Συλλογικό έργο: «Ιστορία της τέχνης: Ζητήματα ιστορίας, μεθοδολογίας, ιστοριογραφίας»
Στους συλλεκτικούς τόμους, όπου τυπώνονται τα πρακτικά των συνεδρίων, ειδικά όταν αυτά έχουν σχεδιαστεί και υλοποιηθεί πολύ προσεκτικά, με αυστηρά θεματολογικά κριτήρια, συναντάς ερευνητές άκρως ενδιαφέροντες μέσα από κείμενα ποικίλου ενδιαφέροντος, που κάπου άπτονται των ανησυχιών και του πλέον απαιτητικού επαρκούς αναγνώστη. Έτσι, σε αυτόν τον εκτενή «πολύχρωμο» τόμο αλίευσα ορισμένες επιστημονικές ανακοινώσεις, όπως της Πόπης Σφακιανάκη για τη χρησιμότητα της τεχνοκριτικής (βασισμένη σε έρευνα της γαλλικής εφημερίδας Paris-Midi του 1927), του Άρη Σαραφιανού για τα γλυπτά του Παρθενώνα στην Επιτροπή της Βρετανικής Βουλής το 1816, της Εύας Φωτιάδη για τον Αλέξανδρο Ιόλα, της Μαριάννας Καράλη για την «Εθνική Χωρογραφία και φωτογραφικό τοπίο: οι πρώτες θεσμικές απόπειρες προβολής της Ελλάδας (1900-1910)», της Χριστίνας Δημακοπούλου για «Το εργαστήριο του Κωνσταντίνου Παρθένη στην ΑΣΚΤ», της Άνης (Αναστασίας) Κοντογιώργη με θέμα «Η λαϊκότητα ως όχημα του μοντερνισμού», όπου εξετάζει παραστάσεις του Ελληνικού Χοροδράματος της Ραλλούς Μάνου («Οι έξι λαϊκές ζωγραφιές» και το «Καταραμένο φίδι»)… καθώς και τόσα άλλα προσεγμένα και καλώς επιμελημένα επιστημονικά μελετήματα.
Παρά την αναγκαστική αποσπασματικότητα του κάθε άρθρου, λειτουργούν όλα μαζί σαν ένα τεράστιο ψηφιδωτό, όπου επιτυγχάνεται καλύτερο αποτέλεσμα από μια συγκεντρωτική και αναγκαστικώς αφαιρετική «Ιστορία της Τέχνης» ως εγχειρίδιον διά πάσαν χρήσιν. Εκεί θα ήταν ίσως απαραίτητη μια μεγαλύτερη εκλαΐκευση με τη χρήση αφηγηματικών τεχνικών που παρακάμπτουν την ακαδημαϊκή σχολαστικότητα ενός λογίου κι απευθύνονται σε ευρύτερο κοινό. Εδώ το κοινό είναι σαφώς μεταπτυχιακού επιπέδου, θίγονται άκρως εξειδικευμένες πτυχές τόσο της θεωρίας όσο και της πρακτικής, και σίγουρα κάθε ερευνητής που εξακολουθεί να μελετάει τα πολιτισμικά φαινόμενα χωρίς τις παρωπίδες της άκρας εξειδίκευσης, ανακαλύπτει εδώ πλήθος πληροφοριών με την ανάλογη βιβλιογραφία. Ευρετήρια δεν συνηθίζονται στους συγκεντρωτικούς τόμους των τυπωμένων πρακτικών επιστημονικών συνεδρίων, οπωσδήποτε όμως θα ήταν απαραίτητα, τουλάχιστον το ευρετήριο όρων και ονομάτων, έτσι ώστε να καταδειχθεί η θεματολογική συγγένεια, αν όχι και η επικάλυψη ορισμένων μελετημάτων.
Η δουλειά του επιστήμονα ερευνητή είναι εντελώς διαφορετική. Σβήνει το «εγώ» για να ιχνηλατήσει το «εμείς».
Υποδειγματική η εργασία των επιμελητών αυτής της έκδοσης, που διεκδικεί επάξια μια κεντρική θέση σε όλες τις βιβλιοθήκες των μορφωμένων ανθρώπων που εξακολουθούν να αναζητούν την αλήθεια και την ομορφιά μέσα από τη συνεισφορά του καθενός από εμάς, που σαν ακάματα μυρμήγκια συνεχίζουμε το ακοίμητο πολιτιστικό έργο μας. Η συν-γραφή είναι συν-εισφορά και συν-αντίληψη ενός και ενιαίου κόσμου, που όσο κι αν διαφέρει από την Ιδανική Πολιτεία των Πλάτωνα-Σωκράτη, γίνεται αιώνα με τον αιώνα συμβατότερος με τα όνειρά μας. Κι αυτό είναι το μόνο στοίχημα που μπορούμε να βάλουμε με τον εαυτό μας και με τους άλλους.
Η Επιστήμη είναι αναγκαστικά μια ενασχόληση κοινωνική, πατάμε πάντα «στους ώμους γιγάντων», όπως διέγνωσε πρώτος ο Ισαάκ Νεύτων και επανέλαβαν ο Stephen Hawking και ο Umberto Eco. Και αυτό είναι ένα «καλό σκαλοπάτι» προς τα επάνω και προς τα έξω. Το μέσα περιμένει πάντα την Ποίηση για να το ανιχνεύσει. Η δουλειά του επιστήμονα ερευνητή είναι εντελώς διαφορετική. Σβήνει το «εγώ» για να ιχνηλατήσει το «εμείς».
Ιστορία της τέχνης: Ζητήματα ιστορίας, μεθοδολογίας, ιστοριογραφίας
Πρακτικά Ε’ Συνεδρίου Ιστορίας της Τέχνης
Επιστημονική επιμέλεια: Αρετή Αδαμοπούλου, Λία Γυιόκα, Κωνσταντίνος Ι. Στεφανής
Εκδόσεις Gutenberg / Εταιρεία Ελλήνων Ιστορικών Τέχνης
σελ. 640
ISBN: 978-960-01-1974-9
Τιμή: 35,00€
