Μικρά παραμύθια για μικρούς αναγνώστες
Μια επιλογή από τα βιβλία που κυκλοφόρησαν τον τελευταίο καιρό και που απευθύνονται στα παιδιά προσχολικής ή πρώτης σχολικής ηλικίας.
Το μικρό άλφα και τα καλά καθούμενα
Γιώργος Λεμπέσης
εικονογράφηση: Γιώργος Σγουρός
Ψυχογιός
40 σελ.
Τιμή € 11,00
Σε χρόνους παλιούς και σε τόπους ακατοίκητους από ανθρώπους, ζούσαν τα γράμματα και τα προϊστορικά πλάσματα. Καλά περνούσαν όλοι αν και τα γράμματα, μολονότι ήσυχα και ειρηνικά, δεν είχαν καμιά απασχόληση, μιας και οι δεινόσαυροι και τα άλλα ζώα της μακρινής εκείνης εποχής δεν μιλούσαν και σημασία δεν έδιναν στα γράμματα. Τα γράμματα –τι να έκαναν– κάθονταν υπομονετικά σε έναν μεγάλο βράχο, κι ενώ απολάμβαναν την ομορφιά του πρώτου κόσμου, περίμεναν τους ανθρώπους. Τόσο καλά και ήσυχα κάθονταν ώστε ονομάστηκαν «τα Καλά Καθούμενα».
Αργούσαν οι άνθρωποι όμως και το μικρούλι ταραχοποιό Άλφα άρχισε να αδημονεί. Αχ, και να μεγάλωνε, αχ, και να γινόταν ο τρανός ηγέτης των γραμμάτων! Τα άλλα γράμματα, τα Καλά Καθούμενα, γελούσαν και το πείραζαν το άτακτο και ανυπόμονο, ώστε το μικρούτσικο Άλφα δεν άντεξε κι αποφάσισε να φύγει μακριά από τον βράχο, να πάει μακριά στα ξένα να λάβει δυνάμεις και να γυρίσει ακατανίκητο για να τους καταστρέψει όλους. «Μα, πού πας;» προσπάθησαν να το εμποδίσουν τα Καλά Καθούμενα. «Κι αν έλθουν οι άνθρωποι και μας χρειαστούν;» του θύμισαν. Μα αυτό, το εγωιστικό Άλφα, έφυγε και μαζί του έφυγαν το Όμικρον και το Ύψιλον…
Περιπέτειες. Και χιούμορ. Και ένα πολύ ωραίο τέλος συν μια ευχάριστη και εκφραστική εικονογράφηση με γλυκά, απαλά χρώματα.
Το χιούμορ και την ατιθάσευτη φαντασία του Γιώργου Λεμπέση τα είχα εκτιμήσει ιδιαιτέρως στον Κόσμο της Τζίνας (Εκδ. Παπαδόπουλος).
Ο βάτραχος και το φιλί
Εύη Γεροκώστα
εικονογράφηση: Κατερίνα Χαδουλού
Μεταίχμιο
27 σελ.
Τιμή € 3,70
Το παμπάλαιο λαϊκό παραμύθι από τη συλλογή των αδελφών Γκριμ «Ο πρίγκιπας βάτραχος» θα ήταν η αφορμή για να εμπνευστεί αυτή τη χαριτωμένη ιστοριούλα η Εύη Γεροκώστα. Ορισμένως υπάρχουν άπειροι αντίλαλοι από το αγαπημένο κλασικό παραμύθι μες στις σελίδες του καινούργιου βιβλίου της. Μάλιστα, μερικές φορές διακρίνουμε μια σατιρική μίμηση εξαιρετικά επιτυχημένη.
