Την πανάρχαια παράδοση των περιπλανώμενων ραψωδών και των παραμυθάδων ανασταίνει με την, τόσο φρέσκια και σύγχρονη, δραματουργική της ματιά η Σοφία Καραγιάννη, η οποία δοκιμάζεται επιτυχώς στη σκηνοθετική ανάγνωση ενός τεράστιου μνημείου της ελληνικής λογοτεχνίας, του έπους του Διγενή Ακρίτα, και βγαίνει νικήτρια.

Μαζί της στη μάχη τρεις εξαιρετικά ταλαντούχοι ηθοποιοί, οι: Ιωσήφ Ιωσηφίδης, Κωνσταντίνος Πασσάς, Αλέξανδρος Τούντας, οι οποίοι αποδίδουν με θαυμαστή ακρίβεια, πάθος και ένταση, τους στίχους του Βυζαντινού αυτού ύμνου στην αντρειοσύνη και την παλικαριά, μα και στην αδιάκοπη λαχτάρα για ζωή. Οι ηθοποιοί, ξεπερνώντας κάθε γλωσσικό εμπόδιο, καλύπτουν σχεδόν χίλια χρόνια ιστορίας με μια ανάσα, χαρίζοντάς μας μια παράσταση γεμάτη εικόνες μοναδικές.

Σκηνικό δεν υπάρχει. Ο απόλυτα μαύρος χώρος, ο τάφος, μεταμορφώνεται σε σύμπαν μέσα στο οποίο ξαναζωντανεύουν οι τρεις άνδρες για να μας αναπαραστήσουν μπροστά στα έκπληκτα μάτια και τα αυτιά μας τον κόσμο όλο. Τη φύση με τα πουλιά και τα νερά της, τον μανιασμένο άνεμο, δράκους και λέοντες, τα άλογα που καλπάζουν ατίθασα, μάχες και νίκες, έρωτες, κατακτήσεις και ήττες. Το δάπεδο της σκηνής μετατρέπεται φωτιστικά σε σκακιέρα, φτιάχνοντας το κατάλληλο πλαίσιο για να πραγματοποιηθεί η συνάντηση του Ιππότη με τον Θάνατο και η μονομαχία τους σε μία παρτίδα σκάκι.

Η Καραγιάννη, αποδίδοντας ευθέως συγγένεια ανάμεσα σε όλους τους θεματοφύλακες των ορίων, εφευρίσκει τρόπους για να συνδέσει το διηνεκές παρόν με το αιώνιο της ζωής. Νήμα της, από τον Βασίλειο Διγενή ως τον Σταυροφόρο, το παράφορο. Το χειρόγραφο του Εσκοριάλ, το οποίο την τροφοδοτεί, εμπλουτίζεται με στίχους του Σολωμού για να μας οδηγήσει στην Έβδομη Σφραγίδα και ξανά πίσω στο αθάνατο έπος. Στην απόλυτα λιτή και ξεκάθαρη σκηνοθετική της ματιά, η οποία αξιοποιεί στο έπακρο, όπως μας έχει συνηθίσει η ταλαντούχα Σοφία Καραγιάννη, όλες τις δυνατότητες αλλά και τον κόπο των σπουδαίων ηθοποιών της, το ζωηρό παιχνίδι διαδέχεται την αγωνία για να περάσει στη συγκίνηση και την τραγικότητα, χωρίς ποτέ να εγκαταλείψει τον αρχικό στόχο: Σε αυτή τη μάχη δεν θα είναι κυρίαρχος ο θάνατος, ακόμη κι αν φαίνεται προσωρινός νικητής.

«Οι ηθοποιοί, ξεπερνώντας κάθε γλωσσικό εμπόδιο, καλύπτουν σχεδόν χίλια χρόνια ιστορίας με μια ανάσα, χαρίζοντάς μας μια παράσταση γεμάτη εικόνες μοναδικές.»

Ρωμαλέος, στιβαρός και μεγαλειώδης ο Διγενής του Ιωσήφ Ιωσηφίδη, διαλέγεται με απόλυτη αρμονία με δύο άξιους συμπρωταγωνιστές, τον Κωνσταντίνο Πασσά και τον Αλέξανδρο Τούντα, οι οποίοι ενσαρκώνουν με την μαεστρία των παλιών αφηγητών, με ευρηματικότητα και χιούμορ, τα πάμπολλα πρόσωπα που αναπαριστούν. Ξεχωριστά απολαυστικοί στις υποκριτικές τους μεταμορφώσεις, ο πρώτος σαν Ευδοκία, γυναίκα του Διγενή αλλά και μονόφθαλμος Φιλόπαππος, αρχηγός των ληστών, και ο δεύτερος σαν Αμαζόνα Μαξιμώ και Χάροντας.

