Deepak Chopra: «Η ψυχή της ηγεσίας»
Τα κορυφαία βιβλία ηγεσίας γράφονται –κατά παράδοση– από επιτυχημένους επιχειρηματίες και πανεπιστημιακούς καθηγητές, ενώ έξοχα βιβλία για το φαινόμενο της ηγεσίας έγραψαν συνταξιούχοι πολιτικοί και παλαίμαχοι στρατιωτικοί, αθλητές και προπονητές, αστροναύτες, ορειβάτες και γενικά άνθρωποι οι οποίοι ηγήθηκαν ομάδων σε συνθήκες ακραίας έντασης και οξυμμένου ανταγωνισμού, έχοντας την ευθύνη για την καθοδήγησή τους και την επίτευξη υψηλών στόχων. Οι γιατροί σπανίζουν, αν κι αυτοί ηγούνται πολυάριθμων ομάδων, εργάζονται σε συνθήκες ακραίας έντασης και σώζουν –στην κυριολεξία– ανθρώπινες ζωές. Η πανδημία του κορονοϊού το απέδειξε περίτρανα.
Ο πολιτογραφημένος Αμερικανός αλλά ινδικής καταγωγής ιατρός Deepak Chopra συνδυάζει βασικές αρχές των ανατολικών διδασκαλιών με το μαχητικό πνεύμα του δυτικού συμπεριφορισμού (με αναφορές φυσικά στον Αβραάμ Μάσλοου), τις προσαρμόζει στα κλασικά μοντέλα υποκίνησης και προσφέρει στον αναγνώστη έναν «οδικό χάρτη» για την κατανόηση του περιβάλλοντος κόσμου και την ασφαλή κίνηση μέσα σε αυτόν. Κι όχι μόνο αυτό: ο Chopra είναι απολύτως πεπεισμένος ότι η αξιοποίηση των δυνάμεων που πηγάζουν από τον εσωτερικό κόσμο του καθενός και της καθεμιάς από εμάς, μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο στο μεγαλείο της εμπνευσμένης κι αποτελεσματικής ηγεσίας.
Τέσσερα στάδια και διαδικασίες κατανόησης
Είναι γνωστό ότι η συναισθηματική νοημοσύνη αποτέλεσε τα τελευταία χρόνια την πιο διαδεδομένη εφαρμοσμένη φιλοσοφία της καθημερινότητας, με σημαντική εφαρμογή στην ανάπτυξη ηγετικών ικανοτήτων· το διάσημο βιβλίο Emotional Intelligence του δημοσιογράφου και συγγραφέα Daniel Goleman κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ το 1995. Ο Chopra αναγνωρίζει την αξία αυτής της προσέγγισης, φιλοδοξεί όμως να πάει την υπόθεση της αυτοβελτίωσης ένα βήμα πιο μπροστά. Το βιβλίο παρουσιάζει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται και προσεγγίζει αυτή τη διαδικασία.
Το τετράπτυχο πάνω στο οποίο στηρίζει το πνευματικό του οικοδόμημα είναι το εξής: Σώμα, Νους, Καρδιά και Ψυχή. Αυτά τα τέσσερα είναι κατά τον Ινδοαμερικανό ιατρό, διανοητή και συγγραφέα, τα αναγκαία στάδια από τα οποία οφείλει να περάσει οποιοσδήποτε αναζητάει τον εαυτό του. Ταυτόχρονα, τα τέσσερα αυτά στάδια τα συνδέει αντίστοιχα με τέσσερις διαδικασίες κατανόησης της πραγματικότητας: Παρατήρηση, Ανάλυση, Αίσθημα και Επώαση.
Στο σχήμα του Ινδοαμερικανού ιατρού και φιλοσόφου, ηγέτης είναι ο άνθρωπος που όχι μόνο διοικεί αλλά παρακινεί, εμπνέει και μεταμορφώνει το κοινό.
