Δέσποινα Μπογδάνη-Σουγιούλ: «Ο παππούς μου ο γίγαντας»

Ήρθε στα χέρια μου το παιδικό βιβλίο της Δέσποινας Μπογδάνη-Σουγιούλ Ο παππούς μου ο γίγαντας, εικονογραφημένο από τον εξαιρετικό καλλιτέχνη Πέτρο Μπουλούμπαση, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Υδροπλάνο.

Στο μπλε σκληρόδετο εξώφυλλο αποτυπώνεται το πρόσωπο του παππού –αυτή η γνωστή σε όλους μας φυσιογνωμία, και εξηγώ παρακάτω– να προκαλεί ποικίλες σκέψεις: Από το σύννεφο ξεπετάχτηκε η μορφή ή αυτή είναι που έφτιαξε τις ονειρικές νεφέλες του ουρανού; Γίγαντας ήρθε από ψηλά ή έγινε γίγαντας κι έφτασε ψηλά; Τα πόδια του, οι ρίζες, τα χέρια του, τα κλαδιά που έφτασαν στο άπειρο του μουσικού σύμπαντος. Ποιο σύστημα μέτρησης θα μπορούσε να προσδιορίσει το μέγεθος του παππού γίγαντα, του παππού μας…

Και η ανάγνωση ξεκινάει. Ο εγγονός Μίκης μάς συστήνει τον παππού Μίκη, που δεν είναι άλλος από τον Έλληνα μουσουργό Μίκη Θεοδωράκη, παγκοσμίως αναγνωρισμένο δημιουργό και πολιτικό. Ο Μίκης δείχνει θεόρατος σαν γίγαντας στα παιδικά μάτια του εγγονού-αφηγητή, που κινείται νοερά σε σημεία και σταθμούς της ζωής αυτής της πολυσύνθετης προσωπικότητας. Οι αγώνες για ελευθερία, δικαιοσύνη και ισότητα συνοδοιπορούν με τη μουσική κληρονομιά που σκόρπισε πλουσιοπάροχα σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης.

Λες και σήκωνε όλες τις πέτρες της γης και όλα τα ποτάμια και τα ένωνε με μια κυκλική κίνηση με τον ουρανό, τα αστέρια και τις πολύχρωμες φωνές των ανθρώπων για ελευθερία και δικαιοσύνη.

Η συγγραφέας χαρτογραφεί την προσωπικότητα του συνθέτη με ποιητική διάθεση. Κοσμογυρισμένος, δημιουργικός, επαναστάτης, δημοκρατικός, υπέρμαχος της ειρήνης στον κόσμο, τολμηρός, ρομαντικός, οικουμενικός. Η ανάγνωση του βιβλίου είναι ένα παιχνίδι μεταξύ του κυριολεκτώ και του μεταφέρω λέξεις και φράσεις. Και είναι πετυχημένο αυτό, εξ ου και το βιβλίο διαβάζεται με ενδιαφέρον.

Η εικονογράφηση στις σελίδες 16-17 μένει αλησμόνητη. Ο εικονογράφος αποδίδει μοναδικά το ύφος αλλά και τις χαρακτηριστικές κινήσεις των χεριών του Θεοδωράκη, όταν εκείνος διηύθυνε τις μουσικές ορχήστρες με αυτόν τον τόσο προσωπικό του τρόπο – πέρα από κάθε κανόνα διεύθυνσης ορχήστρας. Και είναι λες και σήκωνε όλες τις πέτρες της γης και όλα τα ποτάμια και τα ένωνε με μια κυκλική κίνηση με τον ουρανό, τα αστέρια και τις πολύχρωμες φωνές των ανθρώπων για ελευθερία και δικαιοσύνη.

Ο παππούς μου ο γίγαντας είναι ένα καλό βιβλίο για να μείνει το πνεύμα του Μίκη Θεοδωράκη κοντά στα παιδιά. Η συγγραφέας τον συστήνει στις επόμενες γενιές με το βιβλίο της, με αυτόν τον, γεμάτο θαυμασμό και σεβασμό, φόρο τιμής της προς αυτόν. Κλείνω τη μικρή μου αναφορά με μια φράση από τις σελίδες του βιβλίου: «Τελικά πάντα θα υπάρχουν άνθρωποι που θα σου απλώνουν το χέρι κι εσύ θα τους απλώνεις το δικό σου».