Μαρία Κούρση: «Ο μύθος του βασιλιά Ερυσίχθονα»
Ο σκοπός της παιδικής λογοτεχνίας είναι πάντοτε, φυσικά, να είναι ψυχαγωγική, αλλά παράλληλα, κατά τη γνώμη μου, και διδακτική. Οι αρχαίοι ελληνικοί μύθοι διατηρούν και τις δύο αυτές ιδιότητες, είναι δηλαδή ταυτοχρόνως ψυχαγωγικοί και διδακτικοί, γι’ αυτό και εξακολουθούν να είναι τόσο διαδεδομένοι και ευκολοδιάβαστοι από αναγνώστες κάθε ηλικίας σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη ακόμη και σήμερα.
Τον μύθο του βασιλιά Ερυσίχθονα διαλέγει η εκλεκτή ποιήτρια Μαρία Κούρση, προκειμένου να ευαισθητοποιήσει τα σημερινά παιδιά σχετικά με το φλέγον ζήτημα του περιβάλλοντος και της προστασίας του. Πράγματι, όποιος στις μέρες μας αδιαφορεί για το συγκεκριμένο ζήτημα και αγνοεί την κλιματική αλλαγή και τις απεγνωσμένες εκκλήσεις που η Μητέρα Γη απευθύνει στο ανθρώπινο είδος όλο και πιο έντονα τον τελευταίο καιρό, δεν μπορούμε παρά να υποθέσουμε ότι σαφώς εθελοτυφλεί. Διότι η σημερινή κατάσταση του πλανήτη μας δεν είναι παρά αποτέλεσμα της ακόρεστης απληστίας που επέδειξε ο άνθρωπος απέναντι στους πόρους που μας παρέχει η γη. Παρόμοια απληστία επέδειξε και ο μυθικός βασιλιάς Ερυσίχθονας και τιμωρήθηκε γι’ αυτό, όπως προέβλεπε η Νέμεσις των αρχαίων Ελλήνων για όποιον διέπραττε ύβρη.
Ο βασιλιάς Ερυσίχθονας ήταν γιος του βασιλιά Τρίοπα της Θεσσαλίας, του γιου του Ποσειδώνα και της Κανάκης. Όταν ο Ερυσίχθονας θέλησε να κόψει την ιερή λεύκα της θεάς Δήμητρας, προκειμένου να φτιάξει μια μεγάλη τραπεζαρία στο παλάτι του, στην οποία θα τρωγόπινε με τους φίλους του, η θεά Δήμητρα, όπως ήταν αναμενόμενο, θύμωσε πολύ και προσπάθησε να τον σταματήσει –αρχικά με το καλό– και να τον συνετίσει. Όταν όμως αυτός αγνόησε τις εκκλήσεις τής, μεταμφιεσμένης αρχικά, θεάς, τότε εκείνη εξοργίστηκε και εξαπέλυσε τη φοβερή της τιμωρία για την απληστία του: να μη χορταίνει ποτέ όσο και αν έτρωγε, μια τιμωρία αναμφίβολα ταιριαστή για τους άπληστους ανθρώπους. Η τιμωρία αυτή θα μας φέρει πιθανότατα στο μυαλό τον βασιλιά Μίδα.
Ένας επίκαιρος και διαχρονικός μύθος που μας αφορά όλους – όχι μόνο τους μικρούς αναγνώστες, στους οποίους απευθύνεται κατά κύριο λόγο το εξαιρετικό αυτό βιβλίο, αλλά και τους μεγάλους.
Η πείνα του Ερυσίχθονα, όμως, δεν άφησε ανεπηρέαστους και τους υπόλοιπους γύρω του, αφού οι υπηρέτες του παλατιού έπρεπε συνεχώς να του σερβίρουν φαγητό, αλλά και οι γονείς του δεν μπορούσαν πια να καλέσουν κανέναν για φαγητό στο παλάτι τους, αφού ο γιος τους δεν άφηνε φαγητό για κανέναν άλλον. Έτσι όμως τιμωρούνταν ακόμη και εκείνοι που δεν είχαν φταίξει σε τίποτε. Αυτό ακριβώς το γεγονός έχει μεγάλο παραλληλισμό με τις επιπτώσεις που έχει επάνω στη γη η απληστία ενός ανθρώπου: ένας μόνο μπορεί να είναι αχόρταγος και να κάνει τη ζημιά, αλλά πολλοί άλλοι αθώοι συγχρόνως υφίστανται, μαζί με εκείνον, τις συνέπειες των δικών του πράξεων. Έτσι ακριβώς συμβαίνει και με τον πλανήτη μας σήμερα: εμείς στον δυτικό, «πολιτισμένο» κόσμο της Ευρώπης και των ΗΠΑ ζούμε άνετα και πλουσιοπάροχα σε σχέση με τους κατοίκους ορισμένων χωρών της Ασίας και της Αφρικής. Αυτοί οι τελευταίοι, όμως, είναι που υφίστανται κυρίως τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και όχι τόσο εμείς στην Ευρώπη.
Την εικονογράφηση του έργου υπογράφει ο έμπειρος γελοιογράφος και εικονογράφος Μιχάλης Κουντούρης, ενώ τον πρόλογο γα γονείς και εκπαιδευτικούς υπογράφει η Δρ Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη, ερευνήτρια του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών.
Ο μύθος του βασιλιά Ερυσίχθονα είναι ένας επίκαιρος και διαχρονικός μύθος που μας αφορά όλους – όχι μόνο τους μικρούς αναγνώστες, στους οποίους απευθύνεται κατά κύριο λόγο το εξαιρετικό αυτό βιβλίο, αλλά και τους μεγάλους.
Ο μύθος του βασιλιά Ερυσίχθονα
Μαρία Κούρση
Πρόλογος: Δρ Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη
Εικονογράφηση: Μιχάλης Κουντούρης
Εκδοτική Αθηνών
40 σελ.
ISBN 978-960-213-476-4
Τιμή €14,00
