fbpx
«Παρουσιάσεις και παρουσιαστές βιβλίων» της Χαριτίνης Μαλισσόβα

«Παρουσιάσεις και παρουσιαστές βιβλίων» της Χαριτίνης Μαλισσόβα

Οι παρουσιάσεις

Τα τελευταία χρόνια ο Μάιος τείνει να είναι ο κατεξοχήν μήνας των παρουσιάσεων βιβλίων σε όλη την επικράτεια.

Σκοπός και στόχος όλης αυτής της κινητοποίησης είναι η προώθηση των εκάστοτε βιβλίων, η γνωριμία του αναγνωστικού κοινού με τους συγγραφείς, η ανταλλαγή απόψεων και συχνά η απόκτηση ενός αντιτύπου με την υπογραφή του/της λογοτέχνη.

Μυθιστορήματα, νουβέλες, συλλογές διηγημάτων αλλά και ποιητικές συλλογές συγκεντρώνουν (ή, καλύτερα, «προσπαθούν» να συγκεντρώσουν) τους αναγνώστες σε μικρές ή μεγάλες αίθουσες.

Λίγα χρόνια πριν, όταν ξεκίνησε όλη αυτή η εκστρατεία των εκδοτικών οίκων σε συνεργασία με μεγάλα ή μικρότερα βιβλιοπωλεία αλλά και φορείς που προσκαλούσαν τον συγγραφικό κόσμο, στεφόταν συνήθως από επιτυχία, αφού οι παρουσιάσεις ήταν λιγότερες, οι συγγραφείς λιγότεροι και εγκατεστημένοι στη συνείδηση των αναγνωστών, και το κοινό συμμετείχε ενεργά.

Δεν χρειάζεται να πούμε το αυτονόητο, ότι, δηλαδή, οι αναγνώστες λογοτεχνίας δεν αποτελούν παρά ένα πολύ μικρό ποσοστό στο σύνολο του πληθυσμού της χώρας μας.

Στην οκταετία που μεσολάβησε οι συγγραφείς και τα βιβλία άρχισαν να αυξάνονται με μεγάλο ρυθμό, το ίδιο και οι παρουσιάσεις των βιβλίων, σε τέτοιο βαθμό που συχνά μέσα σε μία καθημερινή να γίνονται ακόμα και 10 διαφορετικές εκδηλώσεις σε μια επαρχιακή πόλη.

Εκδοτικοί οίκοι σε συνεργασία με μικρά και μεγάλα βιβλιοπωλεία, αλλά και με φορείς, λέσχες ανάγνωσης, ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά κανάλια, εφημερίδες δίνουν αγώνα να προσελκύσουν το δικό τους κοινό, το οποίο συχνά δεν ακολουθεί τον λογοτέχνη αλλά τον φορέα που έχει προσκαλέσει τον εκάστοτε λογοτέχνη, συχνά με μονοψήφιο κοινό προς απογοήτευση των διοργανωτών και πτώση του γοήτρου του συγγραφέα.

Οι παρουσιαστές

Ακόμα και στις επιτυχημένες (από πλευράς προσέλευσης κοινού) λογοτεχνικές συγκεντρώσεις συνηθίζεται να υπάρχει ένας συντονιστής, που προλογίζει το βιβλίο και μιλά για το βιογραφικό του συγγραφέα, κι ένας ή περισσότεροι παρουσιαστές που εκθέτουν τις απόψεις τους για το βιβλίο, με σκοπό να κατατοπιστεί το κοινό σχετικά με το βιβλίο, ώστε να μπει στη διαδικασία να σκεφτεί πάνω στη θεματολογία του και τελικά να το αγοράσει.

Συγγραφείς, δημοσιογράφοι, φιλόλογοι κριτικοί λογοτεχνίας, αρθρογράφοι λογοτεχνίας είναι κάποιοι από όσους αναλαμβάνουν το γοητευτικό αλλά και δύσκολο αυτό έργο.

Συχνά στα πάνελ αντιμετωπίζουμε το φαινόμενο της πολυλογίας, ακόμα και της ακατάσχετης φλυαρίας, δίνοντας την εντύπωση ότι οι παρουσιαστές ξεχνούν πως το βήμα ανήκει στον φιλοξενούμενο λογοτέχνη και όχι στους ίδιους. Στον αντίποδα θα δούμε άλλους που παρουσιάζουν το βιβλίο και τον συγγραφέα σαν να είναι τουλάχιστον ο Τολστόι της Ελλάδας, άλλοτε φέρνοντάς τον σε αμηχανία ή και τρέφοντάς τον ναρκισσισμό του – εξαρτάται από την ποιότητα του συγγραφέα.

Συχνά, δε, ο κόσμος δεν έχει ακούσει παρά ελάχιστα το τιμώμενο πρόσωπο για το οποίο διέθεσε τον χρόνο του, φεύγοντας απογοητευμένος και βαριεστημένος.

