Η ποιητική φαντασία, όταν συνδυαστεί με την ενσυναίσθηση, με την έννοια του δικαίου και με τη φιλότητα, την αλληλεγγύη και την αγάπη εντέλει, δίνει καρπούς ώριμους κι αισθητικούς. «Ποιητική αδεία», ο δοκιμασμένος πια στην τέχνη του λόγου Κωνσταντίνος Μπούρας οραματίζεται τα φτωχά κι αδύναμα ζωάκια να προσεύχονται κάθε βράδυ και κάθε πρωί σε έναν θεό που έχει, φυσικά, τη μορφή τους και να του ζητούν –τι άλλο– προστασία, χαρά, υγεία, ευτυχία, ασφάλεια. Ό,τι ακριβώς λείπει από την ταραγμένη εποχή μας. Η πολιτισμική μετάβαση σε μια καινούργια Αναγέννηση μπορεί να εκλαμβάνεται προσωρινώς ως Κρίση, σηματοδοτεί όμως ένα ελπιδοφόρο άνοιγμα στο μέλλον, που θα είναι –σύμφωνα με τον ποιητή– φωτεινό, δίκαιο, συμβατό με τα ιδανικά του Διαφωτισμού: ελευθερία-ισότητα-δικαιοσύνη. Η αίσθηση ότι όλα τα όντα πάνω στη Γη συναποτελούν έναν ζωντανό οργανισμό που, για να λειτουργεί αρμονικά, κάθε μέρος πρέπει να σέβεται και να υπηρετεί το άπαν δεν είναι απλώς μία (ακόμα) ολιστική ονειροφαντασία, αλλά ένα αίτημα των καιρών και μια πρόκληση, βεβαίως. Αυτό το «συνανήκειν», η πεποίθηση πως «όλοι στο ίδιο καζάνι βράζουμε» είναι ιδιαίτερα αισθητή σε περιόδους αναταραχών, υφέσεων, συρράξεων κι αυξημένης ανασφάλειας. Το συλλογικό ασυνείδητο μαζεύεται μέσα στο καβούκι του κι αναζητά βοήθεια, στήριξη και συμπαράσταση από τους διπλανούς του. Όταν κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό ή δεν γίνεται αντιληπτό, η ανθρωπότητα καταφεύγει στον χώρο του φαντασιακού (κι εδώ έγκειται η χρησιμότητα και η λειτουργία της τέχνης, ειδικά της λογοτεχνίας): μέσα σε διαρκώς ανανεούμενα μυθικά πλαίσια, ο άνθρωπος πρωτοτυπεί δημιουργώντας είδωλα και ανακλάσεις της ανασφάλειάς του στον καθρέφτη του χρόνου, έτσι ώστε να εξασφαλίσει την πολυπόθητη ηρεμία και γαλήνη, που θα του εξασφαλίσουν την πιο ψύχραιμη αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων και παγκόσμιων περιστατικών, που ξεφεύγουν από τα στενά ιδιωτικά του πλαίσια.

Αυτά τα κείμενα του Μπούρα, εκτός από την προφανή δραματικότητά τους (μπορούν να παιχτούν στο θέατρο χωρίς καμία άλλη επεξεργασία), διαθέτουν ένα πηγαίο χιούμορ και μια δημιουργική αισιοδοξία που διαπερνάει τον αναγνώστη και του επιτρέπει να γίνει παραγωγικός, ειρηνικός με τον εαυτό του και με τους άλλους, συμβατός με τις κοσμικές ενέργειες, ανθεκτικός στις πάσης φύσεως επιβλαβείς συμπαντικές ακτινοβολίες, που δεν είναι πάντα ανθρωπογενείς. Γιατί ο ποιητής Κωνσταντίνος Μπούρας έχει ένα σαφές όραμα, μια απολύτως διακριτή κοσμοθεωρία και μια τεκμηριωμένη φιλοσοφική στάση ζωής: πιστεύει στη συλλογικότητα, στην κοινωνικότητα, στη φιλότητα, στην αγάπη, στην αλληλεγγύη, στην κατανόηση των άλλων, αφού κατανοήσουμε πρωτίστως τον εαυτό μας.

Πιστεύει επίσης, όπως προδίδουν τα γραπτά του, πως δεν πρέπει να ερμηνεύουμε το Σύμπαν και τον κόσμο γύρω μας με σολιψιστικό τρόπο: ο άνθρωπος δεν είναι το κέντρο των πάντων κι ο άπειρος απέραντος κόσμος δεν περιστρέφεται γύρω του. Δεν είναι περισσότερο σημαντικός για τη ζωή από τα άλλα ζώα και τα φυτά. Δεν έχει το δικαίωμα να σκοτώνει στο όνομα της απληστίας, της βουλιμίας και του ατομικισμού του. Κάθε ζωούλα είναι διακριτή, σεβαστή, πολύτιμη και λειτουργική μέσα στη μηχανή του κόσμου. Αυτή είναι και η κεντρική ιδέα κάτω από αυτό το λογοτεχνικό κέντημα, όπου εκτός από τα πτηνά, τα ερπετά, τα θηλαστικά και τα έντομα, παρελαύνει κι ο κατασυκοφαντημένος δημόσιος υπάλληλος, ο φτωχός που τρέμει το φυλλοκάρδι του κάθε που δεν μπορεί να βγάλει το μεροκάματο, αλλά και ο… πλούσιος, που τρέμει μήπως χάσει τα περισσευούμενα συσσωρευμένα αγαθά και τα προνόμιά του. Όλοι είναι το ίδιο έντρομοι, το ίδιο αξιολύπητοι, το ίδιο συμπαθείς εντέλει. Γιατί αυτό είναι ένα ακόμα μήνυμα αυτού του πλούσιου σε εικόνες, ιδέες και ρυθμούς, βιβλίου: «Μην κρίνετε ίνα μη κριθείτε». Δεν χρειάζεται να προβαίνουμε σε μια διαρκή επαναδιευθέτηση των ορίων προκειμένου να αποκρούσουμε τους άλλους, γιατί δεν είναι οιονεί εχθροί (όπως νομίζουμε μέσα στην ανασφάλειά μας), αλλά δυνάμει φίλοι.

