fbpx
Ayano Imai: «Μύθοι του Αισώπου» κριτική της Ελένης Σαραντίτη

Ayano Imai: «Μύθοι του Αισώπου»

O «λογοποιός», λοιπόν, κατά τον Ηρόδοτο. Γεννημένος στη σκλαβιά, μεγαλωμένος στη σκλαβιά, με σκλαβωμένη αργότερα πατρίδα, άρχοντας τελικώς του λόγου και του λογισμού, πρίγκιπας της ευθυκρισίας, της καθαρής σκέψης, της γνώσης του ανθρώπινου γένους.

Μυθοπλάστης και θυμόσοφος, οδοιπόρος διά βίου προς αναζήτηση πνευματικών κατακτήσεων, ένας μύθος και ο ίδιος, και όχι μόνον για την εποχή του. Μύθος σχεδόν προαιώνιος. Τι κι αν φυλακίστηκε και αν ο λόγος του ο καυστικός εξόργισε πολλούς, τι κι αν έκλαψε πικρά πριν από το ανίερο, άδικο και οδυνηρό τέλος του;

Ορίστε! Κοντεύουν τρεις χιλιετίες από τη γέννησή του κι εμείς, μικροί μεγάλοι, σκύβουμε πάνω από τους μύθους του εξυμνώντας τους, αντλώντας παραλλήλως σταλαγματιές μάθησης τού εντός και εκτός κόσμου.

Είναι δε χαρακτηριστικό της τεράστιας και αμείωτης φήμης και παραδοχής του το εξής περιστατικό: Προ ετών, ταξιδεύοντας στη Δανία, επισκέφθηκα τη δημοτική βιβλιοθήκη της όμορφης προαστιακής πόλης Gentofte· απλόχωρη, ήσυχη, ο καλοκαιρινός ήλιος, μπαίνοντας από τα χρωματιστά τζάμια, γέμιζε ανταύγειες τα ράφια, τόμοι σε διάφορες γλώσσες, ποικιλία θεμάτων, στη δε ερώτησή μου εάν υπάρχει κάποιο ελληνικό βιβλίο, η υπεύθυνη, σπεύδοντας με χαρά, μου έδειξε αμέτρητους τόμους, και σε διαφορετικές, προσεγμένες ή μη, το πλείστον λαμπρά εικονογραφημένες εκδόσεις, καινούργιες ή παλαιότερες, με μύθους του Αισώπου. Υπήρχε και μια έκδοση στα νέα ελληνικά, στην επιτυχημένη μετάφραση του Θρασύβουλου Σταύρου (Αθήναι, 1950, στη σειρά «100 αθάνατα έργα»).

Μοντέρνα έκφραση, νέα θέαση του κόσμου, της φύσης και των πλασμάτων της, γλώσσα σαφής που γλιστρά άνετα και αθόρυβα, δίχως βέβαια να απουσιάζει ο σεβασμός στις πρωταρχικές και πανάρχαιες αφηγήσεις, είτε πρόκειται για φυτά, είτε για ζώα ή ανθρώπους.

Aς μη σταθώ βέβαια στα μνημειώδη έργα της ελληνικής γραμματείας, στην ανώτερη πνευματική δημιουργία της ανθρωπότητας που δεν διέκρινα –ίσως εκ παραδρομής δικής μου ή αμέλειας της βιβλιοθηκαρίου– και ας επισημάνω την πληθώρα των εκδόσεων με τους μύθους του μεγάλου μυθοποιού της αρχαίας Ελλάδος (Φρυγία, περίπου 625 π.Χ.).

