Μία διεξοδική μελέτη σχετικά με τις ελληνογερμανικές σχέσεις μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και συγκεκριμένα από το 1953 έως το 1981 πραγματοποιεί ο ιστορικός ερευνητής Χρήστος Τσάκας. Με αφορμή τη σχετικά πρόσφατη διαμάχη με τους Γερμανούς σχετικά με τα μνημόνια το 2015, ο συγγραφέας δράττει την ευκαιρία να εξετάσει όλο το πλέγμα των ελληνογερμανικών σχέσεων από οικονομικής, κυρίως, πλευράς.

Είναι γεγονός πως η ελληνική οικονομία και βιομηχανία μεταπολεμικά μπόρεσε να επανεκκινήσει μόνο με τη βοήθεια της αμερικανικής χρηματοδότησης στο πλαίσιο του Σχεδίου Μάρσαλ. Λίγοι γνωρίζουν ότι ο τότε υπουργός Συντονισμού στην κυβέρνηση Παπάγου το 1953 είχε επισκεφτεί τις ΗΠΑ προσπαθώντας να πείσει τους Αμερικανούς να συνεχίσουν τη χρηματοδότηση της χώρας μας ακόμη και μετά το τέλος του Σχεδίου Μάρσαλ. Εντούτοις, το σχέδιο αυτό του Μαρκεζίνη δεν ευοδώθηκε και η χώρα μας πέρασε από την αμερικανική βοήθεια στις δυτικογερμανικές πιστώσεις. Διότι η αλήθεια είναι ότι οι ελληνογερμανικές οικονομικές σχέσεις μετά τον πόλεμο υπήρξαν πολύ σημαντικές σχετικά με την αναστήλωση της ελληνικής οικονομίας και βιομηχανίας, στο πλαίσιο των επενδύσεων που επιχείρησαν μεγάλες εταιρείες όπως η Krupps, η Telefunken ή η Siemens. Κοντά βέβαια στις εταιρείες αυτές, έκαναν επενδύσεις και Έλληνες μεγιστάνες, όπως ο Αριστοτέλης Ωνάσης, ο Σταύρος Νιάρχος, ο Αθανάσιος Μποδοσάκης και άλλοι.

Το βιβλίο εξετάζει την πορεία της ελληνικής βιομηχανίας και των επενδύσεων σε αυτήν καθ’ όλη τη μεταπολεμική περίοδο.

Οι οικονομικές σχέσεις και οι επενδύσεις από την Ευρώπη επεκτάθηκαν περαιτέρω μετά τη δημιουργία της ΕΚΑΧ (Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα Χάλυβα) το 1954, της ΕΟΚ (Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα) το 1957, αλλά και της ΕΖΕΣ (Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών) το 1960. Κατά τη δεκαετία του 1960 ιδρύθηκαν στη χώρα μας πολλές νέες βιομηχανίες, όπως για παράδειγμα η ΑΤΕ, η Ελληνική Εταιρεία Αλουμινίου, το 1966.

Το βιβλίο εξετάζει την πορεία της ελληνικής βιομηχανίας και των επενδύσεων σε αυτήν καθ’ όλη τη μεταπολεμική περίοδο. Συνεχίζει με την εξέταση της οικονομίας μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα στη χώρα μας το 1967, αλλά και την περαιτέρω οικονομική κρίση που επέφερε η πετρελαϊκή κρίση το 1973 και η άνοδος στην εξουσία του Δημήτρη Ιωαννίδη με το αντιπραξικόπημα που επιχείρησε. Η επισκόπηση συνεχίζεται με την εξέταση των ελληνογερμανικών –αλλά και ευρωπαϊκών και αμερικανικών– οικονομικών σχέσεων και κατά τη μεταπολίτευση, φτάνοντας ως και την άνοδο του ΠΑΣΟΚ και την επίσημη είσοδο της Ελλάδας στην ΕΟΚ το 1981, αλλά και την πρώτη σύγχρονη χρεοκοπία του 1985, τότε που η ελληνική οικονομία σώθηκε μονάχα χάρη στην ευρωπαϊκή κοινοτική παρέμβαση. Υπό το πρίσμα αυτό, η παρούσα κατάσταση της οικονομίας μας και τα ατυχή γεγονότα του 2015 επί διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ δεν πρέπει να μας εκπλήσσουν.

Το βιβλίο περιέχει αναλυτικότατες πληροφορίες οικονομικής φύσεως και πολλές λεπτομέρειες σχετικά με την υπογραφή των εκάστοτε διμερών εμπορικών συνθηκών μεταξύ των δύο χωρών, της Γερμανίας και της Ελλάδας. Ως εκ τούτου, οφείλουμε να πούμε ότι πρόκειται για ανάγνωσμα το οποίο απευθύνεται κυρίως σε ιστορικούς και οπωσδήποτε θα προσθέσει ένα σημαντικό λιθαράκι στην υπάρχουσα βιβλιογραφία για το συγκεκριμένο θέμα. Όποιος πάντως το διαβάσει, οπωσδήποτε θα κατανοήσει πολλά σχετικά με την κατάσταση της οικονομίας στη χώρα μας σήμερα.

Με το βλέμμα στην Ευρώπη
Οι ελληνογερμανικές σχέσεις μετά τον πόλεμο (1953-1981)
Χρήστος Τσάκας
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης
352 σελ.
ISBN 978-960-524-913-7
Τιμή €20,00

Η Λεύκη Σαραντινού είναι ιστορικός και συγγραφέας.

Άλλα κείμενα:

• Τίνα Κουτσουμπού: «Χλομά βουνά»
• Ken Follett: «Τα όπλα του φωτός»
• Pip Williams: «Το λεξικό των χαμένων λέξεων»
• Arturo Pérez-Reverte: «Ο Ιταλός»
• Ahmet Ümit: «Η χώρα των χαμένων θεών»

Twitter