fbpx
Elena Ferrante: «Μέρες εγκατάλειψης»

Elena Ferrante: «Μέρες εγκατάλειψης»

Επιμένοντας στη διερεύνηση στιγμών καταλυτικής έντασης και αναδεικνύοντας τις λεπτές ανταποκρίσεις ανάμεσα σε αισθήματα και περιστατικά, η συγγραφέας που κρύβεται πίσω από το ψευδώνυμο Έλενα Φερράντε ξέρει καλά την τέχνη της περιγραφής ψυχολογικών διεργασιών, όπου μέσα από μερικές φαινομενικά ασήμαντες λεπτομέρειες παρουσιάζει μιαν ολόκληρη, ατομική και κοινωνική, κατάσταση ζωής. Τη Φερράντε, η οποία από το 1992 και μετά έχει στο ενεργητικό της πολλές συγγραφικές επιτυχίες, απασχολεί κυρίως η συναισθηματική κατάσταση των ηρωίδων της και η απόδοση του κόσμου που τις περιβάλλει, ενός αποκλειστικά γυναικείου κόσμου.

Τα τέσσερα μυθιστορήματα («Η τετραλογία της Νάπολης») που την έκαναν κυρίως γνωστή παρακολουθούν τη ζωή δύο φιλενάδων από την παιδικότητά τους σε μια φτωχογειτονιά της Νάπολης μέχρι την ωριμότητά τους μακριά από το ασφυκτικό και καταπιεστικό περιβάλλον της συγκεκριμένης πόλης. Στις Μέρες εγκατάλειψης η ατμόσφαιρα, εξίσου πνιγηρή έως απειλητική, αποδίδεται εξαιρετικά μέσα από την εξέλιξη της ιστορίας της εγκαταλειμμένης γυναίκας.

«Ένα απομεσήμερο του Απρίλη, αμέσως μετά το φαγητό, ο άντρας μου μου ανακοίνωσε ότι ήθελε να με παρατήσει. Αυτό το έκανε ενώ μαζεύαμε το τραπέζι, τα παιδιά τσακώνονταν ως συνήθως στο διπλανό δωμάτιο και το σκυλί ονειρευόταν γρυλίζοντας πάνω στο καλοριφέρ. Μου είπε ότι ήταν μπερδεμένος, ότι περνούσε δύσκολες στιγμές, ότι ένιωθε κουρασμένος, ανικανοποίητος, ως και τιποτένιος ακόμα. Μίλησε κάμποση ώρα για τα δεκαπέντε χρόνια του γάμου μας, για τα παιδιά μας και παραδέχτηκε πως δεν είχε κανένα παράπονο ούτε από κείνα, ούτε από μένα […] Έπειτα, αφού επωμίστηκε την ευθύνη για όλα όσα συνέβαιναν, έκλεισε διακριτικά την εξώπορτα πίσω του, αφήνοντάς με αποσβολωμένη δίπλα στον νεροχύτη».

Η γραφή εξημμένη, λαχανιαστή, αποκαλύπτει τη φευγαλέα και πρόσκαιρη φύση της ευτυχίας σ’ έναν κόσμο, όπου τα στερεότυπα δεν έπαψαν να κατέχουν σημαντική θέση και όπου η προσωπική επικοινωνία θρυμματίζεται το ίδιο εύκολα με τα όνειρα.

Με τη σκηνή αυτή αρχίζει η αφήγηση. Η ηρωίδα μπροστά σ’ έναν νεροχύτη βρίσκεται αντιμέτωπη με τον εφιάλτη των παιδικών της χρόνων, την «κακομοίρα», μια γυναικούλα από τη Νάπολη που αναστάτωνε τη γειτονιά ωρυόμενη για τον άπιστο άντρα της. «Ένα μπερδεμένο κουβάρι από μνησικακία, αίσθημα αντεκδίκησης και η ανάγκη να βάλω σε δοκιμασία την πληγωμένη μου δύναμη έκαναν στάχτη κάθε απόθεμα κοινής λογικής», ομολογεί η ηρωίδα έντρομη, αρνούμενη να γίνει «κακομοίρα» και έχοντας ήδη πάρει από γνωστούς και γείτονες τις πρώτες πληροφορίες για τη γυναίκα που η παρουσία της ανέτρεψε τη δική της ζωή. Κι ενώ οι σκηνές ανάμεσα στην καθημερινότητα και τη γυναικεία ευαισθησία που πασχίζει να εκφραστεί μέσα από τη συναισθηματική αστάθεια και τις αντιδράσεις που προκαλεί καταλήγουν κάποτε σε λογικές διαπιστώσεις («Ο Μάριο δεν πήρε μαζί του όλο τον κόσμο φεύγοντας, μόνο τον εαυτό του πήρε… Εκείνος έφυγε, εσύ μένεις…»), εντούτοις την ηρωίδα απασχολεί μία και μόνη σκέψη: «Πώς έγινε κι (ο Μάριο) έπαψε να μ’ αγαπάει, έπρεπε να μου δώσει πίσω την αγάπη του, δεν μπορούσε να με παρατήσει έτσι». Κρίσεις απελπισίας διαδέχονται η μια την άλλη, η δίψα για εκδίκηση φτάνει ίσαμε τη βιαιότητα και τις απελπισμένες πράξεις που την ωθούν στον εξευτελισμό, την απέχθεια προς τον εαυτό της, τη συντριβή. Η γραφή εξημμένη, λαχανιαστή, αποκαλύπτει τη φευγαλέα και πρόσκαιρη φύση της ευτυχίας σ’ έναν κόσμο, όπου τα στερεότυπα δεν έπαψαν να κατέχουν σημαντική θέση και όπου η προσωπική επικοινωνία θρυμματίζεται το ίδιο εύκολα με τα όνειρα.

