Ζωή Κανάβα: «Καλεσμένοι στο Δείπνο της Αγάπης»
Το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, το σημαντικότερο από τα επτά μυστήρια της Εκκλησίας, καλούμενο και μυστήριο της Θείας Μετάληψης ή Θείας Κοινωνίας, δημιουργήθηκε από τον ίδιο τον Ιησού Χριστό κατά τον Μυστικό Δείπνο, λίγο πριν συλληφθεί και σταυρωθεί. Κατά τη διάρκεια του μυστηρίου αυτού γίνεται η μετουσίωση και μεταβολή του άρτου και του οίνου σε σώμα και αίμα του Χριστού. Σύμφωνα με τους ιερούς κανόνες, εκείνος που μεταλαβαίνει από τα τίμια αυτά δώρα ενώνεται με τον Ιησού, απαλλάσσεται από τις αμαρτίες και γίνεται μέτοχος της αιώνιας ζωής και αθανασίας. Το μυστήριο δεν είναι εικονική ή συμβολική τελετή, αλλά αληθινή θυσία του Χριστού και συσταύρωση δική μας.
Κατά τον Απόστολο Παύλο, κάθε φορά που τελείται το μυστήριο αυτό, καταγγέλλεται και διαλαλείται –με τη συμμετοχή των πιστών– ο θάνατος του Θεανθρώπου. Τελείται δε μόνον από τους επισκόπους και τους πρεσβυτέρους, όχι όμως από μοναχούς, διακόνους ή λαϊκούς. Η αναγκαιότητά του για τον χριστιανό είναι προφανής: πρόκειται για την ταπεινή συμμετοχή του στο μυστήριο το οποίο και αναφέρεται ως «υποχρεωτικό» μυστήριο.
Το μέγα αυτό μυστήριο επιχειρεί να βοηθήσει τα παιδιά να κατανοήσουν η Ζωή Κανάβα στο καινούργιο της βιβλίο. Και, όπως και το περιμέναμε από την καλή μας συγγραφέα, το κατόρθωσε μια χαρά. Ο τρόπος της απλός, οι λέξεις γλυκές κι ευγενικές, όπως ταιριάζει σε κυριακάτικο φθινοπωρινό πρωινό που τα παιδιά μιας ευσεβούς οικογένειας εκκλησιάζονται και κοινωνούν.
«Είχαμε προετοιμαστεί να κοινωνήσουμε. Η γιαγιά Χριστοφίλη είχε πει πως όταν μπαίνουμε στο σπίτι του Θεού πρέπει να είμαστε κόσμιοι. Γινόμαστε, λέει, σύνοικοι της Παναγίας, των Αγγέλων και των Αγίων… Είστε καλεσμένοι σ’ επίσημο δείπνο, μην το ξεχνάτε. Στο Δείπνο της Αγάπης…». «Εγώ και κάποια άλλα παιδιά της έκτης τάξης, που αποτελούμε τη χορωδία του σχολείου, ανεβαίνουμε στο ψαλτήρι. Πολύ μας αρέσει, είναι σαν να ανοίγουμε διάλογο με τον ιερέα μας, τον παπα-Σάββα, που τον αγαπούμε και μας αγαπά. Όποτε ανταμώνουμε έξω από την εκκλησία, όλο και κάτι όμορφο έχει να μας πει. –Φιλαράκια, σας καλωσορίζω στο σπίτι σας, κι εννοεί, βέβαια τον ναό». Προηγουμένως, τα παιδιά είχαν ανάψει κερί, είχαν ασπαστεί τις εικόνες του Χριστού και της Παναγιάς. Γνωρίζουν ήδη και τα τρία αδέλφια πως όταν προσκυνούν τις εικόνες δεν τιμούν ακριβώς τον αγιογράφο ή την τέχνη του –αν και καλό είναι να μαθαίνουν γι’ αυτόν– κι ούτε βέβαια ασπάζονται τα χρώματα, το πλαίσιο ή το γυαλί, παρά τα πρόσωπα που εικονίζονται. Κι ακόμη, πως με το κερί εκφράζουν τη χαρά τους αλλά και την ελπίδα πως η ζωή θα είναι λαμπάδα αναμμένη που φλέγεται και φωτίζει. Έχουν δε πληροφορηθεί από τον κατηχητή τους ότι στη Θεία Λειτουργία, το εκκλησίασμα βιώνει κάθε φορά τη γέννηση