Κωνσταντίνος Κ. Παπουλίδης: «Ευεργέτες δύο πατρίδων»
Το βιβλίο γράφτηκε, τονίζει ο συγγραφέας, για να παρουσιάσει το εποικοδομητικό έργο των τριών ομογενών, Ιωάννη Βαρβάκη, Δημητρίου Μπερναρδάκη και Γρηγορίου Μαρασλή. Οι τρεις αυτοί ομογενείς ευεργέτες της Αυτοκρατορικής Ρωσίας στάθηκαν παράδειγμα ιδιωτικής πρωτοβουλίας και απέδωσαν τα τροφεία τη πατρίδι όπου γεννήθηκαν, ανατράφηκαν, βρήκαν ευκαιρίες σταδιοδρομίας, πλούτισαν και αναδείχτηκαν στην κοινωνία. Οι ίδιοι, γόνοι οικογενειών με παράδοση, δεν λησμόνησαν την ιστορική τους πατρίδα, ενώ θα μπορούσαν να αδιαφορήσουν ή να σιωπήσουν. Και οι τρεις ευεργέτες έδρασαν και δραστηριοποιήθηκαν στο εμπόριο της Αυτοκρατορικής Ρωσίας αλλά και χωρών του εξωτερικού. Πρόκειται για τον Ιωάννη Ανδρέου Βαρβάκη (1750-1825), τον Δημήτριο Γεωργίου Μπερναρδάκη (1799-1870) και τον Γρηγόριο Γρηγορίου Μαρασλή (1831-1907). Ο Ιωάννης Βαρβάκης πήγε στη Ρωσία από τον ελληνικό χώρο, ενώ οι Δημήτριος Μπερναρδάκης και Γρηγόριος Μαρασλής γεννήθηκαν εκεί. Και οι τρεις είχαν εταιρείες με δράση στη χώρα των τσάρων, διότι βρήκαν κρατική και αυτοκρατορική υποστήριξη. Πέρα από αυτό όμως, και οι τρεις υπήρξαν σπουδαίοι άνθρωποι.
Οι τρεις αυτοί ομογενείς ευεργέτες της Αυτοκρατορικής Ρωσίας στάθηκαν παράδειγμα ιδιωτικής πρωτοβουλίας και απέδωσαν τα τροφεία τη πατρίδι όπου γεννήθηκαν, ανατράφηκαν, βρήκαν ευκαιρίες σταδιοδρομίας, πλούτισαν και αναδείχτηκαν στην κοινωνία.
Στον Ιωάννη Βαρβάκη οφείλει η Ρωσία εκτός από την (ανα)κατασκευή της διώρυγας στη πόλη Αστραχάν, την οποία δεν έκαναν ούτε ο Μεγάλος Πέτρος ούτε η Μεγάλη Αικατερίνη, και το γεγονός ότι ευεργέτησε με την εφευρετικότητά του τον εμπορικό κόσμο της Ρωσίας. Σ’ αυτόν ανήκει η διατήρηση του χαβιαριού, η τυποποίησή του και ακόμη η καθιέρωσή του ως κατεξοχήν εξαγώγιμου προϊόντος της Ρωσίας, μετά το σιτάρι και το ψωμί, το πρώτο ήμισυ του 19ου αιώνα.
Ο Δημήτρης Μπερναρδάκης λέγεται ότι μπαινόβγαινε στο Παλάτι, στην πρωτεύουσα της Αυτοκρατορικής Ρωσίας. Υπήρξε συνομιλητής του Αυτοκράτορα Αλεξάνδρου Β΄ σε τέτοιο βαθμό, ώστε ήταν ο ευεργέτης της Ρωσίας και της Ελλάδας. Όταν πέθανε στη Γερμανία, ο τσάρος περίμενε στον σιδηροδρομικό σταθμό της Αγίας Πετρούπολης τη σορό του ευεργέτη μαζί με το λαό.
Ο τρίτος, ο Γρηγόριος Μαρασλής, δήμαρχος της Οδησσού, αγάπησε την πόλη, την εξωράισε, και για αυτόν το λόγο εξελέγη επί τέσσερις τετραετίες (1878-1894). Έφερε στην Όπερα της Οδησσού τη μεγάλη Γαλλίδα Sarah Bernhardt. Ο Μαρασλής είχε τόσο οργανωτική και δυνατή θέληση, που ίδρυσε το Γηροκομείο αλλά και το Βρεφοκομείο. Παράλληλα, και οι τρεις έκαναν ευεργεσίες όχι μόνο στη Ρωσία αλλά και στην Ελλάδα.
Η μελέτη αυτή είναι μια προσπάθεια να αποτυπωθεί το έργο του ευεργετισμού των τριών Ελλήνων της Διασποράς προς την πατρίδα τους, τη Ρωσία, και προς την ιστορική τους πατρίδα, την Ελλάδα. Με τη δημοσίευση αυτής της μελέτης, συγγραφέας και εκδότρια συμβάλλουν στην προώθηση της ελληνο-ρωσικής συνεργασίας και φιλίας.
Ευεργέτες δύο πατρίδων
Ιωάννης Βαρβάκης (1750-1824), Δημήτριος Μπερναρδάκης (1799-1870), Γρηγόριος Μαρασλής (1831-1907)
Κωνσταντίνος Κ. Παπουλίδης
Κυριακίδη
264 σελ.
ISBN 978-618-5105-76-1
Τιμή: €17,90
