Στυλιανός (Στέλιος) Περράκης: «Η απίθανη ηρωίδα»
Για τρία ολόκληρα χρόνια η Λέλα Καραγιάννη κατάφερε να επιβιώσει στις πιο σκληρές συνθήκες της Κατοχής οργανώνοντας σαμποτάζ, διευθύνοντας κατασκοπευτικές δραστηριότητες, προωθώντας πληροφορίες, βοηθώντας Έλληνες και Βρετανούς να διαφύγουν στη Μέση Ανατολή, βρίσκοντας καταφύγια για ανθρώπους που κινδύνευαν να συλληφθούν, παραλαμβάνοντας κι αποθηκεύοντας όπλα, εκρηκτικά και εξοπλισμούς ασυρμάτων. Χωρίς να μιλά καμία ξένη γλώσσα, κατάφερε «να διοικεί μια εξαιρετικά αποτελεσματική κατασκοπευτική ομάδα που λάμβανε πληροφορίες από Ιταλούς, Γερμανούς και Βρετανούς». Δρώντας με απόλυτη ανιδιοτέλεια –ποτέ της δεν δέχτηκε χρηματική αμοιβή– αναλάμβανε τις πιο ριψοκίνδυνες αποστολές καταφέρνοντας να παραμένει αθέατη, «όπως αρμόζει σε έναν πρώτης τάξεως κατάσκοπο… Σε όλη τη διάρκεια της Κατοχής πάντα κατάφερνε να επιβιώνει, ενώ άλλοι πολύ πιο έμπειροι από εκείνη είτε προδόθηκαν είτε εγκατέλειψαν τον αγώνα. Η αντοχή της κάτω από τέτοιες συνθήκες φανερώνει την εκπληκτική της ικανότητα να κρίνει ανθρώπους και καταστάσεις, μια ικανότητα που τη συναντάμε μόνο σε άτομα που έχουν εγγενή ηγετικά προσόντα».
Τούτες οι επιτυχίες της, σύμφωνα με τον Στέλιο Περράκη, καθιστούν τη Λέλα Καραγιάννη μια από τις μεγαλύτερες ηρωίδες της Αντίστασης στην Ευρώπη. Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Concordia του Καναδά, ο οποίος έχει προσωπικές εμπειρίες από την Κατοχή και τον σκοτεινό κόσμο της εμφυλιακής Ελλάδας, ερευνά όσο πιο εκτεταμένα γίνεται τη δράση της Ελληνίδας ηρωίδας, ενώ την ίδια στιγμή αναλύει τη σχέση της με τις βρετανικές υπηρεσίες κατασκοπείας που είχαν διεισδύσει στην Ελλάδα, επισημαίνοντας τα τερατώδη λάθη και τις αστοχίες τους, που οδήγησαν τη χώρα σε περιπέτειες δεκαετιών. Όπως αναφέρει, «δεν υπήρχε τίποτα στην προαντιστασιακή ζωή της Λέλας που να έχει έστω και την παραμικρή σχέση με κατασκοπευτική δράση. Απ’ ό,τι φαίνεται, έκανε μια ομαλή και χωρίς καμία εκπαίδευση μετάβαση από τα πατρόν ραπτικής, τις συνταγές μαγειρικής και τα παιδικά βιβλία σε στρατιωτικούς χάρτες και σχέδια μεταφοράς, σε ωράρια αφίξεων και αναχωρήσεων πλοίων, και σε πολιτικά σχέδια των αρχηγών οργανωμένων ομάδων […] Για να καταφέρει να δραστηριοποιηθεί αθέατη η Λέλα Καραγιάννη έπρεπε να έχει τη δυνατότητα να εμπνέει και να κινητοποιεί δεκάδες ανθρώπους, τους οποίους συναντούσε, ενώ ταυτόχρονα έπρεπε να μαθαίνει να προσαρμόζεται ταχύτατα σε καταστάσεις που άλλαζαν μέρα με τη μέρα. Χρειαζόταν ιδιαίτερο ταλέντο και ευφυΐα, που φαίνεται εκ του αποτελέσματος ότι διέθετε στον μέγιστο βαθμό».
Χωρίς να μιλά καμία ξένη γλώσσα, κατάφερε «να διοικεί μια εξαιρετικά αποτελεσματική κατασκοπευτική ομάδα που λάμβανε πληροφορίες από Ιταλούς, Γερμανούς και Βρετανούς».
Η θέση της στην ιστορία είναι ξεχωριστή, όχι μόνο με ελληνικά αλλά και με διεθνή κριτήρια, επειδή «κατάφερε να προσαρμοστεί θαυμάσια στον νέο της ρόλο, που όχι μόνο ήταν ξένος με τις πρότερες εμπειρίες της, αλλά και εντελώς ασύμβατος με τη θέση της γυναίκας στην παραδοσιακή ελληνική κοινωνία της εποχής της». Η Λέλα Καραγιάννη συνελήφθη, βασανίστηκε βάναυσα και δε λύγισε, μάλιστα όταν ένας Γερμανός τής έδωσε γροθιά στο πρόσωπο, του πέταξε ένα μελανοδοχείο και τον χαστούκισε, μια αντίδραση απίστευτη. Εκτελέστηκε στις 7 Σεπτεμβρίου 1944, ενώ τα παιδιά της γλίτωσαν την τελευταία στιγμή τον θάνατο μέσα στο χάος που επικράτησε κατά τη φυγή των Γερμανών από την Ελλάδα. Με αυτόν τον τρόπο πλήρωσε το υπέρτατο τίμημα για την παράτολμη ζωή της, την οποία φέρνει στο προσκήνιο ένας ξεχωριστός Έλληνας της διασποράς, αναδεικνύοντας όλες τις ιστορικές συνιστώσες μέσα στις οποίες κινήθηκε.
Επιθυμία του συγγραφέα, που πρωτοστάτησε στην απονομή του τίτλου της Δίκαιης των Εθνών για τη βοήθεια που έδωσε στους κυνηγημένους Εβραίους, είναι η διεθνοποίηση της ιστορίας της Λέλας Καραγιάννη, ώστε να αναγνωριστεί ως μια από τις πιο σημαντικές προσωπικότητες της ευρωπαϊκής Αντίστασης κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η απίθανη ηρωίδα
Η Λέλα Καραγιάννη και οι Βρετανικές Μυστικές Υπηρεσίες στην Ελλάδα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου
Στυλιανός (Στέλιος) Περράκης
Πρόλογος: John O. Iatrides
Επίκεντρο
σ. 400
ISBN: 978-618-204-213-7
Τιμή: 19,00€
