fbpx
Αχιλλέας Κυριακίδης: «Μουσική και άλλα πεζά»

Αχιλλέας Κυριακίδης: «Μουσική και άλλα πεζά»

Στον συγκεκριμένο τόμο Μουσική και άλλα πεζά συμπεριλαμβάνονται όλες οι συλλογές διηγημάτων ή δίκην διηγημάτων του εξαίσιου συγγραφέα Αχιλλέα Κυριακίδη, από το 1973 έως το 1995. Συγκεκριμένα, βρίσκουμε τις συλλογές: Μουσική (1995), Διεστραμμένες ιστορίες (1988), Ο πληθυντικός μονόλογος (1984), Στοιχεία ταυτότητας (1977) και Διαφάνεια (1973). Άλλα έργα, όπως νουβέλες της ίδιας περιόδου, δεν συμπεριλαμβάνονται, όπως επίσης και τίποτα μετά το 1995, πράγματα πολύ αξιόλογα, που δείχνουν και την εξέλιξη του λογοτέχνη. Από μια άποψη, δηλαδή, έχουμε την πρώτη περίοδο ενός μινιμαλιστικού και μικρής φόρμας πεζού, που ο Κυριακίδης το παραθέτει ελπίζοντας σε νέους αναγνώστες, οι οποίοι έχουν χάσει τα δυσεύρετα πια βιβλία στην αυτόνομη έκδοσή τους.

Ας δούμε τώρα σημειολογικά τους τομείς που ενέπνευσαν τον συγγραφέα Αχιλλέα Κυριακίδη στη δημιουργία του έργου του, και οι οποίοι είναι όχι απλώς εμφανείς αλλά κραυγαλέοι. Κατ' αρχάς, η Μουσική: δεν είναι υπερβολή αν πούμε πως ο συγγραφέας όχι μόνο γνωρίζει επαρκώς την κλασική, ή ας πούμε τη σοβαρή μουσική, αλλά ότι θεωρείται εξπέρ. Δεν είναι λίγες οι φορές που κάνει αναφορά σε κάποιο μουσικό κομμάτι, το εντάσσει στο σώμα του πεζού του, το αλλοιώνει ή το εναλλάσσει με τις δικές του προσλαμβάνουσες, το διαχειρίζεται ως ίδιον υλικό, το οποίο μπορεί να προσαρμόσει όπως ο ίδιος νομίζει. Η Μουσική, λοιπόν, είναι το παν. Είναι εκείνη η ασφαλιστική δικλείδα που του επιτρέπει να χάνεται στο βάθος της, να εμπεριέχει το είναι του, να εμπνέεται απ' αυτήν, να ανασαίνει όπως ανασαίνει, τελικώς, να προσομοιάζει τους ήχους με λέξεις που βγαίνουν ακόμη και από τα λεξικά, αλλά και με εικόνες, εκείνες τις μαζικές, τις λαϊκές, που έχουν το δικό τους χρώμα, επιτρέποντας τη λογοτεχνική χρήση τους.

Ο πολυπράγμων και πολυτάλαντος, λοιπόν, εργάτης της τέχνης Αχιλλέας Κυριακίδης κάνει μια καινούργια εμφάνιση με παλιότερα έργα του, θέλοντας να αναθερμάνει τις σχέσεις του με τους λήπτες. Καθώς έχει τη γνώμη πως, θέτοντας τον εαυτό του στην κρίση των αναγνωστών, που ψάχνουν την εξέλιξη ενός πεζογράφου και την ιδιαίτερη εκφραστική και θεματική του προοπτική, κερδίζει, μπαίνοντας στο κάδρο –τώρα πια– της πρωτοποριακής αποδόμησης αλλά και αφήγησης.

