«Μην κοιτάτε πάνω» της Πέρσας Σούκα
Η αστρονόμος Κέιτ Ντιμπιάσκι ανακαλύπτει στη νυχτερινή της βάρδια έναν άγνωστο μέχρι εκείνη τη στιγμή κομήτη. Χωρίς να χάσει καιρό επικοινωνεί με τον καθηγητή Ράνταλ Μίντι και την ομάδα του, οι οποίοι καταφθάνουν μέσα στη νύχτα ενθουσιασμένοι. Το χαμόγελο του Δρα Μίντι δε θα αργήσει να σβήσει, όταν κατά τη διάρκεια των υπολογισμών του αντιληφθεί ότι ο κομήτης θα προσκρούσει στη γη σε έξι μήνες περίπου και το χτύπημα αυτό θα αποβεί μοιραίο για τη ζωή στον πλανήτη. Ενημερώνουν αμέσως το προσωπικό της ΝASA και μαζί με τον απεσταλμένο του διαστημικού οργανισμού, Δρα Όγκλεθορπ, θα ταξιδέψουν στην Ουάσινγκτον, για να ανακοινώσουν στην πρόεδρο των ΗΠΑ Τζέινι Ορλεάν την τραγική αυτή είδηση. Η Ορλεάν με τον επιτελάρχη και γιο της Τζέισον θα απαξιώσουν από κοινού το πόρισμα των επιστημόνων, εφόσον έχουν να ασχοληθούν με πολύ πιο φλέγοντα ζητήματα και, προπαντός, συμφέροντα.
Τότε ο Δρ Όγκλεθορπ θα παροτρύνει τους δύο αστρονόμους να απευθυνθούν στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Εκείνοι, αφού αντιλαμβάνονται ότι δεν υπάρχει άλλη επιλογή, ακολουθούν τη συμβουλή του. Όμως η φαιδρή αντιμετώπιση και η υποτίμηση του γεγονότος από τους δημοσιογράφους της πρωινής ζώνης οδηγεί την Ντιμπιάσκι εκτός ορίων: χάνει την ψυχραιμία της και αρχίζει να διαμαρτύρεται έντονα, σε βαθμό υστερίας, για το τέλος της ανθρωπότητας. Το ξέσπασμά της δε θα αργήσει να γίνει viral και τελικά θα γελοιοποιηθεί, ενώ ο πιο ψύχραιμος φαινομενικά και ευπαρουσίαστος Δρ Μίντι θα τύχει ευνοϊκότερης μεταχείρισης και θα αποκτήσει πολύ σύντομα τεράστια δημοφιλία. Οι εξελίξεις θα είναι καταιγιστικές, ανατρεπτικές, προκαλώντας ισχυρές δονήσεις στους ήρωες, στην κυβέρνηση και στην κοινωνία...
Ο σκηνοθέτης, σεναριογράφος και κωμικός Άνταμ ΜακΚέι (The Big Short) γράφει και σκηνοθετεί το Μην κοιτάτε πάνω (Don’t look up), ίσως την πιο καταλυτική και παραληρηματική κωμωδία του 2021. Με θέμα την κλιματική αλλαγή, την πολιτική σκοπιμότητα, την τεράστια επιρροή του διαδικτύου, βομβαρδίζει τους πάντες και τα πάντα με τη σάτιρά του. Με τη σαρωτική του ματιά και το μαύρο χιούμορ του δηλώνει απερίφραστα την περιφρόνησή του στην υποκρισία, την απληστία, τη διαδικτυακή διαπόμπευση, τους φαινομενικούς σωτήρες του κόσμου, ενώ εισχωρεί στα παρασκήνια της πολιτικής και της διαπλεκόμενης ελίτ.
Ο οσκαρικός Λεονάρντο Ντι Κάπριο (The Revenant, Inception) είναι έξοχος στον ρόλο του Ράνταλ Μίντι, τεκμηριώνοντας για άλλη μια φορά την τεράστια υποκριτική του δεινότητα. Ο χαρακτήρας περνάει από διάφορα στάδια δοκιμασίας ξεκινώντας από το σοκ, την ανασφάλεια, τον πανικό και φτάνει σε χρόνο ρεκόρ –επηρεασμένος από την ξαφνική δημοτικότητα και τα απροσδόκητα προνόμια που αποκτά– στο άλλο άκρο. Μεταλλάσσεται, προς έκπληξη των οικείων του, σε έναν ευκολόπιστο και διαχειρίσιμο οπορτουνιστή. Η απότομη πτώση και η συνειδητοποίηση της παραπλάνησής του επαναφέρουν τον ήρωα στην πραγματικότητα και την ουσία της ζωής του.
