Το να είσαι δίπλα στον Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών σήμαινε ότι κάθε φορά που έβγαινες από τον Λευκό Οίκο σε συνόδευαν ομάδες κομάντο, ελικόπτερα, ελεύθεροι σκοπευτές, ένας προσωπικός γιατρός, αποθέματα αίματος σε περίπτωση που χρειαστεί μετάγγιση, και φυσικά το μεταμφιεσμένο σε πολυτελές όχημα τεθωρακισμένο επτά τόνων, το λεγόμενο «Κτήνος», που ήταν εφοδιασμένο με κρυφούς εκτοξευτήρες δακρυγόνου, αλεξίσφαιρα λάστιχα και κλειστό σύστημα εξαερισμού για προστασία από τυχόν επίθεση με χημικά ή βιολογικά όπλα, ενώ όπου κι αν πήγαινε ο άνθρωπος με τον οποίο μοιραζόσουν τη ζωή σου υπήρχε πάντα η συνοδεία ενός στρατιωτικού ακόλουθου, που μετέφερε έναν χαρτοφύλακα είκοσι κιλών με τους κωδικούς επιβεβαίωσης εκτόξευσης πυρηνικών όπλων και εξελιγμένες συσκευές επικοινωνίας, το λεγόμενο σύστημα «nuclear football». Μέσα σε τέτοιες συνθήκες ζούσε επί μια δεκαετία η Μισέλ Ομπάμα προσπαθώντας με νύχια και με δόντια να διατηρήσει δεμένη την οικογένειά της και να βγει αλώβητη απ’ αυτή τη δοκιμασία νιώθοντας κάποιες νύχτες τον πρόεδρο, που είχε γνώση των βαθύτερων μυστικών του έθνους, να προσεύχεται σιωπηλά δίπλα της όταν αντιμετώπιζε κάποιο σοβαρό ζήτημα, όπως η εξουδετέρωση του Μπιν Λάντεν στα βουνά του Πακιστάν.

Η ιστορία που περιγράφει στο βιβλίο της, το οποίο φυσικά έχει γίνει παγκόσμιο μπεστ σέλερ, μιλά για ένα κορίτσι από το Σικάγο καταγόμενο από έγχρωμους, που άφησαν κατά εκατομμύρια τις αχανείς φυτείες ρυζιού και λουλακιού του νότου για να εγκατασταθούν στον βορρά, γύρω από την παγωμένη λίμνη Μίσιγκαν, τον καιρό που η βιομηχανία γνώριζε ραγδαία άνοδο. Μεγάλωσε σαν ένα τυπικό μέλος μιας οικογένειας που ήθελε μια καλύτερη τύχη για τα παιδιά της, σε μια εποχή που τα στερεότυπα ύψωναν ένα τείχος θεόρατο για κάθε νέγρο Αμερικανό, απέναντι στο οποίο το μόνο που μπορούσε να αντιταχθεί ήταν το θάρρος ατόμων, όπως οι εννιά μαύροι φοιτητές που τόλμησαν να γραφτούν σ’ ένα γυμνάσιο λευκών του Άρκανσο το 1957, υπομένοντας επί μήνες άθλια και βάναυση αντιμετώπιση στο όνομα μιας υψηλότερης αρχής.

Ο πρόεδρος Ομπάμα, όπως περιγράφεται από τη σύζυγό του, που τον γνώρισε καλύτερα από κάθε άλλον, ήταν ο πρώτος μαύρος Αμερικανός πρόεδρος στην ιστορία και θα έπρεπε να είναι δέκα φορές πιο προσεκτικός από κάθε προκάτοχό του, για να μη δώσει κανένα δικαίωμα. Χωρίς να υποπέσει σε κανένα σκάνδαλο καθ’ όλη τη διάρκεια των δύο θητειών του, κατάφερε να αντιστρέψει τις αρνητικές τάσεις μιας τεράστιας οικονομικής κρίσης επεκτείνοντας τα προγράμματα υγείας για είκοσι εκατομμύρια κατοίκους αυτής της γεμάτης αντιφάσεις χώρας, έφερε πίσω χιλιάδες στρατιώτες από τις εμπόλεμες ζώνες του Αφγανιστάν και του Ιράκ, πέρασε προγράμματα εκπαίδευσης για εκατομμύρια κορίτσια σ’ όλη την υδρόγειο που δεν έχουν πρόσβαση στα στοιχειώδη συστήματα παιδείας εξαιτίας του φύλου τους, προώθησε μια παγκόσμια συμφωνία για την κλιματική αλλαγή και με λίγα λόγια έκανε ό,τι μπορούσε για να δώσει λύσεις στο μεγαλύτερο πρόβλημα του καιρού μας, δηλαδή το χάσμα ανάμεσα στον χαοτικό πλούτο της δύσης και την ανέχεια του μεγαλύτερου κομματιού του πλανήτη, που υποφέρει νιώθοντας αυτή την τρομακτική ανισορροπία μέσα από τη χωρίς προηγούμενο διάδοση των πληροφοριών.

