Ο γαλάζιος πλανήτης, που κατοικούμε, είναι πανέμορφος. Το επιβεβαιώνουν και οι πιλότοι των διαστημοπλοίων που έχουν πετάξει γύρω του και τον έχουν δει από τα ύψη με διαφορετικό φως, μέρα ή νύχτα. Αυτό που τον κάνει τόσο όμορφο, φαντάζομαι, είναι οι αντιθέσεις του. Ουρανός και ξηρά, ήλιος και σελήνη, ανατολή και δύση, άστρα και γαλαξίες, θάλασσα και λίμνες, όρη και πεδιάδες, καιρικές μεταβολές, χλωρίδα και πανίδα, βροχή και χιόνια, και άλλα φαινόμενα που μάλλον αγνοώ. Αυτές, όμως, οι ομορφιές, όσες βλέπουμε με γυμνό μάτι, είναι φυσικές, χωρίς επέμβαση καμιάς άλλης δύναμης.

Ο homo sapiens ανακάλυψε διαχρονικά τις αντιθέσεις του και προσπάθησε να τις συνθέσει, και σε αυτή τη διαδικασία αναπτυσσόταν το κορμί του και η νόησή του. Ένα ανεξάντλητο θέμα για τους ανθρωπολόγους.

Δεν διαθέτω τις αντίστοιχες σπουδές ούτε τα εργαλεία για μια συνοπτική ανασκόπηση της διαδρομής του ποικιλόχρωμου ανθρώπου, όπως τον αναγνωρίζω στον παρόντα χρόνο, αλλά με απασχολούν η ανάπτυξή του, ο βαθμός του μέτρου της διαβίωσής του, οι επινοήσεις του και οι εφαρμογές τους, η οικονομική του δυνατότητα, και πολλά άλλα, όπως: Πόσες και ποιες είναι οι αντιθέσεις ανάμεσα στους ανθρώπους που κατοικούν στις πέντε ηπείρους, στον βορρά και τον νότο, την ανατολή και τη δύση, ή έστω χωρισμένοι σε φυλές και χώρες που οι ίδιες χάραξαν ή με την πάροδο του χρόνου κάποιοι άλλοι οριοθέτησαν. Αν οι διαφορές υλικού πλουτισμού, πνευματικής καλλιέργειας ή όποιας άλλης ανάπτυξης της ανθρώπινης ενέργειας που χτίζει τον πολιτισμό, εξαρτώνται από τον συγκεκριμένο χώρο όπου κατοικούν, αν δηλαδή αυτός ανήκει στην ανατολή ή τη δύση, τον βορρά ή τον νότο, τα ποτάμια και τις πεδιάδες, τη σχέση με τις γαίες, την εκτίμηση των δυνατοτήτων των φυσικών αγαθών που υπάρχουν εκεί, την αναπαραγωγή, την ανακύκλωση, την επεξεργασία τους και τον τρόπο κατανάλωσής τους ή ανταλλαγής τους.
Υπάρχουν, ασφαλώς, για τη διαδρομή του homo sapiens μελέτες για τη φυσική και κοινωνική οικονομία και τους έχουν δοθεί διάφορες ονομασίες.

Αρκετά χρόνια τώρα, και τελευταία παρά πολύ έντονα, ο διαχωρισμός Ανατολικών χωρών και Δυτικών υπονοούσε το πολιτικό τους καθεστώς και ακολούθως το οικονομικό, η έμφαση δίνεται στον Νότο που υστερεί του Βορρά στον οικονομικό παράγοντα, ενώ παραγκωνίζεται ο πολιτικός.

Η φτωχή οικονομική κατάσταση του Νότου μού φανερώθηκε κυρίως στις λατινικές χώρες της Αμερικής, τις επονομαζόμενες Δημοκρατίες της Μπανανίας. Καθόμουν δίπλα στη μαμά μου και βλέπαμε κάποια από αυτές και εκείνη αναφωνούσε: «Τι φτώχεια!»

Είχα τη μεγαλύτερη αφέλεια να της πω ότι η βλάστηση σ' εκείνα τα μέρη είναι πλούσια και θα μπορούσαν να επιζούν από αυτήν, ακόμα και αν δεν είχε υπάρξει ο Προμηθέας, και τα έτρωγαν ωμά.
«Τότε γιατί είναι τόσο φτωχοί;»

Αν ζούσε τώρα, θα της απαντούσα: «Επειδή ζουν στον Νότο».

Ζούμε στον Νότο που μας ορίζει φτωχούς, επειδή μας καθορίζει τεμπέληδες. Μοιάζει με λογοπαίγνιο. Αναρωτιέμαι με βάση ποιο δίκαιο και σε ποια οργανωμένη διεύθυνση μπορώ να αποταθώ και να ζητήσω τον λόγο, ή τις εξηγήσεις, ή ακόμα και να καταθέσω μήνυση κατά παντός αγνώστου για τη δυσφημιστική καμπάνια –σε παγκόσμια κλίμακα– που με εκθέτει διεθνώς για μια κατάσταση που ποτέ δεν υπήρξα, ακριβώς σαν άτομο του Νότου. Γιατί δεν ρωτήθηκα πόσες ώρες το 24ωρο απασχολούμαι με τη σωματική και πνευματική μου ενέργεια για να ζω στον Νότο;

Κάποτε παραπονέθηκα για την ακριβή τιμή κάποιου αγροτικού προϊόντος και η μαμά μου, ποτέ δεν ξέχασα τα λόγια της, είπε: «Δεν θέλω να σε ξανακούσω να το πεις αυτό. Εσύ για πόσα ευρώ θα έβγαζες πατάτες από τη γη, θα μάζευες κεράσια, θα ανέβαινες στα βουνά για ρίγανη;» Αναφέρθηκε και στην παραγωγή της ελιάς και του ελαιόλαδου, τον τρύγο, το λιάσιμο των σύκων και το ωράριο των εργατών.

Από τότε άρχισα να παρατηρώ, όχι μόνο τους αγρότες, τα ωράριά τους, την εξάρτησή τους από τις καιρικές συνθήκες ή κάποτε τα πρωτόγονα μέσα που διαθέτουν, αλλά και τους εργάτες προστατευμένους από τους τέσσερις τοίχους των βιοτεχνιών και των βιομηχανιών, ακόμα και των αποκαλούμενων δημοσίων υπαλλήλων (τι φριχτή επωνυμία «επίορκος» επιπρόσθετα του τεμπέλη), που πολλές φορές στα κτίρια όπου στεγάζονται δεν λειτουργούν οι ανελκυστήρες, ανοίγουν τα παράθυρα για να μπει καθαρός αέρας –αν είναι δυνατόν!– και αντικρίζουν απέναντί τους ατέλειωτες ουρές συνανθρώπων τους και όλα τα άλλα που βιώνουμε σε αυτή τη χώρα.

Ή, ακόμα, πώς μπορώ να καταθέσω αγωγή κατά παντός υπεύθυνου που αποδέχτηκε επίσημα όλες αυτές τις κατηγόριες που μας αποδίδουν συνολικά και άνευ εξαιρέσεων. Πολύ περισσότερο γιατί καθιστούν συνανθρώπους μας άστεγους κλείνοντάς τους τις πόρτες της ιατρικής περίθαλψης και την κατ' οίκον βοήθεια.

Νιώθω να μας παίρνουν το ψωμί από το στόμα, να με κατεδαφίζουν τούβλο το τούβλο.

Twitter