In black and white: Το βιβλίο ως υλικό αντικείμενο

Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ), στο πλαίσιο του εορτασμού Αθήνα 2018-Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου και με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Βιβλίου, οργανώνει θεματική ημερίδα τη Δευτέρα 23 Απριλίου στο Ιστορικό Αρχείο του Ιδρύματος, σε συνεργασία με το Τμήμα Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας και Συστημάτων Πληροφόρησης του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής.

Στις εργασίες της επιστημονικής συνάντησης (ώρες 10:00-13:30) αντιμετωπίζεται η υλική φύση του βιβλίου. Η ιστορία, η τεχνολογία και η εξέλιξη του χαρτιού, βασικού υπόβαθρου του βιβλιακού υλικού, των μελανιών και των χρωστικών αλλά και των τεχνικών τυπογραφίας και βιβλιοδεσίας, κυρίως του ελληνικού βιβλίου, περιγράφονται από ειδικούς επιστήμονες με εκλαϊκευτικό τρόπο.

Η ημερίδα συνδυάζεται με «επιδεικτική» κατασκευή χειροποίητου χαρτιού και βιβλιοδεσίας από τους Ευαγγελία Μπίζα (καλλιτεχνική βιβλιοδεσία-συντήρηση αρχειακού και βιβλιακού υλικού) και Κώστα Μπουντούρη (βιβλιοδεσία-κατασκευή χειροποίητου χαρτιού) (ώρες 14:00-15:00), καθώς και μικρή έκθεση στοιχείων και μακετών χαρτοποιητικών μηχανισμών από τις συλλογές του ΠΙΟΠ.

Η δράση συμπληρώνεται με εργαστήριο δημιουργικής απασχόλησης ενηλίκων, για 25 συμμετέχοντες, διάρκειας δύο ωρών (ώρες 17:00-19:00). Παλιά βιβλία μεταμορφώνονται μέσω καλλιτεχνικών βιβλιοδεσιών, ενώ ειδικοί μάς παρουσιάζουν τις τεχνικές καλλιτεχνικής βιβλιοδεσίας, μας εξοικειώνουν με τον «κόσμο» της και μας οδηγούν στο να φυλάσσουμε τα βιβλία μας με τον καλύτερο τρόπο.

Πρόγραμμα

10.00: Χαιρετισμοί διοργανωτών
10.15: Μαρία Μαλακού, Ιστορικός του Χαρτιού, Χαρτί: υλική σύσταση και κύριοι σταθμοί της ιστορίας του
10.30: Μαρίνος Βλέσσας, Ιστορικός του Χαρτιού, Χαρτί και βιβλίο: διαχρονικές μεταμορφώσεις της υλικότητας
10.45: Κωνσταντίνος Ι. Χούλης, αναπληρωτής καθηγητής, Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, Περγαμηνή∙ Ένα ευγενές υπόστρωμα γραφής: προέλευση, επεξεργασία και χρήσεις
11.00: Δρ Γεώργιος Μπουδαλής, Συντηρητής Έργων Τέχνης, Υπεύθυνος Εργαστηρίου Συντήρησης Χαρτιού-Βιβλίου, Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, Θεσσαλονίκη, Κάλτσες, παπούτσια και βιβλία: όχι και τόσο μακρινοί συγγενείς
11.15: Γιώργος Δ. Ματθιόπουλος, καθηγητής εφαρμογών, Τμήμα Γραφιστικής και Οπτικής Επικοινωνίας, Σχολή Εφαρμοσμένων Τεχνών και Πολιτισμού, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, Με το κοντύλι και το καλέμι: η ελληνική γραφή έως την Αναγέννηση
11.30: Ερωτήσεις-συζήτηση
11.45: Διάλειμμα
12.00: Σπύρος Ζερβός, καθηγητής, Τμήμα Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας και Συστημάτων Πληροφόρησης, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, Μελάνια και χρώματα
12.15: Γιώργος Δ. Ματθιόπουλος, καθηγητής εφαρμογών, Τμήμα Γραφιστικής και Οπτικής Επικοινωνίας, Σχολή Εφαρμοσμένων Τεχνών και Πολιτισμού, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, Μια δράκα μολυβένιοι στρατιώτες: τα ελληνικά τυπογραφικά στοιχεία από τον Γουτεμβέργιο έως τον 21ο αιώνα
12.30: Δημήτρης Παυλόπουλος, αναπληρωτής καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης, Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας ΕΚΠΑ, Χαρακτική και βιβλίο. Τεχνικές-μέθοδοι-ορολογία
12.45: Φρόσω Γανιάρη, βιβλιοδέτης, Η τεχνική βιβλιοδεσίας δυτικού τύπου
13.00: Μπάμπης Λέγγας, βιβλιοδέτης, Η τεχνική της ελληνικής βιβλιοδεσίας
13.15: Ερωτήσεις-συζήτηση
13.30: Διάλειμμα