ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ ΑΠΟ 7 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ

του Νίκου Νικολαΐδη

Εγκαινιάστηκε στις 5 Φεβρουαρίου, το αφιέρωμα στον σπουδαίο Ιταλό σκηνοθέτη Μικελάντζελο Αντονιόνι στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, με μία συνομιλία του σκηνοθέτη και ιστορικού κινηματογράφου Kάρλο Ντι Κάρλι με τον κριτικό Γιάννη Μπακογιαννόπουλο καθώς και με την προβολή της ταινίας Η ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ. Το ντοκιμαντέρ του Ντι Κάρλι ΑΝΤΟΝΙΟΝΙ SU ANTONIONI όπως και οι υπόλοιπες προβολές του προγράμματος θα πραγματοποιηθούν από 6 έως 13 Φεβρουαρίου στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. Το αφιέρωμα περιλαμβάνει έξι μεγάλου μήκους ταινίες του Ιταλού δημιουργού, ντοκιμαντέρ που είτε σκηνοθέτησε ο ίδιος είτε αφορούν το έργο του και φιλμ μικρού μήκους που θα προβληθούν με ελληνικούς ή αγγλικούς υπότιτλους. Ένα αφιέρωμα στον Αντονιόνι είναι πάντα ευπρόσδεκτο, οπότε θεωρούμε μάλλον ατυχές να αναφέρεται και στην ελληνική διοργάνωση ότι γίνεται με αφορμή τη συμπλήρωση, στις 29 Σεπτεμβρίου 2012, εκατό χρόνων από τη γέννηση του σκηνοθέτη, όταν πλέον μας χωρίζουν τόσοι μήνες από τη συγκεκριμένη επέτειο.

ΧΙΤΣΚΟΚ (ΗΙΤCHCOCK)

HΠΑ/98'/ODEON

Σκηνοθεσία: Σάσα Τζερβάσι

Ηθοποιοί: Άντονι Χόπκινς, Έλεν Μίρεν, Σκάρλετ Γιόχανσον, Ντάνι Χιούστον, Τόνι Κολέτ

Ο μύθος: Μετά την ολοκλήρωση της ταινίας του ΣΤΗ ΣΚΙΑ ΤΩΝ ΤΕΣΣΑΡΩΝ ΓΙΓΑΝΤΩΝ ο Άλφρεντ Χίτσκοκ αποφάσισε να μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη το μυθιστόρημα τρόμου του Ρόμπερτ Μπλοκ Ψυχώ. Η επιλογή αυτή προκάλεσε την άρση της εμπιστοσύνης των παραγωγών στο πρόσωπο του, υποχρεώνοντας τον να ρισκάρει την αυτοχρηματοδότηση της ταινίας κι αυτό συνέπεσε με μία δοκιμασία της συζυγικής του σχέσης .