H λαϊκή παράδοση, όπως έχει και άλλοτε συμβεί, τον φόρτωσε με απίστευτη ασχήμια και ανημπόρια· πλην δεν μπόρεσε να μη δεχτεί και να μη σεβαστεί το φως που ακτινοβολούσε το φαινομενικώς σκιασμένο βλέμμα του, τη δύναμη και τη σοφία που το πνεύμα και ο λόγος του αδιάκοπα γεννούσαν, έτσι ώστε τελικώς να είναι τοποθετημένος ανάμεσα στους μεγάλους παρηγορητές των λαών, ιδιαιτέρως των καταπιεσμένων ανθρώπων των λαϊκών στρωμάτων. Και μάλλον έχουν αποδοθεί στον Αίσωπο και μύθοι –όχι όλοι δημιουργήματά του– όπου οι ελπίδες οι πάσες των αδυνάτων, και των ομάδων χωρίς πολιτικά δικαιώματα, ικανοποιούνταν στη σκέψη ότι ο άδικος, ο σκληρός, ο καταπιεστής και εκμεταλλευτής, τελικώς, θα συντριβεί. Σε κάθε περίπτωση, οι αισωπικοί μύθοι λειτούργησαν, όχι μόνον στην αρχαιότητα, και όχι απλώς ως μέσο ψυχαγωγίας αλλά και ως μέσο μορφωτικό και παιδαγωγικό, ακόμη και ως θέμα λογοτεχνικό· και ας μην παραβλέπουμε ότι αρκετοί από τους μύθους αυτούς εξελίχθηκαν σε γνωμικά ή παροιμίες.

Σήμερα οι μύθοι του Αισώπου κυκλοφορούν σε άπειρες εκδόσεις μεταφρασμένες σε πλήθος γλώσσες. Όσο για την εικονογράφησή τους, αναρίθμητοι καλλιτέχνες πλησίασαν τα σοφά αυτά κείμενα και δημιούργησαν ακόμη και έργα εικαστικής τέχνης.

Όπως, λόγου χάρη, ο παρών τόμος με τους δεκατρείς επιλεγμένους μύθους για μικρά αλλά και μεγαλύτερα παιδιά παιδιά, όπου η λαμπρή Ιαπωνίδα καλλιτέχνις Ayano Imai (Λονδίνο, 1980) μετέγραψε με τον δικό της λιτό και ιδιαίτερο τρόπο, και εικονογράφησε με εξαίσια λεπτότητα και πρωτοτυπία, φως και καθαρότητα γραμμών, τους «Λόγους», όπως τους καλούσαν κάποτε, του ξακουστού μυθοπλάστη και παρηγορητή. Η Imai, με σπουδές ιαπωνικής ζωγραφικής στην περίφημη σχολή Καλών Τεχνών Musashino του Τόκιο, συμμετείχε με επιτυχία σε διεθνείς εκθέσεις· οι διακρίσεις της πολλές· και τα πνευματώδη βιβλία της (χάρμα ειδέσθαι) είναι πασίγνωστα. Και χαριέστατα. Όπως π.χ. Η ψιψίνα και οι μπότες, Το 108ο πρόβατο, Ενώ αυτός κοιμόταν ή Το φανταστικό καπέλο του κυρίου Μπράουν. Αφού προηγουμένως «πολλών δ' ανθρώπων ίδεν άστεα και νόον έγνω», επέστρεψε στην πατρίδα της, στην πόλη Chiba· εκεί ζει πλέον και δημιουργεί τα πανέμορφα έργα της.

Η καινούργια δουλειά της, με τους διαχρονικούς και κοσμαγάπητους αλληγορικούς μύθους του Αισώπου (από το Αμόριο της Φρυγίας μάλλον, καθώς, όπως συνέβη και με τον Όμηρο, πολλοί τόποι τον διεκδίκησαν ως τέκνον τους – Σάμος, Αίγυπτος, Σάρδεις κ.λπ.), μεταφέρει το πνεύμα και το ήθος, όπως και τον σπινθηροβόλο λόγο του μεγάλου σοφού μυθοποιού, ιδρυτή του λογοτεχνικού είδους της παραβολής, με έναν τρόπο θελκτικό σε μικρούς αλλά και σε μεγαλύτερους. Μοντέρνα έκφραση, νέα θέαση του κόσμου, της φύσης και των πλασμάτων της, γλώσσα σαφής που γλιστρά άνετα και αθόρυβα, δίχως βέβαια να απουσιάζει ο σεβασμός στις πρωταρχικές και πανάρχαιες αφηγήσεις, είτε πρόκειται για φυτά, είτε για ζώα ή ανθρώπους. Και δίχως να παραμερίζεται η καυστικότητα, το χιούμορ, η οξύτητα του πνεύματος. Η συγγραφέας Μαρία Παπαγιάννη μετέφρασε όμορφα και σωστά τις πολύτιμες αλληγορίες. Η επιμέλεια δε της –κομψότατης– έκδοσης εξαιρετική!

