fbpx
Ελισάβετ Χρονοπούλου: «Φοράει κοστούμι»

Ελισάβετ Χρονοπούλου: «Φοράει κοστούμι»

Οκτώ διηγήματα. Δαγκωματιές πραγματικότητας. Συνειδητά γερές. Σημειώνω ότι η συγγραφέας έχει σπουδάσει κινηματογράφο. Ήδη από το 1985 εργάζεται ως μοντέζ και σκηνοθέτις. Τέσσερις κινηματογραφικές ταινίες στο ενεργητικό της. Αυτή είναι η πρώτη εμφάνισή της στο χώρο της πεζογραφίας. Τα υποκείμενα, συγκρατώ από την πρώτη κιόλας ανάγνωση, αναδύονται μαζί με τα κύματα μιας ζωής, όπου δεν λείπουν τα φονικά απρόοπτα, οι ψευδαισθήσεις του έρωτα, η αμετανόητη σκληρότητα, οι σαδομαζοχιστικές εμμονές, οι οικτρές διαψεύσεις, οι μνήμες του ημετέρου, αρχετυπικού στη βαναυσότητά του εμφυλίου, αλλά και οι απαραίτητες, αντιστικτικές ανορθώσεις του ήθους. Δεν απουσιάζουν μάλιστα οι διερωτήσεις φιλοσοφικού ιστού, όπως φερειπείν οι εξής: «Βγήκα. Με μια τελευταία ματιά είδα το πρόσωπό της. Δεν ήταν όμορφη με την πρώτη ματιά. Όχι όσο έγινε μετά, όχι όσο τώρα. Μ’ αρέσει που έχω αυτή την πρώτη εικόνα, δεν ξέρω γιατί, είναι σαν μια επαφή με την πραγματικότητα. Και τι δηλαδή, αφού αγαπήσεις κάποιον δεν είναι πια πραγματικότητα; Μάλλον δεν είναι πια “άλλος”. Δεν είναι πια ο εαυτός του μες στον κόσμο, αλλά έχεις μπει κι εσύ στην εικόνα. Εκείνη την πρώτη στιγμή, μόνη της μες στον κόσμο, δεν ήταν όμορφη». (Βλ. σελ. 62).Το βιολογικά άτυχο, αποκλίνον διανοητικά και εξωτερικά επιβλητικό άτομο, το οποίο πρωταγωνιστεί στο καλώς συγκερασμένο θρίλερ της συλλογής, με τίτλο «Μπουτίκ δώρων», ο «πνευματικά καθυστερημένος», όπως έλεγαν αδιάντροπα παλαιότερα, συγκαταλέγεται στους ανθρώπινους τύπους, τους οποίους κατά καιρούς πρόβαλαν διάφοροι συγγραφείς, ημέτεροι κι αλλοδαποί, όπως ο νομπελίστας, εξαίρετος στιλίστας, Ουίλιαμ Φόκνερ στο Η βουή και η μανία (Εκδόσεις Καστανιώτη), ο Στίβεν Κινγκ, ψευδωνύμως ως Richard Bachman στο εκρηκτικό θεματικά Blaze (στη γλώσσα μας Μπλέιζ, Εκδόσεις Bell) και ο μακαρίτης φίλος μου Νίκος Χουλιαράς στον υποδειγματικό Λούσια (Εκδόσεις Νεφέλη). Η Ελισάβετ Χρονοπούλου, υπογραμμίζοντας στο συγκεκριμένο διήγημά της και την καθαρά ανθρωπιστική της προοπτική, επιδίδεται στη διακριτική απόδοση της άρρητης, υποδόριας ανθρωποφοβίας, από την οποία πάσχουν πολλά εκ των λεγομένων ομαλών στελεχών της ανθρώπινης κυψέλης.

