«Μαγεμένος αυλός: πίσω από τον μύθο» του Πέτρου Γκάτζια
Το διάσημο παραμύθι των αδελφών Γκριμ Ο μαγεμένος αυλός βασίζεται σε έναν πασίγνωστο μύθο του 1284. Στη γερμανική πόλη του Χάμελιν, εμφανίζεται ξαφνικά ένας περίεργος άνδρας ο οποίος ισχυρίζεται ότι μπορεί να απαλλάξει την περιοχή από τη μάστιγα των αρουραίων. Κανείς δεν γνωρίζει το όνομά του, παρά μόνο ότι είναι δεξιοτέχνης αυλητής και πως αυτό ακριβώς είναι το μεγάλο του όπλο.
Αρχίζει να παίζει τον αυλό του και να μαγεύει τα τρωκτικά, οδηγώντας τα έξω από την πόλη, για να τα πνίξει τελικά στις όχθες του ποταμού Βέζερ, στην Κάτω Σαξονία, απαλλάσσοντας τους κατοίκους από την επιδημία πανούκλας που τους θέριζε. Φοράει παρδαλά ρούχα και ζητά ένα υπέρογκο ποσό ως αμοιβή. Ωστόσο, οι πολίτες του Χάμελιν στάθηκαν αχάριστοι. Παρότι ο αυλητής τα κατάφερε, αρνούνται να του δώσουν την αμοιβή που συμφώνησαν. Θυμωμένος τότε εκείνος, αρχίζει να παίζει έναν άλλο σκοπό παρασύροντας αυτή τη φορά έξω από τα τείχη της πόλης 130 παιδιά, τα οποία κανείς δεν ξαναείδε ποτέ.
Πίσω από τον μύθο υπάρχει όμως μια μικρή δόση αλήθειας. Κατ’ αρχάς στην πόλη του Χάμελιν, στη Μουνγκελόζεν Στράσε, βρίσκεται μια πινακίδα όπου αναγράφεται: «Το 1284, την ημέρα της γιορτής του Ιωάννη και του Παύλου, στις 26 Ιουνίου, 130 παιδιά γεννημένα στο Χάμελιν ακολούθησαν έναν παράξενο ξένο που έπαιζε φλογέρα και εξαφανίστηκαν μαζί του». Αλλά και το μουσείο της πόλης, ένα όμορφο κτίσμα του 16ου αιώνα, είναι γεμάτο ενθύμια από αυτή την παράξενη ιστορία, γεγονός που αποδεικνύει ότι κάτι συνέβη εκείνη την ημέρα.
Οι εκδοχές ωστόσο ποικίλλουν. Από τη μια, ίσως ο αυλητής να έπεισε τους νέους να τον ακολουθήσουν ώστε να πάρουν μέρος στη Σταυροφορία για την κατάκτηση των Αγίων Τόπων, με αποτέλεσμα πολλοί να πεθάνουν από την πείνα και τις κακουχίες μέχρι να φθάσουν στη θάλασσα και να επιβιβαστούν στα πλοία. Από την άλλη, ο αυλητής του Χάμελιν με τα παρδαλά ρούχα φαίνεται πως δεν ήταν παρά ένας προπαγανδιστής για τη μετανάστευση, ο οποίος τους φούσκωσε τα μυαλά και τους παρέσυρε, με την εύθυμη μουσική του, να τον ακολουθήσουν, την ημέρα που ήταν όλοι συγκεντρωμένοι στο κέντρο της πόλης για τη μεγάλη θρησκευτική γιορτή. Για τους κατοίκους των πυκνοκατοικημένων περιοχών της Γερμανίας του 13ου αιώνα, οι ανατολικές εκτάσεις, τις οποίες κατοικούσαν οι Σλάβοι και οι Ούγγροι, ήταν η Γη της Επαγγελίας. Με άλλα λόγια, τον ακολούθησαν όσοι δεν είχαν τίποτα να προσμένουν από τον τόπο τους.
Οι αιώνες πέρασαν και η αλήθεια μπερδεύτηκε με τον μύθο, έγινε παραμύθι και τουριστική ατραξιόν για το Χάμελιν, όπου κάθε χρόνο το καλοκαίρι γίνεται ένα φεστιβάλ και η ανάλογη αναπαράσταση, ενώ στα καφέ και τα μπαρ σερβίρουν ένα παράξενο ποτό που το αποκαλούν, χάριν αστεϊσμού, «ποντικοφάρμακο».