Γιατί ο ποιητής Κωνσταντίνος Μπούρας έχει ένα σαφές όραμα, μια απολύτως διακριτή κοσμοθεωρία και μια τεκμηριωμένη φιλοσοφική στάση ζωής: πιστεύει στη συλλογικότητα, στην κοινωνικότητα, στη φιλότητα, στην αγάπη, στην αλληλεγγύη, στην κατανόηση των άλλων, αφού κατανοήσουμε πρωτίστως τον εαυτό μας.

Αυτή είναι και η «πολιτική» (με την ευρεία έννοια) θέση του ποιητή Κωνσταντίνου Μπούρα, που διδάσκει μέσα από τον έντυπο και προφορικό λόγο του τη φιλότητα. Όταν θα πάψουμε να φοβόμαστε το σκοτάδι μέσα μας και τους άλλους έξω μας, τότε όλα θα μετατραπούν σε φως γαληνό και τότε κάθε πόλεμος, κάθε σύγκρουση, κάθε σύρραξη θα έχει περιοριστεί στο ελάχιστο απαραίτητο για την ενεργειακή ισορροπία του κόσμου. Ας μην ξεχνάμε ότι ο σοφός Ηράκλειτος ανακήρυξε τον πόλεμο ως κινητήρια δύναμη των πάντων. Όμως εκτός από το νείκος, το μίσος, υπάρχει κι η φιλότητα, η αγάπη. Ο καθένας εφ’ ω ετάχθη. Κι ο Κωνσταντίνος Μπούρας είναι με το μέρος του Καλού κι Αγαθού.

Το συμπέρασμα από αυτό το καλοτυπωμένο κι επιμελημένο βιβλίο είναι πως τελικά το φως θα καταυγάσει τα πάντα, και την τελευταία σκοτεινή γωνιά του συλλογικού ασυνείδητου, εκεί που κρύβονταν άλλοτε, παλιά, οι Λαιστρυγόνες, οι Κύκλωπες κι άλλα αποτρόπαια τέρατα, προϊόντα της τρομαγμένης φαντασίας των ανθρώπων. «Μη φοβάστε!» μοιάζει σα να συμβουλεύει ο ποιητής. Η ζωή είναι ένα δώρο, μοναδικό κι ανεπανάληπτο, σε όλες τις εκφάνσεις του, ειδικά στις πιο ταπεινές. Η μέλισσα, το σαμιαμίδι, το αγριοκάτσικο, το αλογάκι της Παναγίας, η ακρίδα, το κουνούπι, η πεταλούδα έχουν τα ίδια δικαιώματα με εμάς στην ευγνωμοσύνη για την ευτυχία να υπάρχεις στον πλανήτη Γη εδώ και τώρα. Είθε αυτή η ουμανιστική ουτοπία να γίνει πραγματική, είθε αυτή η δημιουργική αισιοδοξία να γίνει κολλητική και να διαδοθεί η υγιής διάθεση του Κωνσταντίνου Μπούρα να παλέψουμε όλοι μαζί για έναν καλύτερο κόσμο, στολίδι και κόσμημα, πηγή γνώσης, χαράς κι έμπνευσης για τα παιδιά μας και για όλους τους ανθρώπους που θα έρθουν μετά από εμάς και θα μας θυμούνται, ίσως, με αγάπη για τη γενναιότητά μας και την αντοχή μας σε τόσες αντιξοότητες.

Η ποίηση μπορεί να γράφεται με Πι κεφαλαίο μόνον όταν είναι ανυψωτική κι απογειωτική, ανθρωπιστική και φιλάνθρωπος, δημιουργική κι αισιόδοξη, όταν εμφορείται από τα ιδανικά της δικαιοσύνης, της ισότητας, της ελευθερίας και της αδελφότητας όλων των όντων πάνω στη Γη. Κι ο Κωνσταντίνος Μπούρας βαδίζει σταθερά κι αταλάντευτα εδώ και τριάντα ένα χρόνια προς αυτόν τον φωτεινό δρόμο.

Είκοσι και πέντε «προσευχές» ταπεινών και αδύναμων όντων
(Το καθένα προς τον δικό του «θεό»)
Δίγλωσση έκδοση (ελληνικά-ισπανικά)
Κωνσταντίνος Μπούρας
μετάφραση: José Antonio Moreno Jurado
Εκδόσεις Αγγελάκη
144 σελ.
ISBN 978-960-616-064-6
Τιμή €12,00

Twitter