fbpx
Καλοκαίρι, φθινόπωρο, χειμώνας, άνοιξη, καλοκαίρι... Αργυρώ Πιπίνη Εικονογράφηση: Ίρις Σαμαρτζή Πατάκης

Αργυρώ Πιπίνη: «Καλοκαίρι, φθινόπωρο, χειμώνας, άνοιξη, καλοκαίρι…»

Στο νέο βιβλίο της Αργυρώς Πιπίνη για παιδιά, τρυφερό και χαμηλόφωνο εκ πρώτης όψεως, πρωταγωνιστεί ένα σπίτι. Εγκαταλελειμμένο από τους κατοίκους του, θλιμμένο και μαραζωμένο, αναπολεί τις χαρές του παρελθόντος, τον καιρό που τα δωμάτιά του έσφυζαν από ζωή και ο κήπος του ήταν ολάνθιστος και φροντισμένος. Μέσα σ’ αυτόν το μαρασμό, ένα δέντρο, μονάχα ένα, έχει καταφέρει να αντεπεξέλθει στους παγετούς και τους καύσωνες των εποχών. Κι αυτό το δέντρο, μια μηλιά, στέλνει αμέσως σήμα στον αναγνώστη κάθε ηλικίας. Γιατί οι μεν μεγάλοι μπορούν να διακρίνουν τους συμβολισμούς και να εμβαθύνουν ερμηνεύοντάς τους, τα δε παιδιά έχουν την ικανότητα να τους εισπράττουν υποσυνείδητα με την αλάνθαστη διαίσθησή τους. Από τις πρώτες ήδη σελίδες, η νηφάλια και ντελικάτη εμβάθυνση της υπόστασης του σπιτιού, η αισθαντική απόδοση του εσωτερικού του, αλλά και του περιβάλλοντος κήπου με τη μηλιά, συγκλίνουν σε μια αναγνωστική εμπειρία που ερεθίζει το συναίσθημα προκαλώντας συγχρόνως –και ανάλογα με την ηλικία– αναπόφευκτους συνειρμούς.

H ιστορία του σπιτιού και της μηλιάς είναι ένα οικουμενικό ταξίδι καρτερικότητας, αντοχής, προσφοράς και αναγέννησης, ένα ποίημα πάνω στην ανθρώπινη περιπέτεια, την αρχέγονη αναζήτηση της εστίας που προστατεύει, της εστίας-ψυχής που παρηγορεί, έτοιμη να προσφέρει και να προσφερθεί, αρκεί να της δοθεί η ευκαιρία.


Με έναν τίτλο που παραπέμπει στην περίφημη ταινία Άνοιξη, Καλοκαίρι, Φθινόπωρο, Χειμώνας... και Άνοιξη του Κορεάτη Κιμ-Κι-Ντουκ, αλλά και στα γυρίσματα της ζωής μέσα από τις τέσσερις εποχές του χρόνου, η ιστορία του σπιτιού και της μηλιάς είναι ένα οικουμενικό ταξίδι καρτερικότητας, αντοχής, προσφοράς και αναγέννησης, ένα ποίημα πάνω στην ανθρώπινη περιπέτεια, την αρχέγονη αναζήτηση της εστίας που προστατεύει, της εστίας-ψυχής που παρηγορεί, έτοιμη να προσφέρει και να προσφερθεί, αρκεί να της δοθεί η ευκαιρία. Μα είναι τα σπίτια έμψυχα; Μπορούν να νιώσουν αγάπη, πόνο, χαρά, μοναξιά, εγκατάλειψη; «Ω ναι!» μας λέει η ιστορία. Τρίζουν τις πόρτες τους και θρηνούν, ανοιγοκλείνουν τα πατζούρια τους κι αναστενάζουν. «Τα σπίτια αρρωσταίνουν χωρίς ανθρώπους και μαραζώνουν άμα δεν τα φροντίζει κανείς». Όταν είναι άδεια και ακατοίκητα μελαγχολούν, όπως η ψυχή του ανθρώπου, και αργοπεθαίνουν. Έτσι κάπως είδε και ο Σεφέρης τα σπίτια που άφησε πίσω ο ξεριζωμός. Κι ενώ ομολογεί πως δεν ξέρει πολλά πράγματα από σπίτια, τους δίνει υπόσταση στην Κίχλη. Τα περιγράφει σαν μωρά να χαίρονται κι ύστερα να ζαρώνουν, ακόμη και να πεισματώνουν/ μ’ εκείνους που έμειναν μ’ εκείνους που έφυγαν/ μ’ άλλους που θα γυρίζανε αν μπορούσαν.

Η ιστορία ξεκινά με το καλοκαίρι και το άνοιγμα της καγκελόπορτας του κήπου. Το σπίτι βλέπει μια οικογένεια να διασχίζει το μονοπάτι και να φτάνει στην εξώπορτα. «Τριγύρισαν στα δωμάτια, ανέβηκαν τη σκάλα, άνοιξαν κάνα δυο παράθυρα και πήραν την απόφαση: θα ζούσαν εκεί». Η πόρτα, η άνοδος της σκάλας που οδηγεί στον πάνω όροφο και λίγο αργότερα η εξερεύνηση της σοφίτας όπου κρύβονται μυστικοί «θησαυροί» λειτουργούν ως υπερβατική αλληγορία, ως απαρχή μιας δεύτερης ευκαιρίας τόσο για το σπίτι όσο και για την οικογένεια που έρχεται να το κατοικήσει. Στη συνέχεια, η αφήγηση επικεντρώνεται στη σχέση που αναπτύσσεται σιγά-σιγά ανάμεσα στο σπίτι και τους νέους κατοίκους του, το αγόρι κυρίως, του οποίου το όνομα ουδέποτε αναφέρεται, γιατί, όπως στα περισσότερα παραμύθια, τα ονόματα, ο τόπος και ο χρόνος δεν έχουν σημασία. Αλλού βρίσκεται το ζητούμενο και στην προκειμένη περίπτωση σπίτι και άνθρωπος, έχοντας διασχίσει τα στενά της μοναξιάς και της ανασφάλειας, θα συνδεθούν, και μέσα από την αμοιβαία προσφορά και τη συντροφικότητα θα ενωθούν, θα εξελιχθούν και θα δημιουργήσουν. Η αξιοποίηση, λοιπόν, της εναλλαγής των εποχών για να τονιστεί η εξέλιξη και η αναγέννηση της ψυχής του ανθρώπου είναι καταλυτική για την έκβαση της ιστορίας.

Η εναρμόνιση της εικονογράφησης της Ίριδας Σαμαρτζή με τον νηφάλιο, ευαίσθητο και σχεδόν θεατρικό λόγο της συγγραφέως, η απόδοση των εικόνων του σπιτιού αλλά και των εποχών άλλοτε με ψυχρά κι άλλοτε με ζεστά χρώματα, συγκροτούν ένα καλαίσθητο σύνολο, ικανό να διεγείρει τη φαντασία των παιδιών και να ερεθίσει το ενδιαφέρον των ενηλίκων.

Το σπίτι είναι ένα είδος δομικού διαγράμματος της ανθρώπινης ψυχής, μας λέει ο Καρλ Γιουγκ, και ο Γκαστόν Μπασελάρ, στην Ποιητική του Χώρου, το επιβεβαιώνει: Είναι η κατάσταση της ψυχής μας, το κατάλυμα του ασυνείδητου, είναι με άλλα λόγια μια κατοικία η ψυχή μας. Μπορεί, όμως, ένα βιβλίο για παιδιά –γιατί σ’ αυτά κυρίως απευθύνεται– να διεισδύσει σ’ ένα τόσο μεγάλο ζήτημα χωρίς να γίνει βαρετό ή να παραστρατήσει; Ασφαλώς και μπορεί, αν καταφέρει να ισορροπήσει τα επίπεδα κατανόησης και να ενσωματώσει τα νοήματα με εργαλεία τη γλώσσα και την εικονογράφηση. Εδώ, επιτυγχάνονται και τα δύο. Η εναρμόνιση της εικονογράφησης της Ίριδας Σαμαρτζή με τον νηφάλιο, ευαίσθητο και σχεδόν θεατρικό λόγο της συγγραφέως, η απόδοση των εικόνων του σπιτιού αλλά και των εποχών άλλοτε με ψυχρά κι άλλοτε με ζεστά χρώματα, συγκροτούν ένα καλαίσθητο σύνολο, ικανό να διεγείρει τη φαντασία των παιδιών και να ερεθίσει το ενδιαφέρον των ενηλίκων. Και δεν είναι ίσως καθόλου τυχαία η διαπίστωση ότι και οι δύο δημιουργοί διαχειρίζονται με περίσσια φροντίδα σημεία του σπιτιού με συμβολική φόρτιση, την πόρτα, τη σκάλα, τη σοφίτα, το μπαλκόνι του παιδικού δωματίου με θέα τον κήπο και τη μηλιά. Η τελευταία, μάλιστα, παγκόσμιο σύμβολο καλλιτεχνικής δημιουργίας, έχει ιδιαίτερη σημειολογική σημασία. Είναι το δέντρο της επιθυμίας, η δε κατανάλωση του καρπού της, τόσο στη λογοτεχνία όσο και στην τέχνη, λειτουργεί ως απόκτηση εμπειρίας, γνώσης, ωρίμανσης, πληρότητας και ευτυχίας. Αυτό είναι άλλωστε το ζητούμενο κάθε ανθρώπου, αρκεί οι συνθήκες να το επιτρέψουν.

Καλοκαίρι, φθινόπωρο, χειμώνας, άνοιξη, καλοκαίρι...
Αργυρώ Πιπίνη
Εικονογράφηση: Ίρις Σαμαρτζή
Πατάκης
56 σελ.
ISBN 978-960-16-1600-1
Τιμή: €10,50
001 patakis eshop


 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
ΚΡΙΤΙΚΕΣ > ΠΑΙΔΙΚΑ
Lucia Giustini: «Ο βασιλιάς που δεν ήθελε να κάνει πόλεμο»

«Πριν από πολύ καιρό, βασίλευε ένας βασιλιάς που δεν ήθελε να κάνει πόλεμο…» Έτσι αρχίζει το βιβλίο της Ιταλίδας συγγραφέα Λουτσία Τζιουστίνι, σε εικονογράφηση του Σάντρο Ναταλίνι, που μας φέρνουν...

ΚΡΙΤΙΚΕΣ > ΠΑΙΔΙΚΑ
Μαρίζα Ντεκάστρο: «Άλκη Ζέη: Μάτια σαν γαλάζια θάλασσα»

Το κάθε νέο βιβλίο της Μαρίζας Ντεκάστρο αποτελεί μια ευχάριστη έκπληξη. Και όχι μόνο για το περιεχόμενο, αλλά και για τη μορφή του. Γνωρίζει πολύ καλά ότι το βιβλίο είναι και αντικείμενο, το οποίο, αν είναι...

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΕΙΣ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Διεύθυνση

Πτολεμαίων 4
(Πλατεία Προσκόπων)
11635 Αθήνα,
Τηλ.-fax: 210.7212307
info@diastixo.gr
ISSN: 2585-2485

ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ NEWSLETTER

Εγγραφείτε τώρα στο newsletter μας και μάθετε πρώτοι. τα τελευταία νέα για το βιβλίο και για τις τέχνες.

Με την επίσκεψη στο site μας, αποδέχεστε τη χρήση Cookies από το diastixo.gr, με σκοπό τη βελτίωση των υπηρεσιών που σας παρέχουμε.