Η Φερράντε, που μέχρι σήμερα έχει καταφέρει να κρατήσει απροσπέλαστη την ιδιωτική της ζωή αποφεύγοντας επιμελώς τις συνεντεύξεις αλλά και τον συγχρωτισμό με εκδότες και συναδέλφους της συγγραφείς, καταφέρνει να δείξει πόσο επίπονη είναι η διαμόρφωση του γυναικείου χαρακτήρα μέσα στο κοινωνικό περιβάλλον. Η έντονη πικρία της απώλειας («ένιωθα την αγωνία μήπως γκρεμιστώ από το συμπαγές βάθρο της σιγουριάς και χρειαστεί να ξαναμάθω τη ζωή από την αρχή, δίχως τη βεβαιότητα ότι μπορώ να το κάνω») αποτυπώνεται κυρίως στη χαρακτηρολογία της συγγραφέως που περιγράφει τη γυναίκα, της οποίας η ζωή ανατρέπεται, η τραυματισμένη ωστόσο γυναικεία της ευαισθησία καταφέρνει να εκφραστεί και να επιβιώσει: «Αυτό είναι η ζωή, σκέφτηκα, ένα σκίρτημα χαράς, μια σουβλιά πόνου, μια έντονη ηδονή, φλέβες που χτυπούν κάτω από το δέρμα, τίποτε άλλο δεν είναι αληθινό».

 

Μέρες εγκατάλειψης
Έλενα Φερράντε
μετάφραση: Σταύρος Παπασταύρου
Εκδόσεις Πατάκη
273 σελ.
ISBN 978-960-16-7576-3
Τιμή €13,30
001 patakis eshop


 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
ΚΡΙΤΙΚΕΣ > ΞΕΝΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ
Pip Williams: «Το λεξικό των χαμένων λέξεων»

Ένα βιβλίο για τις λέξεις και την ιστορία τους. Για τις λέξεις που χάθηκαν ανά τους αιώνες. Για εκείνες που έχουν άλλη σημασία για τις γυναίκες και άλλη για τους άντρες. Αλλά και ένα βιβλίο για τις...

ΚΡΙΤΙΚΕΣ > ΞΕΝΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ
J. M. Coetzee: «Ο Πολωνός»

Διαβάζοντας τη νουβέλα Ο Πολωνός (2023) του Τζον Μάξγουελ Κούτσι, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Διόπτρα σε μετάφραση της Χριστίνας Σωτηροπούλου, ο αναγνώστης και η αναγνώστρια συνειδητοποιούν τη δύναμη που έχει ο...

ΚΡΙΤΙΚΕΣ > ΞΕΝΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ
Arturo Pérez-Reverte: «Ο Ιταλός»

Ο πολυγραφότατος Ισπανός συγγραφέας από την Καρθαγένη, ο Αρτούρο Πέρεθ-Ρεβέρτε, έχει φωτίσει πολλές φορές μέσα από τα μυθιστορήματά του άγνωστες στιγμές της Ιστορίας. Έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά, μέχρι στιγμής,...

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΕΙΣ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Διεύθυνση

Πτολεμαίων 4
(Πλατεία Προσκόπων)
11635 Αθήνα,
Τηλ.-fax: 210.7212307
info@diastixo.gr
ISSN: 2585-2485

ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ NEWSLETTER

Εγγραφείτε τώρα στο newsletter μας και μάθετε πρώτοι. τα τελευταία νέα για το βιβλίο και για τις τέχνες.

Με την επίσκεψη στο site μας, αποδέχεστε τη χρήση Cookies από το diastixo.gr, με σκοπό τη βελτίωση των υπηρεσιών που σας παρέχουμε.