Ανάμεσα στους μύθους που η Ayano Imai επέλεξε για τη γνώση, τη σκέψη και την τέρψη των παιδιών είναι οι εξής: «Ο κόκορας και το δαχτυλίδι», «Το παιδί και ο λύκος», «Το βόδι και ο βάτραχος», «Η αλεπού και ο πελαργός», «Το λιοντάρι και το ποντίκι», «Ο λαγός και η χελώνα», «Το ελάφι στη λίμνη».

Τα διαμάντια ποτέ δεν χάνουν τη λάμψη τους. Αστραποβολούν στους αιώνες. Διαμάντια σε αστροφόρο ουρανό και οι μύθοι του Αισώπου.

ΥΓ. Ο Κοραής τούς τύπωσε το 1810 στο Παρίσι· πρώτη όμως φορά εκτυπώθηκαν στο Μιλάνο το 1479. Θεωρείται ότι η ιδεολογία των Μύθων είναι η καταγγελία και επίκριση του Κακού στις πιο αντιπροσωπευτικές μορφές του: της βίας, της απάτης, της αυθαιρεσίας, της προδοσίας, της ματαιοδοξίας, της αλαζονείας, της πονηριάς, της πλεονεξίας. Για την αποδοκιμασία και εξάλειψη του Κακού, στον Αίσωπο είτε παρεμβαίνει το Θείον, είτε αποκαλύπτεται καθαυτόν, γελοιοποιείται δηλαδή και ταπεινώνεται στον περίγυρό του, ο οποίος το απορρίπτει και το αποβάλλει ως ανεπιθύμητο διά παντός.

 

Μύθοι του Αισώπου
απόδοση: Ayano Imai
μετάφραση: Μαρία Παπαγιάννη
εικονογράφηση: Ayano Imai
Πατάκης
28 σελ.
Τιμή € 10,50
1-patakis-link


 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
ΚΡΙΤΙΚΕΣ > ΠΑΙΔΙΚΑ
Lucia Giustini: «Ο βασιλιάς που δεν ήθελε να κάνει πόλεμο»

«Πριν από πολύ καιρό, βασίλευε ένας βασιλιάς που δεν ήθελε να κάνει πόλεμο…» Έτσι αρχίζει το βιβλίο της Ιταλίδας συγγραφέα Λουτσία Τζιουστίνι, σε εικονογράφηση του Σάντρο Ναταλίνι, που μας φέρνουν...

ΚΡΙΤΙΚΕΣ > ΠΑΙΔΙΚΑ
Μαρίζα Ντεκάστρο: «Άλκη Ζέη: Μάτια σαν γαλάζια θάλασσα»

Το κάθε νέο βιβλίο της Μαρίζας Ντεκάστρο αποτελεί μια ευχάριστη έκπληξη. Και όχι μόνο για το περιεχόμενο, αλλά και για τη μορφή του. Γνωρίζει πολύ καλά ότι το βιβλίο είναι και αντικείμενο, το οποίο, αν είναι...

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΕΙΣ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Διεύθυνση

Πτολεμαίων 4
(Πλατεία Προσκόπων)
11635 Αθήνα,
Τηλ.-fax: 210.7212307
info@diastixo.gr
ISSN: 2585-2485

ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ NEWSLETTER

Εγγραφείτε τώρα στο newsletter μας και μάθετε πρώτοι. τα τελευταία νέα για το βιβλίο και για τις τέχνες.

Με την επίσκεψη στο site μας, αποδέχεστε τη χρήση Cookies από το diastixo.gr, με σκοπό τη βελτίωση των υπηρεσιών που σας παρέχουμε.