Ήταν, που λέτε, τον καιρό που οι βάτραχοι μεγάλωναν ακούγοντας παραμύθια. Πολλά παραμύθια. Για πριγκίπισσες που με τα φιλιά τους μεταμόρφωναν τους βατράχους σε μάγειρες, σε πρίγκιπες, σε μάγους, και παραμύθια για πρίγκιπες που φιλώντας μια βατραχίνα αυτή μεταμορφωνόταν σε δασκάλα ή δημοσιογράφο, σταρ ή μοδιστρούλα. Σπουδαία παραμύθια που γλύκαιναν την ακοή και πλούταιναν τις γνώσεις του πράσινου βάτραχου που μεγάλωνε περιμένοντας το Φιλί! Ε, ναι, ξέρουμε ποιο…
Όπου έβλεπε πριγκίπισσα, έτρεχε κοντά της περιμένοντας μην τυχόν και είχε τόπι το οποίο βεβαίως κάποτε θα της έπεφτε και τότε αυτός θα έσπευδε να της το φέρει και θα αμειβόταν με το φιλί. Αποτέλεσμα, βέβαια, μηδέν. Ή είχαν γίνει άφαντες οι περισσότερες βασιλοκόρες, ή κι εκείνες που είχαν απομείνει είχαν χάσει τη δύναμή τους, αφού τα φιλιά που του έδιναν δεν τον μεταμόρφωναν σε τίποτα. Παρέμενε βάτραχος. Μόνο τα όνειρα στην ακροποταμιά τού είχαν απομείνει. Και η χαρά ότι συναντιόταν συχνά, στην όχθη του ποταμού, με μια ομορφούλα βατραχίνα, καταπράσινη, η οποία έπαιζε μονάχη με το τόπι της που διαρκώς της έπεφτε. Πλην, όμως, ο βάτραχος σκεπτόταν πως μπορεί να είχε τόπι, να ήταν γλυκιά αλλά δεν ήταν πριγκίπισσα. Απογοήτευση! Και για τους δυο: ο βάτραχος ονειρευόταν μια πριγκίπισσα κι η βατραχίνα έναν βάτραχο. Μα δεν άργησαν να σκάσουν τα πρώτα χαμόγελα, να ακουστούν οι πρώτες καλημέρες, να ηχήσουν οι χαρές από τα πρώτα παιχνίδια, να χτυπήσουν οι καρδιές στις πρώτες λαχτάρες, στα πρώτα καρδιοχτύπια. Και σιγά σιγά και όμορφα και γλυκά, και αναπόφευκτα, ερωτεύθηκαν…
Ωραίο βιβλίο – όλο χαρά, χάρη και παιχνιδίσματα. Οι εικόνες της Κατερίνας Χαδουλού παιχνιδίζουν κι αυτές σε όλες τις αποχρώσεις του πράσινου.
Το αστέρι του γίγαντα
Μαριβίτα Γραμματικάκη
εικονογράφηση: Κατερίνα Βερούτσου
μουσική σύνθεση: Νίκος Ξανθούλης
Καλέντης
32 σελ.
Τιμή € 16,00
«Μια φορά κι έναν καιρό στην άκρη της γης, κάτω από τη Μεγάλη Άρκτο ήταν η Αστροχώρα. Μια χώρα με χιλιάδες νησιά και κάθε νησί ήταν σαν ένα αστέρι…»
Τι όμορφη που θα ήταν αυτή η Αστροχώρα! Μα και οι κάτοικοι, όπως διαπιστώνουμε, καλά ζούσαν. Ανάμεσά τους ζούσε και μεγάλωνε, κι όλο μεγάλωνε, ένας γίγαντας. Γελαστός, καλοκάγαθος. Ασημένια τα μαλλιά του και το χρυσαφί το βλέμμα του έλαμπε. Γι’ αυτό τον είπαν Ασηλάμπα. Το γέλιο του ήταν βροντερό, η φωνή του δυνατή κι όταν έτρεχε ήταν ο ίδιος ο άνεμος. Ήταν ντελάλης, διαλαλητής, μετέφερε παντού όλα τα νέα, τις εντολές, τα συμβάντα. «Ντελάλη, εδώ ντελάλη… ντελάλη εσύ…» τον καλούσαν συχνά κι έτσι του κόλλησαν δίπλα στο Ασηλάμπα το Ντελασύ.
Ο Ασηλάμπας Ντελασύ (με τέτοιο όνομα ούτε προεπαναστατικός Γάλλος ευγενής να ήταν!) καθημερινώς διέσχιζε τεράστιες εκτάσεις, περιέτρεχε όλο το νησί. Του ταίριαξαν και τραγούδια με στιχάκια χαρούμενα. Να, ας πούμε: «Ένας γίγαντα μεγάλος/ Που στον κόσμο δεν είν’ άλλος/ Ταξίδι κάνει μαγικό/ Απ’ τη γη στον ουρανό…». Κι ενώ ήταν πελώριος σαν τα δάση και σαν τα βουνά, η ψυχούλα του ήταν ευαίσθητη και ευγενική – εξού και όλοι τον αγαπούσαν. Εξάλλου ήταν πρόθυμος, γελαστός και χατίρι δεν χαλούσε. Έτσι περνούσε όμορφα ο Ασηλάμπας Ντελασύ.
