ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ ΑΠΟ 20 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ

του Νίκου Νικολαΐδη

Στις τέσσερις μεγαλύτερες εταιρείες διανομής και εκμετάλλευσης ταινιών στη χώρα μας αναλογεί η συντριπτική πλειοψηφία των εισαγόμενων ταινιών κινουμένων σχεδίων. Η τάση που κερδίζει τελευταία περισσότερο έδαφος είναι οι ταινίες να προβάλλονται μόνο μεταγλωττισμένες. Στην Ελλάδα, μια χώρα με ισχυρή παράδοση στον τομέα του υποτιτλισμού, η πολιτική αυτή είναι φυσικό να προβληματίζει. Είναι τόσο ασύμφορη και αντιεμπορική, άραγε, για τις εταιρείες η παράλληλη κυκλοφορία των animations τόσο σε υποτιτλισμένες όσο και σε μεταγλωττισμένες κόπιες, που να την καθιστά απαγορευτική; Επίσης, η ποιότητα των μεταγλωττίσεων είναι εντυπωσιακά χαμηλή σε ορισμένες περιπτώσεις, καθώς συχνά χρησιμοποιούνται όχι μόνο ηθοποιοί αλλά και ονόματα από την ευρύτερη βιομηχανία του θεάματος. Το αποτέλεσμα είναι τόσο ο θεατής όσο και ο επαγγελματίας να διατηρούν επιφυλάξεις για την κριτική αντιμετώπιση στο διαλογικό τμήμα του σεναρίου σε σχέση με την πρωτότυπη ταινία. Το διαχρονικό επιχείρημα ότι πολλές ταινίες με αυτό τον τρόπο γίνονται καλύτερα κατανοητές από τους μικρούς θεατές, που δεν έχουν αφομοιώσει τη διαδικασία ανάγνωσης, δεν ευσταθεί, αν σκεφτούμε πόσες άγνωστες λέξεις για τα παιδιά βομβαρδίζουν αυτές τις συμβατές (;) μεταγλωττίσεις. Όλες οι παραπάνω σκέψεις γίνονται με αφορμή την ταινία ΒRAVE αυτής της εβδομάδας. Μια άλλη κυκλοφορία της εβδομάδας, το νορβηγικό ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ, αν και παραγωγής 2009 βγαίνει στην Ελλάδα τρεις μήνες πριν εκπνεύσει το 2012 δίνοντας μια άλλη, πιο θετική αντιμετώπιση στη διάρκεια ζωής που πρέπει να έχει μια ταινία. Παρά την τεράστια παραγωγή ταινιών παγκοσμίως, η κινηματογραφική τέχνη ορθά δεν προσμετράται μόνο με τα κριτήρια μιας απροσδιόριστης επικαιρότητας. Τέλος, ανακοινώνουμε ότι το Διάστιχο εγκαινιάζει από αυτή την εβδομάδα τη συνεργασία του με επιλεγμένους κινηματογράφους, ενώ κάποιοι τυχεροί θα μπορούν να κερδίζουν προσκλήσεις για τις ταινίες που προβάλλουν.    

KILLER JOE

ΗΠΑ/102'/AUDIOVISUAL

Σκηνοθεσία: Γουίλιαμ Φρίντκιν

Ηθοποιοί: Μάθιου ΜακΚόναχι, Τόμας Χέιντεν Τσερτς, Έμιλ Χιρς, Τζίνα Γκέρσον, Τζούνο Τεμπλ

Ο μύθος: Νεαρός ντίλερ πείθει τον πατέρα του και τη δεύτερη σύζυγό του να δολοφονήσουν τη μητέρα του, προκειμένου να εισπράξουν την ασφάλεια των πενήντα χιλιάδων δολαρίων. Αναθέτουν το συμβόλαιο θανάτου σε έναν αστυνομικό ντετέκτιβ, ο οποίος διατηρεί μυστικά την ιδιότητα του επαγγελματία δολοφόνου. Εκείνος ζητά ως εγγύηση τη νεαρή αλαφροΐσκιωτη αδελφή του ντίλερ, μέχρι να λάβει την αμοιβή του.

