«Το Πάσχα, κάποτε… (Λιούις, Φόκνερ, Τολστόι)» του Πέτρου Γκάτζια
Ο Μπόρχες συνήθιζε να λέει ότι ουσιαστικά επαναλαμβάνουμε μόνο τέσσερις ιστορίες. Με άλλα λόγια, όλα τα βιβλία που γράφτηκαν, γράφονται και θα γραφτούν στο μέλλον δεν είναι παρά παραλλαγές των τεσσάρων αυτών βασικών ιστοριών. Η μία απ’ αυτές είναι για τη θυσία ενός Θεού, για τη Σταύρωση του Θεανθρώπου.
Τα Χριστούγεννα λοιπόν μπορεί να κυριαρχούν στη λογοτεχνία, δεν λείπουν ωστόσο εκείνοι οι συγγραφείς που γοητεύονται από το μυστήριο και την κατάνυξη του Πάσχα. Η θυσία για το καλό μάς βοηθά να καταλάβουμε καλύτερα τον εαυτό μας και τους άλλους, υποστηρίζουν και κάνουν τις ιστορίες πολύ πιο ενδιαφέρουσες.
Και μπορεί ο Μπόρχες να είχε μια δική του προσέγγιση της χριστιανικής θρησκείας, πιστεύοντας σε έναν δικό του Θεό, όμως άλλοι διάσημοι συγγραφείς, όπως ο Κλάιβ Στέιπλς Λιούις, ο Ουίλιαμ Φόκνερ, αλλά και ο πολύς Λέων Τολστόι, γοητεύτηκαν απ’ αυτό το κλίμα ταπεινότητας και ταπείνωσης, δημιουργώντας τις δικές τους μεταφορές και επιβεβαιώνοντας στην πράξη τον μεγάλο Αργεντίνο.
Ο καλός ποιμένας Ασλάν (Κ.Σ. Λιούις)
«Ας υποθέσουμε ότι υπάρχει μια χώρα που την αποκαλούν Νάρνια και πως ο Υιός του Θεού, ο οποίος είχε έρθει σαν άνθρωπος στον κόσμο μας, εκεί θα ήταν ένα λιοντάρι και τότε φανταστείτε τι θα μπορούσε να συμβεί…» Με αυτά τα λόγια ο συγγραφέας των «Χρονικών της Νάρνια» προσπαθούσε να περιγράψει την υπόθεση του πρώτου βιβλίου: Το Λιοντάρι, η Μάγισσα και η Ντουλάπα σε μαθητές στο Μέριλαντ, σε μια επιστολή που τους έστειλε το 1954.
Σχεδόν είκοσι χρόνια νωρίτερα ο Λιούις, σε άλλη επιστολή του σε στενό του φίλο, εξηγούσε πως η υπόθεση με ήρωα το λιοντάρι Ασλάν είχε επηρεαστεί βαθύτατα από την Ενσάρκωση, τη Σταύρωση και την Ανάσταση. Για εκείνον, ο ευγενής Ασλάν θυμίζει κατά πολύ τη φυσιογνωμία του Χριστού και έχει ζωτικό ρόλο στη Νάρνια.
Βουή και μανία (Φόκνερ)
Στο αριστούργημα του Φόκνερ Η βουή και η μανία, το Πάσχα παίζει σημαντικό ρόλο. Τα τέσσερα μέρη του βιβλίου διαδραματίζονται το Πάσχα του 1928 και οι ήρωες συχνά περνούν πάθη σαν αυτά του Χριστού.
Ένας απ’ αυτούς, μάλιστα, ο αποκαλούμενος και «αγαθός» Μπέντζι, κλείνει τα 33 του χρόνια – σαφής αναφορά στα χρόνια του Ιησού. Και είναι εκείνος που ουσιαστικά δεν γίνεται αποδεκτός από την κοινωνία.
Η Ανάσταση (Τολστόι)
Το τελευταίο μυθιστόρημα του Τολστόι χαρακτηρίζεται από πολλούς το πιο αμφιλεγόμενο. Καταγράφει όλη τη διαφθορά και την υποκρισία της τότε ρωσικής υψηλής κοινωνίας. Σημαντική σκηνή, η λειτουργία της Ανάστασης, όπου οι ήρωες ελπίζουν στην κάθαρση, ενώ στο βλέμμα τους καταγράφεται όλη αυτή η ηθική κατάπτωση.
Οι περιγραφές του Τολστόι, πάντως, ειδικά όταν διακωμωδεί το κυριότερο τελετουργικό στη Θεία Λειτουργία, ενόχλησαν τη ρωσική Εκκλησία, η οποία τελικά τον αφόρισε, αφού πρώτα εκείνος την είχε καταγγείλει για υποκρισία.
