Ποτέ δεν κουραζόμαστε όχι απλώς να ζούμε τον έρωτα, αλλά και να τον παρακολουθούμε σε άπειρες αφηγήσεις, σε πολλαπλές όψεις μέσα από κάθε μορφή τέχνης. Η ισχύς του καταλύει την παγερότητα της μοναξιάς και του θανάτου. Είτε μας διαφεύγει είτε το αγνοούμε, η αφροδισία κι ο ερωτισμός είναι η ίδια μας η φύση. Όμως αν ο έρωτας προάγει τη μύηση στο σκοτεινό μέρος του υποσυνείδητου, την ίδια στιγμή αυτό σημαίνει ότι κινδυνεύουμε ανά πάσα στιγμή. Τίποτα μυστικό και βαθύ δεν μας αποκαλύπτεται χωρίς να φέρνει τον ίλιγγο του γκρεμού, την απειλή του χάους. Για να βιώσεις το φεγγοβόλημα του πάθους αναλαμβάνεις το ρίσκο και το ενδεχόμενο της συντριβής μέσα από την εγκατάλειψη ή την απόρριψη από το πρόσωπο που λατρεύεις.

Τη διέλευσή της στην ομορφιά, τη μεταμόρφωση, αλλά και τον κίνδυνο, την απόγνωση που αφήνει ο παράφορος έρωτας καταθέτει η Δώρα Κασκάλη στην πρώτη ποιητική συλλογή της με τον τίτλο Ανταλλακτήριο ηδονών. Στην τόσο λεπταίσθητη τέχνη της ποίησης αποδεικνύει ότι διαθέτει τις αρετές μιας διεισδυτικής και θελκτικής γραφής. Αν στην πεζογραφία της διακρίνουμε την εκλεκτή ποιότητα, το ίδιο με σιγουριά μπορούμε να ισχυριστούμε και για το βάπτισμά της στην ποίηση. Και ιδίως όταν πρόκειται για ερωτική ποίηση, που είναι το πιο δύσκολο είδος, όπου εύκολα μπορεί κανείς να αστοχήσει κι ακόμα να γελοιοποιηθεί.

Το σώμα, η λαγνεία και οι αισθήσεις κατέχουν καίρια θέση, συνυφαίνουν καταιγιστικά τα ποιήματά της. Η οχεία και η κλινοπάλη των δύο εραστών διοχετεύουν την ασύστολη ορμή τους, διαχέουν τις πυρετώδεις εκλάμψεις τους, μας παρασύρουν στη φρενίτιδα των περιπαθών εναγκαλισμών τους. Το ξέσπασμα της σάρκας μέσα στη δίνη της κραιπάλης πείθει ακράδαντα για τη φλογερή σχέση που δένει το ζευγάρι. Το διακρίνουμε εμφανέστατα στους στίχους από το ποίημα «Αλιεύς μαργαριταριών»: «Η γλώσσα σου ξεθηλύκωσε/ κάθε συστολή/ της γυμνωμένης μου πλάτης/ κύλησαν στ' αυλάκια της/ ως τη ρίζα/ της παραίσθησης οι χυμοί σου./ Η άπνοη εκφορά της ηδονής/ έκανε το φεγγάρι/ στα σεντόνια μας κομμάτια».

Κάθε ερωτική ιστορία είναι και μια καινούργια αλήθεια της ιστορίας δύο ανθρώπων μέσα στον κόσμο. Γι’ αυτό και είναι ανεξάντλητο το θέμα του έρωτα – κάθε ζευγάρι προσθέτει μια μοναδική και ξεχωριστή αφήγηση, μια ξεχωριστή αλήθεια.

Ό,τι είναι πέρα από τα όρια φέρνει μέθη και μας περιβάλλει με έναν συγκλονισμό που μένει ανεξίτηλα στην ψυχή και τη μνήμη. Ένας έρωτας παράφορος, πέρα από τα όρια, αποκαλύπτει τις πιο απόκρυφες κόχες του είναι μας. Είναι το φως του πάθους μέσα στο οποίο ανακαλύπτουμε τον εαυτό μας κι εισχωρούμε στην ενδοχώρα μιας λαμπρής δόξας, που σαν θείο¬ μένος μάς μεταμορφώνει σε κάτι νέο μέσα από τη φαντασμαγορία της έκστασης. Αυτό το τόσο θαυμάσιο στη μοναδικότητά του υλικό με σπαρακτική εξομολογητική ικανότητα διαχειρίζεται η Κασκάλη απογυμνώνοντας με τόλμη τα αισθήματά της.

Στη συλλογή, ο εραστής είναι η ενσάρκωση του γητευτή που σαγηνεύει, το δηλώνουν ευθαρσώς οι στίχοι: «δίνει ζωή με την ανάσα του, φυτεύει ανθισμένους αναστεναγμούς, χαρίζει πόθο με το εύφλεκτο βύθισμά του». Ως απόλυτος καρδιοκατακτητής μέσα από την τελετουργία της οχείας, που είναι δέσιμο σωμάτων αλλά και δέσιμο ψυχής, οδηγεί την ερωμένη στο μεγαλειώδες τοπίο του ίμερου. Υποκλινόμαστε και πάλι στην ομορφιά των στίχων: «να μείνουμε έτσι αναλωμένοι, με μια θλίψη στη φλέβα του λαιμού, χαρακωμένοι απ' της λαγνείας την αγχόνη, να μην τρομάξουμε: είμαστε αυτοί κι όχι άλλοι, κι έτσι αυθεντικοί του πάθους τη γυμνότητα να ενδυθούμε».

