Ημερολόγιο 2021: «Ταξίδια και περιηγήσεις»
«Όλοι οι άνθρωποι τ’ αγαπάνε τα ταξίδια, μα οι Έλληνες τ’ αγαπάνε ακόμα παραπάνω και γι’ αυτό, εκείνον που ταξιδεύει μακαρίζουνε οι άλλοι που κάθονται παραπονεμένοι σα νάναι καταδικασμένοι», λέει ο Φώτης Κόντογλου. Την αγάπη για τα ταξίδια μπορεί να δει κανείς στο Σουέλ της Ιωάννας Καρυστιάνη, όπου περιγράφεται ένα ταξίδι στους τροπικούς: «Τη Μεγάλη Δευτέρα 21η Απριλίου, μπήκανε στο Κολόμπο με καιρό, φορτώσανε, φύγανε Μεγάλη Τετάρτη και ο καιρός κρατούσε, οπότε οι προσευχές πήγαιναν σύννεφο. Απόγευμα της Μεγάλης Πέμπτης, ακόμη ραγδαίες νεροποντές με χαμηλή ορατότητα, ακόμη όλοι απίκο και ο καπετάνιος στο τσαρτ ρουμ, δίπλα στον ναύτη που είχε το τιμόνι στο χέρι». Εκείνος που αγάπησε τα μακρινά ταξίδια πάνω απ’ όλα είναι, βέβαια, ο Νίκος Καββαδίας: «Είναι παράξενα της Ίντιας τα φανάρια/ και δεν τα βλέπεις, καθώς λένε, με το πρώτο», λέει στο «Πούσι».
Κι αν οι Έλληνες γοητεύονταν πάντα από την προοπτική ενός ταξιδιού, οι ξένοι σαν τον Ντάνιελ Κλάιν, που αγαπούν τη χώρα μας, γοητεύονταν πάντα αντικρίζοντας τοπία σαν αυτό της Ύδρας: «Μια διαφανής ομίχλη τυλίγει το νησί, και τα σταγονίδια νερού που πετά το ιπτάμενο δελφίνι καθώς πλησιάζει φιλτράρουν ακόμη περισσότερο την όψη του τοπίου, τη μαλακώνουν και το νησί μοιάζει να επιπλέει».
«Όταν επιχειρείς ένα ταξίδι σαν αυτό που κάνετε σεις… ξεκινάς όποτε θέλεις, αλλά φτάνεις όποτε θέλει ο Θεός».
Οι Εκδόσεις του Ιανού διάλεξαν για το ημερολόγιο του 2021 κείμενα σχετικά με ταξίδια και περιηγήσεις, που ξαλαφρώνουν την ψυχή και καθαρίζουν το μυαλό, όπως λέει ο Νίκος Καζαντζάκης: «Το ταξίδι κι η εξομολόγηση στάθηκαν οι δυο μεγαλύτερες χαρές της ζωής μου… Το ιδανικό μου θα ήταν οχτώ μήνες ταξίδι και τέσσερις μήνες μοναξιά». Τα κείμενα που επελέγησαν είναι αποσπάσματα από τα πιο αντιπροσωπευτικά έργα συγγραφέων κλασικών και σύγχρονων που ένιωσαν ευχαρίστηση ταξιδεύοντας, συγγραφέων όπως ο Μάρκο Πόλο, ο Άντον Τσέχοφ, ο Έρμαν Έσε, ο Πάτρικ Λι Φέρμορ, ο Βασίλης Βασιλικός, η Μάρω Δούκα, ο Γιώργος Βέης, η Μαριάννα Κορομηλά, η Φιλομήλα Λαπατά κι άλλοι πολλοί.
Τα ταξίδια μάς λείπουν όσο τίποτε τούτον τον δύσκολο καιρό της πανδημίας, εκείνη η αίσθηση του αναπάντεχου που μας περιμένει. Όπως γράφει ο Στέλιος Βαρβαρέσος, οι ταξιδιώτες και οι εξερευνητές φτάνουν σε απαγορευμένες πόλεις παρακινούμενοι από «την ιδέα του ταξιδιού και το όνειρο… ξεπερνούν τις έγνοιες, την κούραση, την ταλαιπωρία μόνο και μόνο με την ιδέα του ταξιδιού, τη δυνατότητα του ονείρου». Τέτοιο ήταν το ταξίδι του Γουίλιαμ Ντάλριμπλ, που αναζητούσε τα ίχνη της πάλαι ποτέ κραταιάς Βυζαντινής Αυτοκρατορίας στις ερημιές της Τουρκίας και της Συρίας, σημειώνοντας στο ημερολόγιό του: «Άχαρο ταξίδι: πάρα πολλά χιλιόμετρα μέσα στην εκτυφλωτική καυτή ατμόσφαιρα και στα ξερά άγονα βοσκοτόπια που μοιάζουν ισοπεδωμένα από τον ήλιο, σαν καμένη φωτογραφία». Ο ήρωας του Μισέλ Τουρνιέ Ροβινσώνας, ταξιδεύοντας με το καράβι για τη Νότια Αμερική, ρωτά τον πλοίαρχο: «Δε νομίζετε ότι μ’ αυτή τη θύελλα θα καθυστερήσουμε πολύ να φτάσουμε στη Χιλή;» για να πάρει την απάντηση: «Όταν επιχειρείς ένα ταξίδι σαν αυτό που κάνετε σεις… ξεκινάς όποτε θέλεις, αλλά φτάνεις όποτε θέλει ο Θεός». Ο μεγάλος Αγγλοπολωνός συγγραφέας Τζόζεφ Κόνραντ, που πέρασε πολλά χρόνια ταξιδεύοντας σε εξωτικές θάλασσες, κατέγραψε τις άφθονες εντυπώσεις του από αυτά τα ταξίδια: «Η πλημμυρίδα της σκοτεινιάς ανέβαινε γοργά και, με τον συνήθη αιφνιδιασμό των τροπικών, ένα σμάρι από αστέρια εμφανίστηκε πάνω από τη σκιερή γη, όσο εγώ καθυστερούσα με το χέρι ακουμπισμένο ανάλαφρα στο παραπέτο του καραβιού, σα να στηριζόμουν στον ώμο ενός έμπιστου φίλου». Κι ο Τζακ Κέρουακ, που έζησε κι εμπνεύστηκε οργώνοντας με κάθε μέσο τους δρόμους της Αμερικής, έχει πει: «Κάπου μέσα στον δρόμο ήξερα πως θα υπήρχαν κορίτσια, όνειρα, τα πάντα· κάπου μέσα στον δρόμο θα μου πρόσφεραν την πέτρα της ζωής».
Ημερολόγιο 2021: «Ταξίδια και περιηγήσεις»
Επιμέλεια: Νατάσα Κάντζα
Εκδόσεις IANOS
128 σελ.
ISBN 978-618-5141-79-0
Τιμή €5,55
