fbpx
Σπύρος Γιαννακόπουλος: «Νάνσι»

Σπύρος Γιαννακόπουλος: «Νάνσι»

Η ιστορία της Νάνσι του Σπύρου Γιαννακόπουλου ξεκινάει σαν ένα εικονογραφημένο παραμύθι: μέσα από εννιά ασπρόμαυρες εικόνες, διανθισμένες με κόκκινες λεπτομέρειες, και τις λεζάντες που τις συνοδεύουν, μαθαίνουμε περιληπτικά πώς ο κακός μαύρος δράκος εμφανίστηκε ξαφνικά μια μέρα στο παλάτι, απήγαγε την ξακουστή για την ομορφιά της πριγκίπισσα Νάνσι και τη φυλάκισε στον πύργο του, και πώς στη συνέχεια, από τους τρεις ιππότες που ξεκίνησαν για να την ελευθερώσουν, μόνο ένας κατάφερε να φτάσει εγκαίρως, ο λευκός ιππότης, ο οποίος έτρεψε σε φυγή τον δράκο και ελευθέρωσε την πριγκίπισσα, κερδίζοντας το έπαθλο, δηλαδή έναν βασιλικό γάμο μαζί της.

Η συνέχεια, ωστόσο, κάθε άλλο παρά συμβατικό παραμύθι θυμίζει. Μέσα στις πυκνογραμμένες σελίδες του μυθιστορήματος που ακολουθεί, συμβαίνουν τα πάντα, με τις αναπάντεχες εξελίξεις να διαδέχονται η μία την άλλη, αφού η Νάνσι, παρόλο που φαινομενικά είναι απλά μια κλασική όμορφη και ντελικάτη πριγκίπισσα, στην πραγματικότητα ελάχιστα ανταποκρίνεται σ’ αυτή την εικόνα και στα στερεότυπα που σχετίζονται μαζί της. Η πριγκίπισσα Νάνσι ζει στο τυπικό παλάτι του παραμυθιού, μαζί με τους βασιλιάδες γονείς της, την πιστή της γκουβερνάντα, υπηρετικό προσωπικό και δεκάδες φρουρούς. Ωστόσο, τίποτα σε σχέση με την ίδια και το περιβάλλον της δεν είναι συνηθισμένο.

Κατ’ αρχάς, η ίδια δεν είναι μια συνηθισμένη, προβλέψιμη πριγκίπισσα. Αυτό είναι κάτι που φαίνεται έτσι κι αλλιώς από το, όχι και τόσο αναμενόμενο για πριγκίπισσα, όνομά της. Δυσανασχετεί με τον επικείμενο γάμο της με τον λευκό ιππότη που την έσωσε από τον δράκο, αλλά δεν είναι μόνο ότι δεν θέλει τον συγκεκριμένο άντρα για σύζυγο γιατί είναι ερωτευμένη με άλλον – δεν θέλει ακόμα να παντρευτεί. Αρνείται να μπει σε καλούπια, ερωτεύεται τον Δαμιανό, που είναι ο ταπεινός βασιλικός κηπουρός και δεν ανήκει στην τάξη της, μαθαίνει κρυφά ξιφομαχία και κάνει βόλτες στην πόλη κρυμμένη κάτω από μια κουκούλα για να μην την αναγνωρίσουν.

Ο Σπύρος Γιαννακόπουλος στήνει ένα καλοκουρδισμένο και ευφάνταστο παραμύθι με παραδοσιακά συστατικά αλλά πέρα για πέρα ανατρεπτική διεκπεραίωση. Διαβάζοντας τη Νάνσι, θα εντοπίσει κανείς αναφορές σε πολλά λαϊκά και κλασικά παραμύθια – στοιχεία εντεταγμένα ωστόσο με τέτοιο τρόπο μέσα στην ιστορία, ώστε να λειτουργούν σε απόλυτη αρμονία με το αντισυμβατικό πνεύμα αυτού του πρωτότυπου παραμυθιού.