Έως ότου, μια μέρα, τον κάλεσε στο παλάτι ο βασιλιάς. Του ανέθεσε να ειδοποιήσει τους άρχοντες από τις διπλανές πολιτείες ότι στην Αστροχώρα θα άρχιζε η ετήσια γιορτή της άνοιξης. Γεγονός σπουδαίο, η πιο μεγάλη γιορτή του χρόνου. Φυσικά ο προικισμένος και πρόθυμος ντελάλης ειδοποίησε τους πάντες, μα ένα σούρουπο πριν από τη γιορτή ο Ασηλάμπας συνελήφθη από έναν βοσκό την ώρα που έπιανε τα πεφταστέρια και τα τακτοποιούσε πάλι στη θέση τους στον ουρανό. Δεν ήξερε ότι τα αστέρια κουβαλούσαν τις ανθρώπινες ευχές…
Η γιορτή δεν πραγματοποιήθηκε κι ο αγαθός γίγαντας πικράθηκε πολύ. «Όλα θέλω να τ’ αφήσω/ και να μην ξαναγυρίσω», ψιθύρισε κλαίγοντας.
Το τέλος είναι γοητευτικό και εμπνευσμένο. Οι στίχοι ευχάριστοι, ρυθμικοί, ηχούν όμορφα, καταλληλότατοι για τους μικρούς αναγνώστες που μπορούν να τους αποστηθίσουν και με τη βοήθεια της ωραιότατης μουσικής του Νίκου Ξανθούλη.
Τα κοστούμια με τα οποία έντυσε τον Ασηλάμπα η Κατερίνα Βερούτσου είναι εξαιρετικά, όπως εξαιρετικό είναι και το πρόσωπό του, που φωτίζεται από αθωότητα.
Η Ευτυχούπολη
Μαριλίτα Χατζημποντόζη
εικονογράφηση: Γιώργος Πετρίδης
Ψυχογιός
40 σελ.
Τιμή € 11,00
Κάποτε ζούσαν σε χώρα μακρινή δυο παιδιά, ο Ευτύχιος και η Ευτυχούλα. Ο Ευτύχιος λάτρευε τα ταξίδια, μα μόλις τώρα θα ξεκινούσε το πρώτο του. «Όταν θα ξεκινήσω τις περιπλανήσεις μου, σε θέλω μαζί μου», είπε μια μέρα στην Ευτυχούλα, κι εκείνη τον κοίταξε με μάτια που έλαμπαν από χαρά. «Αύριο κιόλας ξεκινάμε!» Είχαν μαζί τους ένα μπαούλο γεμάτο μαρκαδόρους, μολύβια και ένα μυστικό. Το μυστικό είχε να κάνει με την ανθρώπινη ευτυχία. Κι είχαν και σχέδια πολλά, αγάπης σκέψεις και αποφάσεις. Έννοια τους και σκοπός του ταξιδιού τους ήταν να κάνουν τους ανθρώπους ευτυχισμένους. Ουτοπικό μεν, αλλά με τα ταξίδια του νου κατορθώνεις τα πάντα…
Ο πρώτος άνθρωπος που συνάντησαν ήταν ένας, δυστυχισμένος μες στα πλούτη και τα μεγαλεία του, βασιλιάς. «Κάνε φίλους, βρες κι άλλους ανθρώπους…» του είπαν τα παιδιά.
Πιο πέρα συναντήθηκαν με τον κύριο «ΘΑ». «Θα δουλέψω… Θα κάνω σπουδαία πράγματα… Θα… Θα… Θα…» (Ούτε πολιτικός να ήτανε!) «Ξεκίνα σήμερα κιόλας, μην περιμένεις», απάντησαν τα παιδιά και ξεκίνησαν. Ο ζητιάνος που είδαν κάτω από το γεφυράκι, «Όλη μου τη ζωή ζητιανεύω. Τι να κάνω;» ρώτησε τον Ευτύχιο και την Ευτυχούλα. Κι η κοπελίτσα τού απάντησε: «Βρες μια δουλειά. Έχεις υγεία! Όλα θα αλλάξουν!»
Συναπαντήματα είχαν πολλά. Γνώρισαν πολλούς ανθρώπους, έδωσαν πολλές συμβουλές κι άλλαξαν πολλές ζωές. Επίσης, κάθε πόλη που συναντούσαν την ονόμαζαν Ευτυχούπολη. Είχαν τους λόγους τους…
Λέγεται ότι τα παιδιά ακόμη ταξιδεύουν και το μυστικό τους κάνει τον γύρο του κόσμου.