Η καλή φιλοξενία δεν συνεπάγεται ότι μιλά ο παρουσιαστής αντί του συγγραφέα, αλλά ότι δίνει ερέθισμα, χώρο και βήμα στον φιλοξενούμενο και «πάσα» στο κοινό για ερωτήσεις και ενδιαφέρουσες συζητήσεις. Προς Θεού, είναι λάθος με την υπερβολή (κινήσεων και στόμφου) να προσπαθεί να κερδίσει τα δέκα λεπτά δημοσιότητας – η γραφικότητα καραδοκεί…

Οι παρουσιαζόμενοι-φιλοξενούμενοι λογοτέχνες

Κι εδώ φτάνουμε σε έναν καίριο διαχωρισμό: Ας καταλάβουμε ότι δεν είναι κάθε βιβλίο «λογοτεχνία», ούτε και κάθε συγγραφέας «σοφός». Φυσικά και πρέπει να (εκ)τιμούμε τον χρόνο και τον κόπο που κάνει όποιος έχει φτάσει στο σημείο να εκδώσει το έργο του και να το παραδώσει στο αναγνωστικό κοινό και στους κριτικούς. Φυσικά και πρέπει να προσκαλούμε και να παρουσιάζουμε βιβλία που διαβάσαμε (δεν μιλώ για διαγώνια ανάγνωση στην οποία συχνά καταφεύγουν πολλοί, και φαίνεται) και μας άρεσαν πραγματικά, αλλά σε καμία περίπτωση δεν πλέκουμε εγκώμια και –επαναλαμβάνω– δεν χρησιμοποιούμε πομπώδη λόγο.

Δεν είναι καθόλου κομψό, θεμιτό ούτε και δηλώνει «επαρκή» αναγνώστη να θεοποιούνται οι συγγραφείς και να έχουν αναγνώστριες τύπου groopies των συγκροτημάτων του ’60 (ναι, το ακούσαμε και αυτό σε παρουσίαση βιβλίου).

Αυτό που θεωρώ ότι χρειάζονται είναι να έχουν ένα αναγνωστικό κοινό με άποψη που θα τολμά να κάνει ακόμα και δημοσίως τις επισημάνσεις του και όχι να παρεμβαίνει σε συζήτηση με τη θετική και εκθειαστική του κριτική ενώπιον συγγραφέα και κοινού, ενώ λίγες ώρες πριν κατέθετε εντελώς διαφορετική άποψη.

Και στην τελική, πόσο πιο ωραίο είναι να βλέπεις τον ίδιο τον συγγραφέα να σου μιλάει για το πνευματικό του παιδί, χωρίς παρατρεχάμενους, αλλά με ολιγόλογους, σοβαρούς παρουσιαστές που δεν θα προσπαθούν να κλέψουν την όποια (για πνευματική, πάντα, μιλάμε) λάμψη του.

Συμπερασματικά, θα πω πως έχει κουράσει αυτός ο βομβαρδισμός παρουσιάσεων, όπως εξάλλου έχει κουράσει και το πλήθος των συγγραφέων, γι’ αυτό και είναι λιγοστό το κοινό των περισσότερων.

Σίγουρα η φράση «λίγοι και εκλεκτοί» ισχύει ,αλλά, από ένα σημείο και μετά, δεν είναι παρά παρηγοριά στον άρρωστο.

Το γεγονός, ωστόσο, ότι υπάρχουν συγγραφείς που γεμίζουν ακόμα τις αίθουσες με «επαρκές» αναγνωστικό κοινό, δείχνει πως οι αναγνώστες είναι υποψιασμένοι, διαβασμένοι και επιβραβεύουν κυρίως τους συγγραφείς που τους ενδιαφέρουν αλλά και τους διοργανωτές των παρουσιάσεων και, φυσικά, τους παρουσιαστές που τους πλαισιώνουν.


 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
ΑΠΟΨΕΙΣ
«Για “Τα γενέθλια” της Ζωρζ Σαρή: Μικρή βιωματική ανάγνωση» της Εριφύλης Μαρωνίτη

Αν ζούσε εκείνος –ο νονός, ο μπαμπάς– θα έκλεινε φέτος τον Απρίλη τα 95. Η Άννα, η βαφτισιμιά, θα γινόταν 65. Στη ζωή και στο βιβλίο. Το νήμα, ωστόσο, των κοινών γενεθλίων στις 22 Απριλίου των...

ΑΠΟΨΕΙΣ
«Η “εφαρμοσμένη” διαλεκτική επιστήμης και “ποίησης” στο έργο του Χριστόφορου Χαραλαμπάκη» της Παρασκευής Κοψιδά-Βρεττού

Για τον γλωσσολόγο ως φορέα επιστημονικού λόγου με αντικείμενο τη γλώσσα, εν αρχή ην ο Λόγος. Αν αναρωτηθούμε πότε και με ποια κυρίαρχη συνθήκη γεννιέται συνειδητά το ανθρώπινο πλάσμα, η απάντηση...

ΑΠΟΨΕΙΣ
«Χουάν Χέλμαν (1930-2014), η φωνή και η συνείδηση της Αργεντινής» του Πάνου Νιαβή

Τον περασμένο Νοέμβριο, το Diastixo.gr δημοσίευσε δυο ποιήματα του Χουάν Χέλμαν (Juan Gelman) σε δική μου απόδοση στα ελληνικά (δείτε εδώ). Μ’ εκείνη τη δημοσίευση, επιχείρησα να συστήσω στους λάτρεις της ποίησης έναν από τους...

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΕΙΣ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Διεύθυνση

Πτολεμαίων 4
(Πλατεία Προσκόπων)
11635 Αθήνα,
Τηλ.-fax: 210.7212307
info@diastixo.gr
ISSN: 2585-2485

ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ NEWSLETTER

Εγγραφείτε τώρα στο newsletter μας και μάθετε πρώτοι. τα τελευταία νέα για το βιβλίο και για τις τέχνες.

Με την επίσκεψη στο site μας, αποδέχεστε τη χρήση Cookies από το diastixo.gr, με σκοπό τη βελτίωση των υπηρεσιών που σας παρέχουμε.