Πρωτοποριακός –όντας εξαιρετικά ευφυής– δημοσιογράφος κι έχοντας διανύσει μια μαγική πορεία στον χώρο της νύχτας αλλά και της τηλεόρασης, ο Θάνος Αλεξανδρής, αποτραβηγμένος εδώ και χρόνια από τα φώτα της δημοσιότητας, κυκλοφορεί φέτος, έπειτα από μεγάλο χρονικό διάστημα, το τρίτο του βιβλίο, με τίτλο Του Οσίου Αλμοδόβαρ ανήμερα (Εκδόσεις Κάκτος). Ο κόσμος το αγκαλιάζει αμέσως. Ίσως γιατί η αλήθεια του συγγραφέα είναι το μόνο διαβατήριο για ένα ασφαλές αναγνωστικό ταξίδι. Με αφορμή το νέο του βιβλίο μάς παραχώρησε μια γεμάτη κι ανατρεπτική συνέντευξη, αγγίζοντας σε αρκετά σημεία πλευρές της καθημερινότητάς μας.

Του Οσίου Αλμοδόβαρ ανήμερα. Ο αναγνώστης σε ποιο τελετουργικό θα παραστεί;

Θα ανακαλύψει χώρους ξεχωριστούς, σαν κινηματογραφικά πλάνα από ταινίες του Φασμπίντερ, θα έρθει σε επαφή με τη γοητεία του Underground και θα συναντήσει πρόσωπα, που κάποια ίσως έχουν περάσει στη σφαίρα του μύθου… Εξαίσιες διηγήσεις για ζωές που δεν θα τις ζήσει ποτέ, πεφωτισμένα πρόσωπα κόντρα στη σημερινή τηλεοπτική ηλιθιότητα και, αφού μυηθεί στα μυστικά και στις 10 εντολές της κονσομασιόν, θα ζήσει αναδρομές σε πρότερες δεκαετίες, όπου η Ελλάδα ζούσε ένα ξέφρενο πανηγύρι καύλας και ευδαιμονίας.

Ο κόσμος έχει αγκαλιάσει από την πρώτη στιγμή το βιβλίο και είναι φανερό αυτό από τα τόσα κολακευτικά σχόλια που κυκλοφορούν όχι μόνο στο διαδίκτυο, αλλά και εκτός. Σε προσωπικές επαφές, πώς εισπράττει ο Θάνος Αλεξανδρής αυτή την ατμόσφαιρα έπειτα από μια μεγάλη εκδοτική αποχή;

Πρώτον σας ευχαριστώ, γιατί μου απευθύνεστε στο τρίτο ενικό που σημαίνει ότι αρχίζω και καταξιώνομαι. Δεύτερον, επειδή, όπως συχνά λέω, είχα την τύχη να εργάζομαι «πολυτελώς», δηλαδή μόνο όπου υπήρχε χαρά, τη μεγάλη εκδοτική αποχή δεν την κατάλαβα, γιατί ήμουνα πάντα με ό,τι εμπεριείχε κέφι. Αν και παρθένος, δεν πορεύτηκα ποτέ με σχέδιο, άρα κανονικά το ζώδιό μου θα έπρεπε να μου κάνει μήνυση. Εννοείται πως χαίρομαι για την επιτυχία, χαίρομαι γιατί χαίρεται ο «Κάκτος» και επίσης χαίρομαι γιατί δεν θα χαρούν οι εχθροί μας. Επιτέλους πήραμε και εμείς μια μεγάλη χαρά, γιατί όλα τα χρόνια, όλες τις χαρές μόνο η Λένα Μαντά τις έπαιρνε.

Η παράσταση, λοιπόν, αρχίζει με έναν καλλιτέχνη που στάμπαρε μια ολόκληρη εποχή και έδωσε χρώμα στη νύχτα, τον Γιώργο Μαρίνο. Σε έναν νέο που δεν γνωρίζει τίποτα γι’ αυτή τη σημαντική προσωπικότητα, με ποια λόγια θα τον παρουσιάζατε;

Μεγαλούργησε στις πίστες σαν ένας άρχοντας και δεν ισχύει για πάρτη του η ρήση: «Ουδείς αναντικατάστατος». Εμφανίστηκε σαν ξωτικό, λες και εκτοξεύτηκε από άλλον πλανήτη, φέρνοντας με το μαγικό του ταλέντο αέρα Παρισιού στις αθηναϊκές νύχτες μιας άλλης εποχής. Υπερβατικός και χαρισματικός στο έπακρον αλλά και εγκληματικός, που αυτόματα γινόταν τρυφερός στις πρόβες, μετέτρεψε ένα ευτελές είδος, όπως ήταν το σόου εκείνη την εποχή, σε ύψιστη μορφή τέχνης. Μανιακός μέχρι υστερίας, δούλευε σαν θύελλα που μπορούσε να συμπαρασύρει τα πάντα, να σου γαμήσει όλο σου το είναι, να σε ξεφτιλίσει, για να συναντήσει το τέλειο που ήταν το ζητούμενο. Ο μόνος, κατά την προσωπική μου γνώμη, που όταν τον έβλεπες στην πίστα έλαμπε σαν ήλιος μπροστά σε ένα κοινό που ικέτευε για ένα του χαμόγελο.

