ΠΟΙΗΣΗ

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΑΚΑΡΟΓΛΟΥ:
ΜΝΗΜΗ ΣΧΕΔΟΝ ΠΛΗΡΗΣ

του Ηλία Καφάολγου

Δεν πιστεύω, για να το πω ευθέως, ότι η καλή ποίηση χρειάζεται διαμεσολαβητές. Κι αν τους χρειάζεται είναι για να τη συστήσουν. Γιατί η ποίηση είναι μια πόρτα ανοιχτή και οι ποιητές είναι αυτοί που κρατούν τα μαγικά κλειδιά και τα αντικλείδια για να ανοίξουμε, εμείς οι αναγνώστες, την πόρτα της ποίησής τους. Η ποίηση, η κατορθωμένη, ζει μέσα μας πολλές ζωές, μας γράφει και τη γράφουμε, ξανά και πάλι, ύστερα από τον ποιητή, η ποίηση είναι ένας τρόπος να μετρήσουμε τον χρόνο, μαζί του να (ανα)μετρηθούμε. Σπυρί το...

Περισσότερα »

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

ΤΑΣΟΣ ΠΟΡΦΥΡΗΣ:
ΤΑ ΣΠΙΤΙΑ

του Γρηγόρη Τεχλεμετζή

Τα «πεζογραφήματα» είναι ένας γενικότερος όρος που έχει καθιερωθεί για να περιγράφει κείμενα που ξεφεύγουν από τα πρότυπα του διηγήματος, δηλαδή της πλοκής, των δομημένων χαρακτήρων, συνήθως ενός κεντρικού θέματος και της τελικής ανατροπής. Ένας γνωστός Έλληνας συγγραφέας, που θεωρείται από τους αντιπροσωπευτικότερους και αυτούς που καθιέρωσαν το είδος, είναι ο Γιώργος Ιωάννου.
Στα Σπίτια του Τάσου Πορφύρη παρατηρούμε μια περιγραφική σκιαγράφηση γεγονότων και καταστάσεων περασμένων εποχών ή που βασίζονται και εμπλέκονται άμεσα ή έμμεσα με αυτές. Η αγάπη του για τον γενέθλιο τόπο του –την Ήπειρο– και οτιδήποτε...

Περισσότερα »

ΠΑΙΔΙΚΑ

ΜΙΚΡΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ
ΓΙΑ ΜΙΚΡΑ ΠΑΙΔΙΑ
(Β’ ΜΕΡΟΣ)

της Ελένης Σαραντίτη

Και σήμερα μερικά ακόμη βιβλία για μικρούς, άπειρους αναγνώστες. Κείμενα σύντομα, εύληπτα, προσεγμένα και γραμμένα με στοργή και γνώση· εικονογράφηση χαρούμενη και χαριτωμένη.
ΔΕ ΘΑ ΧΑΘΩ ΠΟΤΕ!
Η Ντάγκμαρ Γκάισλερ (γενν. 1958), Γερμανίδα από το Ζίγκεν, σπούδασε ζωγραφική στο Βισμπάντεν, κατοικεί δε στο Μόναχο, όπου και γράφει και εικονογραφεί τα ωραία βιβλία της που απευθύνονται στα μικρά παιδιά κι έχουν τόσα να τους πουν. Και, πρώτα απ' όλα, πάντοτε μέσω μιας αρκετά αστείας και μάλλον περιπετειώδους και επεισοδιακής ιστορίας, η συγγραφέας θέτει κανόνες ζωής και σκέψης, χαράσσοντας τα περιθώρια...

Περισσότερα »

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ:
ΘΥΜΑΤΑ ΕΙΡΗΝΗΣ

της Τούλας Ρεπαπή

Το μυθιστόρημα Θύματα Ειρήνης, εξήντα χρόνια περίπου μετά την πρώτη του έκδοση (1956), επανακυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Γκοβόστη. Γράφτηκε όταν ο Βασίλης Βασιλικός ήταν μόνο είκοσι δύο χρόνων. Αν γραφόταν σήμερα, ίσως να είχε για τίτλο του τον όρο ο οποίος μας έγινε γνωστός το 1992 με τον Πόλεμο του Κόλπου: Παράπλευρες απώλειες.
Στο Θύματα Ειρήνης, την εισαγωγή και φιλολογική επιμέλεια κάνει ο Θανάσης Αγάθος. Με αυτή προβάλλει όχι μόνο την ομορφιά των στοιχείων του βιβλίου, αλλά απεικονίζει και την κοινωνία εκείνης της εποχής, λειτουργώντας συμπληρωματικά στον αναγνώστη για...