Οι γονείς της, παρόλο που είναι εγκλωβισμένοι στα στερεότυπα και τους είναι πάρα πολύ δύσκολο ν’ απαλλαγούν απ’ αυτά, είναι ωστόσο και οι ίδιοι αντισυμβατικοί, αν και μάλλον δεν το έχουν συνειδητοποιήσει: η βασίλισσα λατρεύει τον χορό και τις αυθόρμητες διασκεδάσεις (ένα από τα πιο αστεία και διασκεδαστικά κεφάλαια είναι εκείνο όπου το βασιλικό ζεύγος διεξάγει ακροάσεις για να επιλέξει το συγκρότημα που θα παίξει μουσική στον γάμο της Νάνσι, με τη βασίλισσα να κλέβει την παράσταση με τις αντιδράσεις της), ο βασιλιάς ασχολείται περισσότερο με θεωρίες συνωμοσίας και με το τι θα γεμίσει την κοιλιά του παρά με το τι γίνεται πραγματικά στο παλάτι του. Και η γκουβερνάντα «για όλες τις δουλειές», ένας χαρακτήρας που έξυπνα κρατείται σε δεύτερο –αλλά σταθερό– πλάνο σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας κυνηγώντας τη Νάνσι με το νυφικό στο ένα χέρι και τα σύνεργα της ραπτικής στο άλλο για να της κάνει τις τελευταίες πρόβες πριν τον γάμο, θα είναι ο καταλύτης στην πιο κρίσιμη καμπή.

Στον αντίποδα, οι τρεις ιππότες είναι εξίσου ανατρεπτικοί και τα κίνητρα του καθενός είναι πολύ διαφορετικά. Ο Βίκτωρας, ο λευκός ιππότης, είναι αυτός που σώζει τη Νάνσι από τον δράκο και που, παραδοσιακά, πρόκειται να την παντρευτεί σαν ανταμοιβή για τη γενναία του πράξη, αλλά όπως θα φανεί στην πορεία, τα πράγματα δεν είναι και τόσο ξεκάθαρα στη δική του περίπτωση. Ο βαρύς κι ασήκωτος κόκκινος ιππότης Ιάσονας Μπρουτ –όνομα και πράγμα, αφού «brute» σημαίνει άξεστος, κτηνώδης, αλλά με καλή καρδιά κατά βάθος– που προδόθηκε από την αδυναμία του στο κρασί και δεν έφτασε έγκαιρα στον πύργο όπου ο δράκος κρατούσε φυλακισμένη τη Νάνσι, έβλεπε την αναμέτρηση με το θηρίο σαν ένα προσωπικό στοίχημα, για τους δικούς του λόγους. Ο μαύρος ιππότης, που καλύπτεται από πυκνό μυστήριο για αρκετό καιρό και επίσης δεν πρόλαβε την αναμέτρηση γιατί υπερίσχυσε η ρομαντική πλευρά του και σταμάτησε να κόψει λουλούδια για να τα προσφέρει στην πριγκίπισσα, έβλεπε την όλη υπόθεση με άλλη οπτική και προσέγγιζε το θέμα της μάχης με τον δράκο με πιο εγκεφαλικό τρόπο. Ωστόσο, τα γεγονότα δείχνουν ότι τόσο ο κόκκινος ιππότης με την τεχνική υπεροχή όσο και ο μαύρος ιππότης, που μελετούσε τρόπους για να οργανώσει αποτελεσματικές στρατηγικές, θα κατάφερναν να νικήσουν τον δράκο, αν είχαν την ευκαιρία – ο καθένας με τα μέσα του. Αν, δηλαδή, δεν τους είχε προλάβει ο λευκός ιππότης, ο οποίος δεν βασίστηκε ούτε στην εμπειρία, ούτε στη γνώση, ούτε στην τεχνική, ούτε στη στρατηγική για να κατατροπώσει τον δράκο, αλλά σε άλλες τεχνικές, όχι και τόσο έντιμες.

Η τετραπέρατη Νάνσι δεν θ’ αργήσει να καταλάβει τι παιχνίδι παίζεται πίσω από την πλάτη τη δική της και των γονιών της, και φυσικά δεν θα κάτσει με σταυρωμένα χέρια, αφού εκτός από την ίδια και την οικογένειά της βρίσκεται σε μεγάλο κίνδυνο και κάποιος για τον οποίο νοιάζεται ιδιαίτερα. Στην πραγματικότητα, αν όταν την είχε απαγάγει ο δράκος, είχε τα μέσα και τον τρόπο να τον αντιμετωπίσει μόνη της, θα το έκανε χωρίς δεύτερη σκέψη. Έτσι, τώρα που της δίνεται η ευκαιρία να δράσει με δική της πρωτοβουλία, επιστρατεύει την εξυπνάδα της για να θέσει σε εφαρμογή το σχέδιό της. Κι αν της λείπει η απαραίτητη μυϊκή δύναμη και η εμπειρία για να στεφθεί η επιχείρησή της με απόλυτη επιτυχία, γρήγορα θα βρει το αντίβαρο, ζητώντας τη βοήθεια κάποιου που διαθέτει και τα δύο αυτά στοιχεία που της λείπουν και στο πρόσωπο του οποίου θα βρει έναν αναπάντεχο πιστό σύμμαχο και συνεργάτη.

