Μάγια Δεληβοριά: «Το κορίτσι που δεν θυμόταν πότε φόρεσε την πανοπλία»

Ρεαλιστικό και παραμύθι ταιριάζουν ως χαρακτηρισμοί στο ίδιο βιβλίο; Στο νέο μυθιστόρημα της Μάγιας Δεληβοριά, Το κορίτσι που δεν θυμόταν πότε φόρεσε την πανοπλία, το οποίο κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις Εκδόσεις Κέδρος, ταιριάζουν. Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένα αλληγορικό παραμύθι και, όπως κάθε παραμύθι, είναι εύκολο στην ανάγνωση και σε συνεπαίρνει με την απλότητά του. Διότι τα δύσκολα πράγματα είναι προτιμότερο να λέγονται απλά.

Πολλά τα παράδοξα που συμβαίνουν στην ιστορία χωρίς να ξενίζουν όμως τον αναγνώστη, γιατί αμέσως μπαίνει στην παραμυθένια ροή όπου ένα κορίτσι μπορεί να έχει χριστεί «Λευκός Ιππότης», έστω κι αν δεν θυμάται πότε ή πώς συνέβη αυτό. Μια ιστορία όπου υπάρχουν μαγικοί καθρέφτες, κατάλευκα άλογα και γάτες που κλαίνε, έστω κι αν ο κόσμος νομίζει ότι οι γάτες δεν κλαίνε ποτέ. Μια ιστορία όπου άνθρωποι και ζώα μπορούν να συνεννοηθούν άψογα μεταξύ τους, χωρίς να νοιάζεται κανείς σε ποια γλώσσα γίνεται αυτό.

Πρωταγωνίστρια η Μιράντα, μια κοπέλα με αποστολή να κάνει πάντα το καλό, να βοηθάει τους άλλους, έστω και παρά τη θέλησή τους. Θεατρολόγος η συγγραφέας και εύκολα μπορεί να φανταστεί ο αναγνώστης κάποιες σελίδες να μετατρέπονται σε πολύ αστείες σκηνές, έστω κι αν είναι δραματικές στο περιεχόμενό τους. Μια τέτοια σκηνή είναι όταν η Μιράντα, όλο ενθουσιασμό, βάφει το σπίτι του κυρίου Πίτερ με τις μπογιές που βρίσκει στο μπαλκόνι του, μόνο που ο κύριος Πίτερ προτιμούσε το παλιό χρώμα του σπιτιού του και οι μπογιές προορίζονταν για το σπίτι του αδελφού του.

Από την αρχή της ιστορίας η Μιράντα νιώθει σαν να έχει σταματήσει ο κόσμος να τη χρειάζεται και οι στόχοι της έχουν πάψει να είναι ξεκάθαροι. Έτσι, μόλις μαθαίνει ότι στην πολιτεία στην άκρη του ποταμού βρίσκεται μια γυναίκα που έχει έναν καθρέφτη όπου μπορείς να δεις αυτό που χρειάζεσαι, αποφασίζει ότι πρέπει να δει τον καθρέφτη. Και το ταξίδι ξεκινάει.

Η ιστορία εξελίσσεται γρήγορα, καθώς νέα πρόσωπα κάνουν την εμφάνισή τους. Μια στριμμένη γάτα, η Οφηλία, και ένας καλοπροαίρετος γηραιός σκύλος, ο Ιβάν, για αρχή. Κάθε ήρωας με τον δικό του ξεκάθαρο, ξεχωριστό χαρακτήρα, έτσι ώστε η συγγραφέας καταφέρνει να παρουσιάσει ένα μπουκέτο από εντελώς διαφορετικούς χαρακτήρες, όπου ο καθένας έχει τον δικό του ρόλο στη ροή της ιστορίας.

...σκεφτόταν ότι υπάρχουν άνθρωποι που από την πρώτη στιγμή που τους συναντάς δεν σου μοιάζουν συνηθισμένοι. Έχουν άλλον αέρα.

Ένα κοινωνικό μυθιστόρημα φτιαγμένο από παραμυθένια υλικά, ένα βιβλίο για μικρούς και μεγάλους.

Υπάρχουν βέβαια και οι άνθρωποι που ξέρουν ότι δεν είναι συνηθισμένοι κι έχουν συμφιλιωθεί με αυτό. Τους βγαίνει και προς τα έξω, χωρίς να κάνουν κάποια προσπάθεια. Έτσι είναι φτιαγμένοι.

Υπάρχουν όμως και αυτοί που θα ήθελαν να μην είναι συνηθισμένοι. Αυτοί κάνουν μεγάλη προσπάθεια, υιοθετώντας συνήθειες που δεν είναι δικές τους. Αρχικά ξεγελούν τον εαυτό τους και τους γύρω τους. Αλλά συχνά αυτό δεν κρατάει πολύ. Ο καθένας είναι αυτό που είναι.