Όπως συμβαίνει σε πολλές σχέσεις που αναπόφευκτα φτάνουν στον χωρισμό, πάντα ο ένας ενδέχεται να μένει ερωτευμένος μέχρι τρέλας και φρενιασμένης αφοσίωσης. Η αποχώρηση του εραστή από το πολυκύμαντο ειδύλλιο στα ποιήματα της Κασκάλη αναδεικνύεται με κάθε λεπτομέρεια και απόχρωση, αποκαλύπτοντας τον οδυνηρό αντίκτυπο που έχει στην ψυχή της ερωμένης. Ο τόνος και οι λέξεις στο ποίημα ΙΧ ζωγραφίζουν στην εντέλεια τα αισθήματά της: «Σκληρό βράδυ που σαρώνει τη μοναξιά μου. Θα μείνω εδώ κι εσείς αθέατος, απέναντι να παίξουμε το παιχνίδι της αντοχής. Εσείς θα είστε ο νικητής κι εγώ θα τιμωρηθώ με το να εφεύρω μια νέα γλώσσα που να εμπεριέχει την άκρατη, πηχτή σιωπή και τ' αδειανά χέρια». «Εσείς θα είστε ο νικητής» απερίφραστα του τονίζει, επίσης διαβάζουμε και σε άλλα σημεία από τα ποιήματά της: «μην ακουμπάτε νωχελικά στον τοίχο του διαδρόμου, με βασανίζει η άνοιξη όπως γέρνει στο κορμί σας», «εσείς κατέχετε για ίδια κι αποκλειστική χρήση ένα σακούλι με ιστορίες μεθυστικές, που σπέρνετε στα ξερά λιβάδια των γυναικείων ψυχών», όπως βλέπουμε απευθύνεται στον άνδρα στον πληθυντικό αριθμό. Και υπάρχει λόγος, ο πληθυντικός αριθμός έχει τη σημασία του: δείχνει την αποξένωση που έχει επιφέρει η στάση του άνδρα ανάμεσά τους, ενώ συγχρόνως ενσταλάζει μια πικραμένη ειρωνεία που αποφορτίζει από κάθε μελοδραματισμό τη φοβερή ένταση των στιγμών. Στον παθιασμένο ίμερο δεν παραδίνουμε μόνο το σώμα μας, αλλά και τον ψυχισμό μας. Γι' αυτό και ο χωρισμός είναι τόσο επώδυνος, γιατί έχουμε ήδη επενδύσει στον άλλο την ίδια την καρδιά μας.

Η γυναίκα θα προσπαθήσει να ξανακερδίσει την εύνοια του εραστή της. Ένα από τα μέσα που χρησιμοποιεί είναι τα γράμματα που του στέλνει, τον προτρέπει να τη φυλάξει στη μνήμη του, γιατί είναι «αρυτίδωτα τα "σε λατρεύω" αγαπημένε μου, καιγόμαστε και γινόμαστε την ίδια ώρα φρέσκοι μέσα στον χαμό». Μεστά, αδρά και με διαφάνεια αναδύεται ο χαρακτήρας της ερωμένης: είναι ενάντια σε συμβιβασμούς και συμβάσεις της καθωσπρέπει κοινωνίας, έτοιμη ανά πάσα στιγμή να αποτινάξει κανόνες που απειλούν να την καθηλώσουν σε μια στεγνή και μετρημένη ζωή. Ό,τι πιο πολύ επιθυμεί είναι: «έναν έρωτα, που της λυγίζει τα γόνατα από το πάθος, να μπορεί να τον αποθέσει σε χέρια που είναι ακέραια και θα τον δεχτούν ανοιχτά».

Κάθε ερωτική ιστορία είναι και μια καινούργια αλήθεια της ιστορίας δύο ανθρώπων μέσα στον κόσμο. Γι' αυτό και είναι ανεξάντλητο το θέμα του έρωτα – κάθε ζευγάρι προσθέτει μια μοναδική και ξεχωριστή αφήγηση, μια ξεχωριστή αλήθεια. Αυτή τη μοναδικότητα εκφράζει η ποιητική συλλογή της Κασκάλη, το πλούσιο υλικό των συναισθηματικών διακυμάνσεων αναδεικνύεται εύστοχα μέσα από μια καλοδουλεμένη γραφή, που αποφεύγει τους φθηνούς ρητορικούς τόνους και τη ναρκισσιστική ωραιολογία. Η Κασκάλη αποδεικνύει ότι είναι μια ποιήτρια με ικανότητες κι ότι το μέλλον τής ανήκει.

Ανταλλακτήριο ηδονών
Δώρα Κασκάλη
Σαιξπηρικόν
56 σελ.
Τιμή € 7,46

Twitter