Photo: © Charlotte Graham

O Στιούαρτ Τέρτον γεννήθηκε στο Γουίντνες της Αγγλίας και σπούδασε Αγγλική Λογοτεχνία και Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ. Εργάστηκε επί έναν χρόνο ως εκπαιδευτικός στη Σανγκάη και στη συνέχεια ως δημοσιογράφος στο Λονδίνο. Μετακόμισε στο Ντουμπάι, όπου εργάστηκε για τρία χρόνια ως ταξιδιωτικός ανταποκριτής, πριν επιστρέψει στο Λονδίνο και γράψει το πρώτο του μυθιστόρημα, Οι επτά θάνατοι της Έβελιν Χαρντκάστλ, το οποίο κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο, σε μετάφραση Θοδωρή Τσαπακίδη. Το μυθιστόρημα αυτό, που μας έδωσε την αφορμή για την ακόλουθη συνέντευξη, του χάρισε το Βραβείο Costa Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα 2018, έχει μεταφραστεί σε 28 γλώσσες και έχει πουλήσει πάνω από 200.000 αντίτυπα στη Μεγάλη Βρετανία.

Κατ’ αρχάς, επίτρεψέ μου να ξεκινήσω, τονίζοντας ότι είναι τιμή μου να σε γνωρίσω. Το βιογραφικό σου είναι αρκετά εντυπωσιακό: Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ, δάσκαλος στη Σανγκάη, δημοσιογράφος και τώρα συγγραφέας. Τι σου έδωσε το κίνητρο να γράψεις; Ποιος σε ενέπνευσε να γράψεις βιβλία με μυστήριο, πολυπλοκότητα και ανατροπές στην πλοκή;

Ήθελα να γράψω ένα μυθιστόρημα από τότε που ήμουν οκτώ ετών και διάβαζα τα μυστήρια της Άγκαθα Κρίστι. Τα αγαπούσα αυτά τα βιβλία. Μου φαινόντουσαν σαν επιτραπέζια παιχνίδια. Σου δίνει το ταμπλό, τα πιόνια και τότε σε αφήνει να παίξεις εναντίον της. Τα μυστήρια πάντα μου φαίνονταν δίκαια. Προσπάθησα και εγώ να γράψω ένα τέτοιο βιβλίο, όταν ήμουν είκοσι ενός ετών, αλλά ήταν τραγικό, ήταν απλώς οι πλοκές της σε διασκευή. Δεν προσέθετε τίποτα σε ό,τι είδε ήδη γράψει, έτσι το έβαλα σε ένα συρτάρι και συνέχισα τη ζωή μου. Έγινα δημοσιογράφος, έκανα όλα τα πράγματα που ανέφερες και τότε, όταν ήμουν τριάντα τεσσάρων, μου ήρθε η ιδέα για αυτό το βιβλίο. Απλώς μου φάνηκε σωστό, οπότε παραιτήθηκα από τη δουλειά μου, επέστρεψα στην Αγγλία (τότε δούλευα στο Ντουμπάι σε ένα περιοδικό ταξιδιών) και ξεκίνησα να γράφω. Η πολυπλοκότητα προέκυψε από την πλοκή. Δεν μπορείς να έχεις ένα μυθιστόρημα μυστηρίου με ταξίδι στον χρόνο, με φόνο και με εναλλαγή σωμάτων, χωρίς να το κάνεις πολύπλοκο. Στην αρχή τη φοβόμουν την πολυπλοκότητα. Πίστευα ότι θα αποξενώσει τους αναγνώστες, αλλά στο τέλος συνειδητοποίησα ότι η πολυπλοκότητα ήταν η διασκέδαση του βιβλίου. Αυτή ήταν που το έκανε διαφορετικό. Επιστρέφει στην ιδέα του επιτραπέζιου. Το βιβλίο μου ζητά από τους αναγνώστες να παίξουν το παιχνίδι. Δεν τους κρατά από το χεράκι. Είμαι πολύ περήφανος γι’ αυτό.

Οι επτά θάνατοι της Έβελιν Χαρντκάστλ ήταν ένα βιβλίο πολύ δύσκολο να ενταχθεί σε κάποια κατηγορία. Τόσο πολλά είδη σε ένα μόνο βιβλίο: επιστημονική φαντασία, μυστήριο, δράμα, τρόμος. Αν έπρεπε να επιλέξεις ένα είδος, ποιο θα ήταν αυτό;

Σίγουρα είναι ένα μυστήριο απίθανων καταστάσεων τύπου Άγκαθα Κρίστι, κατά βάθος. Τα άλλα είδη επιχρυσώνουν αυτό το κέντρο, αλλά πάντα είχα ως προτεραιότητα το μυστήριο και δούλεψα πολύ σκληρά για να το σχεδιάσω. Αν αφαιρούσες τα υπόλοιπα είδη, ο κεντρικός γρίφος θα λειτουργούσε και πάλι, γιατί έχει όλους τους αντιπερισπασμούς, τα στοιχεία, τους σκοτεινούς χαρακτήρες, τις προσποιήσεις που θα περίμενε κάποιος.

