Δημήτρης Βαρβαρήγος: «Παράτα με»

Πίσω από κάθε φόβο κρύβεται μια κραυγή. Παράτα με! Παράτα με και ο τίτλος του βιβλίου στο οποίο θα αναφερθώ.

Στόματα ανοίγουν, γλώσσες λύνονται, φόβοι σκορπίζονται, βιβλία γράφονται, για ένα θέμα όνειδος. Βιασμοί, αιμομιξίες σε όλες τις κοινωνικές τάξεις και ηλικίες. Ένα πανάρχαιο θέμα που κατά καιρούς γίνεται επίκαιρο για τη βία που ασκεί, σωματική και ψυχολογική.

Στην ενδοοικογενειακή βία που υφίσταται μια ανήλικη αναφέρεται το βιβλίο, με τον τίτλο Παράτα με. Ο συγγραφέας, θέλοντας να τονίσει το ανόσιο έργο του βιασμού, μιλάει με γλώσσα ωμή, όπως ωμά και κυνικά συμβαίνει στην πραγματικότητα μια τέτοια βέβηλη πράξη. Αφήγηση με λόγια σκληρά, που διαπερνούν τη σιωπή και την ντροπή. Χρησιμοποιεί τη ρεαλιστική αφήγηση για να αφυπνίσει –όσο είναι δυνατόν– και να μοιραστεί την αμεσότητα του δύσκολου θέματος με τους αναγνώστες· για να πει πως ο βιασμός δεν συμβαίνει μόνο στους άλλους σαν μια απλή ιστορία ή ένα κουτσομπολίστικο γεγονός που δεν μας αγγίζει ψυχικά. Ο βιασμός είναι μια σκληρή κι αποτρόπαια πράξη με σοβαρές συνέπειες για το θύμα, που δεν σβήνουν ποτέ. Μένουν ανεξίτηλες στην ψυχή του.

Το βιβλίο έχει πέντε βασικούς ήρωες: Τη δεκατριάχρονη Δανάη, το θύμα. Τον αυτιστικό αδελφό της, Αγγελή. Τη μητέρα τους, Ευδοκία, με την ακόρεστη λαγνεία και τον εξοργιστικό, απαράδεκτο χαρακτήρα. Τον πατέρα, Γαρούφαλο Μαρούκα ή Φαλλό, έναν βάναυσο παλιάνθρωπο. Και την καλοπροαίρετη γιαγιά Δανάη ή Ισαβέλλα ή Κυκλάμινο. Δευτεραγωνιστές ο Marko Montanari, ο όμορφος Βίκτωρ και η Ελευθερία ή Φρίντομ, όπως την αποκαλούν.

Οι ήρωες είναι απερίγραπτα ζωντανοί και τους ακολούθησα βήμα-βήμα σε κάθε τους στιγμή, σε κάθε τους πράξη. Άγγιξαν τον συναισθηματικό μου κόσμο με όσα συνέβαιναν στις ζωές τους και συχνά με έκαναν να γελάσω –ειδικά στα πρώτα κεφάλαια– μέσα από ένα γλυκόπικρο χιούμορ που εμφανίζεται ηθελημένα από τον συγγραφέα για να απαλύνει, να χλευάσει ή να ειρωνευτεί δύσκολα γεγονότα και χαρακτήρες. Θύμωσα κι εκνευρίστηκα με τους άσχημους χαρακτήρες του Μαρούκα και της Ευδοκίας, με τις ωμές και βάρβαρες συμπεριφορές τους. Κι άλλοτε ένιωσα λύπη, άλλοτε χαρά με τη συναισθηματική προσέγγιση με την οποία δημιούργησε ο συγγραφέας τη μικρή Δανάη, τη γιαγιά Ισαβέλλα και τον Αγγελή, κάνοντάς με να τους ακολουθήσω και να πασχίσω μαζί τους ώσπου να ξεφύγουν από τη νοσηρή πραγματικότητα, μέχρι σημείου να αποζητώ –κι εγώ– μια δικαίωση: μόνο η εκδίκηση θα ήταν ικανή να σβήσει το όνειδος από τις ζωές τους.

– Μα τι κάνεις… μα τι κάνεις, θα μου σκίσεις τα ρούχα! τόλμησε να πει μόνο και δεν πρόλαβε να συνεχίσει, γιατί η τραχιά παλάμη του φίμωσε το στόμα της.
– Σώπασε, μικρό μου λουλουδάκι! Άντρας είμαι και ξέρω να φέρνω βόλτα τις γυναίκες, πρόσθεσε γεμάτος σαρκαστικό πανικό που γεννούσε η απαλή σάρκα της στον ανώμαλο πόθο του.
Πήγε να αντισταθεί μα το ροζιασμένο χέρι του πίεσε το στόμα της με τόση δύναμη που ένιωσε ότι θα έσπαζαν τα δόντια της. Κατάλαβε ότι ήταν πολύ μεθυσμένος και θα έτρωγε ξύλο, όχι μόνο η ίδια αλλά και οι υπόλοιποι, αν συνέχιζε να αντιδρά και δεν το άντεχε. Άλλωστε με τις πρώτες αντιρρήσεις που πήγε να προβάλει, αμέσως πίεσε με το άλλο του χέρι τον λαιμό της προειδοποιώντας τη με σκληρή φωνή.
– Βούλωσ’ το, μωρή, γιατί θα σε πνίξω. Θα σε πετάξω μέσα στο πηγάδι και κανείς δεν θα πάρει είδηση.