Αν έπαιρνε φωτιά το Μουσείο του Λούβρου και δίπλα στην Τζοκόντα είχε λουφάξει ένα τρομαγμένο κουτάβι, εγώ θα έπαιρνα αγκαλιά το ζωντανό και θα ’τρεχα στην έξοδο.

Την αναγνώριση, αλλά και την επαφή με τον κόσμο, πώς τη διαχειριστήκατε στις διάφορες φάσεις της ζωής σας; Μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας κάποια περιστατικά;

Πεθαίνω από χαρά με την ερώτηση, γιατί με κάνετε να νιώθω Μενεγάκη. Πώς διαχειρίζομαι την επιτυχία μου; Να πω ότι δημιουργώ πανικό στους Ιθαγενείς δεν συμβαίνει, γιατί οι πάντες με αγνοούν. Οι ένοικοι της πολυκατοικίας στο Μαρούσι βλέποντάς με χρόνια με ενδυματολογικό αστέγου με συμπονούν σαν εσαεί άνεργο, ενώ στην Αρτάκη ο φοιτητής που νοικιάζει απέναντι με πέρασε για οικοδόμο. Αφού φοβάμαι, όταν περιμένω στη στάση λεωφορείου, μη τυχόν κανένας χριστιανός μού πετάξει κανένα κέρμα και ξεφτιλιστώ μεσημεριάτικα. Επιλέγω τα μέσα συγκοινωνίας όχι γιατί είμαι φτωχός, αλλά γιατί οδηγώ από το 2007 και πριν από δυο χρόνια έμαθα τι είναι το αλάρμ. Όταν ήθελα να παρκάρω με βρίζανε όλοι, αφού αντί για αλάρμ έβγαζα πάντα το φλας…

«Αν έκανα δήλωση, θα ακύρωνα τους αγώνες και τα πιστεύω μου», απάντησε ένα κορίτσι που το έλεγαν Ταϋγέτη στον έρωτα κάποιου νεαρού. Έχοντας κάνει και σεις τους αγώνες σας στα χρόνια της μεταπολίτευσης, τι παρατηρείτε στα νέα παιδιά;

Το τι ένσημο έχω κολλήσει σε πορείες διαμαρτυρίας, δεν ζει και η Δανάη η τραγουδίστρια για να το επιβεβαιώσει. Πολλή Χιλή, βρε παιδί μου… Όσο έχω τρέξει για αυτή τη χώρα στις διαδηλώσεις κατά του Πινοσέτ, για δικές μου υποθέσεις δεν έχω τρέξει, αν και στις οργανώσεις πηγαίναμε για γκομενικά και για να βρίσκουμε παρέες στα κουτούκια. Τα σημερινά από πού να πάρουν το έναυσμα, όταν η βάρκα με το Πατρίς-Θρησκεία-Οικογένεια και πολιτισμός έχει μπατάρει από όλες τις μεριές; Για να μιλήσουμε σοβαρά, πιστεύω ότι υπάρχουν αστραφτερά μυαλά στη νέα γενιά, που χωρίς όμως καθοδηγητές θα αγωνιστούν – και επιβάλλεται, γιατί όλα τους τα εργασιακά δικαιώματα καταβαραθρώνονται.

«Ήταν στο Παρίσι, όταν είδα τον Αλιάγα με φουστανέλα και μια πατριωτική έξαρση στη μούρη». Το μόνο σίγουρο είναι πως έναν παρόμοιο πατριωτισμό τον είδαμε πρόσφατα, στην επέτειο των 200 χρόνων. Ανήμερα του Οσίου, ο πανηγυρικός της ημέρας τι θα περιλάμβανε;

Αληθινό πατριωτισμό εκείνες τις μέρες ένιωσαν μόνο τα περιστέρια και η Γιάννα Αγγελοπούλου, όμως επειδή το μπότοξ αλλοιώνει το αληθινό συναίσθημα δεν τον είδαμε εμφανώς αποτυπωμένο. Βλέποντας τη μούρη του Καρόλου και από κοντά την Καμήλα, επειδή λόγω συγκίνησης δεν θα μπορούσαμε να αρθρώσουμε λέξη, ο πανηγυρισμός θα περιλάμβανε ένα ποτ πουρί από τα σουξέ: «μοδίστρες και κομμώτριες» μέχρι το «θα με ξαναφήσεις μόνο/ μες στο δάκρυ μου να λιώνω/ ντίρι-ντίρι-ντίρι-ντίρι…».

Μια ξεκάθαρη στάση ζωής, θα τολμούσα να πω, φαίνεται στο κεφάλαιο όπου περιγράφετε την υποκρισία μέσα από τις τυμπανοκρουσίες στη γιορτή της Δημοκρατίας πριν από πέντε χρόνια – κι αν ξένιζε κάποτε αυτή η τοποθέτηση, σήμερα φαίνεται ίσως προφητική. Σε κείνον τον θίασο τι νέο θα προσθέτατε;

Τίποτα δεν άλλαξε, μόνο οι κώλοι μεγάλωσαν και στο τσίρκο προστέθηκαν νεότεροι, που συναγωνίζονται στη χυδαιότητα τους πιο παλιούς… Θα παρελάσουν και φέτος ντυμένοι από διάσημους οίκους μόδας, λες και παρευρίσκονται στα Mad Awards, και από τον κήπο του Προεδρικού Μεγάρου θα μιλήσουν με ένα ποτήρι σαμπάνιας για την επέτειο της αποκατάστασης… Το είπε καλύτερα απ’ όλους ο Χρόνης Μίσσιος: Οι μόνοι που έσωσαν την αθωότητά τους ήταν αυτοί που σκοτώθηκαν νωρίς, πριν γίνουν εξουσία. Γιατί η εξουσία είναι το χειρότερο και τρομακτικότερο εφεύρημα της ανθρωπότητας.

Ιδιαίτερα στην τηλεόραση, αν οι άνθρωποι έδειχναν αυτό που στην πραγματικότητα είναι, θα πήγαιναν σπίτια τους.

Σε μια χώρα που δοκιμάζεται από τον κορονοϊό, τα κονδύλια που θα δαπανηθούν για την υγεία φαντάζουν λίγα σε σχέση με όσα πραγματικά χρειάζονται. Με αφορμή μια «αιρετική», όπως πολλοί θα τη χαρακτήριζαν, άποψή σας που διατυπώνετε στο βιβλίο για την παύση επιχορηγήσεων για λίγα χρόνια, από το ΥΠΠΟ κυρίως, στους δικτυωμένους ώστε να διατεθούν στη διάθεση ζωών, τι προσθαφαιρέσεις θα κάνατε;

Είναι αιρετική άποψη που επιλέγω να σωθούν ανθρώπινες ζωές, όταν το Εθνικό Σύστημα Υγείας ψυχορραγεί; Αιρετικό είναι να συνεχίζω να βλέπω χιλιοπαιγμένα κόνσεπτ απ’ τα ίδια λαμόγια σε Ηρώδεια, Επιδαύρους και Μέγαρα Μουσικής, όταν άνθρωποι στενάζουν για ΜΕΘ που δεν επαρκούν; Νομίζω η καλύτερη απάντηση στην ερώτησή σας είναι αυτό που περιγράφω στο βιβλίο μου: Αν έπαιρνε φωτιά το Μουσείο του Λούβρου και δίπλα στην Τζοκόντα είχε λουφάξει ένα τρομαγμένο κουτάβι, εγώ θα έπαιρνα αγκαλιά το ζωντανό και θα ’τρεχα στην έξοδο. Οι διάφοροι αλιγάτορες της ποιότητας, που θα σημειολογήσουν για ένα τρίωρο τον Άμλετ και άλλο τόσο τη διασκευή της Μήδειας από τον Χειμωνά, θα διαμαρτυρηθούν ότι ένας εκ σκυλάδικου ορμώμενος διαπράττει ιεροσυλία κατά του πολιτισμού. Είναι οι ίδιοι που περνούν ειδυλλιακά γουίκ εντ σε αυλές βιομηχάνων, γλείφοντας διεφθαρμένους δημοσιογράφους, καναλάρχες και πολιτικούς τους φίλους. Είναι η ίδια κάστα καλοδικτυωμένων έντεχνων, που έχουν πάρει εργολαβία όλο το ποτ πουρί των αρχαίων μας ποιητών και λυμαίνονται ασύδοτα για χρόνια τον καλλιτεχνικό χώρο. Είναι οι ίδιοι που έρχονται αφ’ υψηλού να δώσουν συνέντευξη σε σας, απαντώντας με στόμφο ποιητικά, αφού πρώτα έχουν κλέψει τσιτάτα ξένων ανθρώπων και έχουν αποταμιεύσει τεράστιες κρατικές επιδοτήσεις, σε μια εποχή που στενάζει ένας ταλαιπωρημένος λαός.

«Ήταν η εποχή που ο άνθρωπος δεν ήταν ο εαυτός του», λέτε για τους ανθρώπους της μεταπολίτευσης. Σήμερα, κατά πόσο οι άνθρωποι είναι ο εαυτός τους;

Σαν φοιτητής αγαπούσα μελοποιημένη ποίηση του Χικμέτ και του Βολφ Μπίρμαν, όμως με ίδια λατρεία απολάμβανα επιτυχίες της Μαρίνας, του Δάκη και του Τέρη Χρυσού. Στο φοιτητικό δωμάτιο καταχώνιαζα με τρόμο το «Πού να ’ναι ο ίσκιος σου, Θεέ» της Δενάρδου, γιατί αν το έπαιρναν είδηση οι συναγωνιστές από το ΕΚΚΕ θα μπορούσαν να με περάσουν από πειθαρχικό, ενώ τα σημερινά παιδιά στο θέμα αυτό είναι εντελώς απενοχοποιημένα. Βέβαια στην εποχή του life style ο άλλος που έμενε σε ημιυπόγεια γκαρσονιέρα για να γίνει αρεστός έπρεπε να τρώει σούσι και να μπαίνει σε λίστες αναμονής για μπουφάν των 2.000 ευρώ, και σήμερα, παρά την κρίση, οι Μαντάμ Σουσούδες ξεπετάγονται από παντού. Αυτό το κοινότοπο που όλοι διατείνονται, ότι για να έχεις επιτυχία πρέπει να είσαι ο εαυτός σου, είναι εντελώς μύθος. Αλίμονο αν στη δημόσια εικόνα ο άνθρωπος είναι ο εαυτός του. Στη δουλειά, στις κοινωνικές δραστηριότητες, αλλά και στα ερωτικά υποδυόμαστε πολλαπλούς ρόλους, με εξαίρεση όταν είσαι με αληθινούς φίλους, γιατί εκεί επιβάλλεται να είσαι ο εαυτός σου. Αν ο άλλος είναι εγκληματικός ή καθόλου συναρπαστικός, λογικό είναι να προσπαθήσει να χορογραφήσει έναν χαρακτήρα δημοφιλή. Ιδιαίτερα στην τηλεόραση, αν οι άνθρωποι έδειχναν αυτό που στην πραγματικότητα είναι, θα πήγαιναν σπίτια τους. Υπάρχει μια εκρηκτική εξαίρεση ανθρώπου που έγινε φίρμα και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, παρόλο που είναι ο εαυτός του: ο Άδωνις Γεωργιάδης.

Κλείνοντας θα ’θελα να σημειώσω πως το βιβλίο αυτό έφερε, ενδεχομένως, μια ανατροπή στην καθημερινότητά σας. Έχοντας δηλώσει ότι δεν περιμένατε να βγάλετε τρίτο, πόσο πιθανόν είναι ένα τέταρτο;

Σας διαβεβαιώ, την καθημερινότητα ανατρέπει μόνο ένας ξαφνικός έρωτας ή μια μεγάλη απώλεια και ποτέ η έκδοση ενός βιβλίου, τουλάχιστον για μένα. Όταν έβλεπα το Αυτή η νύχτα μένει ολομόναχο στη βιβλιοθήκη, γιατί ένα ίσον κανένα, αποφάσισα ένα δεύτερο για να δώσω λίγη χαρά στο πρωτότοκο. Το τρίτο ήταν σαν ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη… Προέκυψε ξαφνικά και αναπάντεχα, και φυσικά το αποδεχτήκαμε με αγάπη. Εσείς τώρα ρωτάτε για τέταρτο;

Σας ευχαριστώ πολύ για το μοίρασμα. Βγάλατε ένα ειλικρινέστατο βιβλίο, που αξίζει τη θερμή αποδοχή που έχει λάβει ως τώρα από τον κόσμο. Να ’στε καλά!

Εγώ σας ευχαριστώ πολύ. Για μένα ήταν μεγάλη τιμή. Να είστε καλά και εσείς!

Του Οσίου Αλμοδόβαρ ανήμερα
Θάνος Αλεξανδρής
Κάκτος
384 σελ.
ISBN 978-960-382-019-2
Τιμή €14,84

Ο Γρηγόρης Δανιήλ είναι φιλόλογος.

Άλλα κείμενα:

• Χρύσα Κοντογεωργοπούλου: συνέντευξη στον Γρηγόρη Δανιήλ
• «Στονάροντας ή… είμαι του καιρού μου κι όλων των καιρών» του Γρηγόρη Δανιήλ
• Σεμίνα Διγενή: συνέντευξη στον Γρηγόρη Δανιήλ
• Φώτης Κόντογλου: «Ο κουρσάρος Πέδρο Καζάς», «Βασάντα» και «Το Αϊβαλί η πατρίδα μου»
• Σοφία Δημοπούλου: «Καλύτερα να σ’ έλεγαν Λισσάβω»

Twitter