Επέλεξες έναν μάλλον επικίνδυνο τρόπο αφήγησης. Σε κάθε κεφάλαιο, παρουσιάζεις την ίδια ημέρα από μια διαφορετική οπτική γωνία. Και κάθε φορά, βλέπουμε καινούριες λεπτομέρειες, καινούριες θεωρίες, καινούριες πιθανότητες. Ωστόσο, όλα τα κεφάλαια εξελίσσονται γύρω από τα ίδια γεγονότα. Πόσο δύσκολο ήταν να σχεδιάσεις και, στη συνέχεια, να γράψεις μια τόσο πολυδιάστατη πλοκή;

Ήταν ένας απόλυτος εφιάλτης! Μου πήρε τρεις μήνες να τα σχεδιάσω όλα. Έπρεπε να καταγράφω το κάθε λεπτό της ημέρας του κάθε χαρακτήρα, συμπεριλαμβανομένων και των δευτερευόντων χαρακτήρων. Κατόπιν, ανίχνευα τις διαδρομές τους σε έναν χάρτη του σπιτιού και των χώρων που σχεδίασα, ώστε να είμαι σε θέση, με μια γρήγορη ματιά, να βλέπω ποιος πέφτει πάνω σε ποιον και ποιος μπορούσε να ακούσει τυχαία κάποιον άλλον. Δεν ήθελα σε κανένα σημείο η ιστορία να κάνει ζαβολιά. Μόλις το ολοκλήρωσα αυτό, έπρεπε να σκεφτώ πώς θα καθοδηγήσω τον πρωταγωνιστή μου μέσα σε αυτόν τον λαβύρινθο διασταυρούμενων ζωών. Αυτό ήταν το πιο δύσκολο κομμάτι. Να διαχειρίζομαι τις αποκαλύψεις, ώστε οι πραγματικά σημαντικές πληροφορίες να φαίνονται άνευ σημασίας, μέχρι που να έρθει κάποιος άλλος και να τις εξηγήσει. Βασικά το γράψιμο, μετά την ολοκλήρωση του σχεδιασμού, ήταν πολύ διασκεδαστικό. Την πλοκή μου τη σχεδιάζω διεξοδικά, αλλά τους χαρακτήρες μου τους ανακαλύπτω καθώς γράφω, οπότε ήταν πολύ ευχάριστο να γνωρίσω τον Ράβενκορτ, την Άννα και την Έβελιν.

Το βιβλίο μου ζητά από τους αναγνώστες να παίξουν το παιχνίδι. Δεν τους κρατά από το χεράκι. Είμαι πολύ περήφανος γι’ αυτό.

Παρότι είναι το πρώτο σου βιβλίο, έγινε διεθνές μπεστ σέλερ, μεταφράστηκε σε είκοσι οκτώ γλώσσες και κέρδισε πολυάριθμα βραβεία. Περίμενες αυτή την εξέλιξη;

Ειλικρινά δεν την περίμενα. Πίστευα ότι θα διαβαζόταν από πέντε άτομα, με ένα εξ αυτών τη μαμά μου. Όπως ανέφερα και νωρίτερα, όταν τελείωσα το βιβλίο, ανησυχούσα μήπως ήταν υπερβολικά πολύπλοκο για να έχει ευρεία αποδοχή. Έτρεμα όταν το έστειλα σε ατζέντηδες και όταν ένας το ανέλαβε, δεν περίμενα ότι θα ενδιαφερθεί κάποιος εκδότης. Σε κάθε στάδιο ήταν ακριβώς έτσι. Περίμενα συνεχώς να αποτύχει και μετά εκπλησσόμουν με όλες τις επιτυχίες. Ήταν μια υπέροχη και τραγική εμπειρία, ταυτόχρονα.

Και τώρα, δύο χρόνια αργότερα, εκδίδεται το δεύτερο βιβλίο σου, με τίτλο The Devil and the Dark Water. Πόσο δύσκολο ήταν να δουλέψεις ανεπηρέαστος μετά την επιτυχία του πρώτου βιβλίου και να ξεκινήσεις το δεύτερο; Αισθάνθηκες καθόλου ότι εσύ ο ίδιος έθεσες τον πήχη πολύ ψηλά για τον εαυτό σου;

