fbpx
Ασημίνα Ξηρογιάννη: «Πληγές»  κριτική της Ελευθερίας Τσίτσα

Ασημίνα Ξηρογιάννη: «Πληγές»

Οι Πληγές της Ασημίνας Ξηρογιάννη είναι αφιερωμένες στον έρωτα• για την ακρίβεια, στον ματαιωμένο έρωτα ενός απροσδιόριστου παρελθόντος, παρόντος και μέλλοντος. Πρόκειται για μια συλλογή γεμάτη ανεκπλήρωτα ερωτικά συναισθήματα, που όμως δεν αποπνέουν ούτε στο ελάχιστο δυστυχία ή παραίτηση. Αντιθέτως, η ποιήτρια μετουσιώνει το αδιέξοδο των ερώτων σε ισχυρή ποιητική φωνή, με διακριτή ευαισθησία. Η άρνηση των συντρόφων να συνοδοιπορήσουν μαζί της γίνεται η απαρχή για τη συγγραφή «ηχηρών στίχων» (σελ. 7), ενώ οι αναμνήσεις τους καταλαμβάνουν δυναμικά τις στιγμές της και ταυτόχρονα δίνουν την ευκαιρία στην ποιήτρια να βυθιστεί σε σκέψεις και να ανασκοπήσει το ξεδίπλωμα αυτών των σχέσεων.

Η Ξηρογιάννη επιστρατεύει έναν ρομαντισμό που όλο και σπανιότερα απαντάται σήμερα. Παρότι χρησιμοποιεί λιτό λόγο, χωρίς διάθεση εντυπωσιασμού, επιτυγχάνει να κάνει τον αναγνώστη της κοινωνό της ερωτικής δυστοπίας. Τα φειδωλά παιχνιδίσματα του ποιητικού λόγου όχι μόνο δεν υπονομεύουν τον ιστό της συλλογής της, αλλά τουναντίον τοποθετούν την επώδυνη ερωτική ματαίωση στο προσκήνιο με ζηλευτή αξιοπρέπεια. Η ποιήτρια αντλεί αισιοδοξία μέσα από την οδύνη του ανεκπλήρωτου. Ναι, πρέπει αναμφίβολα να πονέσεις, να νιώσεις το κύμα της θλίψης να σε κατασπαράζει και να σε παρασέρνει στα απύθμενα σκοτάδια μιας θάλασσας επαναπροσδιορισμού του εαυτού σου ως πλάσμα αφιερωμένο στον έρωτα, για να παραδοθείς στη συνέχεια στην ποιητική δημιουργία. Γιατί μόνο έτσι η Ασημίνα Ξηρογιάννη θα καταφύγει στην ποίηση και θα μεταπλάσει τα βιώματά της σε λέξεις. Το βίωμα είναι προϋπόθεση. Γράφει (σελ. 22): «Φοβάμαι τις λέξεις που δεν είναι δεμένες με τα βιώματά μου. Έξω από μένα. Σαν όνειρα ακυρωμένα. Σαν απωθημένα».

Παρακάτω, στη σελίδα 38, δηλώνει: «Δεν θέλω να γράφω ερωτικά ποιήματα μόνο. Θέλω να ζήσω τον έρωτα τον πόνο του το χρόνο του το άχρονο παρόν του. Να μη στερήσουν οι λέξεις μου την ανεπαίσθητη εκείνη αύρα την ουσία της ζωής».

Δεν παραλείπει συνεπώς να μιλήσει και για τα παραφερνάλια που προσδιορίζουν τον έρωτα: πόνος, χρόνος, άχρονο παρόν. Ειδικότερα στην τελευταία αυτή φράση ανακαλύπτει κανείς το μυστικό της ποίησής της: η Ξηρογιάννη –και μαζί της ο αναγνώστης– (ανα)βιώνει τον έρωτα που δεν φέρει ωστόσο κανένα ενδεικτικό σημάδι χρονικής διάστασης. Γιατί ο έρωτας βιώνεται στο διηνεκές, στο άχρονο και άμετρο, κι όσο κι αν προσπαθούμε να του αποδώσουμε χειροπιαστά γνωρίσματα, εκείνος πάντα διαφεύγει και γίνεται ένα με τη μνήμη, όπως γράφει η Κάρολ Αν Ντάφι στο ποίημά της «Μίλια Μακριά» (σελ. 5): «...Ακόμα και το όνομά σου είναι ένα ωχρό φάντασμα και, παρόλο που το εκπνέω πάλι και πάλι, δεν εννοεί να μείνει μαζί μου. ...Σε κρατώ πιο κοντά μου, μίλια μακριά, κι εφευρίσκω τον έρωτα, μέχρι που τα καλέσματα των πουλιών διακόπτουν και μετατρέπουν αυτό που θα ερχόταν, αυτό που ήταν βέβαιο, σε ανάμνηση».

Με την «Επιστροφή», η ποιήτρια διαπιστώνει το αμφίδρομο σχήμα έρωτα-ποίησης, όπου ο έρωτας γίνεται στίχοι και οι στίχοι εγγράφουν τη διάψευσή του: «Ξαναγυρίζω στα παλιά λημέρια μου, στο χώρο της ποίησης. Οικεία και αγαπημένη περιοχή. Εσύ με έφερες εδώ χωρίς να ξέρεις. Είπα μήπως και αναπληρώσω γράφοντας το κενό της απουσίας σου».

Ο στίχος-ποίημα «Ο χρόνος που μέσα του σιωπάς είναι χρόνος νεκρός» διακριτικά προτρέπει τον καθένα μας να δίνει στη σκέψη του φωνή και λόγο, ν' απομακρύνεται από το συναίσθημα κάνοντάς το καθολικότητα, γιατί έτσι εξασφαλίζεται η ποιητική αθανασία. Και η Ασημίνα Ξηρογιάννη, με τη συλλογή της Πληγές, υπηρετεί με τον καλύτερο τρόπο το θεμελιώδες αυτό ποιητικό αξίωμα.

Πληγές
Ασημίνα Ξηρογιάννη
Γαβριηλίδης
46 σελ.
Τιμή € 7,46
1-patakis-link

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
ΚΡΙΤΙΚΕΣ > ΠΟΙΗΣΗ
Θωμάς Κοροβίνης: «Ποιήματα και τραγούδια»

Μια ακροβασία πάνω στο κύμα, σαν μια παραλλαγή στον στίχο του άλλου ποιητή (χόρεψε πάνω στο φτερό του καρχαρία), αυτό μοιάζει να λέει ο Θωμάς Κοροβίνης σε όλα του τα τραγούδια· αλήθεια, ποιήματα ή τραγούδια;...

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΕΙΣ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Διεύθυνση

Πτολεμαίων 4
(Πλατεία Προσκόπων)
11635 Αθήνα,
Τηλ.-fax: 210.7212307
info@diastixo.gr
ISSN: 2585-2485

ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ NEWSLETTER

Εγγραφείτε τώρα στο newsletter μας και μάθετε πρώτοι. τα τελευταία νέα για το βιβλίο και για τις τέχνες.

Με την επίσκεψη στο site μας, αποδέχεστε τη χρήση Cookies από το diastixo.gr, με σκοπό τη βελτίωση των υπηρεσιών που σας παρέχουμε.