Συλλογικό έργο: «Ημερολόγιο 2019: Περί υπομονής»
«Μπορείς να μου αλυσοδέσεις το πόδι, αλλά ούτε καν ο Δίας δεν έχει τη δύναμη να συνθλίψει την ελευθερία της επιλογής μου»: αυτή ήταν η φιλοσοφία του Επίκτητου και των Στωικών, φιλοσοφία που επηρέασε βαθιά τον χριστιανισμό τότε που σχημάτιζε τις βασικές του αρχές. Ο Επίκτητος ήταν δούλος και κουβαλούσε για πολύν καιρό αλυσίδες, οι οποίες του προκάλεσαν μόνιμη χωλότητα, όμως υπέμεινε τον πόνο με αντοχή μοναδική διατρανώνοντας με το παράδειγμά του μια στάση ζωής όπου η καρτερία είναι η μεγαλύτερη αρετή. Δυο χιλιάδες χρόνια αργότερα, ο Αμερικανός στρατιώτης Τζέιμς Στοκντέιλ βρέθηκε κι αυτός δεμένος με αλυσίδες στα πόδια στον πόλεμο του Βιετνάμ κι άντεξε όλα τα βασανιστήρια για πάνω από εφτά χρόνια, έχοντας στον νου αυτή τη φιλοσοφία και το παράδειγμα του αρχαίου διανοητή, που αρνήθηκε να υποτάξει τη σκέψη και το μυαλό του σε οποιαδήποτε εξουσία.
Σε όλες τις καταστάσεις έχει αποδειχτεί ότι η υπομονή είναι η βασική προϋπόθεση για όποιον θέλει να πετύχει το παραμικρό στη ζωή του. Χωρίς υπομονή δεν θα άντεχε ο Νέλσον Μαντέλα σχεδόν τριάντα χρόνια στη φυλακή, κρατώντας ζωντανή τη φλόγα της ελευθερίας του λαού του, υπομονή χρειάζεται η μητέρα που ξενυχτά πάνω απ’ το άρρωστο παιδί της, ο εργάτης που είναι αναγκασμένος να διπλωθεί στα δυο δουλεύοντας μέχρι να βραδιάσει και να γυρίσει στο σπίτι του, ο τραυματίας πρέπει να υπομείνει τον πόνο του και να ζήσει μ’ αυτόν όσο χρειαστεί, οι πρόσφυγες που έρχονται σε χώματα άγνωστα και τοπία παράξενα χρειάζονται άπειρη υπομονή μέχρι να προσαρμοστούν και να ξεκινήσουν απ’ το τίποτα, οι εξόριστοι των αυταρχικών καθεστώτων πρέπει να μάθουν να ζουν στις χειρότερες συνθήκες αποδεικνύοντας το βάθος της πίστης τους, ο δάσκαλος πρέπει ξανά και ξανά, ατελείωτες φορές, να εξηγήσει στο παιδί μέχρι αυτό να καταλάβει, ο στρατηγός πρέπει να περιμένει την κατάλληλη στιγμή πριν δώσει τη διαταγή της επίθεσης ώστε να σωθούν οι πολύτιμες ζωές των στρατιωτών του, υπομονή θα κάνει ο καλλιτέχνης μέχρι να φτιάξει το έργο του όπως το ονειρεύτηκε, χωρίς υπομονή δεν μπορείς να μελετήσεις, δίχως υπομονή δεν έχεις καμιά πιθανότητα επιτυχίας.
Σ’ έναν κόσμο που τρέχει γρήγορα κι όλα γίνονται στο πόδι, η υπομονή καθίσταται στοιχείο απαραίτητο για να έρθει ξανά η ομορφιά γύρω μας.
Εξαίρετη πραγματικά η ιδέα των συντακτών του Ιανού, καθώς η χρονιά τελειώνει, να τυπώσουν ένα μικρό, κομψό ημερολόγιο με ρητά, απανθίσματα σοφίας, μελέτες επιστημονικές, τραγούδια, στοχασμούς φιλοσοφικούς, παραμύθια αλλά και κείμενα Ελλήνων και ξένων συγγραφέων (Ζυράννα Ζατέλη, Ευγένιος Τριβιζάς, Ρέα Γαλανάκη, Μάνος Κοντολέων, Ισίδωρος Ζουργός, Χόρχε Μπουκάι, Εντουάρντο Γκαλεάνο, Αντουάν ντε Σεντ-Εξιπερί, Φραντς Κάφκα, Ουίλιαμ Σαίξπηρ, Μάρκος Αυρήλιος κ.ά.), κείμενα που μιλούν για την υπέρτατη αξία της υπομονής σε όλους τους καιρούς.
Σε κάθε πολιτισμό, η υπομονή και η καρτερία είναι η βάση της ευτυχίας, τίποτα καλό δεν βγαίνει απ’ τη βιασύνη, αυτό πια έχει αποδειχτεί άπειρες φορές, οι Κινέζοι για παράδειγμα ξέρουν να περιμένουν όσο χρειάζεται για να απολαύσουν ένα υπέροχο φλιτζάνι τσαγιού και η ραγδαία τους άνοδος οφείλεται εν πολλοίς στη φιλοσοφία των μεγάλων αρχαίων Κινέζων σοφών, που δίδασκαν ότι η υπομονή είναι το καλύτερο μέσον για να νικήσεις και τον πιο ισχυρό αντίπαλο, κι αν κοιτάξει κανείς προσεκτικά γύρω του θα διαπιστώσει ότι οι εποχές αλλάζουν αργά ό,τι κι αν λένε οι επιστήμονες, τα σώματα των παιδιών μεταβάλλονται με τον ρυθμό που πρέπει και, βέβαια, η φύση δίνει το ωραιότερο παράδειγμα: τα ζώα αγόγγυστα υπομένουν πόνο που ο άνθρωπος δεν θα μπορούσε ούτε καν να φανταστεί, τα δέντρα περιμένουν το νερό των ποταμών που μαζεύεται λίγο λίγο, οι σπόροι των φυτών ύστερα από μεταλλάξεις που κράτησαν εκατομμύρια χρόνια, για να έχουν πιθανότητες επιβίωσης έχουν υιοθετήσει μια στρατηγική ατελείωτης αναμονής και παρατήρησης, μέχρι να έρθει η κατάλληλη στιγμή που θα βλαστήσουν, τα λουλούδια δεν βιάζονται ν’ ανθίσουν. Σ’ έναν κόσμο που τρέχει γρήγορα κι όλα γίνονται στο πόδι, η υπομονή καθίσταται στοιχείο απαραίτητο για να έρθει ξανά η ομορφιά γύρω μας.
Ημερολόγιο 2019: Περί υπομονής
επιμέλεια: Νατάσα Κάντζα
Ιανός
128 σελ.
ISBN 978-618-5141-48-6
Τιμή €5,55
