Jeffrey Beneker: «Πλούταρχος: Μαθήματα ηγεσίας»
Έχοντας τεράστιες γνώσεις πολιτικής, φιλοσοφίας και ιστορίας, ο Πλούταρχος είναι σε θέση να δώσει τις πιο σοφές συμβουλές σε όσους επιθυμούν να ηγηθούν: κάνε φίλους όσο είσαι μακριά από την εξουσία, όπως έκανε ο Αλέξανδρος, κράτησε τον εαυτό σου μακριά από το ποτό κι από κάθε κατάχρηση, όπως έκανε ο Θεμιστοκλής, μοιράσου την εξουσία, όπως έκανε ο Περικλής, διάλεξε ως συνεργάτες σου εκείνους που είναι οι πιο ικανοί, όπως έκανε ο Διομήδης στον Τρωικό πόλεμο διαλέγοντας για βοηθό του τον Οδυσσέα, μην υποτιμάς τα λιγότερο σημαντικά αξιώματα, μη βιάζεσαι ν’ ανέβεις στην ιεραρχία, περίμενε τον κατάλληλο χρόνο, όπως περίμεναν ο Κάτων ο Πρεσβύτερος κι ο Αγησίλαος ο Λακεδαιμόνιος, μάθε να χειρίζεσαι με μετριοπάθεια την επιτυχία σου, δίνε κουράγιο στους ικανούς νέους που εισέρχονται στην πολιτική αρένα, όπως έκανε ο Αριστείδης ο Δίκαιος, ποτέ μην εφησυχάζεις, όπως έκανε ο Πέρσης βασιλιάς Δαρείος, κι όταν έρθει η ώρα ν’ αποσυρθείς μη διστάσεις να παραδώσεις το σκήπτρο και τον πορφυρό σου μανδύα.
Συμβουλές και στοχασμούς για τους υποψήφιους ηγέτες συγκέντρωσε ο Jeffrey Beneker, που διδάσκει αρχαία ελληνική γλώσσα και γραμματεία στο Πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν. Ο Αμερικανός καθηγητής μελετά εδώ και πολλά χρόνια τον Πλούταρχο, διαπιστώνοντας τη διαχρονική αξία των κειμένων του αρχαίου Έλληνα ιστορικού που έζησε στο απόγειο της δύναμης των Ρωμαίων, όταν εξουσίαζαν όλο τον τότε γνωστό κόσμο. Κατέχοντας υψηλή θέση στο ιερατείο των Δελφών (πρεσβύτερος των ιερέων του Απόλλωνα και υπεύθυνος για τους χρησμούς που έδινε η Πυθία), ο Πλούταρχος ταξίδεψε πολύ κι απέκτησε φίλους που κατείχαν ανώτερες θέσεις στη ρωμαϊκή κοινωνία. Τα έργα του, ειδικά οι Βίοι Παράλληλοι, επηρέασαν σημαντικά τους Βυζαντινούς αυτοκράτορες, ενώ από τον 16ο αιώνα μεταφράστηκαν στα γαλλικά και στα αγγλικά για να διαβαστούν από πολλές διάσημες προσωπικότητες, όπως ο Σαίξπηρ, ο Μολιέρος, ο Τζον Μίλτον, ο Φράνσις Μπέικον. Επίσης, οι λεγόμενοι «πατέρες» του αμερικανικού έθνους τα χρησιμοποίησαν εκτενώς στη διαμόρφωση των πολιτικών και νομικών βάσεων των ΗΠΑ.
Οι σοφές παραινέσεις του καταφέρνουν μέχρι σήμερα να γοητεύουν όχι μόνο τους ιστορικούς, αλλά κι όσους ασκούν την πολιτική τέχνη.
Οι πραγματείες που συγκέντρωσε o Jeffrey Beneker προέρχονται αποκλειστικά από τα Ηθικά του Πλούταρχου, μια συλλογή κειμένων τα οποία διασώθηκαν και αφορούν θέματα όπως η θρησκεία, η ηθική και η 
παιδεία. Αυτό που εντυπωσιάζει είναι η μεγάλη άνεση με την οποία ο Πλούταρχος κινείται ανάμεσα στον ελληνικό και τον ρωμαϊκό κόσμο, αλλά και η βαθιά παιδεία και η γνώση των αρχαίων κλασικών ποιητών με αποσπάσματα των οποίων διανθίζει τα γραπτά του, μεταμορφώνοντάς τα σε ελκυστικά λογοτεχνικά κείμενα. Οι σοφές παραινέσεις του καταφέρνουν μέχρι σήμερα να γοητεύουν όχι μόνο τους ιστορικούς, αλλά κι όσους ασκούν την πολιτική τέχνη. Γιατί όσο κι αν τον έχουν κατηγορήσει ως συντηρητικό, ο Πλούταρχος ξέρει να κρατά το μέτρο, εξηγώντας ότι κάθε πολιτεία χρειάζεται μια μείξη της ορμής των νέων με τη σοφία των πρεσβύτερων. Η μείξη αυτή θυμίζει τη ρήση του Πλάτωνα για τον άκρατο οίνο (το πολύ δυνατό κρασί), που πρέπει να αναμειγνύεται με νερό για να είναι εύγεστος και ωφέλιμος. Σε κάθε περίπτωση, εξηγεί ο Πλούταρχος, καθένας κρίνεται εκ του αποτελέσματος «γιατί ο Αριδαίος, φερειπείν, ήταν νέος και ο Αντίγονος γέρος, αλλά ο Αντίγονος πήρε τον έλεγχο ολόκληρης της Ασίας, ενώ ο Αριδαίος είχε μεν τον τίτλο και τον ρόλο του βασιλιά, αλλά υβρίστηκε από τον λαό που ουσιαστικά ασκούσε την εξουσία…» κι ο βασιλιάς της βορειοαφρικανικής Νουμιδίας Μανασάσης «πέθανε ενενήντα ετών, αφήνοντας πίσω του ένα τετράχρονο παιδί του οποίου ήταν πατέρας. Μόλις λίγο πριν από τον θάνατό του κέρδισε μία μεγάλη μάχη έναντι των Καρχηδονίων και την επομένη τον είδαν να κάθεται μπροστά στη σκηνή του και να τρώει ένα βρόμικο κομμάτι ψωμί. Σε όσους αναρωτήθηκαν τι έκανε, είπε ότι το κάνει αυτό για να τηρήσει τη συνήθεια, επειδή ένα σπίτι όταν χρησιμοποιείται αστράφτει σαν τον όμορφο μπρούτζο, αλλά καταρρέει με τον καιρό όταν πέσει σε αχρηστία».
Μαθήματα ηγεσίας
Ένας διαχρονικός οδηγός για να ηγείσαι με σοφία
Πλούταρχος
Ανθολόγηση: Jeff Beneker
Μετάφραση: Βιολέττα Ζεύκη
Διόπτρα
σ. 392
ISBN: 978-960-653-134-7
Τιμή: 11,10€
