Η καλαίσθητη νέα ποιητική συλλογή του Διονύση Καρατζά με έξι πρωτότυπα σχέδια της Άννας Καρατζά μάς εκπλήσσει με τον τίτλο της: Πρόβα εαυτού. Με δεδομένο ότι συνήθως κάνουμε πρόβα ενδυμάτων, η πρόβα εαυτού προδιαθέτει για μια ποίηση αναζήτησης ενός άλλου εαυτού, ίσως και ξεχασμένου. Πράγματι, τα ποιήματα της συλλογής ψηλαφούν με ήρεμο και γλαφυρό τρόπο την αποξένωσή μας από τον ίδιο τον εαυτό μας, από αυτό που κάποτε ήμαστε ως παιδιά. Ο παλιός μας εαυτός μάς ακολουθεί πια σαν σκιά, σαν ένας ξένος που σε τίποτα δε θυμίζει εκείνη την εποχή που κυνηγούσαμε ανέμους και αστέρια:

Μετά από χρόνια,
κοιτάζοντας τις φωτογραφίες των ονείρων μου,
κατάλαβα ότι ο αόριστος ξένος δίπλα μου ήταν η σκιά μου.
(«Ο αόριστος ξένος»)

Στη νέα ποιητική του εμφάνιση, ο Διονύσης Καρατζάς ξαναπιάνει το θέμα του ονείρου, κυρίως ως προς τη σύγκρουσή του με την πραγματικότητα. Ο ποιητής αρνείται πεισματικά να εγκαταλείψει τα όνειρά του. Επιμένει να αναζητεί μέσα του εκείνη την άδολη παιδικότητα που τον βοηθά να υπερβαίνει τον πόνο και την ξενιτιά του κόσμου και να κρατάει μέσα του ζωντανή τη σπίθα της ανθρωπιάς:

Ήταν ο Άγγελος που σώθηκε από έρωτα
κι έψαχνε τρόπο να μείνει άνθρωπος.
(«Άγγελος μόνος»)

Το οδοιπορικό προς τ’ άστρα είναι το αόρατο νήμα που συνδέει τα ποιήματα της συλλογής. Είναι μια δοκιμασία, μια πρόβα, στην οποία το ποιητικό υποκείμενο αγωνίζεται να περισώσει όσα αγαπά και όσα αξίζουν στη ζωή του: αγγέλους, πουλιά, κήπους, νερά, ποτάμια, όλα όσα μυρίζουν πατρίδα. Ονειρεύεται έναν εαυτό ανέγγιχτο από τις οδύνες του χρόνου, αν και γνωρίζει πως τίποτα δεν κερδίζεται χωρίς πόνο:

Στον πόνο το γιατί
πάντα ξέρει κι ας ρωτάει
(«Εκτός»)

Η θάλασσα με την ερωτική της γλώσσα, τα τρεχούμενα νερά, τα κύματα, τα φύκια και τα κοχύλια προσδίδουν στους στίχους του μια εξαγνιστική δροσιά. Ο ποιητής ξαναγίνεται παιδί μαζί με την εγγονή του την Έλλη, στην οποία αφιερώνει τη συλλογή, και βλέπει τον κόσμο αγνό, όπως τον έφτιαξε ο Θεός, ονειρικό:

Από όνειρο ήρθα και σ’ όνειρο με βρήκες
(«Το μπαλόνι»)

Πράγματι, τα ποιήματα της συλλογής ψηλαφούν με ήρεμο και γλαφυρό τρόπο την αποξένωσή μας από τον ίδιο τον εαυτό μας, από αυτό που κάποτε ήμαστε ως παιδιά.

Σε άλλα ποιήματά του ο ποιητής στρέφεται με αγάπη και ευλάβεια στους αγαπημένους του, που ίσως έχουν φύγει, όπως σ’ εκείνη (τη μάνα;) που άλλαζε φορέματα στα λαμπερά «χρόνια των ονείρων»:

Για τις νύχτες έραψε βροχή,
μ’ άσπρη κλωστή κεντώντας αστραπές.
Έχει κι άλλα φορέματα, αφόρετα από τα χρόνια των ονείρων:
το θαλασσί με λυμένους τους ανέμους
για εκδρομές έξω από τους χάρτες·
το τριανταφυλλί με τα φτερά στους ώμους,
που δεν άντεξε την αγκαλιά·
το κόκκινο εφαρμοστό με τους γκρεμούς και το άλλο, το φαρδύ σταχτί
που χωρούσε μοναξιές.
Όποτε βρέχει, τη θυμάμαι ν’ αστράφτει.
(«Βραδινό ρούχο»)

Ποίηση τρυφερή, χαμηλόφωνη, ερωτική, συγκρατημένα μελαγχολική, η ποίηση του Διονύση Καρατζά ασκεί μια γοητεία στον αναγνώστη με την ανεπιτήδευτη απλότητά της, που οφείλεται στην κυρίαρχη χρήση του α’ προσώπου με το οποίο ο ποιητής εκμυστηρεύεται στον αναγνώστη τις σκέψεις του:

Στον τόπο μου
Τα δέντρα τα κλαδεύουν μέχρι να πονέσουν.
Έτσι, λένε,
αγαπούν πιο πολύ τις ρίζες τους
και φτάνουν σε βαθύτερο ουρανό.
Και τα πουλιά,
που ζουν από αλήθεια,
φωλιάζουν στα αγκάθια.
Ξέρουν πως δίχως πόνο δεν βρίσκουν την αγάπη.
Και περιμένουν.
(«Για το καλό του πόνου»)

Παρά τον αφηγηματικό ρυθμό τους, οι στίχοι του Διονύση Καρατζά διακρίνονται για τον υπόκωφο λυρισμό τους, που τον συνθέτουν η αβρότητα και η ευγένεια των συναισθημάτων του ποιητή και η ποιητικότητα των στοχασμών του.

Πρόβα εαυτού
Διονύσης Καρατζάς
Μετρονόμος
44 σελ.
ISBN 978-618-5339-37-1
Τιμή €7,42

Twitter