Κάθε που νυχτώνει, ο τρόμος που ακούει στο όνομα Φαλλός ζωντανεύει. Το σκοτεινό δωμάτιο, η απόλυτη ένοχη σιωπή της μάνας Ευδοκίας. Ο εξαναγκασμός. Το σφίξιμο της καρδιάς, το πνίξιμο στον λαιμό. Η απουσία οξυγόνου. Η πνιχτή ανάσα ν’ αντέξει τον φόβο. Απειλές, χτυπήματα, απελπισμένη πάλη. Τα μάτια της μικρής Δανάης διαστέλλονται, δακρύζουν. Υποταγή, κλάματα, ρίγη. Τα πρόστυχα λόγια κάτω απ’ το βάρος του κτήνους που την πλακώνει ασφυκτικά και στο τέλος το λυσσασμένο κατόρθωμα του βιαστή: ο βιασμός. Το τραύμα της ψυχής. Απόγνωση. Η κατρακύλα στην παρακμή. Βούρκος, κινούμενη άμμος, ως ο νόμος της σιωπής, καταπίνει κάθε συνείδηση.

Αφήγηση με λόγια σκληρά, που διαπερνούν τη σιωπή και την ντροπή.

Η μικρή Δανάη δεν πίστευε την αλλαγή που είχε υποστεί ο χαρακτήρας της. Το κλείδωμα της ψυχής της στη σιωπή ήταν η μοναδική της αντίδραση. Από ένα γελαστό κορίτσι γεμάτο όνειρα, σε ηλικία που ξυπνάει το σώμα, έφτασε η στιγμή σε μια νύχτα να μάθει τι σημαίνει τρόμος και να κατακλυστεί από την απόγνωση. «Εγώ θα σε κάνω γυναίκα», ξεσπούν οι ανώμαλοι βρυχηθμοί του κτήνους θέλοντας να της δώσει να καταλάβει πως ο προορισμός της είναι η ηδονή κι ότι αυτός, ο άντρας, θα είναι ο αφέντης. Άλλωστε, αυτή δεν ήταν πάντα η πανάρχαια συμβουλή της υπάκουης γυναίκας, καλά φυλαγμένη στη συνείδηση των γυναικών: Ο άντρας όσο κι αν σε φοβίζει ή σου προκαλεί φρίκη, πρέπει να τον αντέχεις, να τον ανέχεσαι και να του δίνεσαι. Μέσα σε αυτό το απαίσιο ανακάτωμα παιδικής σεξουαλικότητας –με τον μπαμπούλα που τρώει τα παιδιά του–, η βαθιά πληγή του αιμομικτικού βιασμού παραμένει ανοιχτή στην ψυχή της Δανάης.

Όσο κι αν ο χρόνος θα μπορούσε να απαλύνει τις πικρές μνήμες και να βρει το θύμα τη γαλήνη και την ευτυχία, το ψυχικό τραύμα δεν επουλώνεται. Έχει πληγωθεί ανεπανόρθωτα η ψυχή της κι εξακολουθεί να είναι παγιδευμένος ο νους της στην αναστάτωση και στον τρόμο. Η φωνή που τρέμει όταν μιλάει, τα δάκρυα που συγκρατεί στα πρησμένα μάτια της, αποδεικνύουν πως το βάρος του πόνου που κουβαλάει είναι απερίγραπτο, ασήκωτο.

Ο συγγραφέας έχει καταφέρει με έντεχνη αφήγηση να παρασέρνει τους αναγνώστες του μέσα από τις γοητευτικά επεξεργασμένες dim barbarigos περιγραφικές –πότε γλαφυρές κι άλλοτε ρεαλιστικές– απεικονίσεις με τα παθήματα, τις ατυχίες, τους φόβους και τις ελπίδες των ηρώων. Η περιρρέουσα αφηγηματική ατμόσφαιρα και η συνεχής δράση με τις ανατροπές λειτουργούν θετικά στην ανάγνωση. Καθορίζουν την πλοκή της μυθιστορίας, πετυχαίνοντας με βατό κι επινοητικό τρόπο την προώθηση του μύθου μέσα από εμπόδια και συγκρούσεις, στοιχεία που κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον.