Philip Bunting: «Δημοκρατία!»
«Γράφοντας αυτό το βιβλίο, δυσκολεύτηκα πολύ να προσδιορίσω το πραγματικό πνεύμα της δημοκρατίας. Δήμος και κράτος, λαός και κυριαρχία είναι θαυμάσιες λέξεις, θεωρώ όμως ότι το πραγματικό νόημα της δημοκρατίας βρίσκεται στις πράξεις και όχι στα λόγια. Νιώθω ότι το να φερόμαστε με καλοσύνη και να κάνουμε το σωστό κάθε στιγμή της ζωής μας είναι ο καλύτερος τρόπος να ορίσουμε τη δημοκρατία.»
Φίλιπ Μπάντινγκ
«Πέρασα έξι μήνες μελετώντας ό,τι πιο εκλεκτό έχουν εξαγάγει οι Έλληνες σε όλο τον κόσμο – τη δημοκρατία», δήλωσε ο Φίλιπ Μπάντινγκ σε συνέντευξη που είχε παραχωρήσει παλαιότερα στη Ράνια Μπουμπουρή (βλ. εδώ), την εκ των υστέρων και μεταφράστρια αυτού του βιβλίου. Τι είναι άραγε η δημοκρατία ως πολίτευμα; Αυτό αναλύει στο βιβλίο του με τον τίτλο Δημοκρατία! (Democracy!) ο Άγγλος συγγραφέας και εικονογράφος, που ζει μόνιμα στην Αυστραλία.
Προσωπικά, μου κέντρισε το ενδιαφέρον η κυκλοφορία αυτού του βιβλίου από τις Εκδόσεις Ψυχογιός. Δεν μπορούσα να φανταστώ πώς θα μπορούσε ο ορισμός αυτής της μορφής του πολιτεύματος να γίνει ένα παιδικό βιβλίο! Κι όμως, έγινε και μάλιστα με μεγάλη επιτυχία.
Στο βιβλίο του, λοιπόν, ο Μπάντινγκ εξηγεί στα παιδιά πως όταν υπάρχει εξίσου το δικαίωμα λόγου στους πολίτες, τότε υπάρχει δημοκρατία. Ένα πολίτευμα στο οποίο ο λαός διαμορφώνει τους κανόνες και αποφασίζει για τη ζωή του, ένα πολίτευμα στο οποίο ο λαός κυβερνά και κυβερνάται. Ταυτόχρονα, λέει πως είναι μια ιδέα ισχυρή και ταυτόχρονα εύθραυστη. Είναι ένας σπόρος ο οποίος φυτεύτηκε χρόνια πριν και εμείς απολαμβάνουμε τους καρπούς του: ειρήνη, ισότητα, δικαιώματα, ασφάλεια, ελευθερία – και όλα αυτά, προς όφελός μας, εξελισσόμενα συνεχώς.
Το βιβλίο είναι «σοβαρό» χωρίς να του αφαιρείται η χαρά και η παιχνιδιάρικη διάθεση, που ιδανικά θα έπρεπε να συνοδεύουν τη μάθηση στις μικρές ηλικίες.
Μιλά για την ιστορία της δημοκρατίας, λέγοντας πως προηγήθηκε ο αυταρχισμός βασιλιάδων και τυράννων, που ανάγκαζαν τον λαό να κάνει ό,τι αυτοί διέταζαν, και ότι η δημοκρατία γεννήθηκε περίπου το 500 π.Χ. στην αρχαία Ελλάδα, στην Αθήνα, όταν ο Κλεισθένης αποφάσισε ν’ αλλάξει τους νόμους και έδωσε, για πρώτη φορά, το δικαίωμα στους πολίτες ν’ αποφασίζουν για το πώς θα κυβερνιόταν η πόλη τους. Η λέξη δημοκρατία, λοιπόν, προέρχεται από τη σύνθεση των λέξεων δήμος και κράτος, δηλαδή λαός και εξουσία/κυριαρχία, λέξη η οποία χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα παγκοσμίως.