Η ανάγνωσή μας: Πρωτογνωρίσαμε το Σάσα Τζερβάζι ως σεναριογράφο των ταινιών THE ΤΕRΜΙΝΑL του Στίβεν Σπίλμπεργκ και το ΣΧΕΔΙΟ ΤΟΥ ΧΕΝΡΙ όπου πρωταγωνιστούσε ο Κιάνου Ριβς. Στην παρθενική σκηνοθετική του δουλειά μας μεταφέρει στο 1959, τότε που οι κινηματογραφικές πρεμιέρες είχαν τη λάμψη της χρυσής εποχής του Χόλυγουντ, τα καμαρίνια έφεραν τα ονόματα των πρωταγωνιστών και οι σκηνοθέτες, ακόμη και του διαμετρήματος του Χίτσκοκ, διάβαζαν με προσοχή τη γνώμη των κριτικών. O Τζερβάζι δεν κάνει μία αυστηρή βιογραφία, αλλά στέκεται σε μία κρίσιμη καμπή στην καριέρα του μετρ της αγωνίας, εποχή που μερίδα του Τύπου του υποδείκνυε την αποχώρηση αν και ήταν μόλις εξήντα ετών. Το διασκευασμένο σενάριο του Τζον Μακ Λάφλιν (ΜΑΥΡΟΣ ΚΥΚΝΟΣ) από ένα non-fiction βιβλίο του Στίβεν Ρεμπέλο εστιάζει στη σχέση του Χίτσκοκ με την Άλμα Ρέβιλ που εκτός από γυναίκα του ήταν η στενότερη συνεργάτης του και καθοριστική συντελεστής της επιτυχίας του. Ο Άγγλος σκηνοθέτης αφομοιώνει με έξυπνο τρόπο μυθοπλασία και πραγματικότητα (σε βαθμό που να αναρωτιέσαι πόσα από όσα βλέπουμε ίσχυαν αληθινά), για να περιγράψει σκηνές από ένα γάμο που είχε υποστεί τη φθορά του χρόνου και την παράτολμη καλλιτεχνικά και οικονομικά επιλογή του Χίτσκοκ. Δίπλα στους ηθοποιούς που υποδύονται τους πρωταγωνιστές του ΨΥΧΩ (ξεχωρίζει σε ομοιότητα ο Τζέιμς Ντάρσι ως Άντονι Πέρκινς), ο Τζερβάζι προσθέτει ιντερμέδια με τον Έντ Γκέιν, τον κατά συρροή δολοφόνο που ενέπνευσε το μυθιστόρημα, που στοιχειώνει τα όνειρα και τις σκέψεις του Χίτσκοκ, παραδόξως όμως δεν επιφυλάσσει ρόλο στην ταινία για το συγγραφέα Ρόμπερτ Μπλοκ. Αφού στο παρελθόν ερμήνευσε τον Πικάσο και τον Νίξον, ο Άντονι Χόπκινς ενσαρκώνει για τρίτη φορά μία διάσημη προσωπικότητα με το δικό του καλλιτεχνικό ανάστημα, χωρίς μιμήσεις ή τη βοήθεια του μακιγιάζ. Άξια στο πλευρό του η Έλεν Μίρεν συνθέτει με αυθεντικότητα και ευαισθησία την προσωπικότητα της Άλμα. Στους δεύτερους ρόλους τις καλύτερες εντυπώσεις αφήνουν η Σκάρλετ Γιόχανσον ως Τζάνετ Λι και ο Ντάνι Χιούστον ως αινιγματικός σεναριογράφος που φλερτάρει την κυρία Χίτσκοκ. Αποφεύγοντας το σκόπελο μιας ρετρό ανασύστασης ή μίας στείρας εγκωμιαστικής προσέγγισης το ΧΙΤΣΚΟΚ εστιάζει στην ψυχοσύνθεση ενός διάσημου δημιουργού, της συντρόφου του και στα παρασκήνια μίας θρυλικής ταινίας.

Αξιολόγηση: 7/10

ΦΙΛΙΑ ΕΙΣ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ

ΕΛΛΑΔΑ/115'/CAROUSEL FILMS

Nτοκιμαντέρ

Σκηνοθεσία: Βασίλης Λουλές

Ο μύθος: Πέντε μέλη της εβραϊκής κοινότητας από Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ιωάννινα και Χανιά εξιστορούν αναμνήσεις από την παιδική τους ηλικία τη περίοδο της Γερμανικής κατοχής.

Η ανάγνωσή μας: Το ντοκιμαντέρ εστιάζει σε μία άγνωστη κατηγορία από επιζήσαντες του Β' Παγκοσμίου: τα κρυμμένα παιδιά εβραϊκών οικογενειών που σώθηκαν χάρη στην αποφασιστικότητα και την αλληλεγγύη των χριστιανών. Ο σκηνοθέτης Βασίλης Λουλές βρήκε ορισμένα από αυτά τα παιδιά που, ως ηλικιωμένοι πλέον, στις μέρες μας, ανακαλούν τις μνήμες τους. Ο φακός δε διακόπτει και δεν παρεμβαίνει καθόλου στις πέντε μαρτυρίες που παραμένουν σταθερά και μονοδιάστατα συγκινησιακά φορτισμένες και μελοδραματικές. Παρά το σεβασμό και την κατανόηση στο τραυματικό παρελθόν αυτών των ανθρώπων, ο Λουλές αποτυγχάνει να κεντρίσει το συλλογικό ενδιαφέρον σε καθαρά ιδιωτικές ιστορίες και, στην καλύτερη περίπτωση, το φιλμ θυμίζει ταινία τεκμηρίωσης της κρατικής τηλεόρασης περασμένων δεκαετιών. Η ανεπάρκεια ντοκουμέντων στα στατικά πλάνα των ομιλητών αναγκάζει τη χρήση αρχειακού και κινηματογραφικού υλικού, συχνά άσχετου, που απλά συνοδεύει τις αφηγήσεις. Οι δύο ώρες προφορικού λόγου που μεταβάλλουν την προσοχή του θεατή σε κόπωση αποκτούν προς το τέλος κίνηση, όταν οι αφηγητές επισκέπτονται τις γενέτειρες τους, το καταφύγιο τους στην Κατοχή, ή τον τόπο μαρτυρίας των ομόθρησκων τους, αλλά κι εκεί η κάμερα μένει αδικαιολόγητα αμέτοχη. Πριν κάποιος διερωτηθεί τι το ξεχωριστό μπορεί να έχουν οι συγκεκριμένες ιστορίες σε σχέση με το μαρτύριο και το πένθος των υπολοίπων Ελλήνων, μπορεί να σταθεί σε ορισμένες μικρές λεπτομέρειες. Όπως ενδεικτικά ότι τα θύματα αυτού του άδικου διωγμού κατείχαν υψηλό βιοτικό επίπεδο πριν τον πόλεμο και προνομιακή θέση σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο μετά τη λήξη του στην ενήλικη ζωή τους. Άλλοτε ελπίδα του εγχώριου σινεμά, όπως είχε χαρακτηριστεί με τη μικρού μήκους ταινία ΕΝΑΣ ΛΑΜΠΕΡΟΣ ΗΛΙΟΣ, ο Λουλές χρωστάει ακόμη το πρώτο φιλμ μυθοπλασίας στους θαυμαστές του. Η κινηματογραφική αίθουσα μοιάζει ένας περιττός σταθμός στη διαδρομή αυτού του ντοκιμαντέρ, από τα εγχώρια φεστιβάλ (Θεσσαλονίκης, Χαλκίδας Ολυμπίας) μέχρι το εβραϊκό μουσείο, το αρχικό σημείο έμπνευσης και του ίδιου του δημιουργού.

