αυτό ανεπαίσθητα, και μέσα από καθημερινές διαδικασίες, όπως είναι και η ανάγνωση ενός καλού βιβλίου, όπως το Βουβάλι και το πουλί που παρουσιάζουμε εδώ.
Κάποτε, λοιπόν, πέρα μακριά, στη μεγάλη λίμνη ζούσε ειρηνικά ένα μεγαλόσωμο βουβάλι. Το μέτωπό του το στόλιζαν δυο υπέροχα καμπυλωτά κέρατα που άστραφταν με το φως. Στο αριστερό του κέρατο, άκρη άκρη είχε εγκατασταθεί ένα μικροσκοπικό, κιτρινωπό πουλί. Όταν το βουβάλι βυθιζόταν στη λίμνη για να δροσιστεί έβγαζε φυσαλίδες κι εκείνες έκαναν κύκλους γύρω του κι έπειτα διαλύονταν – μα τι ζέστη! Το πουλί, όμως, ήταν εκεί για να του τραγουδά και να το ευχαριστεί. Και, βέβαια, ο φίλος, το βουβάλι που αγαπούσε το πουλί, αγαπούσε και το κελάηδημά του. Ευφραινόταν. Ωραία περνούσαν. Μα περνούσε και ο καιρός κι έφθασε η εποχή της σποράς κι άνθρωπος απ’ το χωριό παρουσιάστηκε. «Έλα, φίλε μου», λέει στο βουβάλι, «έλα, έχουμε δουλειά», και το βουβάλι, πρόθυμο, ανασηκώθηκε και ευχαρίστως πήρε τη θέση του στο αλέτρι για να το ζέψει ο άνθρωπος. Σε όλο το διάστημα το πουλί φτερούγιζε γύρω τους, κελαηδώντας. Σέρνει το βουβάλι το αλέτρι, ο άνθρωπος δουλεύει, ο κίτρινος φίλος κελαηδεί. Στέλνει τις ωραιότερες τρίλιες του και στο βουβάλι, και στον άνθρωπο, και στη σπαρμένη γη. Συνεχώς.
Όταν η δουλειά τελειώνει και το ρύζι έχει σπαρθεί, οι δυο φίλοι ξαναγύρισαν στο λημέρι τους της λίμνης. Στην ίδια θέση. Μα τώρα ο αέρας πυκνώνει απ’ τους κελαηδισμούς. Τώρα περιμένουν τη συγκομιδή – γι’ αυτό η χαρά. «Έλα, φίλε μου! Έλα! Έχουμε δουλειά», ήρθε πάλι ο άνθρωπος. Έπειτα το βουβάλι σέρνει το αλέτρι κι άνθρωπος δουλεύει. Και το πουλί κελαηδεί. Ασταμάτητα. Ενώ κάπου κάπου χαμηλώνει και τσιμπολογά ένα σποράκι. Κι άλλο ένα… κι άλλο. Κι ο άνθρωπος: «Ε, τι κάνεις εκεί; Ε, εσύ, πουλί! Σταμάτα. Μη μου τρως τους σπόρους…» Θύμωσε. Μα ξάφνου το βουβάλι σταματά τη δουλειά και γυρνά στον άνθρωπο. «Όχι, άνθρωπε, κάνεις λάθος. Το δικαιούται». Χαμογελούσε ήρεμα και σοφά το μεγάλο ζώο όταν είπε «Δούλεψε». «Δούλεψε;» απορεί ο γεωργός. «Κελάηδησε!» απαντά το βουβάλι. «Μας βοήθησε. Χωρίς το κελάηδημά του θα είχες σπείρει με τόση χαρά στην καρδιά;» Κι ο άνθρωπος σκύβει το κεφάλι κοιτώντας και ψάχνοντας καλά μέσα του. «Έχεις δίκιο! Το παραδέχομαι, έχεις δίκιο». Από την ημέρα εκείνη ο άνθρωπος δίνει πάντα λίγη απ’ τη σοδειά του στα πουλιά…
Μικρή ιστορία που μιλά ποιητικά, διακριτικά και αθόρυβα για τη φιλία, την εργασία, την ανταμοιβή. Ασφαλώς και για τη δικαιοσύνη. Τέλος, και κυρίως, υπογραμμίζεται η σημασία και η ευεργεσία της μουσικής στη ζωή μας αλλά και πόσο καθοριστικό, πόσο συγκλονιστικό ρόλο παίζει στην εξέλιξη και στην ευτυχία του ανθρώπου η τέχνη.
Ηλικία: Για τις πρώτες τάξεις του δημοτικού.
Το βουβάλι και το πουλί
Catherine Zarcate
μετάφραση: Γεωργία Τσάκωνα
εικονογράφηση: Olivier Charpentier
Ηλίβατον
29 σελ.
Τιμή € 13,00
