Θανάσης Τριαρίδης: «Το περίσσιο παιδί»
Ο Θανάσης Τριαρίδης είναι μια εντελώς ιδιαίτερη όσο και ενδιαφέρουσα περίπτωση σύγχρονου Έλληνα συγγραφέα. Γεννημένος το 1970 στη Θεσσαλονίκη, σπούδασε Νομικά, αλλά από τα πρώτα χρόνια της φοιτητικής του ζωής ξεκίνησε να ασχολείται με τη λογοτεχνία, ενώ πολύ σύντομα στράφηκε και στον ακτιβισμό. Μέχρι σήμερα έχει εκδώσει περισσότερα από 50 βιβλία με αφηγήσεις (μυθιστορήματα, διηγήματα), ποιήματα, θέατρο και δοκίμια. Με μια συνεχή παρουσία, κυρίως στον χώρο του διαδικτύου, έχει υπογράψει σχεδόν 300 πολιτικά και αισθητικά κείμενα. Τα τελευταία χρόνια, θεατρικά του έργα ανεβάζονται από επαγγελματικούς αλλά και ερασιτεχνικούς θιάσους. Όλα του τα έργα μπορεί κανείς να τα βρει ελεύθερα δικαιωμάτων και στην ηλεκτρονική του σελίδα.
Είναι ιδιαίτερα δύσκολο –από ένα σημείο και μετά δεν θα είχε και τόσο ενδιαφέρον– να κατατάξει κανείς το πεζογραφικό έργο του Τριαρίδη σε ένα λογοτεχνικό είδος. Γι’ αυτό άλλωστε και ο ίδιος έχει επιλέξει τον όρο «αφηγήσεις», για να καλύψει κάτω από την ίδια ομπρέλα συνθέσεις που, αν έχουν κάτι το κοινό, αυτό είναι ένας απόλυτος ουμανισμός και μια έντονη αντίθεση σε κάθε μορφή βίας και εξουσίας.
Το πλέον πρόσφατο από τα εκδομένα έργα του είναι Το περίσσιο παιδί. Όπως όλα τα βιβλία του Τριαρίδη που έχουν κυκλοφορήσει σε έντυπη μορφή, έτσι κι αυτό διαθέτει μια άψογη εκδοτική ποιότητα.
Ο Τριαρίδης είναι συνήθως και ως άτομο και ως συγγραφέας πληθωρικός. Λίγα τα βιβλία του που είναι ολιγοσέλιδα – αλλά αυτά είναι και εκείνα που κάνουν την πιο άμεση και καίρια κριτική στο κοινωνικό σύστημα της Δύσης. Τα υπενθυμίζω: Ονειρεύτηκα τα λευκά Χριστούγεννα (Εκδόσεις Διάπυρον, 2009), Το αγόρι πίσω από το τζάμι (Εκδόσεις Διάπυρον, 2011) και τώρα Το περίσσιο παιδί (Εκδόσεις Gutenberg, 2019). Και στα τρία, η κριτική ενός συστήματος που κατασπαράζει (ή που κάτι τέτοιο τουλάχιστον προσπαθεί) όχι μόνο τις ανθρώπινες σχέσεις, αλλά και την ίδια την έννοια του ανθρώπου, ενός συστήματος που με ρατσιστικές απόψεις περιθωριοποιεί ομάδες και συμπεριφορές, είναι έντονα φορτισμένη και την υποστηρίζει μια γραφή όπου το ποιητικό συνυπάρχει με το ρεαλιστικό.
Στην ουσία, αυτό που ο Θ.Τ. επιχειρεί είναι να πείσει πως πάντα θα υπάρχει κάποιος ή κάτι για το οποίο θα αξίζει να πιστεύουμε ότι αποτελεί την ελπίδα συνέχειας του ουμανισμού και της συμπαράστασης.
Στην περίπτωση όμως του τελευταίου βιβλίου, το ρεαλιστικό μετατρέπεται σε μια αφήγηση «επιστημονικής παραμυθίας». Αναγνωρίζω το αδόκιμο του ορισμού, αλλά δεν μπόρεσα να ανακαλύψω κάποιον άλλον για να περιγράψω τη σύσταση μιας αφήγησης που από τη μια θέλει να θυμίζει τη δομή ενός παραμυθιού –Ήταν κάποτε…– και από την άλλη την παρουσία επιστημονικής φαντασίας – … ένα πρόγραμμα στο κομπιούτερ.
Με αυτή, λοιπόν, τη μείξη, ο Τριαρίδης αφηγείται την προσπάθεια ενός ηλεκτρονικού προγράμματος να σώσει από την καταστροφή ένα σκουπίδι –ένα περίσσιο παιδί– της κοινωνίας, που όμως εκείνος μπόρεσε να του αναγνωρίσει το δικαίωμα στη ζωή. Και θυσιάζοντας την ίδια του την ύπαρξη, του έφτιαξε ζωτικό χώρο για να υπάρχει. Στην ουσία, αυτό που ο Θ.Τ. επιχειρεί είναι να πείσει πως πάντα θα υπάρχει κάποιος ή κάτι για το οποίο θα αξίζει να πιστεύουμε ότι αποτελεί την ελπίδα συνέχειας του ουμανισμού και της συμπαράστασης.
Ασυνήθιστο κείμενο, ανοιχτό σε μια μεγάλη γκάμα προσεγγίσεων. Αλλά ο ίδιος ο συγγραφέας, στο επίμετρο που ακολουθεί την ολιγοσέλιδη ιστορία του, μας δίνει πληροφορίες για την πηγή της έμπνευσής του. Και μας αναφέρει τραγικά στοιχεία ύπαρξης πολλών εκατομμυρίων νεογέννητων παιδιών στις χώρες της Αφρικής, που για λόγους οικονομικής εξαθλίωσης των γονιών τους εγκαταλείπονται σε ερημικές τοποθεσίες και ή άμεσα πεθαίνουν ή, αν περισυλλεγούν από τις Αρχές, και πάλι τα περισσότερα από αυτά θα βρούνε μέσα στα επόμενα χρόνια τον θάνατο από ποικίλες αρρώστιες. Όσα, τέλος, επιζήσουν, θα βιώνουν την απόλυτη εξαθλίωση και θα υφίστανται την απόλυτη εκμετάλλευση.
Η ευθύνη, οι ενοχές μιας κοινωνίας που δεν μπόρεσε τις αρχές του Διαφωτισμού, που ισχυρίζεται πως τη διαμόρφωσαν, να τις μετατρέψει σε πράξεις παρέμβασης σε όλο τον πλανήτη, αποτελεί το θέμα αυτής της ιστορίας.
Όπως και πιο πάνω σημείωσα, η όλη έκδοση είναι ιδιαίτερα φροντισμένη. Σημαντικό μερίδιο αυτής της ποιότητας ανήκει και στον Νικόδημο Τριαρίδη, ο οποίος υπογράφει το εξώφυλλο και τις εικόνες των εσωτερικών σελίδων.
Το περίσσιο παιδί
Θανάσης Τριαρίδης
σχέδια: Νικόδημος Τριαρίδης
Gutenberg – Γιώργος & Κώστας Δαρδανός
56 σελ.
ISBN 978-960-01-2066-0
Τιμή €8,00