Η ανάγνωσή μας: Η περσινή επιστροφή του Γουίλιαμ Φρίντκιν, που έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από τους υποστηρικτές του, έχει ξανά ως δίχτυ ασφαλείας το θεατρικό έργο και μετέπειτα σενάριο του Τρέισι Λετς, όπως ακριβώς είχε συμβεί και στην προτελευταία του ταινία ΤΟ ΜΙΚΡΟΒΙΟ ΤΟΥ ΦΟΒΟΥ (ΒUG) του 2006. Ο Λετς, παράλληλα με την ενασχόλησή του ως ηθοποιού στο θέατρο και στην αμερικανική τηλεόραση, στράφηκε και στη θεατρική συγγραφή υπογράφοντας έξι έργα, ανάμεσα στα οποία και το βραβευμένο με Πούλιτζερ και Τόνι AUGUST: ΟSAGE COUNTY, που επίσης θα μεταφερθεί στον κινηματογράφο σε σκηνοθεσία Τζον Γουέλς, με τους Χάρβει Γουένσταϊν και Τζορτζ Κλούνεϊ στην παραγωγή και τους Μέριλ Στριπ, Τζούλια Ρόμπερτς, Γιούαν ΜακΓκρέγκορ, Σαμ Σέπαρντ και Κρις Κούπερ στους βασικούς ρόλους. Ο Γουίλιαμ Φρίντκιν, με μια ξεπερασμένη και στατική οπτική, δεν καταφέρνει να απαλλάξει το φιλμ από τη θεατρική καταγωγή του με τη γραφική βία και το σεξισμό να δείχνει αδυναμία κυρίως στους γυναικείους χαρακτήρες. Ακόμα και η σεναριακή ρελάνς του δεύτερου μέρους μένει αναξιοποίητη και εκτός κινηματογραφικού κάδρου, αφήνοντας τα συμπεράσματα και τις σκέψεις των ηρώων να τη φέρουν στο φως. Οι επιτυχημένες επιλογές της υπεύθυνης κάστινγκ Ντενίς Τσάμιαν μένουν σχεδόν ανεκμετάλλευτες με εξαίρεση τον Τόμας Χέιντεν Τσερτς, που υποδύεται απολαυστικά τον αγαθό πατέρα, και ως ένα βαθμό τον Μάθιου ΜακΚόναχι που, όπως σε όλες τις πρόσφατες ταινίες της ωριμότητάς του, δίνει έξτρα πάθος και στιλ στο χαρακτήρα που υποδύεται, αν και υστερεί ως προς την αδίστακτη και εκδικητική πλευρά του. Η μοναδική επίτευξη του παλαίμαχου Φρίντκιν είναι ότι ζωντανεύει, έστω και με προβληματικό τρόπο, τον pulp χαρακτήρα του έργου και θυμίζει τα μυθιστορήματα του Τζιμ Τόμσον, βασική επιρροή του σεναριογράφου Λετς. Όμως, εκατόν δύο λεπτά αποκλειστικά για να πειστούμε ως προς το βαθμό παράνοιας και τον χαμηλό δείκτη νοημοσύνης που φωλιάζουν σε διάφορες εστίες της επαρχιακής Αμερικής, φαντάζουν πολλά. Ο σκηνοθέτης του ΕΞΟΡΚΙΣΤΗ και του βραβευμένου με Όσκαρ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΑΠΟ ΤΗ ΓΑΛΛΙΑ ίσως θα ήταν προτιμότερο, στα εβδομήντα επτά του χρόνια, να σκεφτεί τη διακριτική απόσυρσή του.

Αξιολόγηση: 3/10

RESIDENT EVIL: Η ΤΙΜΩΡΙΑ [RESIDENT EVIL: RETRIBUTION]

ΗΠΑ/95'/FEELGOOD

Σκηνοθεσία: Πολ Γ.Σ. Άντερσον

Ηθοποιοί: Μίλα Γιόβοβιτς, Μισέλ Ροντρίγκεζ, Κέβιν Ντουράντ, Μπίνγκμπινγκ Λι

Ο μύθος: Ο οργανισμός Ομπρέλα σκοπεύει να προκαλέσει βιολογικό πόλεμο στον πλανήτη μέσω ενός θανατηφόρου ιού. Η Άλις, πρώην υπάλληλος του οργανισμού, ξυπνά μέσα στις εγκαταστάσεις του και συνειδητοποιεί ότι θα πρέπει να συνεχίσει να μάχεται για τη σωτηρία της ανθρωπότητας.

