Τηλέμαχος Κώτσιας: «Κώδικας τιμής»
Κάπου στην Αλβανία, σ' ένα χωριό: ένας νεαρός, ο Ζεφ, που επιστρέφει στην πατρίδα του με λεφτά στην τσέπη, το προϊόν της εργασίας του στην Ελλάδα, πέφτει θύμα ληστείας. Δύο κουκουλοφόροι του έχουν στήσει καρτέρι, αλλά αυτός προλαβαίνει και πυροβολεί τον έναν, ο άλλος ξεφεύγει. Tα ήθη όμως της περιοχής είναι αυστηρά: με βάση έναν πανάρχαιο Κώδικα, οι συγγενείς του σκοτωμένου πρέπει να πάρουν εκδίκηση για το χυμένο αίμα. Για ένα διάστημα, ο Κώδικας –στο πλαίσιο του κομμουνιστικού καθεστώτος της Αλβανίας–, είχε ατονήσει, τώρα όμως ανασταίνεται, και ο Ζεφ κινδυνεύει. Η μόνη λύση για να σώσει τη ζωή του είναι να εξαφανιστεί από προσώπου γης. Έτσι, παίρνει το περίστροφό του και επιστρέφει στην Ελλάδα –καταφεύγει στη Σαλαμίνα, στο σπίτι της Στέλλας, μιας ώριμης γυναίκας, όπου εκτελεί χρέη κηπουρού.
Εκεί, ο Ζεφ συνδέεται ερωτικά με την εργοδότριά του, νιώθοντας πως έχει μπλέξει άσχημα, πως η κατάσταση που βιώνει είναι ένα μυστήριο. Βρισκόταν, διαβάζουμε, «στη δίνη μιας ιστορίας γεμάτη τρόμο, κυνηγητό και πανικό, και παράλληλα σε μια γλύκα, σε μια θανατερή γλύκα».
Το μυθιστόρημα του Κώτσια, o οποίος γεννήθηκε το 1951 στα Βρυσερά της Δρόπολης στη Βόρειο Ήπειρο, κάτοικος σήμερα της Αθήνας, μιλάει για δύο θέματα. Το πρώτο αφορά τη μετανάστευση των Αλβανών στην Ελλάδα, μετά από την πτώση του καθεστώτος, μια χώρα με ελευθερίες, χρήματα, γυναίκες, καλοπέραση, που γι' αυτούς αποτελεί τη Γη της Επαγγελίας. Το δεύτερο αφορά τους αλβανικούς κώδικες τιμής που ισχύουν μέχρι σήμερα, ιδίως τον κώδικα που ρυθμίζει την αυτοδικία, τον μόνο τρόπο «τήρησης της τάξης και της δικαιοσύνης» στα απρόσιτα βουνά της Αλβανίας.
Σίγουρα, ο αναγνώστης υποπτεύεται το τέλος του μυθιστορήματος. Όλα είναι προβλέψιμα, όλα ακολουθούν μια πορεία που δεν γίνεται να αντιστραφεί. Σχεδόν, όπως συμβαίνει και στη ζωή: το πεπρωμένο φυγείν αδύνατον. Ο Κώδικας τιμής είναι ένα από τα αρτιότερα μυθιστορήματα του Κώτσια, του οποίου το Στην απέναντι όχθη είναι το καλύτερο.
Κώδικας τιμής
Τηλέμαχος Κώτσιας
Ψυχογιός
275 σελ.
Τιμή € 14,40
