«Τα καλά Χριστούγεννα του κ. Ντίκενς...» του Πέτρου Γκάτζια
Εκείνο το χειμωνιάτικο πρωινό, πολλά χρόνια πριν, ένας άνδρας γύρω στα τριάντα άνοιγε το παράθυρο του σπιτιού του που έβλεπε στον δρόμο, για να δει εάν έφθασε ο ταχυδρόμος με τα χαρμόσυνα ή τα δυσάρεστα νέα. Η σκηνή μοιάζει κατά πολύ μ’ αυτή όπου ο Εμπενέζερ Σκρουτζ ανοίγει το παράθυρό του για να ρωτήσει τους περαστικούς τι μέρα είναι και γεμάτος χαρά αναφωνεί: «Χριστούγεννα!»
Το όνομα του νέου άνδρα ήταν Κάρολος Ντίκενς και, βέβαια, όπως και ο ήρωάς του, δεν έχασε τα Χριστούγεννα. Ο ταχυδρόμος τού έφερε το γράμμα από τον εκδότη του πως το νέο του βιβλίο, Μια χριστουγεννιάτικη ιστορία, είχε πουλήσει την πρώτη μέρα της κυκλοφορίας του και τα 6.000 αντίτυπα της έκδοσης και πως ήδη τα πιεστήρια τύπωναν τις δύο επόμενες εκδόσεις. Σύμφωνα με τις διηγήσεις της εποχής, ο Ντίκενς αποσύρθηκε στο γραφείο του και, με ένα ποτήρι ουίσκι στο χέρι, αναλογίστηκε πώς θα μπορούσε να περάσει καλύτερα τις υπόλοιπες ημέρες των εορτών. Ένιωθε αναγεννημένος, γιατί μπορεί να είχε πίσω του μυθιστορήματα όπως ο Όλιβερ Τουίστ, ήταν όμως βουτηγμένος στα χρέη και το βιβλίο αυτό, που έμελλε στα χρόνια που ακολούθησαν να ταυτιστεί με τα Χριστούγεννα, θα τον ξελάσπωνε για τα καλά.
Η ιδέα για μια ιστορία με φαντάσματα του ήρθε ενώ ταξίδευε με το τρένο στο Μάντσεστερ για μια ομιλία, μέσα Οκτωβρίου, και αναγκάστηκε να γράψει το μυθιστόρημα μέσα σε έναν μήνα για να ικανοποιήσει τους πιστωτές του. Είχε πάρει πολλές προκαταβολές από τον εκδότη του, η σύζυγός του περίμενε το πέμπτο τους παιδί, ενώ στήριζε οικονομικά την κουνιάδα του και τον μικρότερο αδερφό του.
Πέρασε αρκετές ημέρες πάνω από λευκές σελίδες, προσπαθώντας να γράψει έστω και μια λέξη, ενώ τις νύχτες τριγύριζε στους κακόφημους δρόμους του Λονδίνου για να εμπνευστεί τους χαρακτήρες του. Κάπως έτσι εντόπισε όλους τους ήρωες, εκτός από έναν, τον πρωταγωνιστή. Το μόνο που βρήκε ήταν το σπίτι που θα περιέγραφε. Γιατί ο Εμπενέζερ Σκρουτζ ήταν ο ίδιος.
Όσοι γνώριζαν τον Ντίκενς, έλεγαν πως πράγματι σε πολλές περιπτώσεις υπήρξε μικρόψυχος και κακός. Αθετούσε πολλά συμβόλαια ενώ είχε εισπράξει την αμοιβή του, είχε απολύσει με τον χειρότερο τρόπο δύο συνεργάτες που επιμελούνταν τα βιβλία του χωρίς καμία προειδοποίηση και ευθυνόταν, απ’ όσο λένε, για την αυτοκτονία ενός τρίτου. Από στοργικός πατέρας που υπήρξε, εγκατέλειψε εν μια νυκτί τη σύζυγό του, με τα δέκα παιδιά που είχε μαζί της πλέον στα σαράντα έξι του, για τα μάτια μιας δεκαοχτάχρονης αρτίστας – και δεν την ξαναείδε ποτέ πια.
Απίστευτα εγωιστής, ειδικά μετά την απρόσμενη επιτυχία της Χριστουγεννιάτικης ιστορίας, δεν διάβαζε ποτέ τις κριτικές που του έγραφαν.
Είχε ίσως και μια ακόμη ομοιότητα με τον ήρωά του: τον Εμπενέζερ Σκρουτζ τον επισκέφθηκε το φάντασμα του πρώην συνεταίρου του για να τον σώσει, ενώ ο ίδιος ο Ντίκενς έζησε για πάντα στοιχειωμένος από το φάντασμα του alter ego του, του Εμπενέζερ Σκρουτζ.
