Muzo: «Τα βάσανα του Τεό και της Λέας (4 τίτλοι)»

Δεν είναι πάντα εύκολο για τα παιδιά να κατανοούν και να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους, τη σχέση τους με τους άλλους ή την προσωπική τους θέση σε συνάρτηση με το οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον. Η γαλλική σειρά βιβλίων του Μιζό με γενικό τίτλο «Τα βάσανα του Τεό και της Λέας», που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Gema σε μετάφραση της Νατάσας Παπαδοπούλου, πραγματεύεται σχετικά θέματα μέσα από χαριτωμένες μικρές εικονογραφημένες ιστορίες-κόμικς, βασισμένες σε ένα τέχνασμα που επανέρχεται σαν μοτίβο.

Ο Τεό και η Λέα είναι αδέρφια και πρωταγωνιστούν στα βιβλία εκ περιτροπής, έτσι ώστε να θιγεί ένα συγκεκριμένο ζήτημα τη φορά. Στην κάθε περίσταση, έχουν έναν καλό κι έναν κακό σύμβουλο: ένα αγγελάκι και ένα διαβολάκι –την καλή και την κακή φωνή της συνείδησης– που, το καθένα από την πλευρά του, προσπαθεί να ωθήσει τα παιδιά σε μια ανάλογη πράξη ή συμπεριφορά. Το αγγελάκι –ο καλός σύμβουλος– είναι η ήρεμη και αντικειμενική φωνή της λογικής, ενώ το διαβολάκι –ο κακός σύμβουλος– σπέρνει ζιζάνια και κάνει τα πάντα ώστε να δημιουργούνται προστριβές στο οικογενειακό αλλά και το σχολικό περιβάλλον των παιδιών.

Θέματα όπως η συστολή (Είμαι λίγο ντροπαλή…), ο νευρικός χαρακτήρας (Θα θυμώνω όσο θέλω!), η έλλειψη ενδιαφέροντος για τα πάντα (Βαριέμαι, δεν ξέρω τι να κάνω…) και φυσικά η ζήλια (Είμαι ζηλιαρόγατος!) αναπτύσσονται με αμεσότητα και χιούμορ, ενώ ξεδιπλώνονται οι καθημερινές ιστορίες των δύο παιδιών.

Στο σχολείο, η Λέα διστάζει να καθίσει με τους συμμαθητές της την ώρα του φαγητού (Είμαι λίγο ντροπαλή…). Το διαβολάκι σπεύδει να της ενισχύσει την ανασφάλεια λέγοντάς της ότι δεν την κάλεσαν επίτηδες, ενώ το αγγελάκι την παρακινεί να κάνει εκείνη το πρώτο βήμα επικοινωνίας και να πάει να τους μιλήσει. Όταν κάθεται άπρακτη και δεν βρίσκει τίποτα ενδιαφέρον (Βαριέμαι, δεν ξέρω τι να κάνω…), το διαβολάκι της προτείνει έναν… διαγωνισμό χασμουρητού, ενώ το αγγελάκι βρίσκει την κατάλληλη στιγμή για να της απαριθμήσει ένα σωρό συναρπαστικά πράγματα με τα οποία θα μπορούσε να ασχοληθεί, όπως να διαβάσει ένα βιβλίο ή να ακούσει μουσική.

Σε κάθε μία από αυτές τις περιπτώσεις, οι θετικές σκέψεις συγκρούονται με τις αρνητικές, με αποτέλεσμα το παιδί να μην ξέρει τι να κάνει, ενώ συχνά αφήνει, άθελά του, τον κακό σύμβουλο να τον επηρεάσει, γιατί οι δικές του λύσεις είναι και οι πιο εύκολες. Ωστόσο, η θετική έκβαση των ιστοριών του Τεό και της Λέας περνάει θετικά και αισιόδοξα μηνύματα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση όλων αυτών των προβλημάτων.

Όταν ο Τεό αναρωτιέται γιατί η γιαγιά φιλάει πρώτα τη Λέα (Είμαι ζηλιαρόγατος!), το διαβολάκι επιχειρεί να υποδαυλίσει το αόριστο συναίσθημα της ζήλιας και να το κάνει πολύ συγκεκριμένο, λέγοντάς του ότι η αδερφή του είναι η αγαπημένη της γιαγιάς – τη στιγμή που το αγγελάκι, εκφράζοντας την πιο άμεση και λογική εξήγηση, του λέει ότι απλώς η Λέα έτυχε να στέκεται πιο κοντά της. Όταν ο Τεό θυμώνει με την αδερφή του και τσακώνεται μαζί της επειδή τον κερδίζει στην ξερή (Θα θυμώνω όσο θέλω!), το διαβολάκι τού ενισχύει τα συναισθήματα της οργής και του εκνευρισμού με κάθε τρόπο, ενώ το αγγελάκι τον παροτρύνει να πάει να της ζητήσει συγγνώμη.

