Γιώργος Σύρρος: «Διασχίζοντας το μεταίχμιο»
Διαβάζοντας και ξαναδιαβάζοντας την ποιητική συλλογή του Γιώργου Σύρρου Διασχίζοντας το μεταίχμιο… Και αυτό το «ξανά» είναι καλό, σημαίνει ότι οι στίχοι με έλκουν να τους ξανακοιτάξω και να ανακαλύψω μέσα σε αυτούς νέες εκδοχές. Σε μια εποχή γενικής ευκολίας και πλουραλισμού, ο νέος ποιητής παλεύει με τις λέξεις, στρέφοντας το βλέμμα του προς τα μέσα για να ιχνηλατήσει την ψυχή, να καταγράψει την αγωνία, να κάνει ορατό το αόρατο. Για να δανειστώ δικούς του στίχους, τον ποιητή τον κοιτώ στους στίχους για να σταθώ αληθινή μπροστά του.
Κυρίως σε α' πρόσωπο με τόνο εξομολογητικό, ή άλλοτε με απεύθυνση σε β΄ πρόσωπο, όπως της Μαρίας ,του 'Ερωτα. Στιγμές που εγκλωβίζονται με καθαρότητα, δίνουν την αίσθηση ενός στιγμιότυπου, μιας παγωμένης εικόνας. Στίχοι στιβαροί χωρίς ίχνος διδακτισμού.
Ο γράφων, σε γλώσσα ακριβή και προσεκτική, χωρίς μοντέρνους ακροβατισμούς ή πυροτεχνήματα, αναφέρεται σε προσωπικές –κυρίως– υπαρξιακές αγωνίες. Δεν λείπει ο σαρκασμός στα σημεία. Στη «Συμφωνία με τον διάβολο» γράφει: «Άφηνα το δαίμονα να μου τρώει την ψυχή. / Είχαμε κάνει / προ αμνημονεύτων χρόνων / μια εξαίρετη συμφωνία. / Για κάθε κομμάτι που μου παίρνει / θα μου χαρίζει ένα τραγούδι».
Ο δαίμονας εμφανίζεται και αλλού μέσα στη συλλογή. Για παράδειγμα το ποίημα «Θεραπεία» αναφέρεται στις καθημερινές αφαιμάξεις του δαίμονα που απαιτούνται για να υπάρχει αποτέλεσμα στη θεραπεία του αφηγητή του ποιήματος. Οι δαίμονες παρόντες και στο ποίημα «Μασκαράτα». Εδώ οι δαίμονες μεταμφιέζονται σε αγγέλους, και έτσι γίνονται δεκτοί στον χορό του παλατιού. Και συνεχίζει:
Kανένας δεν υποπτευόταν κάτι
καθώς χόρευαν με τέτοια χάρη και καλλιέργεια
μέχρι τη στιγμή που ολοκληρωνόταν το κρεσέντο
όταν στην ύψιστη κορύφωση
απεκδύονταν τις μάσκες
και θρέφονταν με τις σάρκες των συνδαιτυμόνων.
Και το μόνο που υπήρχε ήταν αγάπη˙
πρέπει και οι δαίμονες να τρώνε.
Ο δαίμονας είναι παρών και στο ποίημα «Μικρός Χειμώνας»:
Παλεύαμε για ώρα κάτω από τα σεντόνια
δυο ένδοξα, γυμνά κορμιά
και τώρα πρέπει να λογαριαστώ με τον δαίμονα
που ετράφη και αναπτερώθη.
Άφησέ με δυο λεπτά ν’ αναμετρηθώ μαζί του
και να ξεπλυθώ με το αίμα του
που λένε πως έχει ευεργετικές ιδιότητες.
Ο γράφων, σε γλώσσα ακριβή και προσεκτική, χωρίς μοντέρνους ακροβατισμούς ή πυροτεχνήματα, αναφέρεται σε προσωπικές –κυρίως– υπαρξιακές αγωνίες. Δεν λείπει ο σαρκασμός στα σημεία. Στη «Συμφωνία με τον διάβολο» γράφει: «Άφηνα το δαίμονα να μου τρώει την ψυχή. / Είχαμε κάνει / προ αμνημονεύτων χρόνων / μια εξαίρετη συμφωνία. / Για κάθε κομμάτι που μου παίρνει / θα μου χαρίζει ένα τραγούδι».