Η ανάγνωσή μας: Πέμπτη ταινία της σειράς που στηρίζεται σε ένα δημοφιλές video game. O Πολ Γ.Σ. Άντερσον είναι παραγωγός και σεναριογράφος και των πέντε ταινιών, έχοντας σκηνοθετήσει το πρώτο και καλύτερο φιλμ της σειράς, έναν έξοχο συνδυασμό επιστημονικής φαντασίας και τρόμου, καθώς και τα δύο τελευταία. Η παρουσία του σχετίζεται ιδιαίτερα με την επιτυχία, κυρίως όμως με την αισθητική ομοιογένεια του φραντσάιζ. Αυτή τη φορά ο Άγγλος δημιουργός ζήτησε από τους φανατικούς φίλους των ταινιών και του video game να του πουν ποιους χαρακτήρες του παιχνιδιού θα ήθελαν να δουν στη μεγάλη οθόνη. Έτσι, πρώτη φορά και τα τρία πιο δημοφιλή πρόσωπα έγιναν οι νέοι ήρωες στην ταινία. Λογικά, η λέξη retribution στον τίτλο αφορά περισσότερο το συγκεκριμένο στοιχείο παρά όσα συμβαίνουν στη ταινία. Η πιο βασική διαπίστωση είναι ότι η φαντασία του Άντερσον έχει εντελώς εξαντληθεί και δανείζεται ιδέες και εικόνες από οπουδήποτε. Ταινίες πολεμικών τεχνών ή αντίστοιχες με ζόμπι, τα κάθε λογής ΑLIEN, KING KONG και GODZILLA μαζί με αναρίθμητες εκρήξεις έρχονται να καλύψουν τη σεναριακή ένδεια και την παιδαριώδη πλοκή. Ο Άντερσον χρησιμοποιεί με φαντασία ορισμένα οπτικά εφέ, δεν παραλείπει στην εναρκτήρια σεκάνς το σήμα κατατεθέν του (ένα ανάποδο γύρισμα σε αργή, όπως εδώ, ή γρήγορη κίνηση), αλλά κουράζει με μια υπερβολικά επιθετική κινηματογράφηση ενός χαρακτήρα που εξηγεί ότι ένα όπλο λειτουργεί όπως μια κάμερα: πρώτα στοχεύεις και μετά τραβάς. Το μόνο που απομένει σε όσους δεν αποτελούν ορκισμένους θαυμαστές της σειράς είναι να ξεχαστούν με τις μικρολεπτομέρειες: τη σύζυγο του σκηνοθέτη Μίλα Γιόβοβιτς, που την κολακεύει η στολή της περισσότερο από τη σύντομη ημίγυμνη εμφάνισή της, ένα κοριτσάκι που υποδύεται την κόρη της και δεν καταφέρνει σε διαφορετικές διαστάσεις του χρόνου να φτάσει στο σχολείο του. Όλα αυτά σε ένα φιλμ με καθαρά μελλοντολογικό πρίσμα, που αναφέρεται επανειλημμένα στους κατοίκους της Μόσχας ως Σοβιετικούς! Οι μόνοι που στέκονται πραγματικά στο ύψος τους είναι το ντουέτο των tomandandy, που με τους βιομηχανικούς και ηλεκτρονικούς τους ρυθμούς ορίζουν σαγηνευτικά το ηχητικό τοπίο της ταινίας.