Περισσότερα »

ΜΕΛΕΤΕΣ - ΔΟΚΙΜΙΑ

ΓΕΩΡΓΙΑ Μ. ΠΑΝΣΕΛΗΝΑ: ΟΡΑΜΑΤΙΣΤΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΩΣ ΡΕΑΛΙΣΤΕΣ

του Θανάση Αντωνίου

Ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ), ο θεσμικός φορέας του κεφαλαίου στη χώρα μας, ο οποίος μετράει πάνω από έναν αιώνα ζωής (ιδρύθηκε το 1907), δεν είχε ποτέ πολλούς «φίλους» στο εσωτερικό της ελληνικής κοινωνίας και ο δημόσιος λόγος του, ο λόγος των εκάστοτε προέδρων του κυρίως, σπάνια αποτελούσε αντικείμενο αναλύσεων και προσεκτικής δημοσιογραφικής ή ιστοριογραφικής έρευνας. Κι αυτό δεν ήταν ιδιαίτερα έξυπνο από την πλευρά μας· την πλευρά των εργαζομένων.
Στο παρόν έργο, η ιστορικός Γεωργία Μ. Πανσεληνά, διευθύντρια παλαιότερα του σημαντικού Αρχείου Βοβολίνη και συνεργάτις επί χρόνια...

Περισσότερα »

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

ΜΑΝΟΣ ΚΟΝΤΟΛΕΩΝ:
ΔΥΟ ΦΟΡΕΣ ΑΝΟΙΞΗ

του Κώστα Τρακόσα

Ο Μαγιακόφσκι είχε πει ότι «Η Τέχνη δεν πρέπει να αντανακλά σαν τον καθρέφτη, μα σα φακός να μεγεθύνει». Προσωπικά –αν και είμαι εχθρός των ρήσεων– το εν λόγω απόφθεγμα θεωρώ ότι συνοψίζει τα συστατικά ενός καλλιτεχνικού έργου που έχει αξία.
Το βιβλίο του Μάνου Κοντολέων Δύο φορές Άνοιξη είναι ένα ερωτικό μυθιστόρημα. Είναι; Και ναι και όχι. Έχει όλα τα στοιχεία εκείνα που θα το έκαναν ερωτικό μυθιστόρημα. Ένα ερωτικό τρίγωνο, ανεκπλήρωτα πάθη, ανολοκλήρωτοι έρωτες. Ταυτόχρονα, όμως, δεν είναι. Διότι –τουλάχιστον στη σύγχρονη λογοτεχνία– τα ερωτικά μυθιστορήματα έχουν...

Περισσότερα »

ΨΗΓΜΑΤΑ

ΛΑΪΚΕΣ ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΕΣ ΙΙ

του Μ. Γ. Μερακλή

Τις λαϊκές αυτοβιογραφίες συνηθίζεται να τις λένε τώρα «αφηγήσεις ζωής». Προτιμώ το πρώτο, διότι δηλώνει αφ' εαυτού τη σημασία που έχουν για τη Λαογραφία οι τρόπον τινά ανώνυμοι, άσημοι αφηγητές (κάτι ανάλογο, ας πούμε, με τις παραδοσιακές αφηγήτριες και τους αφηγητές των λαϊκών παραμυθιών). Ο προσδιορισμός «αφήγηση ζωής» δεν αποκλείει καταρχήν και αφηγήσεις γνωστών, με κάποιον τρόπο επώνυμων προσώπων, που ενδιαφέρουν επίσης τη Λαογραφία, όχι πάντως όσο η κατηγορία των λαϊκών με την παραπάνω έννοια αφηγητών.
Ο δεύτερος τόμος της κυρίας Σκοπούλη (στον οποίο αναφέρθηκα στο προηγούμενο σημείωμα) περιλαμβάνει 63 αυτοβιογραφίες. Πέρα από τη φόρτιση των έκτακτων γεγονότων, που...

Περισσότερα »

ΑΠΟΨΕΙΣ

Ο ΔΙΠΛΟΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ

της Ελένης Λαδιά

Στη μνήμη της ποιήτριας Νανάς Ησαΐα
Όπως στις γεωμετρικές προτάσεις δεχόμαστε μία υπόθεση ως δεδομένη, υποθέτουμε πως ο καλλιτέχνης είναι διπλός, έχει δηλαδή δύο φύσεις: την ανθρώπινη και την καλλιτεχνική. Επειδή όμως αυτές οι φύσεις δεν είναι ενωμένες ατρέπτως, αχωρίστως, αδιαιρέτως και ασυγχύτως, όπως στη θεανθρώπινη ένωση, αρκετές φορές συμφύρονται. Κι έτσι μιλάμε για διχασμούς, ανεξήγητες παραξενιές ή σχιζοφρενικά στοιχεία στον χαρακτήρα του καλλιτέχνη. Από τις δύο φύσεις του, σταθερότερη και μακροβιότερη φαίνεται πως είναι η καλλιτεχνική. Αυτή δεν αφήνει τον άνθρωπο που την έχει ούτε στην αρρώστια, στον πόνο, στα γηρατειά, ούτε ακόμη και στον θάνατο. Σαν τα...