Δεν είναι φυσικά καθόλου άγνωστες όλες αυτές οι καταστάσεις – όπως ιδιαίτερα γνώριμα είναι και τα αντικρουόμενα συναισθήματα που προξενούν. Η καλοσύνη, όπως και η κακία (είτε πρόκειται για κάτι ήπιο είτε για κάτι πιο έντονο και σοβαρό), είναι έμφυτες στον άνθρωπο και δεν είναι εύκολο να καταφέρει κανείς να τις ισορροπήσει μέσα του, κυρίως εξαιτίας της ύπαρξης της αρνητικής πλευράς, η οποία έχει την τάση να βγαίνει προς τα εμπρός ακόμα και αν εμείς δεν το συνειδητοποιούμε. Κι αν είναι κάπως δύσκολο για τους ενήλικες, είναι ακόμα πιο περίπλοκο για τα παιδιά, που τις περισσότερες φορές δεν είναι καν σε θέση να συνειδητοποιήσουν (κυρίως λόγω απειρίας) ούτε τη φύση αυτών των συναισθημάτων, αλλά κυρίως ούτε τις συνέπειες που μπορεί να έχουν στο ευρύτερο περιβάλλον.

Η ζήλια, για παράδειγμα, είναι κυριολεκτικά το… ψωμοτύρι των παιδιών – είναι ένα συναίσθημα που βρίσκει εξαιρετικά εύκολα τον δρόμο του στο θυμικό τους, ενώ είναι και απίστευτα δύσκολο να εξουδετερωθεί. Είτε ανάμεσα σε φίλους, είτε ανάμεσα σε αδέρφια, ακόμα και στις σχέσεις γονιών και παιδιών, μπορεί πολλές φορές να αποτελεί τη μόνιμη πηγή προστριβών και παρεξηγήσεων. Ο θυμός, ένα τοξικό συναίσθημα που είναι για όλους επιζήμιο όταν η εμφάνισή του δεν έχει σοβαρή δικαιολογία, όχι απλώς χαλάει τις σχέσεις των παιδιών με το περιβάλλον τους, αλλά ωθεί και τα ίδια σε μια υπερβολικά αρνητική θεώρηση της ζωής. Αντίστοιχα, η συστολή οδηγεί στην αυτόβουλη κοινωνική απομόνωση στο σχολικό περιβάλλον, κάτι ιδιαίτερα ανησυχητικό για την περαιτέρω κοινωνικοποίηση των παιδιών. Η έλλειψη ενδιαφερόντων οδηγεί στο κλείσιμο του παιδιού στον εαυτό του, καθώς τίποτα δεν του φαίνεται αρκετά συναρπαστικό ώστε να του αφιερώσει λίγο χρόνο.

muzo2 Σε κάθε μία από αυτές τις περιπτώσεις, οι θετικές σκέψεις συγκρούονται με τις αρνητικές, με αποτέλεσμα το παιδί να μην ξέρει τι να κάνει, ενώ συχνά αφήνει, άθελά του, τον κακό σύμβουλο να τον επηρεάσει, γιατί οι δικές του λύσεις είναι και οι πιο εύκολες. Ωστόσο, η θετική έκβαση των ιστοριών του Τεό και της Λέας περνάει θετικά και αισιόδοξα μηνύματα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση όλων αυτών των προβλημάτων.

Το πιο σημαντικό είναι ότι τα άμεσα θιγόμενα άτομα, ο Τεό και η Λέα δηλαδή, είναι εκείνα που αναλαμβάνουν δράση στο τέλος και βάζουν στη θέση του τον κακό σύμβουλό τους, πότε κλείνοντάς τον μέσα σε ένα βάζο με την ετικέτα «δηλητήριο», πότε στέλνοντάς τον στους υπονόμους – όπου και πάλι τον βλέπουμε να συνεχίζει απτόητος να σπέρνει δαιμόνια ανάμεσα στους αρουραίους! Ο διαβολάκος φυσικά επανέρχεται στην επόμενη ιστορία –δε θα μπορούσε να καταθέσει έτσι εύκολα τα όπλα– αλλά ο ρόλος του περιορίζεται ολοένα και περισσότερο κάθε φορά, καθώς τα κεφάλαια κλείνουν ένα ένα. Στο τέλος κάθε ιστορίας, εμφανίζεται και ο ίδιος ο «δόκτωρ» Μιζό, ο οποίος ανακεφαλαιώνει τα βασικά της σημεία, με τον Τεό και τη Λέα να τον ακούν προσεκτικά, απόλυτα πλέον σε θέση να κατανοήσουν όλα όσα τους έμαθε η διαχείριση των ανάλογων καταστάσεων.

Είμαι λίγο ντροπαλή…
Muzo
μετάφραση: Νατάσα Παπαδοπούλου
εικονογράφηση: Muzo
Gema
40 σελ.
ISBN 978-960-6893-43-8
Τιμή €7,00