Τι είναι άραγε ο δαίμονας και ποιος ο επιθανάτιος σπασμός του;
Μας ελκύει είτε το δούμε ως εύρημα είτε ως ένα είδος ποιητικού φετίχ.
Ο ποιητής αναζητά τη χαρά αλλά και τη γαλήνη του έρωτα, γενικά κάθε θετική αύρα που ανανεώνει και εξευμενίζει τη ζωή.«Αφηνόμουν έπειτα να ξαποστάσω στα λυτά σου μαλλιά / που είχαν πάντοτε την ευωδιά του ζεστού ψωμιού / που κερδίζει κανείς με το μόχθο του. / Γιατί, αγάπη μου, μόχθησα πολύ μέχρι να φτάσω ως εκεί». («Ο αγώνας», σελ. 11)
Δεν είναι ποίηση σκοτεινή ή πεσιμιστική, έχει στραμμένο το βλέμμα της στο φως. Τα χάπια έχουν επικίνδυνες παρενέργειες. Δεν ενδείκνυνται όταν πρόκειται για τη ζωή μας. «Συνίσταται η αποφυγή χρήσης / από ανθρώπους που ζητούν ν’ αγαπήσουν και ν’ αγαπηθούν» θα πει στο ποίημα «Αντενδείξεις». Προτιμητέος εν τέλει ο πονοκέφαλος από κάθε επικίνδυνη παρενέργεια.
Δραματικός μονόλογος αυτός που απευθύνεται στη Μαρία. Εντυπώσεις, αισθήσεις και αισθήματα συμπλέουν. Η Μαρία, το παραμύθι κάποιου άλλου. Είναι ίσως που ποτέ δεν συνέπεσαν οι δυο τους που πονά πιο πολύ. Αλλά και πάλι δεν ξεπέφτει το ποιητικό υποκείμενο στο μελό.«Είναι οι λυγμοί των στιγμών που δε ζήσαμε που με κρατάνε ξύπνιο» γράφει προς το τέλος του ποιήματος. Και δίνεται εύστοχα εδώ η απόσταση ανάμεσα στα δύο πρόσωπα.
Ιδιαίτερο το ποίημα «Απιστία», που θα μπορούσαμε να το πούμε και ποίημα ποιητικής. O ποιητής ομολογεί ότι αγαπά τη δημιουργία πιο πολύ από τα χάδια μιας γυναίκας, «προσδοκώντας με μια ανομολόγητη λαχτάρα / το πότε ο χωρισμός θα γίνει λογοτεχνικό γεγονός».
Με μια οικονομία αρκετά λειτουργική πορεύεται στα ποιήματα και ξεδιπλώνει σκέψεις παράπλευρες ή αναπλάθει λεπτομέρειες γεγονότων ή πραγμάτων. Ουσιαστικός καθώς είναι μας κερδίζει:
«Για να περνά η ώρα»
Τη ζωή μου όριζε η αναμονή σου
γι αυτό και περνούσα τα χρόνια
όπως όλοι αυτοί που περιμένουν κάτι.
Βάδιζα άσκοπα πάνω κάτω
κάπνιζα και διάβαζα για να περνάει η ώρα.
Μόνο που δεν είχα πασατέμπο
γι’ αυτό μασούσα κομμάτια του εαυτού μου
και έφτυνα φλούδες ανθρώπων.
Διαυγή ποιήματα, στέρεα που όμως επιθυμούν «να συνεισφέρουν στα απραγματοποίητα όνειρα της ανθρωπότητας». («Απολογισμός, Μεταίχμιο III»)
Διασχίζοντας το μεταίχμιο
Γιώργος Σύρρος
Στίξις
76 σελ.
ISBN 978-618-83051-2-0
Τιμή: €8,48