Το ουσιαστικό μήνυμα είναι απλό και ξεκάθαρο: Μην κοιτάς πάνω. Γιατί ό,τι δεν μπορείς να δεις, δεν το γνωρίζεις.
Η βραβευμένη Τζένιφερ Λόρενς (Mother, Hunger Games) υποδύεται με αφοπλιστική αμεσότητα την Κέιτ Ντιμπιάσκι, μεταφέροντας την οργή και την αγανάκτηση μιας γυναίκας που φαντάζει και ακούγεται ως φωνή βοώντος εν τη ερήμω· μια ευσυνείδητη επιστήμονα που δεν γνωρίζει από δημόσιες σχέσεις, που τα λεγόμενά της διαστρεβλώνονται, που γίνεται ο ορισμός της αναξιοπιστίας αλλά και αντικείμενο κοροϊδίας. Η χαριστική βολή όμως έρχεται με την προδοσία από τον συνεργάτη της, τους γονείς της και τον σύντροφό της, καθώς τη θυσιάζουν όλοι, μηδενός εξαιρουμένου, στον βωμό του χρήματος και της δόξας.
Η εμβληματική και πολυβραβευμένη Μέριλ Στριπ (Οι γέφυρες του Μάντισον, Ο διάβολος φοράει Prada) φαίνεται να απολαμβάνει τον ρόλο της προέδρου Ορλεάν αποδίδοντας μοναδικά τη φιλοδοξία, τον κυνισμό και την επιτηδειότητα που απαιτούνται για να φτάσει κανείς στο ανώτατο αξίωμα. Η Ορλεάν παρουσιάζεται σαν ένα κράμα των πρώην προέδρων και των υποψηφίων προέδρων, θυμίζοντας συχνά μέσα από τους διαλόγους, τις απόψεις και τις πράξεις της ορισμένους πολιτικούς που θήτευσαν ή επιχείρησαν να θητεύσουν στον Λευκό Οίκο.
Οι διακεκριμένοι Κέιτ Μπλάνσετ (Lord of the Rings) και Τιμοτέ Σαλαμέ (Call me by your name, Dune) συμπληρώνουν το εξαιρετικό καστ με εξίσου υπέροχες ερμηνείες, δείχνοντας δύο τελείως διαφορετικές πλευρές της ζωής. Την αδηφαγία και το ξεπούλημα της ψυχής για τη φήμη και τη δημοσιότητα από τη μία, την απαξίωση της ανθρώπινης ύπαρξης, την παραίτηση και τη στωικότητα από την άλλη.
Ο Μαρκ Ράιλανς (Δουνκέρκη) πείθει απόλυτα τον θεατή σκιαγραφώντας το προφίλ του κερδοσκόπου μεγιστάνα, ενός μεθοδικού υπολογιστικού μυαλού, που παραπέμπει με την υπόκωφη φωνή του, το ανέκφραστο πρόσωπο και την προγραμματισμένη συμπεριφορά του σε εξελιγμένο ανθρωποειδές.
Η ταινία διακωμωδεί και καυτηριάζει τις αέναες πολιτικές μεθοδεύσεις, όπως η διαπλοκή και η υπονόμευση της αλήθειας, που διασπείρει την αμφιβολία και τον διχασμό με σκοπό να δημιουργήσει το κατάλληλο κομφούζιο στην κοινή γνώμη, έτσι ώστε οι συνήθεις ύποπτοι του κατεστημένου να λειτουργούν ανενόχλητοι. Η χειραγώγηση, η εξαπάτηση, οι αόρατες παρωπίδες που τοποθετούνται έντεχνα για να περιοριστεί το οπτικό πεδίο μεταφορικά και κυριολεκτικά αποθεώνονται μέσα από μια έντονη περιπαικτική διάθεση στην ταινία. Το ουσιαστικό μήνυμα είναι απλό και ξεκάθαρο: Μην κοιτάς πάνω. Γιατί ό,τι δεν μπορείς να δεις, δεν το γνωρίζεις. Το αγνοείς.
Η ταινία προβάλλεται στους κινηματογράφους και στην πλατφόρμα του Netflix από τις 24 Δεκεμβρίου.