Ο Σπύρος Γιαννακόπουλος στήνει ένα καλοκουρδισμένο και ευφάνταστο παραμύθι με παραδοσιακά συστατικά αλλά πέρα για πέρα ανατρεπτική διεκπεραίωση. Διαβάζοντας τη Νάνσι, θα εντοπίσει κανείς αναφορές σε πολλά λαϊκά και κλασικά παραμύθια – στοιχεία εντεταγμένα ωστόσο με τέτοιο τρόπο μέσα στην ιστορία, ώστε να λειτουργούν σε απόλυτη αρμονία με το αντισυμβατικό πνεύμα αυτού του πρωτότυπου παραμυθιού. Σε κάποιο σημείο, η Νάνσι και ο συνεργάτης της συναντάνε μια μάγισσα στο δάσος, η οποία τους δίνει τρία μαγικά φίλτρα για να μπορέσουν να ξεφύγουν από τους διώκτες τους. Αυτό το στοιχείο με τα τρία μαγικά υλικά είναι από τα πλέον διαδεδομένα στα λαϊκά παραμύθια – συνήθως όταν η ηρωίδα το σκάει από τα δεσμά της και την κυνηγάνε, η καλή μάγισσα την προμηθεύει με ανάλογα φίλτρα που άλλοτε ορθώνουν αγκαθωτούς θάμνους πίσω της, άλλοτε εμφανίζουν απάτητες λίμνες, έτσι ώστε να καθυστερήσει όσο μπορεί αυτούς που θέλουν να την πιάσουν. Στην ιστορία της Νάνσι, ωστόσο, τα φίλτρα δεν είναι πάντα τόσο συνεργάσιμα. Άλλο θέλει ειδική προετοιμασία για να δουλέψει, άλλο θέλει τον χρόνο του. Έτσι, οι δύο συνεργάτες θα χρειαστεί να βασιστούν πολύ περισσότερο στις δικές τους δυνάμεις και στο μυαλό τους και λιγότερο στα μαγικά, και τελικά το φίλτρο που θα δουλέψει υπέρ τους θα είναι το πιο απλό, κλασικό και δοκιμασμένο με εγγυημένα αποτελέσματα. Κι έχουμε εδώ άλλη μια ανατροπή που κλείνει το μάτι στα κλασικά παραμύθια, με τρόπο διακριτικό, έξυπνο και δημιουργικό.

Και φυσικά οι ανατροπές δεν περιορίζονται σ’ αυτά τα στοιχεία μόνο. Δεν ανατρέπονται μόνο οι καταστάσεις, αλλά και οι «ρόλοι». Δεν είναι μόνο οι πριγκίπισσες που κινδυνεύουν από τους δράκους, και δεν είναι μόνο οι ιππότες αρμόδιοι και ικανοί να τα βάζουν κάθε φορά με τα θηρία. Ένα κοφτερό σπαθί δεν φτάνει για να εξουδετερωθεί ο δράκος – χρειάζεται ένας συνδυασμός από τεχνικές, στρατηγική, αντιπερισπασμός, αντανακλαστικά, συνεργασία και το τελικό χτύπημα την πιο κατάλληλη στιγμή.

Ο τόπος και ο χρόνος της ιστορίας δεν είναι συγκεκριμένοι, όπως άλλωστε συμβαίνει και στα παραμύθια παγκοσμίως, αν και αναφέρονται ονόματα και τοπωνύμια που παραπέμπουν σε μέρη υπαρκτά. Άλλωστε αυτές οι δύο παράμετροι αποκτούν εντελώς διαφορετική υπόσταση και έννοια μέσα σ’ ένα παραμύθι, κι αυτό είναι που τονίζει τη διαχρονική του αξία. Ανέκαθεν τα παραμύθια κινούνταν σε ένα παράλληλο σύμπαν, όπου όλα ήταν δυνατά και το υπερφυσικό στοιχείο ήταν μέρος της ζωής. Η Νάνσι θα μπορούσε να είναι η κάθε μία από όλες τις γνωστές πριγκίπισσες των παραμυθιών, καθώς και ένας συνδυασμός όλων τους και μια σύγχρονη, άκρως φεμινιστική εκδοχή τους, σε ένα ακόμα πιο παράλληλο σύμπαν – για την ακρίβεια, σε ένα παράλληλο σύμπαν του παράλληλου σύμπαντος των κλασικών και των λαϊκών παραμυθιών. Κάτω από αυτό το πρίσμα, η Νάνσι του Σπύρου Γιαννακόπουλου είναι ένα μετα-παραμύθι, ένα μυθιστόρημα φαντασίας που ενώ πατάει γερά σε κλασικές συνταγές, τις ανατρέπει με χιούμορ και φρεσκάδα.

H χρήση κοφτών, σύντομων φράσεων σε κάποια σημεία προσδίδει στις σκηνές ένα στακάτο, ατακαριστό και, κατά συνέπεια, ταιριαστό με το κλίμα ύφος και μια αίσθηση συνεχούς κινητικότητας. Το κείμενο στο σύνολό του είναι ιδιαίτερα καλογραμμένο –αναλυτικό όπου χρειάζεται, πιο περιεκτικό σε άλλα σημεία–, διαθέτει έμπνευση, ζωντάνια, ζωηρές εναλλαγές, διασκεδαστικές σκηνές δράσης, όμορφες περιγραφές τόπων και χαρακτήρων. Είναι εξαιρετικά ευχάριστο και ανεπιτήδευτα πρωτότυπο, διασκεδαστικό αλλά χωρίς να λείπουν και βαθύτεροι προβληματισμοί που, ωστόσο, περνάνε διακριτικά και μέσα από το φίλτρο του χιούμορ και της φαντασίας. Σε ανάλογο πνεύμα, οι εισαγωγικές εικόνες του Πέτρου Χριστούλια, ο οποίος έχει φιλοτεχνήσει και το πολύ χαριτωμένο εξώφυλλο, συνδυάζουν εύστοχα το ύφος των εικονογραφήσεων του παλιού καιρού και των κλασικών εικονογραφημένων με τα σύγχρονα κόμικς και graphic novels (γραφικά μυθιστορήματα) και συμβάλλουν με μοναδικό τρόπο στο σπιρτόζικο και ενίοτε κινηματογραφικό ύφος του μυθιστορήματος.

 

Νάνσι
Σπύρος Γιαννακόπουλος
Εικονογράφηση: Πέτρος Χριστούλιας
Πατάκης
249 σελ.
ISBN 978-960-16-6884-0
Τιμή: €10,90
001 patakis eshop


 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
ΚΡΙΤΙΚΕΣ > ΝΕΑΝΙΚΑ - ΕΦΗΒΙΚΑ
Kiran Millwood Hargrave: «H Τζούλια και ο καρχαρίας»

Εμένα με λένε Τζούλια. Και θα σας διηγηθώ την ιστορία από εκείνο το καλοκαίρι που πέρασα σε έναν φάρο. Το καλοκαίρι που σχεδόν έχασα τη μαμά μου και βρήκα έναν καρχαρία πιο παλιό κι από τα αιωνόβια δέντρα... Απλά,...

ΚΡΙΤΙΚΕΣ > ΝΕΑΝΙΚΑ - ΕΦΗΒΙΚΑ
Στέλλα Στεργίου – Γεωργία Ζάχαρη: «Άλκη Ζέη: Κοντά στις ράγιες»

Μία πολύ επιτυχημένη μεταφορά σε graphic novel ενός από τα πιο αγαπημένα μυθιστορήματα της μεγάλης Ελληνίδας συγγραφέα, της Άλκης Ζέη, η οποία απεβίωσε το 2020, υπογράφουν δύο νέες γυναίκες...

ΚΡΙΤΙΚΕΣ > ΝΕΑΝΙΚΑ - ΕΦΗΒΙΚΑ
Θοδωρής Κούκιας: «Τετράγωνα κύματα, ιπτάμενες μέδουσες»

Συναρπάζει νεαρούς αλλά και μεγαλύτερους αναγνώστες το βιβλίο του Θοδωρή Κούκια Τετράγωνα κύματα, ιπτάμενες μέδουσες, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Κέδρος, για αναγνώστες από 15 ετών. Η ιστορία του...

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΕΙΣ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Διεύθυνση

Πτολεμαίων 4
(Πλατεία Προσκόπων)
11635 Αθήνα,
Τηλ.-fax: 210.7212307
info@diastixo.gr
ISSN: 2585-2485

ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ NEWSLETTER

Εγγραφείτε τώρα στο newsletter μας και μάθετε πρώτοι. τα τελευταία νέα για το βιβλίο και για τις τέχνες.

Με την επίσκεψη στο site μας, αποδέχεστε τη χρήση Cookies από το diastixo.gr, με σκοπό τη βελτίωση των υπηρεσιών που σας παρέχουμε.