Αξιολόγηση: 3/10    

ΙΝ DARKNESS

ΠΟΛΩΝΙΑ-ΓΕΡΜΑΝΙΑ-ΚΑΝΑΔΑΣ/145'/SEVEN

Σκηνοθεσία: Ανιέσκα Χόλαντ

Ηθοποιοί: Ρόμπερτ Βίκιεβιτς, Μπένο Φούρμαν, Ανιέσκα Γκροτζόφσκα

O μύθος: Στην κατεχόμενη από τους ναζί Πολωνία, ο Λέοπολντ Σόχα, εργάτης στον τομέα αποχετεύσεων και τυχοδιώκτης, αναλαμβάνει έναντι αμοιβής να κρύψει στους υπονόμους μια ομάδα Εβραίων που απέδρασαν από το γκέτο υπό το φόβο της καταστροφής του. Σταδιακά θα αρχίσει να φροντίζει και να νοιάζεται για την επιβίωση των προστατευομένων του, θέτοντας σε κίνδυνο και τη δική του ζωή.

Η ανάγνωσή μας: Η Πολωνή Ανιέσκα Χόλαντ, είκοσι δύο χρόνια μετά το υποψήφιο για 'Οσκαρ διασκευασμένου σεναρίου ΕUROPA EUROPA, επιστρέφει με μια ιστορία που αφορά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και βασίζεται στο βιβλίο του Ρόμπερτ Μάρσαλ με τον εύγλωττο τίτλο Τhe Sewers of Lvov: Α Heroic Story of Survival from the Holocaust. Συχνά η δραματοποίηση μιας αληθινής ιστορίας σκοντάφτει στο σινεμά, στην ψυχρή και άνευρη καλλιτεχνική σκοπιά που αποδυναμώνει τη μυθοπλαστική της εμβέλεια. Το IN DARKNESS είναι μια τέτοια περίπτωση. Η Χόλαντ χωρίζει το φιλμ σε δύο επίπεδα: στις συνθήκες διαβίωσης των Εβραίων στα έγκατα της γης και στη ζωή στην πόλη για όσους διατηρούν μια σχετική ελευθερία κινήσεων. Η κινηματογράφηση του υπόγειου κόσμου ήταν μια πρόκληση για τη Χόλαντ, τόσο από άποψη σκηνογραφικού χώρου όσο και φωτισμού. Η διευθύντρια φωτογραφίας Γιολάντα Ντιλέφσκα επιλέγει μία εστία φυσικού φωτισμού προς χάρη της αυθεντικότητας, με αποτέλεσμα, αν και το μεγαλύτερο μέρος αφορά την υπόγεια ζωή, το σκοτάδι να κρύβει όχι μόνο τους Εβραίους από τους κατακτητές, αλλά και τις κινήσεις και τα πρόσωπα των ηθοποιών που τους υποδύονται, δυσκολεύοντας την παρακολούθηση. Όμως, και στο φως της ημέρας ελάχιστα πράγματα συμβαίνουν, με τους ένστολους και ένοπλους αξιωματικούς να είναι το μοναδικό στοιχείο που θυμίζει εμπόλεμη περίοδο. Η ταινία παραπέμπει σε πάμπολλα φιλμ, από τη ΛΙΣΤΑ ΤΟΥ ΣΙΝΤΛΕΡ του Σπίλμπεργκ, τον ΠΙΑΝΙΣΤΑ του Πολάνσκι και τους ΠΑΡΑΧΑΡΑΚΤΕΣ του Αυστριακού Στέφαν Ρουζοβίτσκι αναφορικά με το Ολοκαύτωμα, μέχρι το UNDERGROUND του Κουστουρίτσα και τα ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΔΙΧΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ του Γιαν Χρέμπεϊκ πάνω στον απροσδόκητο εγκλωβισμό ανθρώπων σε μία ασφυκτική χωροταξικά περιοχή. Μοιάζει με μια άχρωμη παραλλαγή όλων των παραπάνω συναφών δημιουργιών, που δεν μπορεί να τις συναγωνιστεί ούτε από πλευράς συγκινήσεων αλλά ούτε στο επικό πνεύμα τους. Οι αδιάφορες ερμηνείες, όσο και η αδικαιολόγητα μεγάλη διάρκεια του φιλμ, συμπληρώνουν την εικόνα μιας ατυχούς διεθνούς συμπαραγωγής καλών ιστορικών προθέσεων, που η δική της δίοδος θα ήταν το φως της τηλεοπτικής οθόνης.