Αυτές δεν είναι παρά οι σκέψεις μιας γάτας, καθώς παρατηρεί το καινούργιο πρόσωπο που μπαίνει στην ιστορία, τον Όλιβερ, για τον οποίο έβγαλε το συμπέρασμα ότι ανήκε στην κατηγορία εκείνων που δεν τους καίγεται καρφί αν είναι συνηθισμένοι ή όχι, γιατί είναι απασχολημένοι με ένα απλό πράγμα: να ζήσουν. Αυτό το απλό πράγμα που κάποιος θα πρέπει να θυμίσει στην ηρωίδα ότι θα πρέπει και η ίδια να κάνει. Η Οφηλία γνωρίζει πώς είναι να ζεις. Έχει ερωτευτεί. Άραγε, ένα Λευκό Άλογο νιώθει ποτέ ερωτευμένο; Και πώς μπορείς να περιγράψεις τον έρωτα σε κάποιον που δεν τον έχει ζήσει; «Μοιάζει με μια αναπάντεχη έκρηξη όλων των αισθήσεων. Σαν να ξυπνάνε οι σωματικές και οι ψυχικές λειτουργίες». Το πώς είναι να είσαι ερωτευμένος γνωρίζουν καλά δύο χελιδόνια που θα συναντήσουν στον δρόμο τους. Δύο χελιδόνια που πρόθυμα αναλαμβάνουν τον ρόλο του ταχυδρόμου, όταν διαπιστώνουν ότι δύο ερωτευμένοι χρειάζονται τις υπηρεσίες τους.

Ο καθένας από τους ταξιδιώτες που αναζητούν τον καθρέφτη έχει τους δικούς του λόγους για το ταξίδι. Η Οφηλία θα ήθελε να ρωτήσει τη γυναίκα που τον έχει: «Μπορείς να βοηθήσει κάποιον να αναμετρηθεί με τις ενοχές του και να αφήσει το παρελθόν πίσω; Υπάρχει τρόπος να συγχωρέσει κανείς τον ίδιο του τον εαυτό;»

Εναλλάσσονται οι σκληρές με τις τρυφερές εικόνες στο βιβλίο, αφήνοντας όμως την αισιοδοξία να επικρατήσει. Ωστόσο, ο καθένας πρέπει να μιλάει για τους δράκους του, γιατί τότε μπορεί να τους διαχειριστεί καλύτερα. Και όταν η Οφηλία μίλησε για τον δράκο της στον Λευκό, «έγινε και λίγο δικός του ο δράκος, και από τα χνότα του Λευκού βγήκε συμπόνια και ζέστανε την κοιμισμένη Οφηλία».

Όταν η Μιράντα θα μάθει ότι υπάρχουν κι άλλοι Λευκοί Ιππότες, και μάλιστα γνωρίζει τη γυναίκα ενός, το σοκ είναι μεγάλο και αναγκάζεται να σκεφτεί πώς νιώθουν όλοι αυτοί που ευεργετεί «...ο άντρας μου με έσωσε. Βγήκα από την άσχημη κατάσταση όπου ήμουν και μπορούσα να αντιμετωπίσω τη ζωή αλλιώς. Αλλά αυτό δεν του άρεσε... […] Η αποστολή σας είναι να κάνετε τους άλλους να νιώσουν καλύτερα. Αν εκείνοι όμως δεν έχουν πια την ανάγκη σας; Αν μπορούν πια να σταθούν μόνοι τους στα πόδια τους; Τότε τι κάνετε;»

Η Μιράντα θα καταφέρει να βρει τον καθρέφτη; Μήπως αυτό που θα βρει θα την απογοητεύσει ή μήπως, αντίθετα, θα είναι καλύτερο από τις προσδοκίες της; Και θα μπορέσει να βρει μέσα σε αυτόν, αυτόν που τη χρειάζεται περισσότερο;

Στο μυθιστόρημα υπάρχουν και αρκετοί κακοί. Όπως σε όλα τα ωραία παραμύθια. Η Μιράντα είχε ένα αγαπημένο παραμύθι όταν ήταν μικρή, αλλά η μαμά της πίστευε ότι δεν ήταν για παιδιά γιατί είχε κακούς. «Όμως όλα τα παραμύθια έχουν κακούς, και το κορίτσι περιμένει ειδικά εκείνο το σημείο που ο κακός θα εμφανιστεί. Όχι γιατί χαίρεται για την παρουσία του, αλλά επειδή χαίρεται που ο ήρωας του παραμυθιού θα τον νικήσει».

ma delivoria22 Το βιβλίο προτείνεται για αναγνώστες πάνω από 15 ετών. Σίγουρα όμως όλοι γνωρίζουν ανθρώπους διαφόρων ηλικιών που θα έπρεπε να το διαβάσουν. Και διαβάζοντάς το ίσως αποφασίσουν να πετάξουν τη δική τους πανοπλία, ίσως εμποδίσουν κάποιον νεότερο να τη φορέσει. Καμιά φορά είναι οι ενήλικες που πρέπει να διαβάζουν βιβλία για νεότερους αναγνώστες, διότι είναι αυτοί που φορτώνουν τους νεότερους με τα δικά τους ιδανικά, κλείνοντάς τους σε ένα ρούχο που δεν τους ταιριάζει. Ένα κοινωνικό μυθιστόρημα φτιαγμένο από παραμυθένια υλικά, ένα βιβλίο για μικρούς και μεγάλους.