Lucia Panzieri: «Ο ευγενικός κροκόδειλος»
Επιστροφή στα χρόνια της αθωότητας τη στιγμή που η επιστήμη και η τεχνολογία, δίκην σύγχρονου διαστημικού περιπλανώμενου Οδυσσέα, εξερευνά το χάος με συνεχείς διασκελισμούς χωροχρόνου, κατακτά το άγνωστο κενό προσπαθώντας να εδραιώσει φιλικές σχέσεις με τους μυστηριώδεις γαλαξίες;
Άραγε, είναι τυχαίο που σε αρκετά βιβλία για μικρά παιδιά, Έλληνες και ξένοι συγγραφείς χρησιμοποιούν ήρωες, όπως τον λύκο, τον κροκόδειλο σαν κατοικίδια ζώα με πρότυπο τα κλασικά παραμύθια;
Αυτό δεν γίνεται τυχαία. Έχει τη σημειολογία του. Το δοκιμασμένο εργαλείο και μέσο προσφέρεται ως εύπλαστο υλικό για συγκεκριμένη χρήση και απευθύνεται σε σίγουρους αποδέκτες, όπως είναι τα παιδιά που ζουν την παιδικότητά τους με την αφέλεια και την αθωότητα που τους υπαγορεύει η άγνοια του κινδύνου. Και οφείλουμε να τη σεβόμαστε.
Τώρα, όσον αφορά το βιβλίο με τον τίτλο ευγενείας που συνοδεύει τον βασικό ήρωα, το βέβαιο είναι πως για όλα όσα θα συμβούν στην ιστορία είναι υπεύθυνος αυτός ο ίδιος Ο ευγενικός κροκόδειλος, που ο περίγυρος του ματιού του έγινε εντυπωσιακό χαλί στρωμένο τη χλόη που τον καλύπτει ολόκληρο. Μόνο το ένα τεράστιο μάτι του με την πελώρια κόρη είναι στην επιφάνεια για να παρακολουθεί τι γίνεται στην πίσω πλευρά, από όπου ακούονται χαρούμενες φωνές και γέλια παιδιών.
Η εικόνα αυτή κάνει το τοπίο να φαίνεται αστείο. Το προκλητικά χαριτωμένο χαλί χλόης καθώς συνεχίζεται καλύπτοντας μέρος του οπισθόφυλλου, όπου πράγματι τρεχοβολάνε μια παρέα μικρών παιδιών κυνηγώντας έντομα, είναι το Α και το Ω του χαριτωμένου εμφανισιακά βιβλίου. Και όχι μόνο γι’ αυτό. Κυρίως κρύβει από αστεία ως τολμηρά καταχθόνια σχέδια και αστείες περιπέτειες που θα απολαύσουν οι μικροί αναγνώστες διαβάζοντάς το.
Η εξωτερική εμφάνιση και ο τίτλος του βιβλίου πάντα ή σχεδόν πάντα αποτελούν «δελτίο ταυτότητας» και πειστήριο ποιότητας, εισιτήριο «ελευθέρας κυκλοφορίας»! Κι επομένως, στοιχεία επιτυχίας.
Ο ευγενικός κροκόδειλος ζήλεψε και πόθησε ξαφνικά να γίνει κατοικίδιο και να παίζει με τα παιδιά. Πώς όμως να μπει στο σπίτι; Όμως, δεν ήταν μόνο ευγενικός αλλά και πολύ έξυπνος. Το ’σκασε από το ποτάμι και κατάφερε να χωθεί μέσα σ’ ένα βιβλίο. Έτσι μπόρεσε να τρυπώσει μέσα στο σπίτι. Και να κάνει «δουλειές με ουρές».
Στα βιβλία μπαινοβγαίνουν καλοί και κακοί ήρωες, πολλά θαύματα γίνονται. Αρκεί να ψάχνουμε στις σελίδες τους. Εκεί είναι φυλαγμένα όλα τα μυστήρια και τα μυστικά του κόσμου. Εκεί είναι κρυμμένες και οι λύσεις.
