«Ο γιος της ζωγράφου και του καθηγητή (Νιλ Τζόρνταν)» του Πέτρου Γκάτζια
Κάποτε ρώτησαν τον Νιλ Τζόρνταν τι θα μπορούσε να κάνει τη ζωή του καλύτερη, πέρα από το «παιχνίδι» της γραφής, στο οποίο επιδίδεται καθημερινά. Εκείνος απάντησε αυθόρμητα: «Περισσότερα βιβλιοπωλεία. Να έχει καλύτερο καιρό η Ιρλανδία. Την αγαπώ τη χώρα μας, αλλά έχει τόση αναθεματισμένη υγρασία και μιζέρια σχεδόν όλο τον χρόνο!»
Ο Ιρλανδός σκηνοθέτης, σεναριογράφος και πεζογράφος δίνει μεγάλη σημασία στις εικόνες, ίσως γιατί στο DNA του έχουν περάσει περισσότερο τα γονίδια της ζωγράφου μητέρας του, αλλά και του ζωγράφου παππού του, και όχι τόσο του συντηρητικού Καθολικού καθηγητή πατέρα του: «Θα ήμουν ευτυχισμένος ζωγραφίζοντας. Ολοκληρώνεις το έργο σου και δεν τρέχουν όλοι οι δημοσιογράφοι του κόσμου για να το κρίνουν». Παρ’ όλα αυτά, ο θάνατος του πατέρα του τον σημάδεψε: «Ο πατέρας μου πέθανε το 1984 και το πιο σοκαριστικό από την εμπειρία του θανάτου του είναι αυτό: μια συζήτηση που διεκόπη απότομα και δεν ολοκληρώθηκε, απλώς σταμάτησε».
Ο Τζόρνταν ξεκίνησε ως πεζογράφος και ακόμη αυτό νοσταλγεί, αν και τώρα μάλλον θεωρεί τον εαυτό του γραφιά, έναν γραφιά που ξέρει πώς να περιγράφει καλά τις εικόνες και πόσο επηρεάζουν τους ανθρώπους – εν προκειμένω, τους ήρωές του.
Κάποτε λοιπόν τον ρώτησαν πώς επιλέγει τα θέματα για τα μυθιστορήματα και τις ταινίες του –μέσα από τον καπνό των απανωτών τσιγάρων του– και αν τελικά διαφέρουν μεταξύ τους. Κι εκείνος απάντησε: «Οι ταινίες μού δίνουν τη δυνατότητα να γράψω ιστορίες που δεν έχουν καμία σχέση με μένα – αυτό το πάντρεμα του μελοδράματος με το δραματικό σασπένς, στοιχεία που ο Τζόις και ο Μπέκετ πετούσαν από τα κείμενά τους. Στα βιβλία ασχολείσαι περισσότερο με τον δικό σου εσωτερικό κόσμο. Όταν γράφω ένα μυθιστόρημα, υπάρχει μια συγκεκριμένη πιστότητα στη γλώσσα την οποία και θα πρέπει να ακολουθήσω, διότι σε διαφορετική περίπτωση νιώθω ότι εξαπατώ ή ότι λέω ψέματα. Αισθάνεσαι μια εξαιρετική ικανοποίηση όταν το καταφέρνεις».
Πάντως, όπως παραδέχεται, απολαμβάνει κάθε είδος γραφής, αλλά είναι πολύ πιο δύσκολη η πειθαρχία που επιβάλλει ένα μυθιστόρημα – αν και έχει πολύ καιρό να γράψει βιβλίο μεγάλης φόρμας και ήδη νιώθει σαν «δεινόσαυρος». «Γράφω σενάρια πολύ γρήγορα, μερικές φορές ακόμη και μέσα σε δύο εβδομάδες… Εργάζομαι ίσως και δέκα λεπτά τη μέρα!»
Θα προτιμούσε να ζει στο Χόλιγουντ της δεκαετίας του ’70, την εποχή μιας δημιουργικής παρακμής, όπως λέει, καθώς το σύστημα σε πολλούς τομείς κατέρρεε και ήταν πραγματικά γοητευτικό να βλέπει κανείς πόσο παράξενα διαμορφωνόταν η κατάσταση.
Κάποτε, λοιπόν, ρώτησαν τον Νιλ Τζόρνταν ποια είναι η καλύτερη συμβουλή που του έχουν δώσει ποτέ. Εκείνος απάντησε και πάλι αυθόρμητα, γνωρίζοντας όμως ότι η απάντησή του μόνο μειδίαμα θα μπορούσε να προκαλέσει: «Μην προσπαθείς τόσο σκληρά…»