Η συγγραφέας, μέσω των παιδιών, στέλνει τα δικά της μηνύματα και αποκαλύπτει, διδάσκοντας σχεδόν, τις ατομικές της αλήθειες. Και τα προβλήματα των ανθρώπων που, ας πούμε, συνάντησαν τα παιδιά είναι υπαρκτά, κάποτε και πιεστικά. Αρκούν οι συμβουλές για τη λύση τους; Είθε!
Οι εικόνες του Γιώργου Πετρίδη είναι ιδιαιτέρως ωραίες.
Το ξωτικό που ήθελε να ψηλώσει
Καλλιόπη Εμμανουηλίδου
εικονογράφηση: Ζωή Λούρα
Μεταίχμιο
Τιμή € 5,50
Στο χωριό Λοβιράν κατοικούν μόνον ξωτικά. Είναι άγνωστο γιατί βρίσκεται πολύ μακριά. «Ξέρετε τι είναι τα ξωτικά; Αν δεν έχετε δει στη ζωή σας, θα σας πω εγώ τι είναι, μιας που είμαι κι εγώ ένα μικρό ξωτικό. Με την ευκαιρία, να σας συστηθώ κιόλας. Με λένε Πιριπόν!» ξεκινά την αφήγησή του το μικρό, χαριτωμένο ξυπόλυτο ξωτικό. Αφήγηση που ουσιαστικώς είναι εξομολόγηση. Διότι παλαιότερα ο Πιριπόν στενοχωριόταν, σχεδόν υπέφερε. Η αιτία; Ήταν κάπως μικροσκοπικός, ενώ «Τα ξωτικά, που λέτε, είναι ψηλά πλάσματα. Έχουν σώματα λιγνά, μυτερά αυτιά και ολόξανθα, μακριά και ίσια μαλλιά». Οι κάτοικοι του Λοβιράν έτσι ακριβώς είναι. Και μόνο ο Πιριπόν δεν είναι ψηλός. Στις εικόνες βλέπουμε την πανέμορφη και πανύψηλη μητέρα του, τα ανεπτυγμένα λυγερά αδέλφια του και τον θλιμμένο Πιριπόν με κατεβασμένο μάτια.
Ξάφνου, μια μέρα θυμήθηκε ότι οι μεγάλοι προτρέπουν τα παιδιά να φάνε όλο τους το φαγητό, για να μεγαλώσουν και να ψηλώσουν. «Να τρώτε καλά για να είσαστε γεροί και να μεγαλώνετε», έλεγαν στα ξωτικοσχολεία. Και λοιπόν, το μικρό ξωτικό, άρχισε να τρώει το διπλάσιο φαγητό. Και όχι μόνο το διπλάσιο, καταβρόχθιζε τα πάντα. Η μητέρα του, βλέποντας αυτή τη βουλιμία, ανησύχησε. «Τι έχεις, μικρέ μου, και συνέχεια πεινάς; Μήπως δεν αισθάνεσαι καλά;» Όντως, δεν αισθανόταν καλά, άλλωστε πλέον τον στένευαν τα ρούχα του. Έτσι, χώθηκε στην αγκαλιά της μανούλας και φανέρωσε την αλήθεια, αλλά και άφησε τον καημό του να απαλύνει μες στην αγάπη και τα χάδια της. Και στις συμβουλές της. Τέλος, «Και μην ανησυχείς, ακόμα κι αν δεν γίνεις πολύ ψηλός, πάλι θα είσαι μοναδικός».
«Κάθε ξωτικό, κάθε άνθρωπος, κάθε νάνος, κάθε γίγαντας είναι μοναδικός κι έχει τόσα που μπορεί να κάνει… Εγώ, ο Πιριπόν, είμαι διαφορετικός – πάντα όμως μοναδικός!»
Στο βιβλίο, που είναι ζωηρό και καλογραμμένο, ο μικρός αναγνώστης δεν θα διαβάσει μόνο για τη διαφορετικότητα, θα διαβάσει –χωρίς να πιέζεται– για την υγιεινή διατροφή, κι ακόμη, θα απολαύσει μια χαριτωμένη, σπιρτόζα ιστορία με ξωτικά. Πολύ ενδιαφέρον βιβλίο!
Άλλα τα μάτια της μαϊμούς κι άλλα της κουκουβάγιας
Σοφία Μαντουβάλου
εικονογράφηση: Ελένη Τσάμπρα
Πατάκης
26 σελ.