Ακριβώς το αντίθετο! Το να έχεις ένα επιτυχημένο πρώτο βιβλίο αφαιρεί την πίεση από το δεύτερο. Όταν έγραφα τους Επτά θανάτους, εργαζόμουν ως δημοσιογράφος μερικής απασχόλησης, αλλά για το The Devil and the Dark Water μπόρεσα και έγινα συγγραφέας πλήρους απασχόλησης. Το γεγονός ότι ο κόσμος φάνηκε να απολαμβάνει πλοκή με ανατροπές και τη διασταύρωση των ειδών, ως προς τη φύση του βιβλίου, με απελευθέρωσε να το δοκιμάσω ξανά. Τα πάντα στο δεύτερο βιβλίο ήταν πιο εύκολα, εκτός από ότι είχα ένα νεογέννητο μωρό να φροντίσω ταυτόχρονα! Είναι αδύνατον να κάνεις κάτι καλά, όταν έχεις να φροντίσεις ένα μωρό. Τον πρώτο χρόνο της ζωής της κόρης μου, προσπαθούσα να γράψω το The Devil and the Dark Water, αλλά έκανα πολύ κακή δουλειά. Στο τέλος, πέταξα όλα όσα είχα κάνει εκείνη τη χρονιά και ξεκίνησα ξανά.

Τι μπορείς να μας αποκαλύψεις για το νέο σου βιβλίο;

Είναι ένα μυστήριο σε στιλ Σέρλοκ Χολμς στημένο σε ένα πλοίο το 1634. Το πλοίο ταξιδεύει από την Τζακάρτα στο Άμστερνταμ, αλλά αρχίζουν να συμβαίνουν τρομακτικά πράγματα, τα οποία οδηγούν σε έναν απίθανο θάνατο. Ο ένοχος φαίνεται να είναι ένας δαίμονας. Ευτυχώς, ο σπουδαιότερος ντετέκτιβ του κόσμου είναι στο πλοίο. Δυστυχώς, όμως, είναι φυλακισμένος και κατηγορείται για ένα έγκλημα, για το οποίο ούτε καν ο ίδιος γνωρίζει αν είναι ένοχος. Απομένει, λοιπόν, στον βοηθό του, τον Γουάτσον, να λύσει το μυστήριο αντ’ αυτού. Είναι πολύ διασκεδαστικό. Έχει τόσες ανατροπές όσες και οι Επτά θάνατοι, αλλά είναι πιο γραμμικό και οι χαρακτήρες είναι πολύ πιο ευχάριστοι!

Μπορείς να περιγράψεις μία συνηθισμένη ημέρα στη ζωή σου; Έχεις τον χρόνο να είσαι και πατέρας και σύζυγος και συγγραφέας και δημοσιογράφος; Ο Covid-19 επηρέασε την καθημερινότητά σου; Έχεις αγαπημένες τηλεοπτικές σειρές;

Ειλικρινά, δεν έχω και επιλογή. Πρέπει να κάνω όλα αυτά τα πράγματα. Ξυπνάω νωρίς με την κόρη μου, της δίνω το πρωινό της, μετά την πηγαίνω στον παιδικό σταθμό στις 8:30π.μ. Κατόπιν, αρχίζω να δουλεύω. Διορθώνω τη χθεσινή δουλειά το πρωί, γράφω καινούριο υλικό το απόγευμα. Αυτή την περίοδο, κάνω πολλές συνεντεύξεις και εμφανίσεις στα ΜΜΕ, οπότε αυτό είναι το αλατοπίπερο της ημέρας. Δεν είμαι πια δημοσιογράφος, οπότε δεν έχω να ανησυχώ για αυτό πλέον, αλλά και πάλι είναι πολλά. Η πανδημία οπωσδήποτε γκρέμισε αυτή τη ρουτίνα. Η κόρη μας ήταν στο σπίτι αντί για τον παιδικό σταθμό, οπότε περνάω τη μισή ημέρα προσέχοντάς την και η σύζυγός μου αναλαμβάνει το άλλο μισό. Με τον χρόνο που μου απομένει, προσπαθώ να κάνω όλα τα υπόλοιπα – με διαφορετικό βαθμό επιτυχίας. Τα πράγματα είναι πολύ πιο ήρεμα τώρα, αυτό είναι σίγουρο. Δεν έχω και πολύ χρόνο για να βλέπω τηλεόραση, δυστυχώς. Η αγαπημένη μου σειρά όλων των εποχών είναι πιθανώς το «Fringe». Είναι θεότρελο και δεν φοβάται να πει πολύ περίεργες ιστορίες. Το λατρεύω αυτό.

Τι να περιμένουμε από τον Στιούαρτ Τέρτον τα επόμενα χρόνια;

Περισσότερα περίεργα βιβλία, ελπίζω. Αγαπάω αυτό που κάνω και είμαι αρκετά τυχερός, απ’ ό,τι φαίνεται, ώστε και άλλοι άνθρωποι να το απολαμβάνουν. Έχω πολλές ιδέες, οπότε θα συνεχίσω να τις σημειώνω και θα δούμε πού θα με βγάλει αυτό.

Οι επτά θάνατοι της Έβελιν Χαρντκάστλ
Stuart Turton
μετάφραση: Θοδωρής Τσαπακίδης
Μεταίχμιο
σ. 592
ISBN: 978-618-03-2038-1
Τιμή €18,80

Twitter