Επίσης, είναι μια περιγραφή της ολοένα και πιο περίπλοκης πραγματικότητας που διαμορφώνεται στον κόσμο, όπου η πάλη ανάμεσα στις δυνάμεις της ισορροπίας μ’ αυτές της αποδιάρθρωσης παίρνει διαστάσεις πρωτόγνωρες.

Με το που τελείωσε η προσπάθεια στην οποία συμμετείχε με όλη της τη δύναμη η Μισέλ –Ρόμπινσον– Ομπάμα κατακτώντας υψηλότατα ποσοστά δημοτικότητας, που ώθησαν πολλούς να της προτείνουν μια ενδεχόμενη υποψηφιότητα, μπόρεσε πλέον να ζήσει σαν φυσιολογικός άνθρωπος κι ο καλύτερος τρόπος να επεξεργαστεί και να συνειδητοποιήσει τι είχε συμβεί ήταν το γράψιμο ενός βιβλίου, όπου θα μιλούσε γι’ αυτό που περιγράφει ως κατάδυση σ’ ένα υποβρύχιο σύμπαν, όπου η πραγματικότητα κινούνταν σε μια άλλη διάσταση. Είχε διανύσει ένα συναρπαστικό ταξίδι γνωρίζοντας τον Μπαράκ ως φοιτητή με μια κίτρινη Ντάτσουν από το δάπεδο της οποίας έβλεπες την άσφαλτο, για να τον δει να μεταμορφώνεται σε πρόεδρο της πιο ισχυρής δύναμης της γης. Και είχε ζήσει τη μοναδική στιγμή της ορκωμοσίας του πάνω στη μικρή κόκκινη Βίβλο που κάποτε ανήκε στον Αβραάμ Λίνκολν, με εκατομμύρια Αμερικανών να πανηγυρίζουν τη νίκη του και χιλιάδες απ’ αυτούς να κλαίνε γι’ αυτό το πρωτόγνωρο φαινόμενο, που ερχόταν να σπάσει την παράδοση αιώνων λευκής κυριαρχίας. Κανείς άλλος δεν θα μπορούσε να γράψει καλύτερα αυτή την ιστορία, κανείς άλλος δεν είχε ζήσει τόσο έντονα την πορεία του Μπαράκ Ομπάμα και το πείραμα που σηματοδότησε με τη διπλή προεδρική του θητεία, μια θητεία που μπορεί κανείς να αξιολογήσει καλύτερα συγκρίνοντάς τη μ’ αυτήν του ανεκδιήγητου διαδόχου του.

Το κείμενο της Μισέλ Ομπάμα αποτελεί μια υπενθύμιση της πορείας που έχουν διανύσει οι μειονότητες στις Ηνωμένες Πολιτείες από τον καιρό των σκλάβων προγόνων τους μέχρι το σημείο να καταστούν αναπόσπαστα μέλη της σύγχρονης κοινωνίας και να ανέλθουν στις πιο υψηλές βαθμίδες προσφέροντας ό,τι καλύτερο στον τομέα των αξιών και των ιδανικών. Επίσης, είναι μια περιγραφή της ολοένα και πιο περίπλοκης πραγματικότητας που διαμορφώνεται στον κόσμο, όπου η πάλη ανάμεσα στις δυνάμεις της ισορροπίας μ’ αυτές της αποδιάρθρωσης παίρνει διαστάσεις πρωτόγνωρες.

Becoming: Η δική μου ιστορία
Michelle Obama
μετάφραση: Ρηγούλα Γεωργιάδου, Τάκης Δρεπανιώτης
επιμέλεια: Χρύσα Φραγκιαδάκη
Athens Bookstore Publications
520 σελ.
ISBN 978-618-84032-0-8
Τιμή €19,90

Ο Απόστολος Σπυράκης είναι συγγραφέας και κριτικός.

Άλλα κείμενα:

• Γιώργος Χατζηβασιλείου: «Φιλοσοφία της τεχνητής νοημοσύνης»
• Ιβάν Μπούνιν: «Σκοτεινές αλέες»
• Ben Ansell: «Γιατί η πολιτική αποτυγχάνει»
• Ελένη Κ. Σπηλιώτη: «Εθνικός Διχασμός: Φιλοβασιλικοί εξόριστοι στη Σκόπελο»
• Πρόδρομος Doe: «Σκόρπια καρέ από τη ζωή του Αθανάσιου Πανταζή»

Twitter