Στη συνέχεια, ο Κινηματογράφος. Ο Κυριακίδης είναι εραστής της έβδομης τέχνης, όχι μόνο ως θεατής αλλά παράλληλα και ως δημιουργός, αφού έχει γράψει το σενάριο και έχει σκηνοθετήσει δεκατέσσερις ταινίες, τρεις μεγάλου μήκους και έντεκα μικρού μήκους, όλες μιας ανάσας. Ο Κινηματογράφος στον συγγραφέα ασκεί τεράστια γοητεία για τον μυθικό κόσμο που κατασκευάζει, για τις υπερρεαλιστικές εκδοχές που προτείνει, για την προσήκουσα αφαίρεση που επιχειρεί, για τον ειδικό τρόπο επικοινωνίας με τις θεματικές, για την εν κατακλείδι υπερβολική οπτική γωνία, που προσομοιάζει με ένα τεράστιο ψέμα, το οποίο ακολουθείται από ένα τεράστιο γιατί. Δεν είναι ο χώρος εδώ οικείος για να αναλύσουμε τις ταινίες του Κυριακίδη, όλες όμως κινούνται στα όρια παραλόγου και πραγματικότητας, όλες θωπεύουν το ψυχικά διαταραγμένο με το καθημερινό, όλες συνδέουν το υπερβατικό και το εστέτ με τον ρεαλισμό.

Τρίτος τομέας που παρελαύνει απ' τα πεζά του Κυριακίδη, δίνοντας προσωπικές προεκτάσεις και διαστάσεις από άλλη πηγή έμπνευσης, είναι η Μετάφραση. Πράγματι, έχοντας μεταφράσει κορυφαίους της παγκόσμιας λογοτεχνίας όπως Μπόρχες, Σεπούλβεδα, Περέκ, Κενό, Εσνόζ, Χέμινγουεϊ, Σάλιντζερ, ο συγγραφέας αφομοιώνει τεχνικές και δομές, «κλέβει» ό,τι πρωτότυπο βρίσκει μεταφράζοντας, μπαίνει σε άλλους πολιτισμούς χωρών τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Αμερική, και χρησιμοποιεί εποικοδομητικά αυτά που διαβάζει για την ατομική του λογοτεχνική ανατροπή. Ο Μπόρχες βρίσκει τον ιδανικό μεταφραστή του, το χιούμορ του Σεπούλβεδα είναι παροιμιώδες, η πρωτοτυπία του Περέκ και του Κενό ιλιγγιώδης. Ο Κυριακίδης ξεχώρισε για όλες του τις μεταφράσεις, αλλά στην περίπτωση του Μπόρχες έμεινε ανεπανάληπτος. (Ελέχθη μάλιστα πως ήταν ο πλέον ειδικός, αφού έγραφε «μπορχικά», πριν ανακαλύψει τον τεράστιο Αργεντίνο συγγραφέα.) Γι' αυτό, πέρα από τη λογοτεχνική εκφορά στη γλώσσα μας των τεράστιων αυτών συγγραφέων, η μεταφραστική δουλειά του Κυριακίδη προσθέτει παράλληλα γραμματολογικές και ιστορικές παραμέτρους, έτσι ώστε να γίνεται αντικείμενο και τέτοιων προθέσεων έρευνας.

Και, στο τέλος, η ίδια η Λογοτεχνία. Πράγματι, πληθωρικός και αγαπημένος άνθρωπος ο Κυριακίδης, χαρίζει τα κομμάτια του σε οικεία πρόσωπα, σε φίλους, σε ομοτέχνους, σε συνοδοιπόρους, για να τους ευχαριστήσει για ό,τι του έχουν προσφέρει. Ο Κυριακίδης δεν γράφει με τα κλασικά ελληνικά δεδομένα, κυρίως γιατί είναι ακραία αφαιρετικός. Τα διηγήματα της Διαφάνειας και του Στοιχεία ταυτότητας, ως πρώτα και μεσαίου μεγέθους, έχουν πλοκή, βασικό μύθο και επεξεργασία στη συνέχεια, όμως καθώς τα χρόνια περνάνε, τόσο στον Πληθυντικό μονόλογο, όσο και στις Διεστραμμένες ιστορίες, η ατμόσφαιρα παρεκκλίνει επικίνδυνα σε αφοριστικές συνιστώσες, που δεν βοηθούν στην ολοκλήρωση ενός μύθου, αλλά μιας και μόνο ιδέας, που περνά απ' το μυαλό του και την καταγράφει. Στη Μουσική, δεν μιλάμε πια για διηγήματα αλλά για δισέλιδες αναφορές που αφορούν τη μουσική, την όπερα, το παραμύθι, τη λογοτεχνία κ.λπ., συγκλίνοντας προς μια φιλοσοφικού περιεχομένου πεζογραφία, η οποία πολλές φορές έχει διασταλτικό αποτέλεσμα.