Αξιολόγηση: 3/10

Ο ΚΥΝΗΓΗΜΕΝΟΣ (THE EXPATRIATE)

HΠΑ-ΑΓΓΛΙΑ-ΚΑΝΑΔΑΣ-ΒΕΛΓΙΟ/95'/ΑUDIOVISUAL

Σκηνοθεσία: Φίλιπ Στελζλ

Ηθοποιοί: Άαρον Έκχαρτ, Λιάνα Λιμπεράτο, Όλγκα Κουριλένκο

Ο μύθος: Πρώην πράκτορας της CIA ,εγκατεστημένος στην Ευρώπη μαζί με την κόρη του, γίνεται στόχος της εταιρείας όπου εργάζεται ως υπεύθυνος συστημάτων ασφαλείας, όταν διαπιστώνει μία απάτη.

Η ανάγνωσή μας: Για τον καθένα που δεν παρακολουθεί μόνο από ευχαρίστηση την τέταρτη ταινία του Φίλιπ Στελζλ (Ο ΝΕΑΡΟΣ ΚΥΡΙΟΣ ΓΚΑΙΤΕ), υπάρχουν τουλάχιστον δύο στοιχεία που αξίζει να επισημάνει. Οι Βρυξέλλες, πόλη που σπάνια βλέπουμε σε χολιγουντιανή παραγωγή, είναι η έδρα αυτού του θρίλερ κατασκοπείας και είναι αλήθεια ότι ο 46χρονος σκηνοθέτης αξιοποιεί με μεγάλη ευγένεια και σύντομα πλάνα τα εξωτερικά γυρίσματα δίχως αποκλεισμούς δρόμων και πολυάριθμους κομπάρσους. Επίσης ο Άαρον Έκχαρτ εμφανίζεται για πρώτη φορά ως ήρωας δράσης και το φιλμ σε προτρέπει να σκεφτείς πώς και δεν είχε επωμιστεί στο παρελθόν ανάλογο ρόλο. Το πιο αδύνατο σημείο στον ΚΥΝΗΓΗΜΕΝΟ είναι ότι ακολουθεί όλους τους κανόνες του είδους που εκπροσωπεί, δίχως να καταφέρνει να δώσει το δικό του ξεχωριστό στίγμα. Στη μνήμη έρχεται το φρανσάιζ του Τζέισον Μπορν, όσον αφορά τη καταδίωξη, όπως και το πρόσφατο ΑΡΠΑΓΗ 2 με τον Λίαμ Νίσον, εξαιτίας του κοινού επαγγελματικού βίου των δύο πρωταγωνιστών (CIA) και της εμπλοκής της έφηβης κόρης που έχουν στη περιπέτεια τους. Ο Στελζλ αφιερώνει μόλις μία σκηνή στη σχέση του κοριτσιού με τον πατέρα της και δεν την καθιστά άβουλο θύμα αλλά ισότιμο συνεργάτη στον αγώνα του για επιβίωση, πριν αρχίσει να αναλίσκεται σε μία προβλέψιμη συνωμοσία. Το μοντάζ δεν έχει το σφιχτοδεμένο ρυθμό για να σε παρασύρει, τα σεναριακά κλισέ σταδιακά συσσωρεύονται και οι κακοί φαίνονται ελάχιστα αδίστακτοι και επικίνδυνοι. Με άλλα λόγια ο Βαυαρός δημιουργός δεν είναι Τομ Τίκβερ για να μας δώσει ένα φιλμ ισάξιο του ΤΗΕ ΙΝΤΕRNATIONAL. Κάθε άλλο παρά τυχαίο είναι ότι η ταινία δεν εξασφάλισε διανομή στις ΗΠΑ και τις μεγάλες ευρωπαϊκές αγορές, ούτε καν στη Γερμανία, ιδιαίτερη πατρίδα του σκηνοθέτη.