Φαίνεται πως καμιά φορά συμβαίνει να γεννηθεί κροκόδειλος πολύ «ευγενικός» και να του μπει στο μυαλό η ιδέα «να γίνει τέλειο κατοικίδιο, να αποκτήσει οικογένεια και να παίζει με τα παιδιά». Όπως θα καταφέρει να πραγματοποιήσει το φιλόδοξο όνειρό του «…όταν θα γλιστρήσει κρυφά από τις σελίδες του βιβλίου...» και θα χωθεί «σε ένα αληθινό σπίτι».
Ε, τότε φέρνει τα πάνω κάτω μέσα στο σπίτι. Πού να φανταστούν τα παιδιά ότι ένας τεράστιος κροκόδειλος μ’ εκείνο το τεράστιο στόμα και τα χίλια και παραπάνω δόντια, που όταν το ανοίγει είναι τόσο απαίσια τρομερό, μπορεί να γίνει πιστός φίλος τους και φύλακας του σπιτιού! Χρειάστηκε χρόνο και πολλές προσπάθειες, πολλές φορές «μπες» και «βγες» από τις σελίδες του βιβλίου. Χρειάστηκε να τακτοποιεί τα πράγματα στα δωμάτια των παιδιών, να μαγειρεύει, να τους φτιάχνει μηλόπιτες δουλεύοντας κάθε νύχτα που τρύπωνε στο σπίτι. Φρόντιζε τα πάντα και μετά, όλη την υπόλοιπη νύχτα το έστρωνε στο παιγνίδι κυνηγώντας τα παιδιά με ανοιχτό το πελώριο στόμα μέχρι τελικής πτώσης. Και τότε… φρουπ, τρύπωνε στις σελίδες του βιβλίου κι εξαφανιζόταν. Χωρίς να τον παίρνει κανείς είδηση.
Το μυαλό τους την αυγή πήγαινε αλλού: Μήπως ήταν καμιά καλή νεράιδα, κανένας μάγος, κανένα ξωτικό του δάσους, κανένα από τα παράξενα όντα που ξέρουν μαγικά και κάνουν παράξενα πράγματα. Τότε τους έπιασε φόβος και είπαν να καλέσουν την πυροσβεστική για να εξιχνιάσει το μυστήριο. Δεν μπορούσαν να φανταστούν πώς είναι δυνατόν να είναι ευγενικός ένας διάσημος αδηφάγος, τόσο λαίμαργος, πονηρός και δόλιος, ένας εκ προοιμίου κακός αμφίβιος επισκέπτης των θαλασσινών ακτών και των ποταμών, που όταν διψάει για αίμα, κρυμμένος στα καλάμια κλαίει σαν μωρό για να ξεγελάσει το θύμα του.
Όμως στα παραμύθια όλα μπορούν να συμβούν. Και όλα τα φοβερά μυστικά κρύβονται στα βιβλία. Στα βιβλία μπαινοβγαίνουν καλοί και κακοί ήρωες, πολλά θαύματα γίνονται. Αρκεί να ψάχνουμε στις σελίδες τους. Εκεί είναι φυλαγμένα όλα τα μυστήρια και τα μυστικά του κόσμου. Εκεί είναι κρυμμένες και οι λύσεις.
Η πολύ καλή απόδοση στα ελληνικά της Δήμητρας Δότση, σε συνδυασμό με την πολυσήμαντη, παιχνιδιάρα, ερμηνευτική –σαφώς– εικονογράφηση, που κινείται σε πολλά επίπεδα και συμβιβάζει τις ανισότητες και τις αντιθέσεις, γεφυρώνει τις αποστάσεις μεταξύ μικρού/μεγάλου, αθώου/πονηρού, καλού/κακού, ζωγραφεί μηνύματα που καλούνται να ανακαλύψουν οι αναγνώστες και καθιστά το κείμενο ευχάριστο και διασκεδαστικό.
Ο ευγενικός κροκόδειλος
Λουτσία Παντσιέρι
μετάφραση: Δήμητρα Δότση
εικονογράφηση: Αντόν Τζονάτα Φεράρι
Καλέντης
32 σελ.
ISBN 978-960-594-046-1
Τιμή €12,00
Εγώ κάνω διαρκώς όνειρα. Και αυτό με κρατάει ζωντανό...