Αξιολόγηση: 3/10

BRAVE

ΗΠΑ/100'/FEELGOOD

Σκηνοθεσία: Μπρέντα Τσάπμαν, Μαρκ Άντριους, Στιβ Πάρσελ

Κινουμένων σχεδίων μόνο με ελληνική μεταγλώττιση

Ακούγονται: Σάκης Μπουλάς, Ελένη Τσαλιγοπούλου, Ιωάννα Πηλιχού

Ο μύθος: Η πριγκίπισσα Μερίντα ζει ανέμελα στο παλάτι μαζί με τους γονείς και τα τρίδυμα αδέλφια της. Όταν αρνηθεί τους υποψήφιους γαμπρούς που προορίζουν γι’ αυτήν ο βασιλιάς και η βασίλισσα, θα καταφύγει σε μια μάγισσα που θα μεταμορφώσει τη μητέρα της σε αρκούδα.

Η ανάγνωσή μας: Η εταιρεία Pixar, στα είκοσι έξι χρόνια της αυτοδύναμης πορείας της, έχει κερδίσει ισάριθμα βραβεία από την Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου και είναι υπεύθυνη για ορισμένα εξαιρετικά φιλμ στο χώρο του animation, όπως τα ΤΟΥ STORY, ΨΑΧΝΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΝΕΜΟ, ΟΙ ΑΠΙΘΑΝΟΙ, UP ΨΗΛΑ ΣΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ. Το ΒRAVE διαθέτει αρκετές πρωτιές, αφού για παρθενική φορά στη δημιουργία πρωταγωνιστεί μια γυναικεία φιγούρα, η Μπρέντα Τσάπμαν είναι η πρώτη γυναίκα που σκηνοθετεί για λογαριασμό της Pixar και πρόκειται για το πρώτο ουσιαστικά παραμύθι της εταιρείας που μεταφέρει στα Χάιλαντς της Σκοτίας τόσο τη δράση όσο και τη δημιουργική ομάδα των συντελεστών. Τα παραπάνω δεδομένα δεν ισοδυναμούν απαραιτήτως και με διακρίσεις ή προτερήματα. Δυστυχώς, σχεδιαστικά η κοκκινομάλλα και δυναμική Μερίντα δε γίνεται σαφές αν είναι ένα ατίθασο και ζωηρό παιδί με αγορίστικες δεξιότητες ή μια ολοκληρωμένη έφηβη έτοιμη για τον έγγαμο βίο. Με τον ίδιο διττό τρόπο τη βλέπει και το σενάριο που, παρά την καλλιγραφική του διάθεση, πάσχει από την έλλειψη ενός κεντρικού μηνύματος. Μια ανοιχτή ερμηνεία του θα μπορούσε να είναι η ελεύθερη βούληση στην αγάπη και στην επιλογή συζύγου ως αναφαίρετο δικαίωμα του κάθε ανθρώπου. Κάποια άλλη ερμηνεία θα έκανε λόγο για τη σχέση μητέρας και κόρης, όμως σε αυτή τη περίπτωση το δίδαγμα είναι ομολογουμένως αμφιλεγόμενο. Αν δεν είστε ευχαριστημένοι ως παιδιά με τη μαμά σας, βρείτε μια μαγική δύναμη που θα τη μεταμορφώσει, όπως η Μερίντα ανακάλυψε τη μάγισσα που άλλαξε τη μορφή της μητέρας σε αρκούδα με αποτέλεσμα να ελέγχει τη μεταξύ τους σχέση. Σε αντίθεση με άλλες ταινίες του είδους, εδώ οι τρεις σκηνοθέτες δεν εργάστηκαν από κοινού αλλά η Μπρέντα Τσάπμαν, που ξεκίνησε το πρότζεκτ, αποχώρησε στην πορεία λόγω καλλιτεχνικών διαφωνιών για να αναλάβει ο Άντριους με την αρωγή του Πάρσελ. Το 3D είναι, για πολλοστή ταινία, αόρατο, ο τίτλος ελάχιστα αντιπροσωπευτικός για το θέμα της και η έλλειψη συνοχής την κάνει να μη διαφέρει από ανάλογα φιλμ που κατακλύζουν τηλεοπτικά κανάλια αυτού του περιεχομένου. Οι άνθρωποι της Pixar μπορεί να μην πιστεύουν στις προλήψεις, αλλά αυτή η δέκατη τρίτη παραγωγή είναι η μέχρι τώρα χειρότερη και πιο αδύναμη στιγμή τους.

