Νεοκλής Γαλανόπουλος: «Βάσει σχεδίου»

Μετά το εξαιρετικό Ο ιδανικός ντετέκτιβ (Εκδόσεις Καστανιώτη, 2018) με ήρωα τον Σέργουιν Χομπς, που βασίζεται στον αρχετυπικό ντετέκτιβ Σέρλοκ Χολμς, ο Νεοκλής Γαλανόπουλος επιστρέφει με έναν νέο ήρωα ιδιωτικό ερευνητή, αυτή τη φορά στη σύγχρονη εποχή. Στο νέο του βιβλίο, Βάσει σχεδίου (Εκδόσεις Καστανιώτη, 2022), πρόσωπα και καταστάσεις μιας ιδιάζουσας υπόθεσης που αναλαμβάνει ο κεντρικός χαρακτήρας, ντετέκτιβ Βαγγέλης Διαλυνάς, πλέκουν ένα γαϊτανάκι μυστηρίου που φαίνεται αδύνατον να λυθεί.

Ο ήρωας βρίσκεται στο απόγειο της καριέρας του, στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, και θεωρείται από τους πιο ακριβοπληρωμένους επαγγελματίες στην Ελλάδα, όταν τον επισκέπτεται ο νέος του πελάτης. Η υπόθεση που του αναθέτει ο πελάτης είναι να ερευνήσει ένα περίεργο αυτοκινητικό δυστύχημα, που στοίχισε τη ζωή μιας φίλης του, δικηγόρου. Η σύνδεση αυτού του γεγονότος με δύο ακόμα περίεργους θανάτους που προηγήθηκαν, δηλαδή η πτώση από γκρεμό ενός λογιστή και η πτώση ενός κλέφτη από την πολυκατοικία του λογιστή, οδηγούν τον Διαλυνά στη διαθήκη μιας πλούσιας Ελληνοαμερικανίδας, που αφήνει γενική κληρονόμο τη βαφτιστήρα της, Ελευθερία Μώρου.

Στην υπόθεση αυτή εμπλέκονται πολλά πρόσωπα και το μυστήριο πυκνώνει, καθώς ο ντετέκτιβ προσπαθεί να ανακαλύψει τα κίνητρα του καθενός. Οι άνθρωποι του περιβάλλοντος της νεαρής κληρονόμου –ή ακόμα και η ίδια– κρύβουν μυστικά και είτε βοηθούν είτε τον αποπροσανατολίζουν ανάλογα με τα συμφέροντά τους. «Κανείς δεν μπορεί να ζήσει, αν δεν εμπιστεύεται, έστω και στοιχειωδώς, τους συνανθρώπους του», θα του πει σε ανύποπτο χρόνο κάποιος από αυτούς. Ο ίδιος πάντως ο ντετέκτιβ Διαλυνάς έχει τη σιγουριά ότι κάποιος ανάμεσά τους είναι αθώος και προσπαθεί με κάθε τρόπο να το αποδείξει. Βοηθοί του θα σταθούν ο Θανάσης Τόγιας και ο Ορέστης Κοκκόσης από την Ελληνική Αστυνομία, ενώ οι πληροφορίες ρέουν ακατάπαυστα και ανατρέπουν διαρκώς το σκηνικό, και μάλιστα όταν ακολουθούν δύο ακόμα θάνατοι από το περιβάλλον της κληρονόμου.

Πρόκειται για ένα έξυπνα γραμμένο βιβλίο whodunit, γεμάτο αινίγματα και μυστήριο, υποδόριο χιούμορ, ευφυείς διαλόγους και φιλοσοφημένη διάθεση, που δίνει το στίγμα της σύγχρονης ελληνικής αστυνομικής λογοτεχνίας, από έναν συγγραφέα με έμπειρη γραφή και πλούτο γλώσσας. Στα υπέρ του μυθιστορήματος, εκτός από την καταπληκτική πλοκή, είναι η χρήση λέξεων, εικόνων και περιγραφών που μας πλουταίνουν και αποδεικνύουν ότι ένα αστυνομικό μυθιστόρημα είναι ισάξιο των υπόλοιπων ειδών της λογοτεχνίας.

Οι ζωντανοί χαρακτήρες δικαίων και αδίκων δίνουν ένα αληθινό μωσαϊκό της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας, με επαγγελματίες, ανθρώπους της διπλανής πόρτας, μαφιόζους, μικροαπατεώνες, ανθρώπους του νόμου, άεργους, αεριτζήδες, μουσικούς, φιλανθρωπικά ιδρύματα, ζάπλουτους και πένητες, με έναν τρόπο απόλυτα φυσικό.

Στα υπέρ του μυθιστορήματος, εκτός από την καταπληκτική πλοκή, είναι η χρήση λέξεων, εικόνων και περιγραφών που μας πλουταίνουν και αποδεικνύουν ότι ένα αστυνομικό μυθιστόρημα είναι ισάξιο των υπόλοιπων ειδών της λογοτεχνίας.

Ακολουθώντας μια διαδρομή μέσα από την οπτική γωνία του ντετέκτιβ Βαγγέλη Διαλυνά και από την άλλη με τη ματιά του αστυνόμου Κοκκόση, ο αναγνώστης οδηγείται με έντεχνο τρόπο από τον συγγραφέα σε διλήμματα ανάμεσα στις δύο αντίθετες απόψεις αυτών των δύο χαρακτήρων. Άλλωστε, μας προϊδεάζει για αυτό ο συγγραφέας από την αρχή του βιβλίου: «Η αλήθεια δεν είναι σχετική, η αλήθεια είναι προσωπική». Μοιάζει σαν ένα δικαστήριο όπου ο αναγνώστης παίζει τον ρόλο του ενόρκου, σε ένα πινγκ πονγκ επιχειρημάτων και αντιδράσεων, από τη μια του συνηγόρου και από την άλλη του αντιδίκου.

Το κέρδος από ένα τέτοιο παιχνίδι είναι ένα τέλος που ικανοποιεί άπαντες, ένα ματ του συγγραφέα, που εμφανίζεται πίσω από μια έξυπνη κίνηση ολοκλήρωσης. Κυρίως εδώ, οι ήρωες έχουν τη δική τους πειθώ. Αν τους αφήσεις να σε παρασύρουν, τότε το βιβλίο αυτό θα σου δώσει εκπλήξεις. Διαπιστώνω εκ των υστέρων ότι τη δεύτερη φορά που το διάβασα ήταν ακόμα καλύτερο, γιατί την πρώτη φορά χάνεις κάπου κάπου την ουσία προσπαθώντας να ακολουθήσεις την πλοκή. Είναι κι αυτό ένα από τα προτερήματά του.

ne galanopoulos22 Μέσα από το αινιγματικό ξεδίπλωμα της ιστορίας, είναι σημαντικό ότι σε τούτο το βιβλίο κυριαρχεί το θετικό σε έναν κόσμο με αρνητικό πρόσημο –όπως αυτός που βιώνει ο ήρωας και περιγράφει ο συγγραφέας–, έναν κόσμο στον οποίο δίνει ελαφρυντικά, γιατί κανένας δεν είναι απόλυτα κακός. Μένει λοιπόν να δούμε αν θα υπάρξει συνέχεια με τον ίδιο ήρωα, Βαγγέλη Διαλυνά, που καταφέρνει να γίνεται τόσο συμπαθής στον αναγνώστη, ώστε να μας προκαλεί εξάρτηση.