Pierre Loti: «Οι τρεις γυναίκες της κάσμπας»
Έχουν περάσει σχεδόν εκατόν σαράντα χρόνια από τότε που δημοσιεύτηκαν οι δύο νουβέλες της παρούσας έκδοσης και, παρ’ όλα αυτά, η ατμόσφαιρα που λαμβάνει ο αναγνώστης με την ανάγνωσή τους είναι μοναδική. Ο λόγος γίνεται για τις ιστορίες «Οι τρεις γυναίκες της κάσμπας» και «Η Σουλεϊμά» του Γάλλου οριενταλιστή, ναυτικού, περιηγητή και συγγραφέα Pierre Loti. Οι δύο ιστορίες περιλαμβάνονταν στη συλλογή αφηγημάτων με τον γενικό τίτλο Άνθη πλήξης και δημοσιεύτηκαν τον Νοέμβριο του 1882. Κοινός παρανομαστής και των δύο αποτελεί η Αλγερία του 19ου αιώνα, η οποία είναι ο τόπος όπου διαδραματίζονται οι υποθέσεις – και όπου ζουν οι ντόπιες γυναίκες που και στις δυο νουβέλες ασκούν το επάγγελμα της πόρνης, με τις συνέπειες να είναι επικίνδυνες τόσο για αυτές, όσο και για τους άντρες που τις συναναστρέφονται.
Οι δύο ιστορίες περιλαμβάνονταν στη συλλογή αφηγημάτων με τον γενικό τίτλο Άνθη πλήξης και δημοσιεύτηκαν τον Νοέμβριο του 1882. Κοινός παρανομαστής και των δύο αποτελεί η Αλγερία του 19ου αιώνα, η οποία είναι ο τόπος όπου διαδραματίζονται οι υποθέσεις – και όπου ζουν οι ντόπιες γυναίκες που και στις δυο νουβέλες ασκούν το επάγγελμα της πόρνης.
Ο Pierre Loti επισκέφτηκε την Αλγερία για πρώτη φορά στα τέλη του 1869, στα δεκαεννέα του χρόνια, υπηρετώντας στην εκπαιδευτική φρεγάτα JeanBart, όπως μας πληροφορεί στην άκρως κατατοπιστική εισαγωγή ο μεταφραστής Φοίβος Ι. Πιομπίνος, και έκτοτε την επισκέφτηκε άλλες τρεις φορές. Οι επισκέψεις του αυτές μπόλιασαν τα κείμενα με τη μοναδική ανατολίτικη ατμόσφαιρα η οποία συνθέτει έναν καμβά τόσο αισθησιακό, όσο και σκληρό. Από την άλλη, διάχυτη ήταν η θλίψη του για την αλλοίωση και την εξαφάνιση των τοπικών πολιτισμών εξαιτίας της επιβολής του δυτικού τρόπου ζωής και της τεχνολογικής προόδου. Χαρακτηριστικό είναι το απόσπασμα από τη «Σουλεϊμά»,όπου διακρίνει κανείς την αγάπη του συγγραφέα για την αφρικανική ήπειρο και την Αλγερία ειδικότερα, αλλά και μια έντονη νοσταλγία: «Αναγνωρίζω τον εαυτό μου εδώ, αναγνωρίζω ότι με περιβάλλει, όλες τις λεπτομέρειες της φύσης τούτης – όλα αυτά τα αραβικά λουλουδάκια, τις κόκκινες γλαδιόλες, τους μυρωδάτους σκίνους, τα πλατύφυλλα μαβιά τριαντάφυλλα, τις κίτρινες μαργαριτούλες και τα ψηλά αγρωστοειδή· όλα τα φυτά, όλες τις ευωδίες αυτής της χώρας, τα πάντα, τις αδρές γραμμές των βουνών, τους μεγάλους κόκκινους βράχους του Μαραμπού και, πέρα εκεί, το ακρωτήρι του Μερς-ελ-Κεμπίρ, που χαμηλώνει και χάνεται μες στη γαλάζια θάλασσα, όπως η καμπουριαστή ράχη μιας δρομάδας· μα πάνω απ’ όλα αναγνωρίζω και αγαπώ αυτό –δεν ξέρω τι– το αψύ κι ακαθόριστο που είναι η Αφρική!...».
Οι εκδόσεις Θίνες επέλεξαν και πολύ σωστά συμπεριέλαβαν τις δύο αυτές ιστορίες στην παρούσα έκδοση προσκαλώντας τον αναγνώστη σε ένα ταξίδι στην Αλγερία των τελών του 19ου αιώνα που έχει πλέον χαθεί. Η υπόθεση της πρώτης νουβέλας με τίτλο «Οι τρεις γυναίκες της κάσμπας» εκτυλίσσεται στο Αλγέρι. Εκεί όπου έξι ναύτες σε άδεια εξόδου, αφού περιδιαβαίνουν το εξωτικό, κοσμοπολίτικο και πολύβουο κέντρο της πόλης, οδηγούνται στα στενά σοκάκια της κάσμπας, του ιστορικού κέντρου, δηλαδή, όπου τρεις από την ομάδα των έξι θα τελειώσουν τη νύχτα τους στο σπίτι τριών εκδιδόμενων γυναικών, ενώ οι υπόλοιποι θα αναμειχθούν σε μια νυχτερινή περιπέτεια με τραγική κατάληξη. Την τραγική τύχη ενός κοριτσιού, της Σουλεϊμά –που θα δώσει τον τίτλο στη νουβέλα– αφηγείται ο συγγραφέας στη δεύτερη ιστορία. Στη «Σουλεϊμά»ακολουθούμε την ιστορία μιας νεαρής γυναίκας που ο ήρωας-αφηγητής γνώρισε στην αλγερινή πόλη Οράν ως ξυπόλυτο κορίτσι και την οποία θα συναντήσει δέκα χρόνια αργότερα σαγηνεμένος από τα θέλγητρά της, ερχόμενος αντιμέτωπος με το δύσκολο ριζικό της.
Τα βιβλίο του Pierre Loti θα μπορούσε να διαβαστεί ποικιλοτρόπως. Ως ένα κλασικό ανάγνωσμα, ως ταξιδιωτική λογοτεχνία, ως ένα είδος χρονικού και μαρτυρίας. Όπως και να το δει ο αναγνώστης, πρόκειται για απολαυστικό βιβλίο, στο οποίο συντελούν τόσο η διαφωτιστική εισαγωγή, όσο και το εξαντλητικό χρονολόγιο της ζωής του Loti και η πληθώρα των σημειώσεων.
Οι τρεις γυναίκες της κάσμπας
Πιέρ Λοτί
Μετάφραση: Φοίβος Ι. Πιομπίνος
Θίνες
184 σελ.
ISBN 978-618-80209-8-6
Τιμή: €14,84