Κατά τα άλλα, η φαυλότητα της καθημερινότητας πειθαναγκάζει τα πρόσωπα στο Φοράει κοστούμι να δρουν κατά κανόνα σπασμωδικά. Η νομοτέλεια μιας εγγενούς φθοράς οδηγεί μαθηματικά, ορισμένες φορές, και στο αδιέξοδο των θανάσιμων ναρκωτικών επιδόσεων. Αντιλαμβάνομαι ότι οι μετανάστες μάς κλείνουν κι εδώ το μάτι, επιζητώντας –τι άλλο;– συντροφικότητα κι ασφάλεια βίου, λίγο προτού εκφυλιστούν κι αυτοί σε θύματα των ίδιων των αναγκών τους, αλλά και της γνωστής αβελτηρίας μας να κατανοήσουμε σε βάθος τόσο τον εαυτό μας, όσο και την ετερότητα της γειτονιάς μας. Πάντως, σε ορισμένες παραγράφους ομολογώ ότι πνέει ένα παρήγορο αεράκι νιτσεϊκής αλκής. Εννοώ τις καίριες συναισθηματικές και άλλο τόσο αμιγώς σωματικές ανακατατάξεις στο επιλογικό, κομψότατο υφολογικά «Σήμερα πέθανες», όπου ο ήρωας ή αντιήρωας γίνεται αυτό που ακριβώς είναι. Εγκαίρως και ανεπιφυλάκτως. Τα ίδια ισχύουν mutatis mutandis και στο λιτό, ευθύβολο «Θα πάω». Η ευθύνη τού μη περαιτέρω κατακερματισμού της ύπαρξης υφίσταται, έστω υπολανθάνουσα, παρέχοντας έτσι την ευκαιρία σε ορισμένους χαρακτήρες, την κατάλληλη στιγμή, να τολμήσουν την αναβάθμισή τους σε καθ’ όλα επαρκές Εγώ. Κι αυτή είναι ίσως η πιο έμπρακτη κατάφαση στη ζωή, την οποία προτείνει εμμέσως πλην σαφέστατα το Φοράει κοστούμι.

Γνωρίζουμε ότι μπορούμε να παρατηρήσουμε και να διερμηνεύσουμε τα ψυχικά γεγονότα με δύο τρόπους, δηλαδή από τη μηχανική και από την οργανική άποψη. Ο Γιουνγκ μάλιστα έχει διαπιστώσει ότι η πρώτη, η αυτόματη, είναι καθαρά αιτιώδης: μ’ αυτήν ένα γεγονός γίνεται αντιληπτό σαν το προϊόν της δείνα αιτίας. Σύμφωνα δε με την οργανική άποψη, το γεγονός που μας απασχολεί κάθε φορά ανιχνεύεται από το αποτέλεσμα στις ρίζες της αιτίας, με την προϋπόθεση πως η ενέργεια σχηματίζει την ουσιαστική βάση των αλλαγών στα φαινόμενα. Υποστηρίζω ότι οι αναπαραστάσεις των ένδον συμβάντων, οι αναβιώσεις των παθών, τα οποία φέρνει στην κεντρική κειμενική της σκηνή η Ελισάβετ Χρονοπούλου, προτίθενται να σεβαστούν στο ακέραιο αυτούς ακριβώς τους νόμους-ρυθμούς της ψυχής. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαία η υποβολή της ιδέας μιας ταξινόμησης των δράσεων ή μιας στοιχειώδους αξιολόγησης των συμπεριφορών. Για να το διατυπώσω διαφορετικά: φρονώ ότι είναι παρούσα, μεταξύ άλλων, η αίσθηση της οργάνωσης ενός σχεδίου ζωής, έστω υποτυπώδους, μέσα στο χαοτικό σύμπαν της τάδε ολέθριας συγκυρίας. Να τονίσω εδώ επίσης ότι η ασκημένη παρατηρητικότητα, η στρατηγική της ελλειπτικής έκφανσης, η ανάδειξη και ο έντεχνος φωτισμός των αντιπροσωπευτικότερων πτυχών των βιωμάτων, σε συνδυασμό πάντα με τη συστηματική αποβολή του περιττού, συμβάλλουν αποφασιστικά στην ευτυχή προώθηση και αισθητική ολοκλήρωση του αφηγηματικού έργου. Γραφή χωρίς παχάκια σημαίνει άλλωστε, όπως ξέρουμε, ουσιαστική άσκηση πνευματικής ζωής.

Φοράει κοστούμι
Ελισάβετ Χρονοπούλου
Πόλις
111 σελ.
Τιμή € 10,00

 

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΕΙΣ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Διεύθυνση

Πτολεμαίων 4
(Πλατεία Προσκόπων)
11635 Αθήνα,
Τηλ.-fax: 210.7212307
info@diastixo.gr
ISSN: 2585-2485

ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ NEWSLETTER

Εγγραφείτε τώρα στο newsletter μας και μάθετε πρώτοι. τα τελευταία νέα για το βιβλίο και για τις τέχνες.

Με την επίσκεψη στο site μας, αποδέχεστε τη χρήση Cookies από το diastixo.gr, με σκοπό τη βελτίωση των υπηρεσιών που σας παρέχουμε.