του Ιησού, τη διδασκαλία Του, τη Σταύρωση, την Ανάσταση και, βεβαίως, την ανάληψή Του στους ουρανούς ως θεανθρώπου. Η άλλη πληροφορία που μας δίνει η Ζωή Κανάβα, μέσω της έφηβης αφηγήτριας, είναι πως ο Σταυρός που σχηματίζει ο ιερέας με το Ευαγγέλιο διαλαλεί μια νίκη. Τη νίκη επί του θανάτου… Το μικρότερο από τ’ αδέλφια, ο Νεκτάριος, που πηγαίνει στη δευτέρα τάξη του δημοτικού, ντυμένος παπαδάκι, όπως κάθε Κυριακή, κρατά σφιχτά τη λαμπάδα του. Ο κατηχητής έχει πει ότι η λαμπάδα «συμβολίζει τον Ιωάννη τον Πρόδρομο, που στάθηκε σαν τον λύχνο που καίγεται και φωτίζει, στην ενθουσιώδη και αγωνιώδη αναμονή του για τον Κύριο, και τώρα, και παντοτινά, είναι σαν να Τον υποδέχεται: Ίδε ο αμνός του Θεού ο αίρων την αμαρτία του κόσμου». Και όταν αργότερα ο ιερέας, κρατώντας το Ευαγγέλιο στο ύψος του προσώπου του, σταματά στο κέντρο του ναού και με φωνή παλλόμενη, αλλά θριαμβευτική, καλεί τους πιστούς με τη λακωνική φράση «Σοφία! Ορθοί!» ακούγεται σαν να αγγέλλει ένα ευφρόσυνο και χαρμόσυνο γεγονός. Η φωνή του αντιλαλεί προετοιμάζοντας τους όρθιους πια πιστούς για τον Τρισάγιο Ύμνο. «Άγιος ο Θεός, Άγιος ισχυρός, Άγιος Αθάνατος, ελέησον ημάς». Και αφού ο ψάλτης διαβάσει τον Απόστολο, κι αφού το θυμίαμα απλωθεί ευωδιαστό και γλυκό, έρχεται η ώρα να ακουστεί από τα χείλη του ιερέα το Ευαγγέλιο, δηλαδή το χαρμόσυνο άγγελμα…
Δεν έχουμε τη δυνατότητα να προχωρήσουμε σε άλλες πληροφορίες, λεπτομέρειες ή περιγραφές. Ούτε καν να τα πούμε τόσο συγκροτημένα και μειλίχια όπως η γνωστή συγγραφέας. Θα υποστηρίξουμε όμως πως το βιβλίο της Ζωής Κανάβα δεν είναι μόνο κατατοπιστικό για τα παιδιά, είναι και για τους μεγάλους. Ομολογούμε μάλιστα ότι, προσωπικώς, κατανοήσαμε πλήρως ορισμένους συμβολισμούς και τελετουργικά. Και πως είναι ένα βιβλίο γλυκύτατο, με μικρά διαλείμματα χιούμορ και αφελών και χαριτωμένων αποριών παιδιών, γραμμένο από μια έμπειρη συγγραφέα, της οποίας η σεμνότητα και η ευγένεια αντανακλώνται στα έργα της.
Τις Κυριακές, στη Θεία Λειτουργία, θα δει κανείς πλήθη παιδιών, ντυμένα όμορφα, περιποιημένα, καθισμένα κοντά στις οικογένειές τους ή εμπρός στην Ωραία Πύλη. Γι’ αυτά, για τους γονείς τους, για όποιον θέλει να έλθει πλησιέστερα και να αντιληφθεί σε βάθος το υπέροχο και άφατο μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, το βιβλίο Καλεσμένοι στο Δείπνο της Αγάπης είναι εκ των ων ουκ άνευ.
Η Ζωή Κανάβα έχει γράψει και άλλα, αναλόγου ενδιαφέροντος, βιβλία, όπως: Οι πράξεις των Αποστόλων για παιδιά και νέους, Η Βίβλος για παιδιά, Οι τραγουδιστές του Θεού (βιβλίο αφιερωμένο στους υμνογράφους της Εκκλησίας μας), Το αηδόνι της Ανατολής – Ιωάννης ο Χρυσόστομος, κ.ά.
Καλεσμένοι στο Δείπνο της Αγάπης
Ζωή Κανάβα
εικονογράφηση: Σπύρος Γούσης
Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος
40 σελ.
Τιμή € 8,00