Αξιολόγηση: 2/10

ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ [ΑPPELSINPIKEN]

ΝΟΡΒΗΓΙΑ-ΓΕΡΜΑΝΙΑ-ΙΣΠΑΝΙΑ /84'/PCV

Σκηνοθεσία: Εύα Νταρ

Ηθοποιοί: Μίκελ Μπρατ Σίλσετ, Χάραλντ Ρόσενστρομ, Άνα Νταρ Νίγκαρντ

Ο μύθος: Ένας νεαρός ερωτεύεται κεραυνοβόλα στο τραμ μια κοπέλα που κρατάει μία τσάντα με πορτοκάλια. Είκοσι χρόνια αργότερα, ο συναισθηματικά απογοητευμένος γιος του διαβάζει ένα γράμμα που αναφέρεται σ’ εκείνη τη γνωριμία.

Η ανάγνωσή μας: Το βιβλίο του Γιοστέιν Γκάαρντερ Ο Κόσμος Της Σοφίας, κυκλοφόρησε το 2003 και έχει μεταφραστεί σε 43 γλώσσες, μεταξύ των οποίων και στα ελληνικά. Η Εύα Νταρ πλάθει μια ιστορία εφηβικής συνειδητοποίησης που προτάσσει τον αυθορμητισμό της συναισθηματικής έκφρασης έναντι οποιασδήποτε μορφής αναβλητικότητα. Τα γράμματα που έγραψε ένας ετοιμοθάνατος πατέρας προς το γιο του, γίνονται η παρακαταθήκη της οικογενειακής τους ιστορίας και το εγχειρίδιο συμπεριφοράς στα τερτίπια του έρωτα. Το σκηνοθετικό βλέμμα αδυνατεί να βρει τη χρυσή τομή ανάμεσα στο ρομαντισμό, την ποίηση και το ρεαλισμό και η εξιστόρηση του παρελθόντος ζωντανεύει από την ανάγνωση των επιστολών, χωρίς όμως να μπορεί να συνδεθεί επιτυχημένα με τη σύγχρονη ιστορία. Θα ήταν πιο λογικό οι πατρικές σκέψεις να θεωρηθούν ως η ημερολογιακή εξομολόγηση ενός μεγάλου πάθους που έδωσε ζωή στο νεαρό Γκέοργκ, το σενάριο όμως επιμένει, με αφέλεια, να σκεφτούμε ότι η μοναδική μέριμνα ενός άρρωστου πατέρα, ήταν να διαμορφώσει το συναισθηματικό προφίλ του γιου του. Το φλερτ με την αστρονομία στο οποίο αρέσκεται η Νταρ, η προηγούμενη ταινία της οποίας τιτλοφορείται ΜΑRS AND VENUS, οδηγεί σε προβλέψιμες καταστάσεις και σχεδόν τίποτα δεν ξεχωρίζει αισθητικά τις διαφορετικές χρονικές περιόδους. Έτσι το ερωτικό σκίρτημα του γιου στο τέλος φαίνεται περίπου αναγκαίο για να διατηρήσουν οι δύο ιστορίες την επιθυμητή συμμετρία, ενώ μέχρι τότε το φιλμ περιέγραφε τα εφηβικά χρόνια δύο ανδρών με εντελώς διαφορετική ιδιοσυγκρασία στο συγκεκριμένο τομέα . Η ταινία μοιάζει να εξαντλεί τις φιλοδοξίες της στην παρουσία της σε φεστιβάλ που ειδικεύονται σε παραγωγές για παιδιά και εφήβους, σκέψη που ενισχύει το έντονο κλίμα επιτηδευμένης αθωότητας και την υπερβολικά ζαχαρωμένη αίσθηση που σου αφήνει και δεν μετριάζετε ούτε από τα εσπεριδοειδή του τίτλου.

Αξιολόγηση: 3 /10  

Twitter