Αξιολόγηση: 3/10

ΤΑ ΜΥΘΙΚΑ ΠΛΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΝΟΤΟΥ(ΒΕΑSTS OF THE SOUTHERN WILD)

HΠΑ/93'/SEVEN FILMS & ΣΠΕΝΤΖΟΣ ΦΙΛΜ

Σκηνοθεσία: Μπεν Ζάιτλιν

Ηθοποιοί: Κουβενζάνε Γουόλις, Ντουάιτ Χένρι, Τζίνα Μοντάνα

Ο μύθος: Η εξάχρονη Χάσπαπι ζει με το πατέρα της σε μία απομονωμένη περιοχή, τη Μπάθταμπ, που απειλείται από μία επερχόμενη καταιγίδα. Καθημερινά μοιράζει το χρόνο της στο σχολείο όπου μαθαίνει για προϊστορικά πλάσματα και στο ψάρεμα για να εξασφαλίσει την καθημερινή τροφή της. Όταν ο πατέρας της αρρωστήσει, το κορίτσι θα αναζητήσει τη μητέρα του σε ένα πλωτό μπαρ.

Η ανάγνωσή μας: Η σύνοψη είναι απαραίτητη όχι όμως και αρκετή για να καταλάβει το κοινό τι συμβαίνει σε αυτή τη δήθεν καλλιτεχνική ταινία που στηρίζεται σε θεατρικό μονόπρακτο. Τα πάντα παραμένουν ασαφή και αδιευκρίνιστα στο σκηνοθετικό ντεμπούτο του Μπεν Ζάιτλιν. Η τοποθεσία παραπέμπει στη Λουιζιάνα, η καταιγίδα στον τυφώνα Κατρίνα, οι αποκομμένοι κάτοικοι στους μολυσμένους μιας πυρηνικής καταστροφής. Με επίκεντρο ένα χαριτωμένο πιτσιρίκι, οικογενειακό δράμα και μαγικός ρεαλισμός δεν μπορούν να λειτουργήσουν εποικοδομητικά σε ένα περιβάλλον πλαστής εξαθλίωσης και σήψης που σκιαγραφείται με ενοχλητική έμφαση από έναν καλοζωισμένο δημιουργό του Μανχάταν. Από σύγχυση και έπαρση χαρακτηρίζονται και οι δηλώσεις του σκηνοθέτη που αναφέρει ότι θέλει να γεμίζει τη ζωή και τις ταινίες του με άγριους και γενναίους ανθρώπους και αποκαλεί τους ηθοποιούς του ατρόμητους πολεμιστές. Ασυνάρτητη πλοκή, γελοίες βιβλικές αναφορές και σουρεαλιστικά ντεκόρ απαρτίζουν αυτή την προχειρότητα μηδενικών περιβαλλοντικών και ανθρωπιστικών ανησυχιών. Πρόκληση οι τέσσερις υποψηφιότητες για Όσκαρ (ταινίας, σκηνοθεσίας, α' γυναικείου ρόλου και διασκευασμένου σεναρίου) ή το βραβείο καλύτερης ταινίας στο φεστιβάλ του Sundance, σκανδαλώδης και η βράβευση με Χρυσή Κάμερα στο φεστιβάλ Καννών. Οι άνθρωποι του νότου, περισσότερο από κάθε θεομηνία, κινδυνεύουν από την πνευματική έρημο και τη μεγαλομανία ανεξάρτητων, προς το παρόν, δημιουργών του Βορρά.

Αξιολόγηση: 2/10

ΜΗ ΜΟΥ ΧΑΛΑΣ ΤΗ ΜΕΡΑ (ΤΗΕ LAST STAND)