Υπαινιγμοί και ευρήματα –τι ωραία που ψιθυρίζουν τον εθνικό ύμνο της Συρίας και το «Τη Υπερμάχω» για να σημανθεί η μεταστροφή του Σύρου πατέρα του Διγενή στον Χριστιανισμό– μουρμουρίσματα και κραυγές, παλέματα σώμα με σώμα, εμπλουτίζουν την αφήγηση. Ο τεράστιος κύκλος του ακριτικού τραγουδιού και των επών ζωντανεύει σε αυτή την ωδή στη λεβεντιά ως μία ενότητα φωτός, κίνησης, ήχων, λειτουργικότατων κοστουμιών, υποκριτικής γραμμής και ύφους. Όλα έχουν ενιαίο κέντρο την ανανεούμενη Παράδοση και ανίστανται γύρω από αυτήν. Οι μάχες είναι ζεϊμπέκικα και οι χαρές έχουν την ορμή των μακεδονίτικων χορών και των ρυθμών του Πόντου.

Οι ήρωες πεθαίνουν και ανασταίνονται περιπαίζοντας κοροϊδευτικά τον Χάρο με μια σολωμική φωνή που όλους μας περιέχει:

«καθαρότατον ἥλιο ἐπρομηνοῦσε τῆς αὐγῆς τὸ δροσάτο ὕστερο ἀστέρι,
σύγνεφο, καταχνιά, δὲν ἀπερνοῦσε τ’ οὐρανοῦ σὲ κανένα ἀπὸ τὰ μέρη,
καὶ ἀπὸ κεῖ κινημένο ἀργοφυσοῦσε τόσο γλυκὸ στὸ πρόσωπο τ’ ἀέρι,
ποῦ λὲς καὶ λέει μὲς στῆς καρδιᾶς τὰ φύλλα:
γλυκειὰ ἡ ζωὴ κι ὁ θάνατος μαυρίλα»

Τετάρτη έως Κυριακή μέχρι τις 27 Μαΐου, ώρα 9:15, για 20 μόνο παραστάσεις στο Θέατρο 104: Ευμολπιδών 41, Γκάζι, Αθήνα (μετρό Κεραμεικός).

http://www.104.gr – www.facebook.com/theatre104/
Τηλ.: 210 3455020

Πρωταγωνιστούν
Ιωσήφ Ιωσηφίδης, Κωνσταντίνος Πασσάς, Αλέξανδρος Τούντας
Συντελεστές
Σκηνοθεσία – Δραματουργική επεξεργασία: Σοφία Καραγιάννη
Επιμέλεια κίνησης: Μαργαρίτα Τρίκκα
Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος
Διαμόρφωση ηχητικού τοπίου: Ρηνιώ Κυριαζή
Σκηνικός χώρος – Κοστούμια: Σοφία Καραγιάννη, Βάσια Μίχα
Βοηθός σκηνοθέτη: Βάσια Μίχα
Φωτογραφίες: Χριστίνα Φυλακτοπούλου
Trailer: Στέφανος Κοσμίδης
Σχεδιασμός αφίσας: Βασίλης Σελιμάς

Τιμές εισιτηρίων:
Γενική είσοδος:12 €
Φοιτητικό, ανέργων: 8€
Ατέλειες ηθοποιών: 5€
Διάρκεια: 80’

Η θεατρική ομάδα Gaff επιχορηγήθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού.

Η Ελένη Λιντζαροπούλου είναι θεολόγος και ποιήτρια.

Άλλα κείμενα:

• Αναστασία Γκίτση: «Ό,τι λύπει συναρμολογείται»
• Μαρώ Τριανταφύλλου: «Αινίγματα»
• Ελένη Καραγιάννη: «Το κόκκινο τάπερ»
• «Για τη διαχείριση του πένθους και της απώλειας» και «Γιατί υπάρχει το κακό στον κόσμο;»
• «Το θάμπωμα απ’ του θανάτου το μυστήριο» της Ελένης Λιντζαροπούλου

Twitter