David Sheff: «John Lennon & Yoko Ono – Η τελευταία συνέντευξη»
Το 1980 το περιοδικό Playboy, που δεν ήταν διάσημο μόνο για τις επώνυμες γυναίκες που φιλοξενούνταν γυμνές στις σελίδες του, αλλά και για τις πολύ σημαντικές συνεντεύξεις κορυφαίων προσωπικοτήτων που εξασφάλιζε με άνεση, ζήτησε από το δίδυμο Τζον Λένον και Γιόκο Όνο μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη. Το ζεύγος είχε καιρό να μιλήσει στα media, το παγκόσμιο ενδιαφέρον για τα πρόσωπά τους ήταν ισχυρό, ενώ ένας νέος δίσκος τους βρισκόταν στα σκαριά. Το ζεύγος αποφάσισε να μιλήσει. Έμελλε να είναι η τελευταία κοινή συνέντευξή τους.
Η πολυσυζητημένη …συζήτηση
Τη συνέντευξη έλαβε ο έμπειρος δημοσιογράφος David Sheff, ο οποίος επισκέφτηκε το ζευγάρι στη Νέα Υόρκη και συνομίλησε μαζί τους επί μακρόν. Το αποτέλεσμα ήταν μια συναρπαστική συζήτηση κι ένα αποκαλυπτικό αφήγημα, στο οποίο οι διάσημοι εραστές μιλούν για όλα. Για το σεξ, τον έρωτα, τις σχέσεις και τα παιδιά τους· για τους Beatles και τη βιομηχανία της μουσικής, για τη θρησκεία, την τέχνη και την πολιτική· για τα χρήματα και τη δόξα, για το μέλλον τους ως ζευγάρι και ως καλλιτέχνες. Μέρος της συνέντευξης δημοσιεύτηκε μετά τη δολοφονία του Λένον, στο Palyboy Ιανουαρίου 1981, ενώ σε πλήρη μορφή κυκλοφόρησε σε βιβλίο το 1982.
Ο εβραϊκής καταγωγής David Sheff ήταν τότε 25 ετών και η συνέντευξη εκείνη, όπως και το βιβλίο που ακολούθησε, αποτελούν σημαντική στιγμή στην καριέρα του, η οποία περιλαμβάνει συνεργασίες με εφημερίδες όπως οι New York Times και περιοδικά όπως τα Rolling Stone, Playboy, Wired και Fortune, ενώ βιβλία και άρθρα του έχουν γίνει ταινίες και ντοκιμαντέρ. Γνώστης της ποπ κουλτούρας και θαυμαστής των Beatles, ο Sheff ξεψαχνίζει το ζευγάρι χωρίς να γίνεται αδιάκριτος. Κατανέμει ισόποσα τις ερωτήσεις του ανάμεσα στο παρελθόν των συνεντευξιαζόμενων και το παρόν τους, ασχολείται τόσο με την ιδιωτική ζωή τους –τους προηγούμενους γάμους και τα παιδιά που απέκτησαν από αυτούς, αλλά και το παιδί που απέκτησαν οι δυο τους– όσο και με την τρέχουσα δημόσια παρουσία τους.
Πολλές από τις διάσημες ατάκες της Όνο και του Λένον, πολλές από τις σημαντικές θέσεις του Λένον για μείζονα ζητήματα που συζητιόνταν για χρόνια μετά, προέρχονται από αυτή ακριβώς τη συνέντευξη, μια κουβέντα ταυτόχρονα χαλαρή και σοβαρή, ανώδυνη και σε κάποιες στιγμές πολύ επώδυνη για όσους συμμετείχαν. Ας θυμηθούμε μόνο μια από τις υπέροχες, βιτριολικές απαντήσεις της –88χρονης σήμερα– Γιόκο Όνο, όταν ο Αμερικανός δημοσιογράφος τη ρώτησε πώς ήταν να βρεθεί με έναν από τους Beatles: «Αυτό που ’γινε με τον Τζον είναι σα να πλάγιασα με κάποιον τύπο που κέφαρα κι απότομα το πρωί βλέπω τρεις πεθερούς να στέκονται δίπλα στο κρεβάτι μου».
Τέσσερις δεκαετίες μετά, πολλά από τα θέματα εκείνης της συζήτησης είναι ακόμα ανοικτά σε όλο τον κόσμο και ο λόγος του αδικοχαμένου Λένον, ο οποίος σήμερα θα ήταν 81 ετών, είναι πυκνός, ουσιαστικός κι εκκωφαντικά επίκαιρος.