Έπειτα, ο συγγραφέας κάνει μια ιστορική αναδρομή ως προς την εξέλιξη της δημοκρατίας καταλήγοντας στο σήμερα και στο αύριο, υποστηρίζοντας ότι οι πολίτες θα πρέπει να συνεχίσουν να εξελίσσουν συνεχώς το πολίτευμα της δημοκρατίας για το κοινό καλό. Πληροφορεί τα παιδιά για τη σύγχρονη δημοκρατία, εξηγεί ότι οι κυβερνώντες εκλέγονται από τον λαό σε διάφορα επίπεδα –στην εθνική κυβέρνηση και στην τοπική αυτοδιοίκηση, στους δήμους και στις περιφέρειες–, ενημερώνει το αναγνωστικό του κοινό για το πώς λειτουργούν οι εκλογές – τι κάνουν οι υποψήφιοι, ποιος είναι ο ρόλος των ΜΜΕ, πώς ψηφίζει ο λαός και πώς γίνεται η καταμέτρηση των ψήφων, ώστε να βγει το αποτέλεσμα που ορίζει τον νικητή. Επίσης, αναφέρεται και στα άλλα συστήματα διακυβέρνησης: μοναρχία, ολιγαρχία, ολοκληρωτισμός, αναρχισμός.
«Η δημοκρατία είναι ίσως η πιο δυνατή ιδέα που έχει συλλάβει ποτέ η ανθρωπότητα», υποστηρίζει ο συγγραφέας, συνεχίζοντας πως: «Η ασφάλεια, η ειρήνη, η ευτυχία και η ισότητα που απολαμβάνουμε σήμερα οφείλονται σε μεγάλο βαθμό σε αυτή την αρχική ιδέα: δήμος και κράτος».
Προτρέπει τα παιδιά, αυτούς τους μικρούς πολίτες, να μάθουν να «χρησιμοποιούν» τη φωνή τους, για: να δραστηριοποιηθούν, να μιλήσουν για να ακουστούν, να έρθουν σε επαφή με τον κόσμο, να συντελέσουν στις αλλαγές, διότι η φωνή είναι η δύναμη των πολιτών. Παράλληλα με τις πληροφορίες, παρουσιάζει και διάφορες ιδέες, λ.χ. πώς να φτιάξει κανείς ένα πλακάτ. Και το σημαντικότερο, αναφέρεται στους κίνδυνους που ελλοχεύουν σήμερα στον κόσμο του διαδικτύου, δίνοντας συμβουλές προστασίας. Ούτε στιγμή δεν ξεχνά σε ποιο κοινό απευθύνεται.
Το πιο χαρούμενο και απολαυστικό στοιχείο του βιβλίου είναι η καρτουνίστικη, πολύχρωμη εικονογράφηση και η παιχνιδιάρικη διάθεση του Φίλιπ Μπάντινγκ, που προτρέπουν το παιδί να διαβάσει το βιβλίο ανεπιφύλακτα, χωρίς να αποθαρρύνεται από τη σοβαρότητα του θέματος.
Ένα επιπλέον στοιχείο που κάνει το βιβλίο ξεχωριστό είναι η μετάφραση της Ράνιας Μπουμπουρή, η οποία, ούσα και επιτυχημένη συγγραφέας παιδικών βιβλίων, το μεταφέρει στη γλώσσα μας με τρόπο προσιτό στα παιδιά. Οι λέξεις του κειμένου είναι προσεκτικά επιλεγμένες και ακριβείς, έτσι ώστε το κείμενο να είναι όχι μόνο κατανοητό αλλά και ευχάριστο σε μικρούς και μεγάλους αναγνώστες, που θα θελήσουν να μιλήσουν με τα παιδιά τους για όλα τα καλά που φέρνει η δημοκρατία. Η συνοχή στην αφήγηση και οι μεταφραστικές επιλογές υπηρετούν τη σύλληψη του συγγραφέα, κι έτσι το βιβλίο είναι «σοβαρό» χωρίς να του αφαιρείται η χαρά και η παιχνιδιάρικη διάθεση, που ιδανικά θα έπρεπε να συνοδεύουν τη μάθηση στις μικρές ηλικίες. Έτσι προσεγγίζει και τα δικά της βιβλία η Ράνια Μπουμπουρή, έχει τη μαγική συνταγή και ξέρει πώς γίνεται. Το έχω δηλώσει πολλές φορές, είμαι φανατική αναγνώστριά της.
Εν ολίγοις, πρόκειται για ένα βιβλίο με το οποίο μικροί και μεγάλοι θα μάθουν, θα σκεφτούν και θα περάσουν υπέροχες στιγμές. Σας το συστήνω ανεπιφύλακτα!
Δημοκρατία!
Φίλιπ Μπάντινγκ
εικονογράφηση: Φίλιπ Μπάντινγκ
μετάφραση: Ράνια Μπουμπουρή
Ψυχογιός
σ. 40
ISBN: 978-618-01-5343-9
Τιμή: 14,40€