Τιμή € 6,00
Σε νέα, αστραφτερή έκδοση το εύθυμο και ευφρόσυνο βιβλίο της, αγαπητής στα παιδιά και γνωστής σε όλους, συγγραφέως Σοφίας Μαντουβάλου – η οποία, αξίζει να αναφερθεί, εφέτος είναι υποψήφια για το Διεθνές Βραβείο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, το εγκυρότερο βραβείο στον χώρο του παιδικού βιβλίου, καλούμενο και Παιδικό Νόμπελ. Με το βραβείο αυτό έχουν τιμηθεί σημαντικοί συγγραφείς από την Ευρώπη, τις ΗΠΑ, το Ιράν και τη Νέα Ζηλανδία, από την Αργεντινή, τη Βραζιλία, την πρώην Σοβιετική Ένωση κ.α. Αξίζει δε να αναφέρουμε ότι ο σπουδαίος Ιταλός συγγραφέας και παιδαγωγός Τζάννι Ροντάρι τιμήθηκε με αυτό το 1970, η Αυστριακή συγγραφέας Κριστίνε Νέστλινγκερ (1984), η εξαίρετη Σουηδή Άστριντ Λίντγκρεν (1958) κ.ά. Από τους εικονογράφους, ας αναφερθούμε στην Αυστριακή Λίζμπετ Τσβέργκερ (1990), στον Άντονι Μπράουνι, Βρετανία (2000) και στον δημοφιλέστατο στην Ελλάδα Ολλανδό Μαξ Βέλθουις (2004). Το βραβείο απονέμεται ανά διετία σε ένα συγγραφέα και έναν εικονογράφο, οι οποίοι με το σύνολο του έργου τους έχουν συμβάλει σημαντικά στην ποιότητα και τη διάδοση της Παιδικής Λογοτεχνίας. Ας ευχηθούμε στη γελαστή και άοκνη συγγραφέα Σοφία Μαντουβάλου, αλλά και στην υποψήφια για την εικονογράφηση, την έμπειρη και ευφάνταστη Ντανιέλα Σταματιάδη, να έχουν καλή επιτυχία.
Στο έργο της Σοφίας Μαντουβάλου Άλλα τα μάτια της μαϊμούς κι άλλα της κουκουβάγιας, όλα διαδραματίζονται στο δάσος. Το πρωί. Πριν φανεί ο ήλιος. Εξάλλου, τα κελαηδήματα των πουλιών εκφράζουν βέβαια χαρά για το μυρωμένο και χρωματιστό ξημέρωμα, είναι όμως και κάλεσμα στον ήλιο. Εκεί, σ’ ένα ψηλό κλαρί η Κράξη, η μικρή φάλτσα καρακάξα, τραγουδά ξεφωνίζοντας για να ακουστεί: «Τα χρώματα είναι φωτεινά/ κόκκινα πορτοκαλιά/ κίτρινα, πράσινα, μαβιά/ βαθύ μπλε και θαλασσιά». Όμως η κυρα-Κλάψα η κουκουβάγια, που μόλις είχε αποκοιμηθεί μετά τις νυχτερινές περιπέτειές της, νευρίασε: «Δεν φτάνει που δεν έχεις καλή φωνή, δεν βλέπεις και καλά: Ο ήλιος είναι άσπρος/ τα δέντρα είναι μαύρα/ τα λουλούδια γκρι/ τίποτα δεν είναι φωτεινό γύρω μας». «Κάνεις λάθος! » διαμαρτυρήθηκε η Κράξη. «Εσύ κάνεις λάθος!» θύμωσε η κυρα-Κλάψα. Και για να ειρηνέψουν κάπως, αποφάσισαν να επισκεφθούν τη ζωγράφο του δάσους, τη μαϊμού. Η ζωγράφος καθόταν δίπλα σ’ ένα μπανανόδεντρο με την παλέτα της.
«Τι ωραίες κίτρινες και πράσινες μπανάνες!» είπε η Κράξη.
«Τι ωραίες γκρι μπανάνες!» θαύμασε η κουκουβάγια.
Για να μην επεκτεινόμαστε, στο δάσος έγινε ένας μικρός χαμός για τα χρώματα. Ο καθένας είχε τη δική του οπτική – αλλά αυτό συμβαίνει παντού. Και πάντα. Και όχι μόνο στο δάσος, όχι μονάχα με τα χρώματα. Το αξιοσημείωτο είναι ότι με αυτή την αλήθεια κατά νου, η συγγραφέας έγραψε μια πανέξυπνη, εύφωνη ιστορία, με ζωηρούς διαλόγους και εύθυμες, γοργές εικόνες. Οι μοντέρνες, εύγλωττες ζωγραφιές της Ελένης Τσάμπρα μια χαρά συμπλήρωσαν το κείμενο.