Διαβάζοντας τον Λένον …σήμερα
Αυτό που θα προκαλέσει εντύπωση στον αναγνώστη είναι το γεγονός ότι ο Λένον είχε αποφασίσει συνειδητά και με γνώση των συνεπειών που θα είχε αυτό στη δημοφιλία του, να αφήσει πίσω του τη μεγάλη μπάντα που τον έκανε διάσημο, όπως αφήνει πίσω του ένας νέος την εφηβική ηλικία, όπως αφήνει πίσω του κάποιος την παρέα του σχολείου για να ζήσει τη ζωή του, όπως εγκαταλείπει ένας το κορίτσι του για να συνεχίσει με ένα άλλο. Η Όνο ήταν πάνω από 30 ετών όταν γνώρισε τον Βρετανό σταρ και είχε ήδη ένα παιδί – στα μάτια όμως του ερωτευμένου Λένον, ο «θηλυκός εξωτικός δράκος», όπως την αποκαλούσε, ήταν η πραγματική ενηλικίωσή του, το πέρασμα σε μια άλλη φάση της ζωής του.
Η τελευταία συνέντευξη του Λένον και της Όνο, 41 χρόνια μετά τη δολοφονία του πρώτου, έχει τριπλή χρησιμότητα και έτσι θα έπρεπε να την αντιμετωπίσει ο σύγχρονος αναγνώστης. Είναι, πρώτα απ’ όλα, μια de profundis κατάθεση ψυχής δύο διασημοτήτων του 20ού αιώνα η οποία μας βάζει, από την κλειδαρότρυπα ίσως, στη ζωή τους και μας κάνει κοινωνούς των μύχιων σκέψεών τους, π.χ. το τι σούρνει ο Λένον στον παραδόπιστο Πολ Μακ Κάρτνεϊ είναι ένα από τα πιο απολαυστικά σημεία του βιβλίου ενώ, αντίθετα, η αναφορά του Λένον στον αλκοολικό και απόντα πατέρα του είναι ένα από τα πιο δραματικά. Στενάχωρη είναι επίσης η εξιστόρηση της δικαστικής κόντρας του Λένον με τον προηγούμενο σύζυγο της Όνο για την επιμέλεια της κόρης της. Σε δεύτερο επίπεδο, είναι ένα σχόλιο πάνω στην τέχνη, ειδικά τη μουσική και την τραγουδοποιία των Beatles, γιατί ο Sheff έχει έντονο ενδιαφέρον να μάθει –και ρωτάει συνεχώς– τι κρύβεται πίσω από εμβληματικούς ή αμφιλεγόμενους στίχους του Λένον της ύστερης «Μπιτλικής» περιόδου του.
Και τέλος, σε ένα τρίτο επίπεδο, το καλογραμμένο κείμενο του Sheff, με τις αναφορές του σε ζητήματα της δεκαετίας του 1970, είναι ένα χρονογράφημα της εποχής, η οποία ήταν πλούσια σε γεγονότα: το φιλειρηνικό κίνημα, η στροφή δυτικών νέων στις ανατολικές φιλοσοφίες, τα κινήματα υποστήριξης χωρών του Τρίτου Κόσμου στα οποία ενεπλάκη κι ο Λένον, η έκρηξη του πανκ την οποία σχολιάζει με αφέλεια το Σκαθάρι, το νέο περιεχόμενο που 
αποκτούσε η έννοια της μητρότητας τη δεκαετία του 1970, τη θέση των γυναικών μέσα σε έναν ανδροκρατούμενο κόσμο και τον αγώνα τους να γίνουν «ορατές» μέσα σε μια σχέση, όπως η σχέση της Όνο με τον Λένον.
Τέσσερις δεκαετίες μετά, πολλά από τα θέματα εκείνης της συζήτησης είναι ακόμα ανοικτά σε όλο τον κόσμο και ο λόγος του αδικοχαμένου Λένον, ο οποίος σήμερα θα ήταν 81 ετών, είναι πυκνός, ουσιαστικός κι εκκωφαντικά επίκαιρος.
John Lennon & Yoko Ono – Η τελευταία συνέντευξη
David Sheff
Μετάφραση: Σωτήρης Κακίσης
Vintage Books
106 σελ.
ISBN: 978-960-638-017-4
Τιμή €5,99