Πράγματι, με τον συγκεκριμένο τόμο έχουμε αρκετά μεγάλο μέρος της δουλειάς του Κυριακίδη, όχι όμως ολοκληρωμένο, καθώς λείπουν οι νουβέλες, που αποτελούν διαφορετικής πρόθεσης δημιουργία και την οποία ο ίδιος ακολούθησε πιστά. Θα μπορούσαμε να πούμε πολύ περισσότερα για τα πεζά του, αλλά αυτό το αφήνουμε στους αναγνώστες που θα αναζητήσουν το εν λόγω βιβλίο, μιας που η μαγεία και η γοητεία πολλές φορές χάνονται, από λόγια που εκφέρονται ακόμη και ως κριτική άποψη, απρόσεκτα ή λεπτομερειακά.

Ο πολυπράγμων και πολυτάλαντος, λοιπόν, εργάτης της τέχνης Αχιλλέας Κυριακίδης κάνει μια καινούργια εμφάνιση με παλιότερα έργα του, θέλοντας να αναθερμάνει τις σχέσεις του με τους λήπτες. Καθώς έχει τη γνώμη πως, θέτοντας τον εαυτό του στην κρίση των αναγνωστών, που ψάχνουν την εξέλιξη ενός πεζογράφου και την ιδιαίτερη εκφραστική και θεματική του προοπτική, κερδίζει, μπαίνοντας στο κάδρο –τώρα πια– της πρωτοποριακής αποδόμησης αλλά και αφήγησης.

Μουσική και άλλα πεζά
1973-1995
Αχιλλέας Κυριακίδης
Πατάκης
408 σελ.
Τιμή € 15,90
001 patakis eshop


 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
ΚΡΙΤΙΚΕΣ > ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ
Ελένη Καραγιάννη: «Το κόκκινο τάπερ»

Όταν έφτασε στα χέρια μου αυτή η πρώτη συλλογή διηγημάτων της Ελένης Καραγιάννη ήμουν βέβαιη, διαβάζοντας τον τίτλο, ότι θα ήταν γεμάτη αγάπη όπως ένα μαμαδίστικο «κόκκινο τάπερ» και δεν γελάστηκα....

ΚΡΙΤΙΚΕΣ > ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ
Γιώργος Αγγελίδης: «Σκοτεινή κληρονομιά»

Η Σκοτεινή κληρονομιά του Γιώργου Αγγελίδη αποτελεί μια ενδιαφέρουσα αφήγηση, που συνδυάζει με δεξιοτεχνία τη φαντασία και το κοινωνικό δράμα. Ο συγγραφέας, μετά την «Τριλογία του φεγγαριού», αποφασίζει να...

ΚΡΙΤΙΚΕΣ > ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ
Χρυσοξένη Προκοπάκη: «Αβαρής»

Το τελευταίο πεζογραφικό βιβλίο της Χρυσοξένης Προκοπάκη έρχεται για να διευρύνει τα όρια του αφηγηματικού λόγου και τον κάνει να εναγκαλισθεί μεθόδους και τεχνικές του θεάτρου και, συγκεκριμένα,...

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΕΙΣ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Διεύθυνση

Πτολεμαίων 4
(Πλατεία Προσκόπων)
11635 Αθήνα,
Τηλ.-fax: 210.7212307
info@diastixo.gr
ISSN: 2585-2485

ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ NEWSLETTER

Εγγραφείτε τώρα στο newsletter μας και μάθετε πρώτοι. τα τελευταία νέα για το βιβλίο και για τις τέχνες.

Με την επίσκεψη στο site μας, αποδέχεστε τη χρήση Cookies από το diastixo.gr, με σκοπό τη βελτίωση των υπηρεσιών που σας παρέχουμε.