ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΡΔΕΛΛΑΣ

Η Σαώ δεν γεννήθηκε σαν μυθιστορηματική ηρωίδα, αλλά σαν κινηματογραφική. Ήταν στα τέλη της δεκαετίας του '80, αρχές του '90, που πρωτοσχεδιάστηκε σε μια μορφή σεναρίου. Ένα φιλόδοξο σχέδιο που γρήγορα εγκαταλείφθηκε ως μη πραγματοποιήσιμο λόγω κόστους. Έμεινε όμως αρκετό υλικό από την τότε έρευνα, σημειώσεις και εκδοχές σεναριακής γραφής, κλεισμένα σε ένα χάρτινο κουτί αρχείου.

Είκοσι χρόνια μετά, η Σαώ επανήλθε στη σκέψη μου. Σκαλίζοντας ξανά την παλιά ιστορία, άρχισε να γυρνάει στο μυαλό μου η μεταγραφή της σε γραπτή αφήγηση. Ταυτόχρονα όμως συνειδητοποιούσα πόσο διαφορετικές ήταν πια η χώρα και η πόλη όπου ζούσα, άρα και ο μυθιστορηματικός χωροχρόνος δράσης για τη Σαώ. Η ιστορία που είχα, μια ερωτική ιστορία με στοιχεία αστυνομικής πλοκής, μυστηρίου και επιστημονικής φαντασίας, ήταν πλέον εποχής. Μια ιστορία που ερχόταν από μια εποχή χωρίς κινητά τηλέφωνα και Ίντερνετ, μια ιστορία που συνέβαινε σε μια πόλη οριοθετημένη εντός του λεκανοπεδίου, χωρίς μετανάστες και άστεγους. Η νέα κοινωνική κατάσταση ανέτρεπε πολλά από τα δεδομένα της πλοκής. Αν προσπαθούσα να τη μεταφέρω στο παρόν, στην αρχή –τότε– της κρίσης, θα έχανα πολλά στοιχεία από την ανεμελιά του ήρωα και την αθωότητα της ελληνικής κοινωνίας, που πια δείχνει να έχει χαθεί. Από αυτές τις σκέψεις, τους παραλληλισμούς και τις συγκρίσεις προέκυψε η μορφή της αφήγησης. Έτσι, το μυθιστόρημα γεννήθηκε σαν ένα γράμμα που γράφεται σε παρόντα χρόνο, αναφερόμενο σε μια ιστορία του κοντινού παρελθόντος. Ένα γράμμα, που συμπληρώνεται μέρα με τη μέρα, σαν αφήγηση και εξομολόγηση ταυτόχρονα.

Ένας ζωγράφος, που πλησιάζει τα πενήντα, αφηγείται στην εικοσάχρονη κόρη του, την ύπαρξη της οποίας αγνοούσε, μια παράξενη ιστορία, που ήταν η αφορμή να γνωρίσει τη μάνα της. Μια αφήγηση που προκύπτει από απωθημένες μνήμες, οι οποίες ξαναζωντανεύουν και ξαφνιάζουν και τον ίδιο με την ευκρίνεια και την αντοχή τους στον χρόνο. Μια σειρά από λεπτομερή φλας-μπακ, χωρίς σχέδιο και επεξεργασία, από έναν ερασιτέχνη αφηγητή που πασχίζει να ολοκληρώσει την κατάθεσή του και να παραδώσει τη σκυτάλη της μαρτυρίας του, με πολλά από τα ερωτηματικά του ακόμα ανοιχτά και αναπάντητα.

Κινούμενος στο μεταίχμιο μεταξύ της μνήμης και της ονειροφαντασιάς μου, ύφανα μια ιστορία που συμβαίνει σε μια ράθυμη καλοκαιρινή Αθήνα με κέντρο την Ακρόπολη, αντλώντας από το ατελείωτο υλικό της ελληνικής μυθολογίας και τις θεωρίες της συνωμοσιολογικής φιλολογίας του φανταστικού.

Η Σαώ, στη μυθολογία μας, ήταν μια από τις Νηρηίδες, οι οποίες προσωποποιούσαν τις ιδιότητες και τις καταστάσεις της θάλασσας. Η Σαώ είχε ως αποστολή την ασφάλεια και τη διάσωση των ναυτικών. Η δική μου Σαώ έχει μια δική της αποστολή: να ανιχνεύσει τα απομεινάρια του χαμένου μας παραδείσου, να αλιεύσει και να πυροδοτήσει το όνειρο και τον πόθο μας να διασώσουμε ό,τι καλό ανακαλύψουμε ανασκάπτοντας τη βιωμένη κληρονομιά μας.