Τεχνικές που προέρχονται κατευθείαν από την τελετουργία της γιόγκα, συνδυάζονται στο βιβλίο του Chopra με τυπικά αμερικανικές αρχές της οργανωσιακής ψυχολογίας σε ένα σύνθετο σχήμα για τη σφυρηλάτηση της ηγετικής συμπεριφοράς. Το σχήμα που προτείνει φέρει την κωδική ονομασία L.E.A.D.E.R.S. (Ηγέτες), όπου L = Look & Listen (Κοίτα και Άκου), E = Emotional Bonding (Συναισθηματικός Δεσμός), Α = Awareness (Επίγνωση), D = Doing (Δράση), Ε = Empowerment (Ενδυνάμωση), R = Responsibility (Υπευθυνότητα) και S = Synchronicity (Συγχρονικότητα). Στο σχήμα του Ινδοαμερικανού ιατρού και φιλοσόφου, ηγέτης είναι ο άνθρωπος που όχι μόνο διοικεί αλλά παρακινεί, εμπνέει και μεταμορφώνει το κοινό. Οι δυνάμεις που χρειάζονται όλα τα παραπάνω είναι δύσκολο αλλά όχι ακατόρθωτο να βρεθούν· ο σύγχρονος άνθρωπος πρέπει να στραφεί προς τον εαυτό του, αν θέλει να οπλιστεί για τη δημιουργία ηγετικού προφίλ.
Για να μπορέσει κάποιος να ασκήσει τον ρόλο του ηγέτη, σύμφωνα με τον Chopra θα πρέπει να πάει πέρα από την εκμάθηση δεξιοτήτων, πέρα δηλαδή από τη συναισθηματική νοημοσύνη. Ο συγγραφέας θέτει σε δημόσιο διάλογο και προβληματισμό την έννοια της πνευματικής νοημοσύνης και την τοποθετεί στον πυρήνα της ανθρώπινης ύπαρξης: την ψυχή. Εκεί, κατά τον συγγραφέα, βρίσκονται τα πλούτη της ανθρώπινης ύπαρξης κι από εκεί ο ηγέτης θα δανειστεί ιδέες και θα εμπνευστεί. «Η ψυχή μπορεί να δημιουργήσει θαύματα για τον καθένα· οι περιορισμοί είναι σε μας…» υποστηρίζει ο Deepak Chopra.
Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου, δύο διακεκριμένοι επιχειρηματίες που έχουν υιοθετήσει στην πράξη το σχήμα L.E.A.D.E.R.S., το οποίο προτείνει ο Chopra, εκθέτουν τις εμπειρίες τους κι αναλύουν με βιωματικό τρόπο την εφαρμογή τους στην εταιρική και προσωπική καθημερινότητά τους.
Περισσότεροι και καλύτεροι ηγέτες
Στις ΗΠΑ έχει αναπτυχθεί μια πανεπιστημιακή –κι όχι μόνο– σχολή προετοιμασίας κι ανάδειξης ηγετών, στην οποία γίνεται εντυπωσιακή προσπάθεια συγκερασμού πολλών και, σε ορισμένες περιπτώσεις, εντελώς διαφορετικών μεταξύ τους επιστημών, κοσμοθεωριών και τεχνικών. Από την αρχαία ελληνική φιλοσοφία μέχρι τις πολυφορεμένες θεωρίες περί πολέμου (Σουν Τσου, Η τέχνη του πολέμου, Καρλ φον Κλάουζεβιτς, Περί πολέμου) κι από την πρώιμη πολιτική φιλοσοφία (Νικολό Μακιαβέλι, Ο Ηγεμόνας) μέχρι τον βουδισμό, η αναζήτηση νέων, πρωτότυπων τρόπων για τη διαμόρφωση αποτελεσματικών ηγετών σε έναν τόσο απρόβλεπτο κόσμο έχει φτάσει στα όρια της συγγραφικής …υστερίας.
Στην περίπτωση του Deepak Chopra έχουμε μια νηφάλια προσέγγιση του ηγετικού φαινομένου που διαλέγει στοιχεία από την Ανατολή και τη Δύση και η οποία είναι σαφές ότι απευθύνεται στο ευρύ κι όχι στο ειδικό κοινό. Άλλωστε, ο ίδιος ο συγγραφέας αναφέρει αρκετές φορές στο έργο του ότι η εποχή μας έχει ανάγκη όχι μόνο διαφορετικούς, αλλά και περισσότερους ηγέτες. Πόσους; Όσους μπορέσουν να καταδυθούν στην ακρογωνιαία τοποθεσία της ανθρώπινης ύπαρξης, την ψυχή, κι από εκεί να αντλήσουν το μεγαλείο που έχουν ανάγκη οι ίδιοι και οι καιροί μας.
Η ψυχή της ηγεσίας
Ξεκλείδωσε το δυναμικό σου για μεγαλείο
Deepak Chopra
μετάφραση: Ρένα Καρακατσάνη
Εκδόσεις Π. Ασημάκης
250 σελ.
ISBN 978-618-5411-03-9
Τιμή €16,96