Περισσότερα »

ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

ΤΟ ΠΑΡΑΠΟΝΟ
ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ

του Ελπιδοφόρου Ιντζέμπελη

Στον Γιώργο Δεληκάρη
Το ασθενοφόρο άνοιξε την πόρτα και ο νοσοκόμος τράβηξε το φορείο με τον ασθενή. Με γρήγορες κινήσεις, κι έχοντας για βοηθό του τον οδηγό, βάδισε προς την πόρτα του Ευαγγελισμού. Με υψωμένο το χέρι, ειδοποίησε την προϊσταμένη ότι ο ασθενής βρίσκεται σε δύσκολη κατάσταση. Η προϊσταμένη, ο οδηγός, ο νοσοκόμος, ο γιατρός υπηρεσίας, οι περίεργοι με τα αχόρταγα βλέμματα είχαν εστιάσει το ενδιαφέρον τους στην εικόνα του άμοιρου καρδιοπαθή. Εκείνος, σπρώχνοντας...

Περισσότερα »

ΠΟΙΗΣΗ

Η ΕΞΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΜΕΝΕΛΑΟΥ

του Γιάννη Πλαχούρη

Όσο γερνάνε οι μήνες μαλακώνουν.
Την καρδιά του Χειμώνα συνάντησα Μάρτη
εύθραυστο χιόνι σε κύκλο κίτρινο
προσχέδια ενός φύλακα που θα έρθει, χρώμα και πέταλα
για να μαρτυρήσει τους προδότες του Έρωτα.
Ποιος θα τους τιμωρήσει;
Χάρισα το σπαθί μου στα πουλιά
γραφές σε ουρανό, ανεξίτηλα δάκρυα,
γεννημένα από ταξίδια και από λησμονιές...

Περισσότερα »

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ
ΔΙΑΘΗΚΗ.
ΣΥΝΟΜΙΛΙΕΣ ΜΕ ΤΟΝ
ΝΤΟΜΙΝΙΚ ΝΤΕ ΡΟΥ

του Βίτολντ Γκομπρόβιτς

Προδημοσίευση από το βιβλίο του Βίτολντ Γκομπρόβιτς ΔΙΑΘΗΚΗ. ΣΥΝΟΜΙΛΙΕΣ ΜΕ ΤΟΝ ΝΤΟΜΙΝΙΚ ΝΤΕ ΡΟΥ (μετάφραση: Θεόφιλος Τραμπούλης), που θα κυκλοφορήσει στις 25 Ιουλίου από τις εκδόσεις Πατάκη.

Περισσότερα »

ΦΟΙΒΟΣ ΔΕΛΗΒΟΡΙΑΣ:
Ο ΚΑΘΡΕΦΤΗΣ

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ ΑΠΟ 17 ΙΟΥΛΙΟΥ

του Νίκου Νικολαΐδη

Μπορεί κάποτε τα νησιά να συναγωνίζονταν ποιο έχει τους καλύτερους ναυτικούς και ψαράδες, αλλά μελλοντικά προβλέπουμε να ερίζουν για το ποιο διαθέτει την πιο ξακουστή κινηματογραφική διοργάνωση. Αν φυσικά έχει συνέχεια αυτός ο οργασμός και δεν πρόκειται για προσχηματική αξιοποίηση διαθέσιμων πόρων, που θα οδηγήσει σε πριβέ λέσχες δωρεάν διακοπών επιτήδειων και επώνυμων του κινηματογραφικού χώρου. Προς το παρόν, κάποιοι συντελεστές δείχνουν να αναζητούν κύρος χρησιμοποιώντας απερίσκεπτα την ετικέτα Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου, τη στιγμή που πασχίζουν να στελεχώσουν το πρόγραμμά τους με ό,τι υπάρχει διαθέσιμο και στηρίζονται σε πρόχειρες...

Περισσότερα »

ΜΟΥΣΙΚΗ

«ΣΙΡΟΗΣ, Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΤΗΣ ΠΕΡΣΙΑΣ» ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΜΕΡΑΤΑ

της Μαρίας Κοτοπούλη

Ο αρχιμουσικός Γιώργος Πέτρου, τιμημένος με το Διεθνές Βραβείο Όπερας 2013 για τον Alessandro του Handel, παρουσίασε σε παγκόσμια πρώτη την αναβίωση ενός άγνωστου αριστουργήματος του Γερμανού συνθέτη Johann Adolph Hasse (1699-1783), την τρίπρακτη όπερα Σιρόης, ο βασιλιάς της Περσίας, στις 26 και 27 Ιουνίου 2014, στην αίθουσα Αλεξάνδρα Τριάντη του Μεγάρου Μουσικής. Ήταν μια συμπαραγωγή του Φεστιβάλ Αθηνών και της Βασιλικής Όπερας των Βερσαλλιών, με την Καμεράτα – Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής να παίζει σε όργανα εποχής. Να επισημάνουμε ότι η Καμεράτα είναι γνωστή στη διεθνή μουσική...

Περισσότερα »